Buscar

GRAMÁTICA LATINA - tabelas

Faça como milhares de estudantes: teste grátis o Passei Direto

Esse e outros conteúdos desbloqueados

16 milhões de materiais de várias disciplinas

Impressão de materiais

Agora você pode testar o

Passei Direto grátis

Você também pode ser Premium ajudando estudantes

Faça como milhares de estudantes: teste grátis o Passei Direto

Esse e outros conteúdos desbloqueados

16 milhões de materiais de várias disciplinas

Impressão de materiais

Agora você pode testar o

Passei Direto grátis

Você também pode ser Premium ajudando estudantes

Faça como milhares de estudantes: teste grátis o Passei Direto

Esse e outros conteúdos desbloqueados

16 milhões de materiais de várias disciplinas

Impressão de materiais

Agora você pode testar o

Passei Direto grátis

Você também pode ser Premium ajudando estudantes
Você viu 3, do total de 47 páginas

Faça como milhares de estudantes: teste grátis o Passei Direto

Esse e outros conteúdos desbloqueados

16 milhões de materiais de várias disciplinas

Impressão de materiais

Agora você pode testar o

Passei Direto grátis

Você também pode ser Premium ajudando estudantes

Faça como milhares de estudantes: teste grátis o Passei Direto

Esse e outros conteúdos desbloqueados

16 milhões de materiais de várias disciplinas

Impressão de materiais

Agora você pode testar o

Passei Direto grátis

Você também pode ser Premium ajudando estudantes

Faça como milhares de estudantes: teste grátis o Passei Direto

Esse e outros conteúdos desbloqueados

16 milhões de materiais de várias disciplinas

Impressão de materiais

Agora você pode testar o

Passei Direto grátis

Você também pode ser Premium ajudando estudantes
Você viu 6, do total de 47 páginas

Faça como milhares de estudantes: teste grátis o Passei Direto

Esse e outros conteúdos desbloqueados

16 milhões de materiais de várias disciplinas

Impressão de materiais

Agora você pode testar o

Passei Direto grátis

Você também pode ser Premium ajudando estudantes

Faça como milhares de estudantes: teste grátis o Passei Direto

Esse e outros conteúdos desbloqueados

16 milhões de materiais de várias disciplinas

Impressão de materiais

Agora você pode testar o

Passei Direto grátis

Você também pode ser Premium ajudando estudantes

Faça como milhares de estudantes: teste grátis o Passei Direto

Esse e outros conteúdos desbloqueados

16 milhões de materiais de várias disciplinas

Impressão de materiais

Agora você pode testar o

Passei Direto grátis

Você também pode ser Premium ajudando estudantes
Você viu 9, do total de 47 páginas

Faça como milhares de estudantes: teste grátis o Passei Direto

Esse e outros conteúdos desbloqueados

16 milhões de materiais de várias disciplinas

Impressão de materiais

Agora você pode testar o

Passei Direto grátis

Você também pode ser Premium ajudando estudantes

Prévia do material em texto

1 
 
 
 
 
2 
 
 
 
 
TABELAS — LATIM 
 
 
Vittorio Pastelli 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
v. 1.0 | 27.mai.2019 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
Uma série de tabelas, quadros sinóticos, dicas de composição de advérbios e conjunções, números e numerais e um glossário 
de advérbios e conjunções para auxilio na leitura de textos em latim. 
 
3 
 
Substantivos 
Declinações 
 1a 2a 3a 4a 5a 
Singular F M M N M F N M M 
Nominativo carta dominus puer vinum rex civis jus satus res 
Acusativo cartam dominum puerum vinum regem civem jus satum rem 
Genitivo cartae domini pueri vini regis civis juris satus rei 
Dativo cartae domino puero vino regi civi juri satui rei 
Ablativo carta domino puero vino rege cive jure satu re 
Plural 
Nominativo cartae domini pueri vina reges cives jura satus res 
Acusativo cartas dominos pueros vina reges cives jura satus res 
Genitivo cartarum dominorum puerorum vinorum regum civium jurum sattuum rerum 
Dativo cartis dominis pueris vinis regibus civibus juribus satibus rebus 
Ablativo cartis dominis pueris vinis regibus civibus juribus satibus rebus 
 
 
4 
 
Substantivos (sinótico) 
 1a 2a 3a 4a 5a 
Singular F M M N M F N M M 
Nominativo carta dominus puer vinum rex civis jus us res 
Acusativo m jus m 
Genitivo cartae i is us rei 
Dativo cartae 
o 
i 
Ablativo carta e u re 
Plural 
Nominativo cartae domini pueri vina reges cives jura redditus res 
Acusativo (a)(o)s vina reges cives jura redditus res 
Genitivo rum (i)um 
Dativo 
is (i)bus 
Ablativo 
 
5 
 
Pronomes 
Pronomes pessoais 1a e 2a pessoas 
 ‘Eu’ e ‘nós’ ‘tu’ 
Singular Nominativo ego tu (tb. Vocativo) 
 
Acusativo me te 
Genitivo mei tui 
Dativo mihi tibi 
Ablativo me te 
Plural 
Nominativo nos vos (tb. Vocativo) 
Acusativo nos vos 
Genitivo nostrum/nostri vestrum/vestri 
Dativo nobis vobis 
Ablativo nobis vobis 
 
 
6 
 
Demonstrativos (pronomes pessoais anafóricos = 
pessoais de 3a pessoa) 
 esse | ele 
 M F N 
SINGULAR Nominativo is ea id 
 Acusativo eum eam id 
 Genitivo eius eius eius 
 Dativo ei ei ei 
 Ablativo eo ea eo 
 
PLURAL Nominativo ei/ii eae ea 
 Acusativo eos eas ea 
 Genitivo eorum earum eorum 
 Dativo eis/iis eis/iis eis/iis 
 Ablativo eis/iis eis/iis eis/iis 
 
Empregados na função de pronome pessoal de terceira pessoa (ele, ela) 
ou em correlação com o relativo qui (is qui = aquele que, quem). 
 
São pronomes pessoais de 3a pessoa que funcionam também como demonstrativos. 
 
7 
 
Demonstrativos (sinótico) 
 esse | ele 
 M F N 
SINGULAR Nominativo is ea id 
 Acusativo eum eam id 
 Genitivo eius 
 Dativo ei 
 Ablativo eo ea eo 
 
PLURAL Nominativo ei/ii eae ea 
 Acusativo eos eas ea 
 Genitivo e(o,a,o)rum 
 Dativo 
eis/iis 
 Ablativo 
 
 
8 
 
Pronomes reflexivos de 3a pessoa 
 
 Singular/Plural Singular Plural 
Nominativo – – – 
Acusativo se/sese ele, ela, isso (mesmo) eles (mesmos) 
Genitivo sui dele, dela, disso (mesmo) deles (mesmos) 
Dativo sibi para ele, ela, isso (mesmo) para eles (mesmos) 
Ablativo se/sese de/com/por ele, ela, isso (mesmo) de/com/por eles (mesmos) 
 
 
9 
 
Pronomes possessivos 
 
Meu meus, -a -um [voc. mi] 
Teu tuus, -a, -um 
Seu suus, -a, -um 
Nosso noster, nostra, nostrum 
Vosso vester, vestra, vestrum 
Deles suus, -a, -um 
 
Declinam como adjetivos comuns. 
Noster e Vester declinam com a 3a. 
 
10 
 
Pronomes demonstrativos 
 
 esse este* aquele 
Singular M F N M F N M F N 
Nominativo hic haec hoc iste ista istud ille illa illud 
Acusativo hunc hanc hoc istum istam istud illum illam illud 
Genitivo huius huius huius istius istius istius illius illius illius 
Dativo huic huic huic isti isti isti illi illi illi 
Ablativo hoc hac hoc isto ista isto illo illa illo 
Plural 
Nominativo hi hae haec isti istae ista illi illae illa 
Acusativo hos has haec istos istas ista illos illas illa 
Genitivo horum harum horum istorum istarum istorum illorum illarum illorum 
Dativo his/hiis his/hiis his/hiis istis istis istis illis illis illis 
Ablativo his/hiis his/hiis his/hiis istis istis istis illis illis illis 
 istic istaec istoc ** 
* Pode ter sentido pejorativo: Hic vir = Este homem vil. 
** Istic, istaec, istoc = iste, ista, istud 
11 
 
Pronomes demonstrativos (sinótico) 
 esse este aquele 
Singular M F N M F N M F N 
Nominativo hic haec hoc iste ista istud ille illa illud 
Acusativo hunc hanc hoc istum istam istud illum illam illud 
Genitivo (hu, ist, ill)ius 
Dativo huic isti illi 
Ablativo hoc hac hoc isto ista isto illo illa illo 
Plural 
Nominativo hi hae haec isti istae ista illi ille illa 
Acusativo hos has haec istos istas ista illos illas illa 
Genitivo (...) (a)(o)rum 
Dativo 
his/hiis istis illis 
Ablativo 
 
 
12 
 
Pronomes relativos e interrogativos 
 Pronome relativo quem, qual, o que 
Pronome interrogativo 
quem? o que? 
Singular Masculino Feminino Neutro Masculino Feminino Neutro 
Nominativo qui quae quod quis? quis? quid? 
Acusativo quem quam quod quem? quem? quid? 
Genitivo cuius cuius cuius cuius? cuius? cuius? 
Dativo cui cui cui cui? cui? cui? 
Ablativo quo qua quo quo? qua? quo? 
Plural 
Nominativo qui quae que qui? que? que? 
Acusativo quos quas que quos? quas? que? 
Genitivo quorum quarum quorum quorum? quarum? quorum? 
Dativo quibus quibus quibus quibus? quibus? quibus? 
Ablativo quibus quibus quibus quibus? quibus? quibus? 
 
 
 
+ PIAM 
quispiam 
quaepiam 
qualquer um / uma 
 
 
qualquer coisa 
quodpiam 
quidpiam 
 
 
13 
 
Pronomes relativos e interrogativos (sinótico) 
 Pronome relativo quem, qual, o que 
Pronome interrogativo 
quem? o que? 
Singular Masculino Feminino Neutro Masculino Feminino Neutro 
Nominativo qui quae quod quis? quis? quid? 
Acusativo quem quam quod quem? quem? quid? 
Genitivo cuius 
Dativo cui 
Ablativo quo(a) 
Plural 
Nominativo qui quae que qui? que? que? 
Acusativo (o)(a)s 
Genitivo (a)(o)rum 
Dativo 
quibus 
Ablativo 
+ DAM = PRONOMES INDEFINIDOS 
 quis, quae (qua), quid (nominativo) também pronomes 
indefinidos 
14 
 
 outro 
Singular Masculino Feminino Neutro 
Nominativo alius alia aliud 
Acusativo alium aliam aliud 
Genitivo alius alius, aliae alius 
Dativo alii alii, aliae alii 
Ablativo alio alia alio 
Plural 
Nominativo alii alie alia 
Acusativo alios alias alia 
Genitivo aliorum aliarum aliorum 
Dativo aliis aliis aliis 
Ablativo aliis aliis aliis 
15 
 
 o mesmo / próprio 
Singular Masculino Feminino Neutro 
Nominativo idem eadem idem 
Acusativo eundem eandem idem 
Genitivo eiusdem eiusdem eiusdem 
Dativo eidem eidem eidem 
Ablativo eodem eadem eodem 
Plural 
Nominativo eidem/iidem eaedem/eedem eadem 
Acusativo eosdem easdem eadem 
Genitivo eorundem earumdem eorundem 
Dativo eisdem/iisdem eisdem/iisdem eisdem/iisdem 
Ablativo eisdem/iisdem eisdem/iisdem eisdem/iisdem 
 
 
16 
 
 eu, tu, ele/a mesmo/a 
Singular Masculino Feminino Neutro 
Nominativo ipse, ipsus ipsa ipsum 
Acusativo ipsum ipsam ipsum 
Genitivo ipsius, ipsi ipsius ipsius 
Dativo ipsi ipsi, ipsae ipsi 
Ablativo ipso ipsa ipso 
Plural 
Nominativo ipsi ipsae ipsa 
Acusativo ipsos ipsas ipsa 
Genitivo ipsorum ipsarum ipsorum 
Dativo ipsis ipsis ipsis 
Ablativo ipsis ipsis ipsis 
 
 
17 
 
Adjetivos 
 
 1a e 2a declinações 3a declinação 
 Masculino Feminino Neutro Masc/Fem Neutro 
Singular Nominativo bonus bona bonum omnis omne 
 
Acusativo bonum bonam bonum omnem omne 
Genitivo boni bonae boni omnis omnis 
Dativo bono bonae bono omni omni 
Ablativo bono bona bono omni omni 
Plural 
Nominativo boni bonae bona omnes omnia 
Acusativo bonos bonas bona omnes omnia 
Genitivo bonorum bonarum bonorum omnium omnium 
Dativo bonis bonisbonis omnibus omnibus 
Ablativo bonis bonis bonis omnibus omnibus 
 
Adjetivos especiais (genitivo sing. em -ius e dativo em -i, seguindo o padrão de illius) 
U unus, a, um (unius) | um 
N nullus, a, um (nullius) | nenhum 
U ullus, a, um (ullius) | qualquer um 
S solus, a, um (solius) | só, apenas 
 
N neuter, neutra, neutrum (neutrius)| nenhum de (neither) 
A alius, a, ud (alius) | outro 
U uter, utra, utrum (utrius) | ou, qual (de dois) 
T totus, a, um (totius) | todo 
A alter, altera, alterum (alterius) | o outro (de dois) 
 
(v. Wheelock, pp. 74-5) 
 
18 
 
Plus 
 
O comparativo de multus, -a,-um é plus. É um substantivo neutro de 3a declinação. 
Singular 
Nominativo plus 
Acusativo plus 
Genitivo pluris 
Dativo pluri 
Ablativo plure 
Plural 
Nominativo plura 
Acusativo plura 
Genitivo plurium 
Dativo pluribus 
Ablativo pluribus 
 
19 
 
Verbos regulares | Voz ativa Indicativo 
Conjugação Presente Imperfeito Futuro Perfeito +q Perfeito Futuro perfeito 
1 
vocare 
voco vocabam vocabo vocavi vocaveram vocavero 
vocas vocabas vocabis vocavisti vocaveras vocaveris 
vocat vocabat vocabit vocavit vocaverat vocaverit 
vocamus vocabamus vocabimus vocavimus vocaveramus vocaverimus 
vocatis vocabatis vocabitis vocavistis vocaveratis vocaveritis 
vocant vocabant vocabunt vocaverunt vocaverant vocaverint 
2 
habere 
habeo habebam habebo habui habueram habuero 
habes habebas habebis habuisti habueras habueris 
habet habebat habebit habuit habuerat habuerit 
habemus habebamus habebimus habuimus habueramus habuerimus 
habetis habebatis habebitis habuistis habueratis habueritis 
habent habebant habebunt habuerunt habuerant habuerint 
3 
ducere 
duco ducebam ducam duxi duxeram duxero 
ducis ducebas duces duxisti duxeras duxeris 
ducit ducebat ducet duxit duxerat duxerit 
ducimus ducebamus ducemus duximus duxeramus duxerimus 
ducitis ducebatis ducetis duxistis duxeratis duxeritis 
ducunt ducebant ducent duxerunt duxerant duxerint 
3 io 
capere 
capio capiebam capiam cepi ceperam cepero 
capis capiebas capies cepisti ceperas ceperis 
capit capiebat capiet cepit ceperat ceperit 
capimus capiebamus capiemus cepimus ceperamus ceperimus 
capitis capiebatis capietis cepistis ceperatis ceperitis 
capiunt capiebant capient ceperunt ceperant ceperint 
 
20 
 
 
4 
audire 
audio audiebam audiam audivi audiveram audivero 
audis audiebas audies audivisti audiveras audiveris 
audit audiebat audiet audivit audiverat audiverit 
audimus audiebamus audiemus audivimus audiveramus audiverimus 
auditis audiebatis audietis audivistis audiveratis audiveritis 
audiunt audiebant audient audiverunt audiverant audiverint 
 
21 
 
Verbos regulares | Voz ativa Subjuntivo 
Conjugação Presente Imperfeito Futuro Perfeito +q Perfeito Futuro perfeito 
1 
vocem vocarem – vocaverim vocavissem – 
voces vocares – vocaveris vocavisses – 
vocet vocaret – vocaverit vocavisset – 
vocemus vocaremus – vocaverimus vocavissemus – 
vocetis vocaretis – vocaveritis vocavissetis – 
vocent vocarent – vocaverint vocavissent – 
2 
habeam haberem – habuerim habuissem – 
habeas haberes – habueris habuisses – 
habeat haberet – habuerit habuisset – 
habeamus haberemus – habuerimus habuissemus – 
habeatis haberetis – habueritis habuissetis – 
habeant haberent – habuerint habuissent – 
 
22 
 
3 
ducam ducerem – duxerim duxissem – 
ducas duceres – duxeris duxisses – 
ducat duceret – duxerit duxisset – 
ducamus duceremus – duxerimus duxissemus – 
ducatis duceretis – duxeristis duxissetis – 
ducant ducerent – duxerint duxissent – 
3 
io 
capiam caperem - ceperim cepissem 
capias caperes - ceperis cepisses 
capiat caperet - ceperit cepisset 
capiamus caperemus - ceperimus cepissemus 
capiatis caperetis - ceperitis cepissetis 
capiant caperent - ceperint cepissent 
4 
audiam audirem – audiverim audivissem – 
audias audires – audiveris audivisses – 
audiat audiret – audiverit audivisset – 
audiamus audiremus – audiverimus audivissemus – 
audiatis audiretis – audiveritis audivissetis – 
audiant audirent – audiverint audivissent – 
 
23 
 
Verbos Regulares | Voz passiva Indicativo 
Conjugação Presente Imperfeito Futuro Perfeito +q Perfeito 
Futuro 
perfeito 
1 
vocor vocabar vocabor vocatus sum 
vocatus 
eram vocatus ero 
vocaris vocabaris vocaberis vocatus es vocatus eras vocatus eris 
vocatur vocabatur vocabitur vocatus est 
vocatus 
erat vocatus erit 
vocamur vocabamur vocabimur vocati sumus 
vocati 
eramus vocati erimus 
vocamini vocabamini vocabimini vocati estis 
vocati 
eratis vocati eritis 
vocantur vocabantur vocabuntur vocati sunt vocati erant vocati erunt 
 
2 
habeor habebar habebor habitus sum 
habitus 
eram habitus ero 
haberis habebaris habeberis habitus es habitus eras habitus eris 
habetur habebatur habebitur habitus est habitus erat habitus erit 
habemur habebamur habebimur habiti sumus 
habiti 
eramus habiti erimus 
habemini habebamini habebimini habiti estis habiti eratis habiti eritis 
habentur habebantur habebuntur habiti sunt habiti erant habiti erunt 
 
24 
 
Conjugação Presente Imperfeito Futuro Perfeito +q Perfeito 
Futuro 
perfeito 
3 
ducor ducebar ducar ductus sum ductus eram ductus ero 
duceris ducebaris duceris ductus es ductus eras ductus eris 
ducitur ducebatur ducetur ductus est ductus erat ductus erit 
ducimur ducebamur ducemur ducti sumus ducti eramus ducti erimus 
ducimini ducebamini ducemini ducti estis ducti eratis ducti eritis 
ducuntur ducebantur ducentur ducti sunt ducti erant ducti erunt 
4 
audior audiebar audiar auditus sum auditus eram auditus ero 
audiris audiebaris audieris auditus es auditus eras auditus eris 
auditur audiebatur audietur auditus est auditus erat auditus erit 
audimur audiebamur audiemur auditi sumus auditi eramus auditi erimus 
audimini audiebamini audiemini auditi estis auditi eratis auditi eritis 
audiuntur audiebantur audientur auditi sunt auditi erant auditi erunt 
 
25 
 
Verbos regulares | Voz passiva Subjuntivo 
Conjugação Presente Imperfeito Futuro Perfeito +q Perfeito Futuro perfeito 
1 
vocer vocarer – vocatus sim 
vocatus 
essem – 
voceris vocareris – vocatus sis 
vocatus 
esses – 
vocetur vocaretur – vocatus sit 
vocatus 
esset – 
vocemur vocaremur – vocati simus 
vocati 
essemus – 
vocemini vocaremini – vocati sitis 
vocati 
essetis 
– 
vocentur vocarentur – vocati sint vocati essent – 
2 
habear haberer – habitus sim 
habitus 
essem 
– 
habearis habereris – habitus sis 
habitus 
esses 
– 
habeatur haberetur – habitus sit habitus esset – 
habeamur haberemur – habiti simus 
habiti 
essemus – 
habeamin
i haberemini – habiti sitis 
habiti 
essetis – 
habeantur haberentur – habiti sint habiti essent – 
 
26 
 
Conjugação Presente Imperfeito Futuro Perfeito +q Perfeito Futuro perfeito 
3 
ducar ducerer – ductus sim ductus essem – 
ducaris ducereris – ductus sis ductus esses – 
ducatur duceretur – ductus sit ductus esset – 
ducamur duceremur – ducti simus ducti essemus – 
ducamini duceremini – ducti sitis ducti essetis – 
ducantur ducerentur – ducti sint ducti essent – 
4 
audiar audirer – auditus sim auditus essem – 
audiaris audireris – auditus sis auditus esses – 
audiatur audiretur – auditus sit auditus esset – 
audiamur audiremur – auditi simus 
auditi 
essemus 
– 
audiamini audiremini – auditi sitis auditi essetis – 
audiantur audirentur – auditi sint auditi essent – 
 
27 
 
Verbos regulares (sinótico da 1a conj.) 
INDICATIVO AT 
 pres pr. i fut. i pp p+p fp 
 o bam bo i eram ero 
 as bas bis isti eras eris 
 at bat bi it erat erit 
 mus bamus bimus imus eramus erimus 
 atis batis bitis istis eratis eritis 
 ant bant bunt erunt erant erint 
 
SUBJUNTIVO AT 
 pres pr. i pp p+p 
 em arem erim issem 
 es ares eris isses 
 et aret erit isset 
 emus aremus erimus issemus 
 etis aretis eritis issetis 
 ent arent erint issent 
 
 
INDICATIVO PASS 
 pres pr. i fut.i pp p+p fp 
 or bar bor 
tus 
+ pres 
sum 
 
tus 
+ pi 
sum 
 
tus 
+ fi sum 
 aris baris beris 
 atur batur bitur 
 amur bamur bimur ti 
+ pres 
sum 
 
ti 
+ pi 
sum 
 
ti 
+ fi sum 
 amini bamini bimini 
 antur bantur buntur 
 
SUBJUNTIVO PASS 
 pres pr. i pp p+p 
 er arer tus 
+ pres 
subj 
sum 
tus 
+ pi 
subj 
sum 
 
 eris areris 
 etur aretur 
 emur aremur ti 
+ pres 
subj 
sum 
ti 
+ pi 
subj 
sum 
 
 emini aremini 
 entur arentur 
 
 
INDICATIVO ATIVO (sinótico completo) 
 
 pres. pr. i fut. i 
conj. 1 2 3 3io 4 1 2 3 3io 4 1 2 3 3io 4 
sing. o o io o bam 
bas 
bat 
bamus 
batis 
bant 
iebam 
iebas 
iebat 
iebamus 
iebatis 
iebant 
bo 
bis 
bit 
bimus 
bitis 
bunt 
am iam 
ies 
iet 
iemus 
ietis 
ient 
as es is 
it 
imus 
itis 
iunt 
es 
at et et 
plural amus emus emus 
atis etis etis 
ant ent ent 
 a e i -- + i - + i 
 
 
 pp p+p fp 
conj. 1 2 3 3io 4 1 2 3 3io 4 1 2 3 3io 4 
sing. i 
isti 
it 
imus 
istis 
erunt 
eram 
eras 
erat 
eramus 
eratis 
erant 
ero 
eris 
erit 
erimus 
eritis 
erint 
 
 
plural 
 
 
 pr.p. sum pr.i. sum fut.p. sum 
28 
 
Verbos irregulares 
sum, esse, fui, -, | ser 
 Presente Imperfeito Futuro Perfeito +q Perfeito Futuro perfeito 
Indicativo 
(Ativo) sum eram ero fui fueram fuero 
 
es eras eris fuisti fueras fueris 
est erat erit fuit fuerat fuerit 
sumus eramus erimus fuimus fueramus fuerimus 
estis eratis eritis fuistis fueratis fueritis 
sunt erant erunt fuerunt fuerant fuerint 
Subjuntivo 
(Ativo) 
sim essem – fuerim fuissem – 
sis esses – fueris fuisses – 
sit esset – fuerit fuisset – 
simus essemus – fuerimus fuissemus – 
sitis essetis – fueritis fuissetis – 
sint essent – fuerint fuissent – 
 
Ativo Particípio Infinitivo 
Presente – esse 
Futuro futurus futurus esse/fore 
Perfeito – – 
 
29 
 
eo, ire, ii, itum | ir 
 Presente Imperfeito Futuro Perfeito +q Perfeito Futuro perfeito 
Indicativo 
(Ativo) eo ibam ibo ivi * iveram ivero 
 
is ibas ibis ivisti iveras iveris 
it ibat ibit ivit iverat iverit 
imus ibamus ibimus ivimus iveramus iverimus 
itis ibatis ibitis ivistis iveratis iveritis 
eunt ibant ibunt iverunt iverant iverint 
Subjuntivo 
(Ativo) 
eam irem – iverim ivissem – 
eas ires – iveris ivisset – 
eat iret – iverit ivisset – 
eamus iremus – iverimus ivissemus – 
eatis iretis – iveritis ivissetis – 
eant irent – iverint ivissent – 
* O ‘v’ do perfeito, mais que perfeito e futuro perfeito pode ser omitido. 
Ativo Particípio Infinitivo 
Presente iens, euntis ire 
Futuro iturus iturus esse 
Perfeito – ivisse 
 
30 
 
fero, ferre, tuli, latum | suportar, carregar 
 Presente Imperfeito Futuro Perfeito +q Perfeito Futuro perfeito 
Indicativo 
(Ativo) fero ferebam feram tuli tuleram tulero 
 
fers ferebas feres tulisti tuleras tuleris 
fert ferebat feret tulit tulerat tulerit 
ferimus ferebamus feremus tulimus tuleramus tulerimus 
fertis ferebatis feretis tulistis tuleratis tuleritis 
ferunt ferebant ferent tulerunt tulerant tulerint 
Subjuntivo 
(Activo) 
feram ferrem – tulerim tulissem – 
feras ferres – tuleris tulisses – 
ferat ferret – tulerit tulisset – 
feramus ferremus – tulerimus tulissemus – 
feratis ferretis – tuleritis tulissetis – 
ferant ferrent – tulerint tulissent – 
Indicativo 
(Passivo) feror ferebar ferar latus sum latus eram latus ero 
 
ferris ferebaris fereris latus es latus eras latus eris 
fertur ferebatur feretur latus est latus erat latus erit 
ferimur ferebamur feremur lati sumus lati eramus lati erimus 
ferimini ferebamini feremini lati estis lati eratis lati eritis 
feruntur ferebantur ferentur lati sunt lati erant lati erunt 
 
31 
 
 Presente Imperfeito Futuro Perfeito +q Perfeito Futuro perfeito 
Subjuntivo 
(Passivo) 
ferar ferrer – latus sim latus essem – 
feraris ferreris – latus sis latus esses – 
feratur ferretur – latus sit latus esset – 
feramur ferremur – lati simus lati essemus – 
feramini ferremini – lati sitis lati essetis – 
ferantur ferrentur – lati sint lati essent – 
 
Ativo Particípio Infinitivo 
Presente ferens ferre 
Futuro laturus laturus esse 
Perfeito – tulisse 
Passivo Particípio Infinitivo 
Presente – ferri 
Futuro – latum iri 
Perfeito latus latus esse 
 
32 
 
fio, fieri, factus sum | acontecer, ser criado, vir a 
ser, tornar-se 
 Presente Imperfeito Futuro Perfeito +q Perfeito Futuro perfeito 
Indicativo 
(Ativo) fio fiebam fiam 
factus 
sum factus eram factus ero 
 
fis fiebas fies factus es factus eras factus eris 
fit fiebat fiet factus est factus erat factus erit 
fimus fiebamus fiemus facti sumus facti eramus facti erimus 
fitis fiebatis fietis facti estis facti eratis facti eritis 
fiunt fiebant fient facti sunt facti erant facti erunt 
Subjuntivo 
(Ativo) 
fiam fierem – factus sim factus essem – 
fias fieres – factus sis factus esses – 
fiat fieret – factus sit factus esset – 
fiamus fieremus – facti simus facti essemus – 
fiatis fieritis – facti sitis facti essetis – 
fiant fierent – facti sint facti essent – 
 
 
 Particípio Infinitivo 
Presente – fieri 
Futuro – factum iri 
Perfeito factus factus esse 
 
 
33 
 
malo, malle, malui, -, | preferir 
 Presente Imperfeito Futuro Perfeito +q Perfeito Futuro perfeito 
Indicativo 
(Ativo) 
malo malebam malam malui malueram maluero 
mavis malebas males maluisti malueras malueris 
mavult malebat malet maluit maluerat maluerit 
malumus malebamus malemus maluimus malueramus maluerimus 
mavultis malebatis maletis maluistis malueratis malueritis 
malunt malebant malent maluerunt maluerant maluerint 
Subjuntivo 
(Ativo) 
malim mallem – maluerim maluissem – 
malis malles – malueris maluisses – 
malit mallet – maluerit maluisset – 
malimus mallemus – maluerimus maluissemus – 
malitis mallemus – maluerimus maluissetis – 
malint mallent – maluerint maluissent – 
 
 
 
Particípio Infinitivo 
Presente – malle 
Futuro – – 
Perfeito – maluisse 
 
 
34 
 
nolo, nolle, nolui, -, | não querer, não desejar 
 
 Presente Imperfeito Futuro Perfeito +q Perfeito Futuro perfeito 
Indicativo 
(Ativo) nolo nolebam nolam nolui nolueram noluero 
 
nonvis nolebas noles noluisti nolueras nolueris 
nonvult nolebat nolet noluit noluerat noluerit 
nolumus nolebamus nolemus noluimus nolueramus noluerimus 
nonvultis nolebatis noletis noluistis nolueratis nolueritis 
nolunt nolebant nolent nolerunt noluerant noluerint 
Subjuntivo 
(Ativo) 
nolim nollem – noluerim noluissem – 
nolis nolles – nolueris noluisses – 
nolit nollet – noluerit noluisset – 
nolimus nollemus – noluerimus noluissemus – 
nolitis nolletis – nolueritis noluissetis – 
nolint nollent – noluerint noluissent – 
 
 
 
Particípio Infinitivo 
Presente nolens nolle 
Futuro – – 
Perfeito – noluisse 
 
 
35 
 
possum, posse, potui, -, | poder, ser capaz de 
 Presente Imperfeito Futuro Perfeito +q Perfeito Futuro perfeito 
Indicativo 
(Ativo) possum poteram potero potui potueram potuero 
 
potes poteras poteris potuisti potueras potueris 
potest poterat poterit potuit potuerat potuerit 
possumus poteramus poterimus potuimus potueramus potuerimus 
potestis poteratis poteritis potuistis potueratis potueritis 
possunt poterant poterunt potuerunt potuerant potuerint 
Subjuntivo 
(Ativo) 
possim possem – potuerim potuissem – 
possis posses – potueris potuisses – 
possit posset – potuerit potuisset – 
possimus possemus – potuerimus potuissemus – 
possitis possetis – potuerimus potuissemus – 
possint possent – potuerint potuissent – 
 
 Particípio Infinitivo 
Presente – posse 
Futuro – – 
Perfeito – potuisse 
 
36 
 
volo, velle, volui, -, | querer, desejar 
 Presente Imperfeito Futuro Perfeito +q Perfeito 
Futuro 
perfeito 
Indicativo 
(Ativo) volo volebam volam volui volueram voluero 
 
vis volebas voles voluisti volueras volueris 
vultvolebat volet voluit voluerat voluerit 
volumus volebamus volemus voluimus volueramus voluerimus 
vultis volebatis voletis voluistis volueratis volueritis 
volunt volebant volent volerunt voluerant voluerint 
Subjuntivo 
(Ativo) 
velim vellem – voluerim voluissem – 
velis velles – volueris voluisses – 
velit vellet – voluerit voluisset – 
velimus vellemus – voluerimus voluissemus – 
velitis velletis – volueritis voluissemus – 
velint vellent – voluerint voluissent – 
 
 
 
Particípio Infinitivo 
Presente volens velle 
Futuro – – 
Perfeito – voluisse 
 
37 
 
particípios 
 
 
 
 ATIVO PASSIVO 
presente amans, amantis (= que ama) --- 
perfeito --- amatus, a, um (= que foi 
amado) 
futuro amaturus, a, um (= que está 
para amar) 
amandus, a, um (= que deve 
ser amado) 
 
38 
 
Números e numerais 
 
Número Numeral 
latino 
Por extenso 
0 nihil 
1 I ūnus 
2 II duo 
3 III trēs 
4 IV quattuor 
5 V quīnque 
6 VI sex 
7 VII septem 
8 VIII octō 
9 IX novem 
10 X decem 
11 XI ūndecim 
12 XII duodēcim 
13 XIII trēdecim 
14 XIV quattuordecim 
15 XV quīndecim 
16 XVI sēdecim 
17 XVII septendecim 
18 XVIII duodēvīgintī 
19 XIX ūndēvīgintī 
20 XX vīgintī 
21 XXI vīgintī ūnus 
22 XXII vīgintī duo 
23 XXIII vīgintī trēs 
24 XXIV vīgintī quattuor 
25 XXV vīgintī quīnque 
26 XXVI vīgintī sex 
27 XXVII vīgintī septem 
28 XXVIII duodētrīgintā / 
vīgintī octō 
29 XXIX ūndētrīgintā / 
vīgintī novem 
30 XXX trīgintā 
31 XXXI trīgintā ūnus 
32 XXXII trīgintā duo 
33 XXXIII trīgintā trēs 
34 XXXIV trīgintā quattuor 
35 XXXV trīgintā quīnque 
36 XXXVI trīgintā sex 
Número Numeral 
latino 
Por extenso 
37 XXXVII trīgintā septem 
38 XXXVIII duodēquadrāgintā 
/ 
trīgintā octō 
39 XXXIX ūndēquadrāgintā / 
trīgintā novem 
40 XL quadrāgintā 
41 XLI quadrāgintā 
ūnus 
42 XLII quadrāgintā duo 
43 XLIII quadrāgintā trēs 
44 XLIV quadrāgintā 
quattuor 
45 XLV quadrāgintā 
quīnque 
46 XLVI quadrāgintā sex 
47 XLVII quadrāgintā 
septem 
48 XLVIII duodēquīnquāgint
ā / quadrāgintā 
octō 
49 XLIX ūndēquīnquāgintā 
/ quadrāgintā 
novem 
50 L quīnquāgintā 
51 LI quīnquāgintā 
ūnus 
52 LII quīnquāgintā 
duo 
53 LIII quīnquāgintā 
trēs 
54 LIV quīnquāgintā 
quattuor 
55 LV quīnquāgintā 
quīnque 
56 LVI quīnquāgintā sex 
57 LVII quīnquāgintā 
septem 
58 LVIII duodēsexāgintā / 
quīnquāgintā octō 
59 LIX ūndēsexāgintā / 
quīnquāgintā 
novem 
60 LX sexāgintā 
39 
 
Número Numeral 
latino 
Por extenso 
61 LXI sexāgintā ūnus 
62 LXII sexāgintā duo 
63 LXIII sexāgintā trēs 
64 LXIV sexāgintā 
quattuor 
65 LXV sexāgintā 
quīnque 
66 LXVI sexāgintā sex 
67 LXVII sexāgintā 
septem 
68 LXVIII duodēseptuāgintā 
/ sexāgintā octō 
69 LXIX ūndēseptuāgintā / 
sexāgintā novem 
70 LXX septuāgintā 
71 LXXI septuāgintā 
ūnus 
72 LXXII septuāgintā duo 
73 LXXIII septuāgintā trēs 
74 LXXIV septuāgintā 
quattuor 
75 LXXV septuāgintā 
quīnque 
76 LXXVI septuāgintā sex 
77 LXXVII septuāgintā 
septem 
78 LXXVIII duodēoctōgintā / 
septuāgintā octō 
79 LXXIX ūndēoctōgintā / 
septuāgintā 
novem 
80 LXXX octōgintā 
81 LXXXI octōgintā ūnus 
82 LXXXII octōgintā duo 
83 LXXXIII octōgintā trēs 
84 LXXXIV octōgintā 
quattuor 
85 LXXXV octōgintā 
quīnque 
Número Numeral 
latino 
Por extenso 
86 LXXXVI octōgintā sex 
87 LXXXVII octōgintā 
septem 
88 LXXXVIII duodēnōnāgintā / 
octōgintā octo 
89 LXXXIX ūndēnōnāgintā / 
octōgintā novem 
90 XC nōnāgintā 
91 XCI nōnāgintā ūnus 
92 XCII nōnāgintā duo 
93 XCIII nōnāgintā trēs 
94 XCIV nōnāgintā 
quattuor 
95 XCV nōnāgintā 
quīnque 
96 XCVI nōnāgintā sex 
97 XCVII nōnāgintā 
septem 
98 XCVIII duodēcentum / 
nōnāgintā octō 
99 XCIX ūndēcentum / 
nōnāgintā novem 
100 C centum 
200 CC ducenti 
300 CCC trecenti 
400 CD quadringenti 
500 D quingenti 
600 DC sescenti 
700 DCC septingenti 
800 DCCC octingenti 
900 CM nongenti 
1.000 M mille 
5.000 — V 
Barra sobre o 
numeral 
= multiplicação 
por mil 
10.000 — X 
100.000 — C 
1.000.00
0 
— 
M 
 
 
 
 
40 
 
DICAS DE FORMAÇÃO DE ADVÉRBIOS E 
CONJUNÇÕES 
 
 
ADVÉRBIOS 
A maioria é caso oblíquo de raízes nominais ou pronominais, mas alguns são formados por 
terminação, por exemplo: 
 
-tim talvez tenha origem no 
acusativo 
partim (em parte), do subst. pars | nominatim (por 
nome), do adj. nominatus | passim (aqui e ali), do v. 
pando 
-ter adicionado a raízes e particípios 
da 3a declinação 
prudenter (prudentemente), do particípio prudens | 
fortiter (bravamente), do adj. fortis 
-iter 
-ter 
às vezes ligados a adjetivos da 
2a declinação 
humaniter (humanamente), do adj. humanus | 
turbulenter (tumultuosamente), do adj. turbulentus 
-tus adicionado a raízes substantivas 
ou adjetivas, forma advérbios 
de origem 
divinitus (vindo de deus), do adj. divinus | radicitus 
(vindo das raízes), do subst. radix 
-sus adicionado a certas partículas, 
dá a ideia de direção, para onde 
prorsus (para frente), de pro | rursus (para trás), de re 
 
CONJUNÇÕES 
A maioria é formada por partes mutiladas de raízes pronominais. 
Algumas são formadas por reduplicação ou composição, por exemplo: 
 
quam-quam*: embora quam: como 
ante-quam, prius-quam antes 
post-quam depois 
tam-quam como se, tanto quanto 
quam-vis como queira, embora 
qua-si (por quam-si) como se 
sic-ut assim como 
vel-ut como, da mesma forma que 
* os hifens são apenas para enfatizar a composição. Não são escritos. 
 
 
 
 
Com adaptações, a partir de de: 
Lodge, Gonzales, The Vocabulary of High School Latin, Teachers College Columbia University, New York, 1922 
 
 
 
41 
 
LOCUÇÕES COMUNS 
 
 
A 
abi in mala rem que passe mal, que se dane 
ab ineunte aetate desde muito jovem 
ad unum a um homem 
aequo animo feliz, resignado, paciente 
aere alieno premi estar fortemente endividado 
agere gratias agradecer 
alius aliam in partem um em uma direção, outro na outra 
amico aliquo uti ter intimidade com alguém 
animo tenus commoveri estar comovido até o coração 
annum quartum agens em seu quarto ano 
annos quattuor natus na idade de quatro anos 
ante annos antes da idade legal 
apud regem na corte do rei 
B 
bellum inferre fazer guerra a 
bene habet está bem 
bono animo esse estar bem disposto 
bonum animum habere ter grande coragem 
C 
capitis damnatus sentenciado à morte 
causam dicere ou agere alegar uma causa, defender uma causa 
certior fieri ser informado 
certiorem facere informar 
consilia inire fazer planos 
consulere alicui cuidar dos interesses de alguém 
consulere aliquem consultar alguém, pedir conselho a alguém 
D 
dare operam cuidar, dar atenção a 
diem dicere ou edicere indicar um dia, definir um dia 
dum haec geruntur enquanto isso acontecia 
E 
eo magis ainda mais 
extrema hieme no fim do inverno 
ex re publica no melhor interesse do Estado 
42 
 
F 
foedus ferire fazer um tratado/pacto/aliança 
G 
gerere magistratum ocupar um cargo 
gratias agere agradecer 
gratiam habere ser grato 
gratiam ou gratias referre devolver um favor 
gratum facere fazer um favor 
I 
idem qui o mesmo que 
idem sentire ter a mesma opinião 
in dies todo dia, diariamente 
in dubium vocari ser posto em questão / em dúvida 
in fugam dare ser posto para correr 
in gratiam redire estar reconciliado 
in matrimonium ducere casar-se 
in perpetuum para sempre 
inter cenam à mesa 
ius dicere pronunciar sentença 
L 
longum est seria demorado, seria tedioso 
M 
mandare litteris colocar por escrito 
manum conserere travar batalha 
memoria tenere lembrar-se 
moleste ferre levar a mal, sentir-se agravado 
multum valere ser muito influente 
N 
navem conscendere embarcar 
novae res uma revolução 
novus homo arrivista, parvenu, novo rico 
O 
orationem habere fazer um discurso 
opus est é necessário 
P 
placuit senatui o Senado decidiu 
plurimum posse ser muito influente ou poderosoprae se ferens mostrando, exibindo 
43 
 
praeclare se habere ser admirável 
pro amico habere considerar (como) amigo 
pro contione diante da assembleia, em um discurso 
Q 
quae cum ita sint uma vez que isso é verdade, sendo este o 
caso 
quam primum tão logo quanto possível 
R 
rationem reddere prestar contas, explicar 
res gestae feitos, atos 
S 
salutem dicere saudar, cumprimentar 
satis constat é bem estabelecido 
se conferre tomar caminho, ir 
se gerere conduzir-se, agir 
semel atque iterum várias vezes 
sententia stat está resolvido, eles resolvem 
stipendium merere fazer serviço militar 
T 
terga vertere retroceder 
U 
ultro citroque para cá e para lá 
unus atque alter um ou dois 
V 
veniam dare perdoar 
ventum est ele/ela/ veio, eles vieram 
vereor ne eu temo que 
vereor ut eu temo que não 
vitam agere viver 
 
 
 
Com adaptações, a partir de B.L. D'Ooge, Easy Latin for sight reading, 
Ginn & Company, 1897, pp. 20-23 
 
44 
 
Palavrinhas 
 
Uma coleção (arbitrária e em progresso) de advérbios, conjunções e preposições. 
 
A, AB, ABS — a partir de, para longe de (prep + abl.) 
ABHINC — daqui pra diante (adv.) 
AC — e [ac...ac conecta sinônimos] 
AD — em direção a (prep + acc.) 
ADEO — a tal ponto, tão (adv.) 
ADHUC —até aqui, ainda (adv.) 
ALIAS — noutro tempo/lugar; previamente/posteriormente (adv.) 
ALIBI — noutro lugar (adv.) 
ALIQUANDIU — por algum tempo, temporariamente (adv.) 
ALIQUANDO — finalmente (adv.)— alguns, vários (subst. indeclinável) 
ALIQUANTISPER — por algum tempo (adv.) 
ALIQUO — para qualquer lugar (adv.) 
ALIQUOT — alguns, vários (indeclinável) 
ALIQUATENUS — até certo ponto (adv.) 
ALITER — de outra forma, “autrement” (adv.) 
AN — adv. e conj. se, ou, ou será que (introduzindo frase que expressa dúvida) 
ANTE — antes, acima (adv.) 
ANTEA — antes (adv.) 
ANTEHAC — até aqui (adv.) 
ANTIQUITUS — antigamente, antes, há muito tempo (adv. e adj.) 
APUD — em, perto, com (prep + acc.) 
ARTE — proximamente, fortemente (adv.) 
AT — mas, pelo menos (conj.) 
ATQUE (ou ATQUI) — e ainda [como em ac...ac, conecta sinônimos] (conj.) 
AUT — ou (aut... aut - ou... ou) (conj.) 
AUTEM — mas, porém, também (expletivo = Ora!); mas também 
CETERUM — além disso, ainda (adv.) 
CLAM — secretamente (adv.) 
CONFESTIM — imediatamente (adv.) 
CORAM — diante, em público, em pessoa (adv.) 
CUM — com, quando / assim que (adv.), como, embora (conj.) [cum... tum = não apenas... mas 
 também] 
CUR — por que? (adv.) 
DEINCEPS — imediatamente, sucessivamente (adv.) 
DEINDE (DEIN) — próximo / seguinte, dali (adv.) 
DEMUM — enfim, somente (adv.) 
DENIQUE — e daqui para diante (adv.) 
DENUO — novamente, de novo (adv.) 
DIU — durante o dia, por muito tempo (adv.) 
DONEC — enquanto, até (conj.) 
DUM — enquanto, durante, até (conj.) 
DUMMODO — só se (conj.) 
DUMTAXAT — desde que, contanto que (adv.) 
EIUSMODI — desse tipo (adv.) 
ENIM — pois, com efeito (expletivo), mesmo (conj.) 
ENIMVERO — sim, na verdade, de fato (expletivo) (adv.) 
ENIXE — honestamente, a sério (adv.) 
EO — portanto (adv.) 
EODEM — para o mesmo lugar / propósito (adv.) 
ERGA — com respeito a (prep. acc.) 
ET — e, ainda, também [ et...et conecta opostos] (conj.) 
ETIAM — também, ainda, além disso, sim, até (conj.) 
ETIAMSI — mesmo que (conj.) 
ETSI — embora, ainda que, mesmo se (conj.) 
EXQUISITE / TIM — arduamente pesquisado / cuidado, excelentemente (adv.) [cuidado com o falso 
 cognato com o português. O sentido é o mesmo de “exquisite” em inglês.] 
EXTEMPLO — imediatamente, sem demora (adv.) 
45 
 
FACETE — espertamente (adv.) 
FERE (ferme) — quase (adv.) 
FORS, FORSAN, FORSITAN, FORTASSE, FORTASSIS, FORTE — talvez, por acaso (adv.) 
FUNDITUS — profundamente, completamente (adv.) 
HAC — aqui (adv.) 
HAUD = HAUT — não, de forma nenhuma (adv.) 
HAUDQUAQUAM — de jeito nenhum (adv.) 
HIC — aqui (adv.) 
HINC — daqui, desde agora, =abhinc (adv.) 
HUC — para este lugar (adv.) 
IDCIRCO — por esse motivo, por conta disso (adv.) 
IDEM, ITEM — também (adv.) 
IDEM, EADEM, EODEM — para o mesmo lugar (adv.) 
IDENTIDEM — de novo e de novo, continuamente (adv.) 
IDEO — por isso (adv.) 
IGITUR — então, logo, portanto 
ILICO — imediatamente, instantaneamente (adv.) 
ILLIC — naquele lugar, lá (adv.) 
ILLINC — daquele lugar (adv.) 
ILLUC — lá, acolá (adv.) 
IMMO (ou IMO) — deveras não, ao contrário (adv.) 
IMPRIMIS — especialmente (adv.) 
INDE — daí (adv.) 
INIBI — lá (adv.) 
INSUPER — acima, além de (adv.) 
INTEREA — nesse ínterim (adv.) 
INTERIM — por enquanto, nesse meio tempo (adv.) 
INTRORSUS = intro+versus — dentro (adv.) 
INTUS — dentro (adv.) 
ISTIC (ISTUC) — ali [onde tu estás] (adv.) 
ISTINC — dali [onde tu estás] (adv.) 
ITA / ITAQUE — assim, desse modo (adv.), tal 
ITA UT — de tal forma 
ITEM — da mesma forma, igualmente, assim (adv.) 
JAM — já (adv.) JAM HINC: deste ponto em diante 
JUXTA — ao lado, perto (dv.) 
LOCO — como, no lugar de (adv.) 
MODO — bem agora, somente (adv.) 
MOX — logo (adv.) 
NAM — pois, não (adv.) 
NAMQUE — pois, com efeito (conj) 
NAVITER — zelosamente (adv.) 
NE — que... não (c/ subj.), não (adv.) ; como advérbio, pode ser traduzido por “na verdade”. (= 
 indeed). Vereor ne necesse sit... = Temo na verdade (que) seja necessário... 
NEC — nem, e não (conj.) 
NECDUM — ainda não (conj.) 
NECNON — nem, e não, e também (adv.) 
NEDUM — ainda menos, sem falar que (conj.) 
NEMPE — sem dúvida, não é assim? [solicitando o reconhecimento de algo] (adv.), = “né?” 
NEQUAQUAM — de forma nenhuma (adv.) 
NEQUE — nem... nem (conj.) 
NEU ou NEVE— e não, nem... nem (conj.) 
NIHILOMINUS — todavia (conj.) 
NISI — se não, salvo se (conj.); nisi si=exceto se; nisi ut=a menos que 
NONDUM — ainda não (adv.) 
NUDIUS — Nudius (adv.) agora é o ... dia desde. Usado com ordinais: Nudius secundus: ontem / 
 Nudius tertius: anteontem 
NUM — [para interrogar], adv., Pode ser que? / Não pode ser que? 
NUMQUAM — nunca (adv.) 
NUPER — recentemente (adv.) 
NUSQUAM - em parte alguma (adv.) 
OB — prep. + acc. devido a, para 
OMNINO — completamente (adv.) 
46 
 
PALAM — publicamente (adv.) 
PARTIM — parcialmente (adv.) 
PASSIM — em todo/qualquer lugar (adv.) 
PAULISPER — por um pouco de tempo (adv.) 
PERINDE — igualmente, da mesma forma (adv.) 
PERPERAM — erradamente (adv.) 
PLERUMQUE — (n)a maioria das vezes, geralmente (adv.) 
PORRO — além disso, e mais (adv.) 
POSTRIDIE, PRIDIE — no dia seguinte, no dia anterior (adv.) 
POTISSIMUM — melhor (adv.) 
POTIUS — antes, de preferência (adv.) 
PRAESERTIM — sobretudo (adv.) 
PRAETER — exceto (adv.); contra / diante (conj.+acc.) 
PRAETEREA — além disso (adv.) 
PRIUS — antes (adv.); como adj.: anterior (prior, prior, prius) 
PRO — em frente a, em nome de (prep + abl.) 
PROCUL — ao longe (adv.) 
PROFECTO — certamente (adv.) 
PROPE, PROPIUS, PROXIME — perto, quase (adv.) 
PROPERE — rapidamente (adv.) 
PROPTER — devido a (conj. + acc) 
PRORSUM — diretamente, totalmente, de todo (adv.) 
PRORSUS — absolutamente (adv.) 
PROTINUS — adiante, em seguida, imediatamente (adv.) 
QUA — onde, por onde (adv.) 
QUĀ — onde, como (pron.) 
QUACUMQUE — por onde quer que seja (adv.) 
QUADAM (QUADAMTENUS) — até certo ponto (adv.) 
QUANDIU = QUAMDIU — por quanto tempo?, quanto tempo atrás (adv.) 
QUAMQUAM (QUANQUAM) — ainda que, bem que (conj.) 
QUANTUM — tanto quanto (adv.) 
QUARE — pelo quê?, por que motivo? (adv.) 
QUASI — quase, como se (adv.) 
QUEMADMODUM — de que forma, como (adv.) 
QUIA — por isso, por essa razão (conj.) 
QUICUMQUE, quaecumque, qoudcumque — qualquer que (adj.) 
QUID — por quê? (adv.) 
QUIDAM — um certo (adj. e pron.) 
QUIDEM — certamente, pelo menos (adv.) 
QUIN — por que não, como não, para que não (conj.); de fato (adv.), que, =ut non (adv.) 
QUIN ETIAM — além disso, de fato 
QUIPPE — de fato, certamente (adv.) 
QUISQUAM —qualquer um, qualquer coisa (adj. - declina a 1a parte) 
QUISQUE — cada um / uma/ isso (adj.) 
QUISQUIS, QUIDQUID — qualquer um, qualquer coisa (pron.) 
QUO — para que, a fim de que (adv. e conj.), onde? (adv. de lugar) 
QUOAD — atéque, até, enquanto (conj.) 
QUOD — porque (conj.), com respeito a (adv.) 
QUOMINUS — e não, a partir de (adv.) 
QUONAM — aonde, para onde (adv.) 
QUONDAM — outrora, antigamente (adv.) 
QUONIAM — desde, visto que (conj.) 
QUOQUE — também, e (conj.); similarmente (adv.) 
QUOTIENS — todas as vezes (adv.) (=QUOTIENSCUMQUE) 
QUOUSQUE — até quando? até que ponto? (adv.) [jamais inicia frase] 
RURSUS — de volta, para trás (adv., de re + versus) 
SALTEM — pelo menos (adv.) 
SCILICET — sem dúvida, indubitavelmente, justamente, obviamente (adv.) 
SED — mas (conj.) 
SEMEL — uma vez (adv.) 
SERO — tarde (adv.) 
SETIUS — pior, menos (adv.) [Nihil tamen setius = Nevertheless] 
SICUBI — se em algum lugar (adv.) 
47 
 
SIMUL — ao mesmo tempo (adv.) 
SIMULAC — tão logo quanto(adv.) 
SIN — mas se (conj.) 
SINGILLATIM — um por um, separadamente (adv.) 
STATIM — imediatamente (adv.) 
SUBINDE — imediatamente depois, repetidamente (adv.) 
TAM — tão, tanto (adv.) 
TAMEN — mas, ainda, enfim (adv.) 
TAMETSI — ainda que (conj.) 
TANDEM — enfim, finalmente (adv.) TANDEM TAMEN — mas enfim 
TANQUAM — como se, tanto quanto, com base em (conj. e adv.) 
TANTUM — apenas, somente (adv.) 
TOT — tantos, um grande número (numeral indecl.) 
TOTIDEM — o mesmo tanto que (adj. indecl.) 
TUM — então, em seguida (conj.) 
TUM — então, em seguida (adv.) 
TUNC — então, naquela época (adv.) 
UBI — a partir de (conj.); onde, em qual lugar (adv.) 
UBICUBI — em qualquer lugar que seja (adv.) 
ULTRO — voluntariamente (adv.) 
UMQUAM — algum dia, alguma vez, jamais, sempre (tb. UNQUAM) (adv.) [inglês: ever] 
UNDE — donde, de que lugar (adv.) 
UNDIQUE — por todos os lados (adv.) 
USQUE — até, continuamente (adv.), desde (ad) ou até (com ad e in), conforme a preposição 
UT — quando, para, a fim de (conj.) 
UTI — de forma que (adv. e conj.) 
UTINAM — oxalá que! (adv.) 
UTRUM — se, se... ou (adv.) [semelhante ao "whether" inglês) 
UTPOTE — naturalmente, como é de esperar, visto que (adv.) 
VALDE — muito, fortemente (adv.) 
VEL — ou (conj.) 
VERO — verdadeiramente, positivamente (adv.) 
VIRITIM — por cabeça (adv.) 
VIX — quase, por pouco (adv.) 
VIXDUM — mal (como em "mal chegamos e já...") (adv.) 
VULGO — por toda parte, geralmente, normalmente (adv.) 
 
 
 
 
 
Para sugestões e correções: vittoriopastelli(at)gmail(dot)com 
 
	Substantivos
	Substantivos (sinótico)
	Pronomes
	Pronomes pessoais 1a e 2a pessoas
	Demonstrativos (pronomes pessoais anafóricos = pessoais de 3a pessoa)
	Empregados na função de pronome pessoal de terceira pessoa (ele, ela)
	ou em correlação com o relativo qui (is qui = aquele que, quem).
	São pronomes pessoais de 3a pessoa que funcionam também como demonstrativos.
	Demonstrativos (sinótico)
	Pronomes reflexivos de 3a pessoa
	Pronomes possessivos
	Pronomes demonstrativos
	Pronomes demonstrativos (sinótico)
	Pronomes relativos e interrogativos
	Pronomes relativos e interrogativos (sinótico)
	+ DAM = PRONOMES INDEFINIDOS
	Adjetivos
	Adjetivos especiais (genitivo sing. em -ius e dativo em -i, seguindo o padrão de illius)
	Plus
	Verbos regulares | Voz ativa Indicativo
	Verbos regulares | Voz ativa Subjuntivo
	Verbos Regulares | Voz passiva Indicativo
	Verbos regulares | Voz passiva Subjuntivo
	Verbos regulares (sinótico da 1a conj.)
	Verbos irregulares
	sum, esse, fui, -, | ser
	eo, ire, ii, itum | ir
	fero, ferre, tuli, latum | suportar, carregar
	fio, fieri, factus sum | acontecer, ser criado, vir a ser, tornar-se
	malo, malle, malui, -, | preferir
	nolo, nolle, nolui, -, | não querer, não desejar
	possum, posse, potui, -, | poder, ser capaz de
	volo, velle, volui, -, | querer, desejar
	particípios
	Números e numerais
	DICAS DE FORMAÇÃO DE ADVÉRBIOS E CONJUNÇÕES
	LOCUÇÕES COMUNS
	Palavrinhas

Outros materiais