Buscar

Aula 01 Tecido epitelial

Prévia do material em texto

24/10/16	
  
1	
  
TECIDO	
  EPITELIAL	
  
Faculdade	
  Estácio	
  
	
  
Prof.	
  Adriano	
  Queiroz	
  
FUNÇÕES	
  
TECIDO	
  EPITELIAL	
  
Reves,mento	
  de	
  super5cies	
  internas	
  e	
  externas	
  
Absorção	
  e	
  secreção	
  de	
  íons	
  e	
  de	
  moléculas	
  
	
  Percepção	
  de	
  esBmulos	
  
Proteção	
  5sica	
  (barreira)	
  
CARACTERÍSTICAS	
  
TECIDO	
  EPITELIAL	
  
	
  In,mamente	
  unidas	
  (Junções	
  celulares)	
  
	
  Cons,tuído	
  por	
  células	
  poliédricas	
  
Pouca	
  ou	
  nenhuma	
  substância	
  intercelular	
  entre	
  elas	
  
24/10/16	
  
2	
  
Caracterís:cas	
  
•  Células	
  pavimentosas	
  a	
  colunares	
  
•  Estão	
  apoiados	
  sobre	
  o	
  tecido	
  conjun:vo	
  
– Lâmina	
  própria	
  em	
  órgãos	
  ocos	
  
•  3	
  super5cies	
  
– polo	
  apical	
  
– polo	
  basal	
  
– super5cies	
  laterais	
  
Lâmina	
  basal	
  
•  Localização	
  –	
  entre	
  os	
  tecidos	
  epitelial	
  e	
  conjun,vo	
  
•  Espessura	
  -­‐	
  20	
  a	
  100	
  nm	
  
•  Cons,tuição	
  -­‐	
  colágeno,	
  laminina,	
  entac,na	
  e	
  
proteoglicanos	
  
•  Se	
  prende	
  ao	
  tecido	
  conjun,vo	
  por	
  meio	
  de	
  fibrilas	
  de	
  
ancoragem	
  (colágeno)	
  
Membrana	
  basal	
  
•  Camada	
  situada	
  abaixo	
  de	
  epitélios	
  
– visível	
  ao	
  microscópio	
  de	
  luz	
  
24/10/16	
  
3	
  
Especializações	
  
Super&cie	
  basolateral	
  
•  Interdigitações	
  -­‐	
  dobras	
  das	
  membranas	
  que	
  
se	
  encaixam	
  nas	
  dobras	
  das	
  membranas	
  de	
  
células	
  adjacentes	
  
– coesão	
  
Especializações	
  
Super&cie	
  basolateral	
  
•  Junções	
  intercelulares	
  –	
  adesão	
  e	
  “vedação”	
  
intercelulares.	
  
Ø Impede	
  a	
  passagem	
  de	
  
substâncias	
  entre	
  às	
  
células	
  
Ø oferecem	
  canais	
  de	
  
comunicação	
  
Ø Tipos:	
  
§  Zônula	
  de	
  oclusão	
  
§  Zônula	
  de	
  adesão	
  
§  Junções	
  comunicantes	
  
§  Desmossomas	
  
Junções	
  comunicantes	
  
•  Tornam	
  possível	
  o	
  intercâmbio	
  de	
  moléculas	
  
24/10/16	
  
4	
  
TECIDO	
  EPITELIAL	
  
ESPECIALIZAÇÕES	
  DA	
  SUPERFÍCIE	
  BASAL	
  
HEMIDESMOSSOMOS	
  
TECIDO	
  EPITELIAL	
  
ESPECIALIZAÇÕES	
  DA	
  SUPERFÍCIE	
  BASAL	
  
Especializações	
  da	
  super5cie	
  apical	
  
•  Microvilosidades	
  –	
  projeções	
  em	
  forma	
  de	
  
dedos	
  
•  Estereocílios	
  -­‐	
  são	
  prolongamentos	
  longos	
  e	
  
imóveis,	
  são	
  microvilos	
  longos	
  e	
  ramificados	
  –	
  
não	
  possuem	
  movimentos	
  
•  Cílios	
  e	
  flagelos	
  -­‐	
  os	
  cílios	
  são	
  prolongamentos	
  
dotados	
  de	
  mo,lidade	
  
24/10/16	
  
5	
  
Estereocílios	
  
Cílios	
  
ULTRA-­‐ESTRUTURAS	
  
TECIDO	
  EPITELIAL	
  
24/10/16	
  
6	
  
ULTRA-­‐ESTRUTURAS	
  
TECIDO	
  EPITELIAL	
  
ULTRA-­‐ESTRUTURAS	
  
TECIDO	
  EPITELIAL	
  
TIPOS	
  
TECIDO	
  EPITELIAL	
  
EPITÉLIO	
  DE	
  REVESTIMENTO	
  –	
  proteção	
  e	
  reves,mento	
  
das	
  super5cies	
  e	
  cavidades	
  do	
  corpo	
  	
  
EPITÉLIO	
  GLANDULAR	
  –	
  células	
  especializadas	
  
basicamente	
  na	
  produção	
  de	
  secreções,	
  formando	
  as	
  
glândulas	
  
NEUROEPITÉLIOS	
  –	
  células	
  especializadas	
  na	
  captação	
  de	
  
esBmulos	
  provenientes	
  do	
  ambiente	
  (gosto,	
  cheiro)	
  	
  
24/10/16	
  
7	
  
TECIDO	
  EPITELIAL	
  
TECIDO	
  EPITELIAL	
  DE	
  REVESTIMENTO	
  
Camadas	
  celulares	
  
Simples	
  
Estra:ficado	
  
Pseudo-­‐estra:ficado	
  
	
  De	
  Transição	
  
Morfologia	
  celular	
  
Pavimentoso	
  
Cubóide	
  
Colunar	
  
CLASSIFICAÇÃO	
  
	
  
Epitélio	
  de	
  reves,mento	
  simples	
  
Epitélio	
  de	
  reves,mento	
  estra,ficado	
  
24/10/16	
  
8	
  
•  Revestem	
  alvéolos	
  pulmonar	
  
•  Reveste	
  endotélio	
  dos	
  vasos	
  
•  Compõe	
  camada	
  parietal	
  da	
  cápsula	
  de	
  Bowman	
  
TECIDO	
  EPITELIAL	
  
TECIDO	
  EPITELIAL	
  DE	
  REVESTIMENTO	
  
EPITÉLIO	
  PAVIMENTOSO	
  SIMPLES	
  
TECIDO	
  EPITELIAL	
  
TECIDO	
  EPITELIAL	
  DE	
  REVESTIMENTO	
  
EPITÉLIO	
  PAVIMENTOSO	
  SIMPLES	
  
TECIDO	
  EPITELIAL	
  
TECIDO	
  EPITELIAL	
  DE	
  REVESTIMENTO	
  
EPITÉLIO	
  PAVIMENTOSO	
  SIMPLES	
  
24/10/16	
  
9	
  
TECIDO	
  EPITELIAL	
  
TECIDO	
  EPITELIAL	
  DE	
  REVESTIMENTO	
  
EPITÉLIO	
  CUBÓIDE	
  SIMPLES	
  
-­‐	
  Compõem	
  ductos	
  de	
  glândulas	
  do	
  corpo	
  
	
  
-­‐	
  Recobre	
  os	
  ovários	
  
	
  
-­‐	
  Túbulos	
  renais	
  
TECIDO	
  EPITELIAL	
  
TECIDO	
  EPITELIAL	
  DE	
  REVESTIMENTO	
  
EPITÉLIO	
  CUBÓIDE	
  SIMPLES	
  
TECIDO	
  EPITELIAL	
  
TECIDO	
  EPITELIAL	
  DE	
  REVESTIMENTO	
  
EPITÉLIO	
  COLUNAR	
  SIMPLES	
  
-­‐	
  Reveste	
  trato	
  diges:vo	
  
	
  
-­‐	
  Reveste	
  vesícula	
  biliar	
  
	
  
-­‐ 	
  Microvilosidades	
  e	
  cílios	
  
24/10/16	
  
10	
  
TECIDO	
  EPITELIAL	
  
TECIDO	
  EPITELIAL	
  DE	
  REVESTIMENTO	
  
EPITÉLIO	
  PAVIMENTOSO	
  ESTRATIFICADO	
  
-­‐	
  Forra	
  a	
  boca	
  
	
  
-­‐	
  Faringe	
  oral	
  
	
  
-­‐ 	
  Esôfago	
  
	
  
-­‐ 	
  Vagina	
  
TECIDO	
  EPITELIAL	
  
TECIDO	
  EPITELIAL	
  DE	
  REVESTIMENTO	
  
EPITÉLIO	
  PAVIMENTOSO	
  ESTRATIFICADO	
  
TECIDO	
  EPITELIAL	
  
TECIDO	
  EPITELIAL	
  DE	
  REVESTIMENTO	
  
EPITÉLIO	
  PAVIMENTOSO	
  ESTRATIFICADO	
  
Não-­‐quera:nizado	
  
24/10/16	
  
11	
  
TECIDO	
  EPITELIAL	
  
TECIDO	
  EPITELIAL	
  DE	
  REVESTIMENTO	
  
EPITÉLIO	
  PAVIMENTOSO	
  ESTRATIFICADO	
  
-­‐ 	
  Epiderme	
  da	
  pele	
  
	
  
-­‐ 	
  Impermeável	
  à	
  água	
  e	
  bactérias.	
  Protege	
  contra	
  lesões	
  
TECIDO	
  EPITELIAL	
  
TECIDO	
  EPITELIAL	
  DE	
  REVESTIMENTO	
  
EPITÉLIO	
  PAVIMENTOSO	
  ESTRATIFICADO	
  
Quera:nizado	
  
TECIDO	
  EPITELIAL	
  
TECIDO	
  EPITELIAL	
  DE	
  REVESTIMENTO	
  
EPITÉLIO	
  CUBÓIDE	
  ESTRATIFICADO	
  
-­‐	
  Reveste	
  ductos	
  das	
  glândulas	
  sudoríparas	
  
24/10/16	
  
12	
  
TECIDO	
  EPITELIAL	
  
TECIDO	
  EPITELIAL	
  DE	
  REVESTIMENTO	
  
EPITÉLIO	
  CUBÓIDE	
  ESTRATIFICADO	
  
TECIDO	
  EPITELIAL	
  
TECIDO	
  EPITELIAL	
  DE	
  REVESTIMENTO	
  
EPITÉLIO	
  COLUNAR	
  ESTRATIFICADO	
  
-­‐ 	
  Conjun:va	
  do	
  olho	
  
	
  
-­‐ 	
  Algumas	
  regiões	
  da	
  uretra	
  masculina	
  
TECIDO	
  EPITELIAL	
  
TECIDO	
  EPITELIAL	
  DE	
  REVESTIMENTO	
  
EPITÉLIO	
  COLUNAR	
  ESTRATIFICADO	
  
24/10/16	
  
13	
  
TECIDO	
  EPITELIAL	
  
TECIDO	
  EPITELIAL	
  DE	
  REVESTIMENTO	
  
EPITÉLIO	
  PSEUDOESTRATIFICADO	
  
-­‐ 	
  Epidídimo	
  
-­‐ 	
  Uretra	
  masculina	
  
-­‐ 	
  Grandes	
  ductos	
  excretores	
  de	
  glândulas	
  
TECIDO	
  EPITELIAL	
  
TECIDO	
  EPITELIAL	
  DE	
  REVESTIMENTO	
  
EPITÉLIO	
  PSEUDOESTRATIFICADO	
  
Epitélio	
  simples	
  pavimentoso,	
  cúbico	
  e	
  colunar	
  
24/10/16	
  
14	
  
Epitélio	
  pseudoestra,ficado	
  
•  Embora	
  seja	
  formado	
  por	
  apenas	
  uma	
  camada	
  de	
  células,	
  
os	
  núcleos	
  sãovistos	
  em	
  diferentes	
  alturas	
  do	
  epitélio	
  
Epitélio	
  estra,ficado	
  pavimentoso	
  
quera,nizado	
  da	
  pele	
  
•  Células	
  das	
  camadas	
  mais	
  superficiais	
  morrem,	
  perdem	
  suas	
  
organelas	
  e	
  seu	
  citoplasma	
  é	
  ocupado	
  por	
  grande	
  quan,dade	
  
de	
  quera,na	
  
Epitélio	
  de	
  transição	
  da	
  bexiga	
  
•  Quando	
  a	
  bexiga	
  está	
  vazia,	
  muitas	
  células	
  superficiais	
  
têm	
  super5cie	
  convexa	
  em	
  abóbada.	
  Quando	
  a	
  bexiga	
  
está	
  cheia	
  as	
  células	
  superficiais	
  tomam-­‐se	
  achatadas	
  
24/10/16	
  
15	
  
TIPOS	
  
TECIDO	
  EPITELIAL	
  
EPITÉLIO	
  GLANDULAR	
  
TECIDO	
  EPITELIAL	
  
TECIDO	
  EPITELIAL	
  GLANDULAR	
  
De	
  acordo	
  com	
  a	
  forma	
  de	
  secreção,	
  as	
  glândulas	
  podem	
  
ser	
  exócrinas,	
  endócrinas	
  ou	
  mistas.	
  
Estruturas	
  epiteliais	
  especializadas	
  na	
  síntese	
  e	
  liberação	
  
de	
  secreções.	
  	
  
	
  
TECIDO	
  EPITELIAL	
  
TECIDO	
  EPITELIAL	
  GLANDULAR	
  
Secreção	
  de	
  moléculas	
  sinalizadoras	
  (Citocinas).	
  Podem	
  
ser:	
  
	
  
	
  Autócrino	
  
	
  Parácrino	
  
	
  Endócrino	
  
24/10/16	
  
16	
  
TECIDO	
  EPITELIAL	
  
TECIDO	
  EPITELIAL	
  GLANDULAR	
  
GLÂNDULAS	
  EXÓCRINAS	
  
Formas	
  de	
  secreção	
  
Pâncreas	
  Glândulas	
  sebáceas	
   glândula	
  mamária	
  
TECIDO	
  EPITELIAL	
  
TECIDO	
  EPITELIAL	
  GLANDULAR	
  
GLÂNDULAS	
  EXÓCRINAS	
  UNICELULARES	
  
TECIDO	
  EPITELIAL	
  
TECIDO	
  EPITELIAL	
  GLANDULAR	
  
GLÂNDULAS	
  EXÓCRINAS	
  MULTICELULARES	
  
24/10/16	
  
17	
  
TECIDO	
  EPITELIAL	
  
TECIDO	
  EPITELIAL	
  GLANDULAR	
  
GLÂNDULAS	
  EXÓCRINAS	
  MULTICELULARES	
  
TECIDO	
  EPITELIAL	
  
TECIDO	
  EPITELIAL	
  GLANDULAR	
  
GLÂNDULAS	
  EXÓCRINAS	
  MULTICELULARES	
  
	
  Simples	
  	
  
Composta	
  
TECIDO	
  EPITELIAL	
  
TECIDO	
  EPITELIAL	
  GLANDULAR	
  
GLÂNDULAS	
  EXÓCRINAS	
  MULTICELULARES	
  
HE	
  80x	
   HE	
  150x	
  
24/10/16	
  
18	
  
TECIDO	
  EPITELIAL	
  
TECIDO	
  EPITELIAL	
  GLANDULAR	
  
GLÂNDULAS	
  ENDÓCRINAS	
  
TECIDO	
  EPITELIAL	
  
TECIDO	
  EPITELIAL	
  GLANDULAR	
  
GLÂNDULAS	
  ENDÓCRINAS	
  
Ilhota	
  de	
  Langerhans

Outros materiais

Materiais relacionados

Perguntas relacionadas

Materiais recentes

Perguntas Recentes