Buscar

adelaide-hercilia-pescatori-silva

Faça como milhares de estudantes: teste grátis o Passei Direto

Esse e outros conteúdos desbloqueados

16 milhões de materiais de várias disciplinas

Impressão de materiais

Agora você pode testar o

Passei Direto grátis

Você também pode ser Premium ajudando estudantes

Faça como milhares de estudantes: teste grátis o Passei Direto

Esse e outros conteúdos desbloqueados

16 milhões de materiais de várias disciplinas

Impressão de materiais

Agora você pode testar o

Passei Direto grátis

Você também pode ser Premium ajudando estudantes

Faça como milhares de estudantes: teste grátis o Passei Direto

Esse e outros conteúdos desbloqueados

16 milhões de materiais de várias disciplinas

Impressão de materiais

Agora você pode testar o

Passei Direto grátis

Você também pode ser Premium ajudando estudantes
Você viu 3, do total de 84 páginas

Faça como milhares de estudantes: teste grátis o Passei Direto

Esse e outros conteúdos desbloqueados

16 milhões de materiais de várias disciplinas

Impressão de materiais

Agora você pode testar o

Passei Direto grátis

Você também pode ser Premium ajudando estudantes

Faça como milhares de estudantes: teste grátis o Passei Direto

Esse e outros conteúdos desbloqueados

16 milhões de materiais de várias disciplinas

Impressão de materiais

Agora você pode testar o

Passei Direto grátis

Você também pode ser Premium ajudando estudantes

Faça como milhares de estudantes: teste grátis o Passei Direto

Esse e outros conteúdos desbloqueados

16 milhões de materiais de várias disciplinas

Impressão de materiais

Agora você pode testar o

Passei Direto grátis

Você também pode ser Premium ajudando estudantes
Você viu 6, do total de 84 páginas

Faça como milhares de estudantes: teste grátis o Passei Direto

Esse e outros conteúdos desbloqueados

16 milhões de materiais de várias disciplinas

Impressão de materiais

Agora você pode testar o

Passei Direto grátis

Você também pode ser Premium ajudando estudantes

Faça como milhares de estudantes: teste grátis o Passei Direto

Esse e outros conteúdos desbloqueados

16 milhões de materiais de várias disciplinas

Impressão de materiais

Agora você pode testar o

Passei Direto grátis

Você também pode ser Premium ajudando estudantes

Faça como milhares de estudantes: teste grátis o Passei Direto

Esse e outros conteúdos desbloqueados

16 milhões de materiais de várias disciplinas

Impressão de materiais

Agora você pode testar o

Passei Direto grátis

Você também pode ser Premium ajudando estudantes
Você viu 9, do total de 84 páginas

Faça como milhares de estudantes: teste grátis o Passei Direto

Esse e outros conteúdos desbloqueados

16 milhões de materiais de várias disciplinas

Impressão de materiais

Agora você pode testar o

Passei Direto grátis

Você também pode ser Premium ajudando estudantes

Prévia do material em texto

A la H íl a P a S lva
Memorial Descritivo da
Trajetória Acadêmica
C i iba
Universidade Federal do Paraná
S Ciê ia H a a
D a a Li a a Li í i a
Memorial Descritivo da Trajetória Acadêmica
A la H íl a P a S lva
M ial D i i a a i i
a ial a a i ã i al a
la A ia IV a a P Ti la ,
a l çã º , / / ,
C l E i , P i a E ã a
U i i a F al Pa a .
C i iba
S á
À i a l . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
A ia a a ê i a . . . . . . . . . . . . . . . .
A i i a a i i a i a . . . . . . . . . . . . . . . .
À i a l ã . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
A ê i : i çã a a ê i a . . . .
E i a i ili a i , l a b
a a i li abl .
T a a a a i l i
i l . T a ill a k
a a a . H a i ’
i k l i j i i a i
i i . A al i i l a a
l i i i li i .
S Hawk ,
A B H T
À ó
Nã al a a çã . O l i j
l la , ã ã a ã a a
l ai ai a. E a , a l
i, a - i a al a a a -
í i a b a i a aj ia a a ê i a
a é a i.
A aj ia a a ê i a i i i
ã i i ia l i a a
a i i a . A i , i-
, a , a i a . P i ,
ial i i ia la i a a i i a
b a i a U i i a F al
Pa a (UFPR).
É i i a bé , a i i-
a , a çã i ã é
a li i . E , li , a i a
a a i a aj ia. P a a ai
ab l i i l çã , i i a , al-
a , i a . C al a a i a
l a i l çã , a é a é j ; a ,
a i l çã i ai b . E a ,
al a a, a i l çã i i i a .
Mi a aj ia é a a a la i l -
çã , a b a, l ç a i l -
.
E i l ã i a -
a ia a a : a a -
i açã , i l i ,
bi l , a i l a ã a l
abal ã a ã b a abal
i l a li i a .
E l a la F é i a i
a i l çã l a a a a
í a i – al a a – i a
a i a i bj i -
i , ai a a í i a a
l .
E l a la i a a a ê i a –
alç la l a i a a a
i ia i a a a -
i a i a aí – ibili
a i a a ia ,
al a , a la a a a ia.
D a bé a a i a ial
ã i a a i i a a a ê i a . É a i
la ã a l . M i-
a i i a a i i a i a , , a a al
i açã a i i a úbli a b a il i a. C -
, a , a a i i açã ã é .
E i- a i a çõ a
l a i a í l, a ã a a i-
i a a a a içã la a i i a
i i a. Tal a é l i í il
i a a a i i a a i i a i a l
a i la. A i i , a i
a i a l .
Pa , i al , a i a.
A ó
E ial a a ê i ã é a a a
ai i . A i al, i la a i
a a a é a i . E ã a ia
a b i , a li a a i a
ia a i i a a a . I a
La ã ia a ã a a, i l , i
a i açõ ã l . Q ia ai , ia i -
ia i a a i i a , ia a al a la
– al a a ai ã í l – a
a i a a i a a i a aj ia a a i
a , a i a é a i, i a
ai a i a .
E ã , l i a a i a a a i a. E,
a a a a a i a, a i,
i í i a i a a, a E ília, M i
L ba . Tal al a B i a, ia a .M ó E í .
ia , a ã abia ça a a a,
i, i a i a , a a la a a
, a ã a .
Q a i a E ília, i
i açã , a a i ali a i a a -i açã .
P i i ia a a a i a, a i al?
O i ça la i l ia. Nã -
i ial a a i . E a i l
a i a. E l i a H ai a a i i a . D á H
í , . Ri
Ja i : Obj i a.a i ia a ala a “ ial”. L , i aa ala a a la i a i ,
i i i a a “a il a l b a ”. (B , al aja
a a ã a a l i ça la i -
l ia: a a- a ê . A , a i a ab ,
l i ça l ç ...)
C i a a i “ ial”, a
i a a “ a l b a i a a i i-
a a a ê i a i a UFPR”?
D i a a ai , la a a
, a , i a il a a
ç i a a a i a é i j ,
l a i i a . E, ã , i- a
é a a i í i a a a i a
a a ê i ial.
P i , l i ã a : a a a i a ã -
f al li a i . C
a , T S Y L , a a . C T C ia ,
i i i açã a a
il A C (A , ).a a i a ã -li a , i b a – ii a i – ja a ã ,
i a la a é i al . D a a
l i a a il ê-
. A , a
ai a l , a a il i al, a
a a, i a la il i
ai a a a i a a ê i ,
a il al. E ã
a l õ i a , l .
E, a , ã a a il a
a a.
Alé i , l i b , ê ia,
i a a a a a í i a a al ã -
i li a : a açã , la , ab
ê a i a , , li a ê
a i a i . Mi a i açã i a ê
a a a í i a; i a a la a a açã a -
a açã a bé . Ma a ã i a
i a a a a!
I i i , ã , l ai i-
a aj ia a a ê i a: ai a , a -
i i a i i li a . A i ia
i a . P D lab la
C a a , l a a a , a
a , . Ma S ,
D a a I i a , , i
S Ciê ia E a a a UFPR.
A i ia a i i a a i a a a
ali a j , a i i li a . E a
a i ia a bi i a: b , Ma -N , . Ma A.Max-Neef,
. “F a i T a i -
i li a i ”. E E
. , . – .
a a i i li a i a ia í i ali a
i i , a , b a a i a
lí i a, i a a i í i a il ia
a é i a, b ai a a laçã
í i a la a i i li a i a a a-
é a l i a , a a çã a i a ,
ã a a j a a
a i ia é a a a ab l a a ia a.
Pa a i a a i açã , a a i i l a ,
açõ i al a ia ,
i i l ai a a i i i a
ia . Ai a a ç a a i-
a a, ai a i a , a a
i al , a a T , i- . D ba ai , ab
a úbli , a a a
i i õ b
i a i a .
a a laçõ a i i a
i la ja açõ j a a .
U a a õ i a , l ça-
a iã a S i a E T a i i li a-
(SET), a l a
a a i a i ia i i ial
a i i li a , i ia i a ã i
.
Pa a a a ã l a a,
l i a i í i a i a a açã a a a :
“ F é i a?”
E, ã , i ai a ai : -
a C l ial ( j E i Mé i ), b i
a i a a la Bi l ia. A i i li a ab a a i
, a a i , a i i i a , a i-
içã i a a él la , a a b ia
la a a él la , a i i õ l la . O , ai a
a é i a. A , a é i a! E a ab l a a i-
a a la ab a babilí i a i ia
, l , a l i i í
ê a l ai . O i
a í , a ab l . E al a a a
a a a a a çã , i é i , a
a a B i a. Na Z l ia, i a a - a
a . P al a é i i a a ? E
i i í ia l a a a i a,
? C i a i la i
a a a – j a ia l a a a-
abal i iê ia a i i a
– a ab l a a a . A -
ça b Si a A a a i C l ,
a i a i açã a a é a a a a li-
i a a i a ai
a a i çã a ilíb i :
ba , a i i ia , al a ,
a a a i a “ a ”. E -
a , i a a ilíb i a
a i a a a a i a açã a i
lí . Ma Si a A a a i C l é a a
i ia, a a a al l ai a .
P a, ab a a , a a alé a a i la-
i a a i açã , a ia a bé i l
a a . O a i a a i ,
ai, a a , a a é al ia i i -
i a í a a aç , l ,
. C i a a a a i a a
i i Sã Pa l ai a
a b a i a i a b i a .
N a a i a aj ia la ,
a ia i i i í i C l ial a a
L a , i i a a a Bi l ia. A ab i -
a ã i la Bi l ia a UNESP
B a , i a i a a al, a é a i a
i b a l ia. E a ã a a a
a a a a çã .
E a a, a al ç a ,
ai a b li a a, b a
a ã la al a a i a i a a a -
a lí a a i a a – , ã a ,
ai l a a a la i a l a a a a
b a a a a ê – b
al la a -
ia i a l i i a
a i a. E a i õ a aba a ai -
a a i a a la a l ia.
I a , a a a Bi l -
ia a i ia i al i a. S al a ai
a b a U i a i a i l -
a , Ja V illa , i a a
a açõ a a .
E i a i – a a a a a i é-
i a lí a al a i a
a í l a a Bi l ia – ,
a a i Lí a
P a C l ial, G -
a ia a , a ,
a a a L a , a ã i li , l i
a a i . E a a i a
i a l a.
E l i a a a U i a , é - aí a C l ial,
a i a . C , b , i i í
, i a ã ia a a-
i a a i a a i i a – a i al, i a
a i a ! – a i a a
i i li a Li a a a i i a la
i a a i a a a la Li a a lé i .
A i i li a “T a ai i çã ”, i i -
a a l M Ca , i b lí i
a a a a li a a i al: B a i a Kafka,
a a Fla b C a , a a la a a -
í i a lia i a ê-l . M
l b a a i i li a a ia i a
i a a a açã a a Li a a.
F i ã , í , i a
i i li a i ia F é i a F l ia. E
la a la li a a ça a a a .
A i a i Li í i a a a a , a
Fi i l ia a A a ia, a a a. Fa F é i a
i i a a a a ia a al
a i i l ia a i la a ala ia a a-
a ia i l a açã
a . E i, a , a a
a i a. N i al , i i
a a El a Alba a a ça
a I i iaçã Ci í i a b a i açã . D a
a a la , ã a , a a. El a i a a a
a i içã a li a a a a i a
a a a ala , a a a a
i a i la i a a i
, i a -l a , a a
i i a a ia . C a a. El a
i a la a i içã – D à
: i a a aba -
bli a – a i a a abal a . El a Ca al a Al-
bano, . D à :
. Sã Pa l :
Ma i F .
a .
E i i i i la I i iaçã Ci í i a.
N ça a a a a a i i-
çã a li a , ai i a , a a i içã
a ala, ã i a a i a a-
. O j a a a. El a a i
i a ala , a a é a lab açã i a
í ala, açã al -
a a . T a a a- , úl i a i ia,
a i içã li a . Ma j i-
ã a a ; a i a .
A çã i a í ala,
bia a a. El a, i i ia a i
b a õ ê b a il i (PB), a
a i a a i a i a a lí -
a. A , a ia
ã i a i , i a j i
b ê-l a i a i la i .
Pa a l a a ab a a a çã i a
í ala, ab l - a a ia
al a Fa l a E a ia Elé i a, a i -
la . F bi Vi la i a -
a a é a. A a ã a a a a ia
i ia a i a . F bi
a a j a a çã
i a í , a i a a a al,
i , a ala l b a a i a a a .
A a ã ? A a i a i a a açã
i a a lab a . N , é i ab i a-
ê a a i i b i a
í ala.
Ha ia – ai a – ê é í i a a a
lab açã i a í ala: a í a i -
la ia, a í a ( í Kla ) a
í a a i a.
O é í a i la ia i a i l -
açã i a a i al la
a i a açã a i la a al a a
a çã al . A i , l ,
a a a í a al [a], é i -
la a a i a a a a al a a -
ça a a çã i a i la
a ai a lí a. O a ã , ã ,
i l a i a a a i -
açõ a , a la a-
i a a a i l açã a ja a
i i . N i í i a é a a a é
a , a ã la a -
i l i , a ã a l ia i í l
i ia a a l , i í i
aç b i – a a a j –
a iai a. T i ia a a
a a í i la
a i , i , l a a í
a a a i l.
A í a , a , a i al . O “ í Kla ”, a
i açã a a a a
é i a í , a a
a a ia ,
i D i Kla .
a . Ela i i la
a bi a i al a a i a
a ala. C ê ia, é i i -
a , l , a a içã
a a i a , alé a a içã i a a a
i . H , ai a a a i i
ã , a ê ia a ã la-
i a i . O la a aj ia
a ia i a a a a , b -
içõ , l , a içã a
i i a a ílaba, j ibi
a i i a il bi
a. L , - a il i a i a a i-
a é , a a a la a li i açõ
l i a i a a a i a, a i a
í a i la ia.
O é í a a i a, a , -
i ia é l i la i a
ai i l i , a b çã l a
b a l i -
l i é . Pa a l i
é , i i a é ab l i
i i i i a . E a i a ã b i a a a -
i a a açã j a
a i a a lí a. A a açã
j a – al ça – i
a i a , a , ã a-
a a i a a é al i .
O a a ú a i a ã a i i
l i a. H -
i a , a bé a , l , a i ça
ali a li a çã a içã a al la-
i a a a i . H i a ai a
a a a , ia ai i i a ,
a a a içõ i a ã i-
a i la i . C l a : [k] -
[i] é i a lí a
ai a a ça a [a]
[ ]. D a a, i i i i i a
i la a ã é l a j i a
a “ ala a al”, i é, a i a a i a
a a .
É i a , a , a i açõ b
a i laçã ã ã al a , i , ab -
a i la i é b i , j ã i-
a a ala ; i
a ia a a i laçã i a
a a a ala. A ã é ab
ai ai a i laçã la
. I , a a al , a a i laçã é ã
a é a a a i í l a a a i a
l i a a ê ia. E l ? Di .
C ab a a i a a i la -
i? N ç a é a a a ia é i a a i -
la ia a ú i a a a a içã a li
a ala. A é i a a i la ia a , a ai ia,
i a i a ã a b ia j i a a iaçã .
A a li a ú i a, a , b a a a
i a a , a a al il a
la , a ã -i a i a ia a a -
j i i a a a abi
a a a ú i a a a a j a .
P a a õ , - , ã , I i
E a Li a (IEL) a U i a , Lab a i
F é i a A ú i a P i li í i a E i al
(LAFAPE), a la a. El a Alba ,
a a a bé i a .
A a i aí, a a i
: a a i i a a a a a li
a ú i a a ala.
A a al a , ça a a
Ra S , abili a l
a ala, a i a a, i í i é l XX: “a ala é
i a a í l”. E é i í i . C i a Ra -
Kent a C a l Read,
. T A A
S . i i . T :
T L a i .
, ai a , i a í i G a Fa
a T ia A ú i a P çã a Fala (TAPF): -
. G a Fant, .
A T S
P . T Ha : M .
i a i la a al
a a a a í i a í i a ,
ê ia a li , l .
N , j é b i ab ia -
i , a a a a a l i-
i i li a a F é i a. E ça a a
é i í l a a ala
ã i , i. ., ai a i la ã a i a-
a a b a l a i a
a i la a i a . A ,
a a a a ê ia a ú i a
l a a a b a i a a i la-
ali a a i a ala.
E l a a, ã , a al j a a a a a -
çã a i a a a açã : . J
ã ai a a , a a . E l a a a -
a al i í i a a Bi l ia. E a a
a i a A ú i a, al i a i -
a C l ial. T i a a , i i a ,
a a i açã PB a õ a i-
içã í l a lí a “ j i ”
i a , ã a . E, b -
la a a ã , a i a i a a
l i a çã ,
a ê .
N i i a a açã , i a aj -
ia a a ê i a ia i a a i a i a:
a a la F é i a, i- a i i li a
l i i i li a , al a i i li a a Li í i a
ai i l i
a a Li í i a. C ça a a
a a a ala, li í i ,
é i al a bi l i , -
a a i í a ú l
i ú l iali a a a a a ali açã
a a a, a l a l çã a é i a a.
O i a i la ê ê ia
a ú i a b a a i a . E,
i , ça a a bé a a a
a a í i a a ala, a , i
li a a li í -
i , a l a a i içã a li a . A a i içã ,
– j i i – a a
a a a a a i a . E a ê a a
a a i i a i a ia a -
b i a i a a lí a
j í i a “ j i ”.
A a ia a
A ú i a a a TAPF, ia a I i i-
açã Ci í i a. O j al a ia a i a a –
i – lab açã i i a
ala. E l - é a a i í ,
é
a i a i a . U i i
a a a a çã i a í -
a a i a é i i a a ai ã a i a
i i a lé i – a ba i i a .
C i a a i i i
i a , a i lab a al i -
ala; a i al, a a a ia a ia a i -
i a lé i l “ b ” ai
i a l i a a l i
a a i ala. (Al ã i
a i a, b a , é i i a
ala LAFAPE, i i a al, i-
a ia j a a i a ã - ala,
, a i i i a a ça,
i a i ia “ ala ” a ça, a l
, j , i i i G T -
.)
Pa a lab a al i , i
l a , é a, a a a açã E a-
ia C açã . C A al M i a a i
a al i ; a i a a dBase III,
a a a al í ba a .
C a Pa í ia A i , i a l a L a ,
l a a a a a M ba
a . Ca a a la bia a a içã -
é i a la a, i é, a a içã i a l -
i a, i a a al al a iaçã
ú ia, a i a a, l ,
ai i a a i ai i a
i a . Ha ia a bé i açã b ílaba -
i a, i a il bi a , la a a i al a ala a
i açã b a içã a ílaba. A i ,
l , a ia a i açã a i-
a a a a a a içã i al a ílaba,
a i a a a a a a
a i i ial a ílaba, a a a í i
a ai .
E i i açã b a içã
i i a ílaba a ial a a a a açã
a i a , a i al i í -
, i [ ], l , a a i-
çã i i ial i al ílaba, a a i a
a i la ai i a ia çã a
l ali açã , a a, é i a i a
í a i açã b l i a a i a
[ ] i í i [ ] i al ílaba. D a a
i Ortofon, a a ia, a a i
a a a i a, a a içã é i a la a
a a ala a PB.
C í ai a “ i i- a ”, i ia
a i a “ ab ” a ala a a b a i
b . A l ia a i açã ? E a
“a ” ( b a i ) “a ” ( b ), a ali a a
al i a é a a a la a a i al. E ã ,
i a ia i a ali a a i i a ça a
i a a ala a a a i i i a a la a a i al
a ala a , , l i a
al a a al ab a a i a a a a a a
a açã .
O abal j l a a C a-
çã a a ia : i i , a ç a,
l ab l i , a a é al
ê a . O alia,
la , a a abal al a E a ia Elé-
i a. Q a i a a a, abal
- ab l a a , li i a
ia a a a i
i - a.
F i a i i i i i i a ala
a a ê b a il i , a i a ba i a
la a. El a Alba Aiuruetê, “ a a ai
a i ”.
É i i a l i i i
a é a a – i a ba
a a ia a a dBase III,
a a a l í i ,
a açã j , ia a
a l l b a ça (!) i í i a a a-
a i açã a
j – a a a i a O i ia, al-
a . A i , ai i a i a , ê ,
a a a a a açã . Pa a l a a ab
a a a, i a a i l a la a.
El a, abal a a í l i –
i al a la – a a é ia . N
ja i i , a a Lab a i F -
é i a aía , i a a
é i i a a LAFAPE.
O l abal a a , a abal a
i a a i a , la a a. El a Al-
ba a a i : i i i a ala
i i ia a a õ PB, la
. E, a a i aí, ia í l i a a i a
i a, la a bé ai a . O ja, -
l ía i i i l i a a a
i li í i a , li i , l
açã a ala. A a l a a iai
, G E Li í i
Sã Pa l (GEL), C F é i a F l ia,
ia al a i i i a a U i i a
F al Fl i , a i i a içã Cí l
E Li í i a R iã S l (C lS l), .
F i i í l a a j . E é i -
i a , a a alé a i a j a i,
aj a i a : a iõ
, a a i a
a a. El a, . E F a ç , i li -
i a LAFAPE , al a , i a
. F bi Vi la , a a - a i ia
i a i i a , a
i i a , a iõ a ai
G E F i (GEF) a i a UFPR. Nã
i a a açã i a : -
a , a al I i iaçã Ci í i a
a i i a , , a a iõ . E i a -
iê ia, , a a a é ia é
i í a, ja ã ai
ã a b i a a -
j l a a la ã a ai a
ã ã i i la , ja a
a i ê ça a a i a a a
i i a a i õ a .
A lab açã i i a ala a -
i a a i i al, é a a : ba i a-
, a a ba l i al i i a , i ba
a i i içã a a, i é i a
i i içã ia a a U i a .
U i a LAFAPE i b i ,
a a i i a a, a F a ça. O
a , a la a iã , a a a ia
“ i i i i a ala a a ê b a i-
l i ”. C i i – i i i –
ú i a a ba l i al i i a
l a a a ba l i al. O a, é
a i a i í l i a ça,
ú i a a é i i õ
lab a i i i a . C i a
i : é i i a i a a ai i-
a - i a , a i ai ? É í l “ a ”
a al, . ., “ a”, i a ?
O a a a a i a i i a? Pa a i a , -
i a a a a a a
i a a a.
D i i i a a a a
ã . E a ã l al ,
a é il i ai i :
ai a , a j a a a i al
a , a a. El a i a a -
a a a iã a P a ia J í i a a U i-
a , a a i í a
i i a . À é a, a a ú i a i a
i i al ai a a a LAFAPE. O -
l a i a a i i ai . L -
, ã , a a a a , ,
i - a a ia a “ a ”
a l ia a a .
D a a a – a a a -
l a a, a –
j i i , ab a , i a a a
ba i a . E ai a a : “ a i
é a ”. A a i i açã
a a a aça a l b a é j
i a l ia. E a i al l b
a i a a a ia a a
l j i . P i-l : “S a a a?”
Dia a a b ia a i a, i:
“O a, ã i i i i a , ê ã
ia aí l a .”
Ti ba a a l ia l
i i úbli . R la a i i -
ial, bj i a bli i a a i , a a i
i a liçã . A i al, a a i i a
úbli a B a il ã é , ã é j
l a i a a , i ,
i , ã i i a a a il
a a a a i açã .
P alç a , l i a aj ia a a ê-
i a. N a úl i a i a a açã l i
a f a ai i a a i içã a li -
a a . N i i a l
a , i a i i li a b a i içã li a
i a il a a. E S a a. D i a -
la a , a - a a çã a a i-
içã a ala , a i la , i l :
la ai , i é, / / ala a
“a a a” “ a ” /l/,
ala a “laç ”, “ala ” “bl a.” Q a
i a i i a i a a. Ca Ma a , a
U i i a Ca li a P l a (UCP l), a a
l a a i i li a. A . Ca , j
ã a i a a a aj ia li a a
lê ia a a i içã i a -
l i ê b a il i , ab a a a
i i l a la ai a a a ia ça
a a i içã . A i i l a é al ã
úl i PB a ia ça a i – , -
ial , é a i içã ai a ia
a ala a ia ça l a a a i a .
A a i ab ça, a i al a l i a
i: i é a i ? O ê ã ial
i , a a a i i ã a ia
a l i i a l i ?
E j la ja a, a a iã , i a i a a a ê-
i a a a l çã a a a , a a-
a a i a i a a a
j l a a a
i a açã a a ê i a. A a. El a Alba ,
ia a al i a i a aa ,
al a a a i i ê ia i a b
PB a a a ala a l a , j a
a a ã , i a ia ça b i-
la ai la ala a l a a a, ã , ab a a ala
i a il.
A i i a i , a j a a a
a i , a i a la ia a
al a , a i a a a açã , a i a a
i ia l bl a i -
a a . E i b
ia a a LAFAPE, abal a al
a li i a a a lab a j , a Ri-
a M li a . El i a a a a
é a a ia a a B a il a F é i a F . O
abal i i açã a a i i a a i a a
laçõ - i i A i R é i Ma-
i, i i abal F é i a F B a il,
ai a a b .
A abal a , Ri a
ã a a al ai il, ai ,
a lí i a ia al b i í il. D al a a -
ia i a i ia, l i: “
a lí i a ”. Pa i a l çã , i i
a , ã i a, i al , al a
Ri a i a: ã a ia
b a a í i a a ú i a a lí i a PB. T ia
i ai il i l i a ai !
P é , a a ab a la ai
a i a i içã ala a ai al . E
a i i a i ã a a lí i a .
A i a a a i la a a a bibli-
a IEL i i a b , a ,
a a a lí a a ia a li a a a a,
a a a a a a í i a a ú i a i
la ai . V ai a , l , ai a .
Pl i a a a a , i a -
la a ai . F i a i a a a é ia a a al
a a a a a / / /l/. Nã a
a. A TAPF õ la a i a a
a al ibili a l l a ê ia
ia i a i i a i
ai .
A l i a , a , ã a a a
ai baçã a b i – é l
a a a al –, j bl ia l -
a a a a f a l a . C -
ê ia, a a í i a a ú i a ab l a
a a , al a ia
çã , j a a
i a i la , a a, -
bl i al a a f a l
a al. Li k Ab a , l , - . L. Lisker a A. Abram-
son, . “A -la a
i i i i i ial ”.
W , . – .
a , , a içã a a a l i a
a ê ia ba ila a a
, ial ali a a a a a í -
i a a l i a , VOT, V O T , i ,
a i a i-
la i a ia – a i i
a a f a l a al –
i i í l a a a a a ai i-
b a , a a a çã i a a l i a,
l a al. A a i ,
a i la a i i a , b
i a l a a i içã lí a -
a i a , j a açã VOT a ia lí a .
É a a iaçã , l , l a b açã
, i lê , / , ,k/ i í i ala a, ;
; ã a i a , a i
PB.
A i a i a ça a a i -
i , ç a é a a , C i i S a l ,
a i a a i l a ai a a i
a a Lab a i Ha ki , EUA, abili a a
l a a . I a í l,
a a , aça a a a ç l i i ia
i i ali a i al a ú i a a a a a a
ai kH , a é ã . C i al a -
a a a a a, a a i açã -
ia b b a i a i a .
O i a a i la ai , é , a b i -
. D al , a i a b a ê -
ia bibli i a l a a a al i
i a : Il L i , a a , . Il Lehiste, .
“A i a a i i
l E li a ”. I -
J A
L . , . – .
i ia C , i a ia a -
i açã bibli a i a , ibili a a
i é a a ia i
i içõ i , i a . N ,
a a a a a a li a ú i a i a a
a a a j a i a-
la a i i lê -a i a . E, ai a
i ja i ê i lê , a j
al . N a i i lê , i - , a
ali a f l -
i i a a ibili a i ali a
i a , i. ., a ia l
a “ il a ú i ” i l a al
a ã a a a a a i laçã
. Ob açã a l a ab a a a la ai .
Ma ib a al la ã ã a i ; a -
i , ã í , a i ali açã
a i a a ê ia a é a a
i í l, a i la a .
Ai a i a b a ê ia bibli i a ,
i a içã a ú i a a a / /
a ia M a Li a , bli a a . A ã . M a Lindau, . “T
/ /”. I : P L -
– E P
L . E i b Vi ia
Fromkin. O la : A a i
P , . – .
a a a a a a ab l a a ú i
a a i i a la i , a l a l -
ã VOT, i a la a l i a . Pa a
i , la ia a a lí a i a i -
, a l, a a, l .
S a i al bai a a i -
a i i a l a a i a a
la a aba ã i i a . P i , Li a a i a
al i i a H a a i a
/ / ã a a a í i a li a a a i
i lê -a i a . Q a ai a ia i -
a lí a , i Li a õ
é aja a “ laçõ a ” la .
A i , l , , ib a a i a al -
la ia l a a i la ia a i a :
ib a al la ê b
i çã a a a f a l a al;
ib a a i a al la i -
a a a b i i a . A a
i i i , Li a la i i-
a a a a iaçã i a çã
i , a li i a a i al bai
i a a a i a a la
i , a a a li i a a i ça ial a
la a a ai , a
/ / a i a i la a lí a ,
ja, ã a a ú i i la i a a
la i .
A i a li i a a a a
J P : i i ai i -
a a a a ia, ú ,
a alã , a U i i a A a
Ba l a. Da i l R a a a i- . Da i l Recasens, .
“O i a a -
i i a i al la a a
ill ”. J P ,
. – .
la i (ba a l ala a ia)
a ú i a a / / /l/ a alã . Pa a
i a a i açã , a alã ib a al la-
, la ai al la , a l PB, ia,
i al , ai i a a i
.
A i , i i a a abal R a ,
i i a i a a . A i açã -
l ial a içã a ú i a b
a lí i a : a ib a al la , , a la al al -
la a la al ala al, i i a a i içõ
a i i a ílaba a ala a. Ba-
a a i a a li a ,
é a a l a i a a , a
a açã a ê ia a .
A i açã a ab a a i ,
i a li a a a ê ia a -
i ai ba a , a i i al-
, j a a i al a , i a a -
li a í i a . I a é a
a a li a í i a, Li í i a, a a
a ia. Nã a i i a a a – a ã
i i – , LAFAPE,
é a i ia a i a a a
i . Na l i i ia a a R
SPSS. R l a : i a la -T,
i a i açã , a al la a i í i a.
O i i i a b . O i i al é
a li i açã , b ia , a b
al i l i-l . N i , i-
a i açã i l a a-
l a a , i é, ala a i a a , i i
ça - í l . E i a l a
i a a i a i la , i -
a i a ai la a i ia a i -
açã la a ala. E a ibili a i
i la a a i a a i açã a Ma ia Júlia F -
a , abal a a la al ala al,
l a i , ial i
i açã a la al ala al. H ai a a li i a-
çã abal a a a a al, i. ., a
lí i a a i i a i -
a al [a]. U a a li i açã é i a
i açã a i a
a , i a a ú i j i . E b a -
ça a li i açõ , iê ia a i-
õ i a ia a l
, a a a i i ê ia, a a PB, -
b a, j i i. E, a a
a li i açõ , i abal a
, i i i açã a l i a.
P la , b i i i é -
i a i açã , a a a al a . A i ,
i i i a i i a a , a a l a a bi-
bli i a a a i açã a a Ma ia Júlia
F a , i a i açã a a i , -
bli i C E L í , . A lai H. P. Silva,
. “Ca a i açã a ú i a
[R], [ ], [L] [λ] a
i a a li a ”.
C E L í
, . – .
ila l a a i a i açã . A i-
açã a
a a a a i açã a ú i a a a a
la al ala al. A i a a a a :
A i i i ala al la al a ab a ,
babl b a a la i l -
li i i all (Ma i ). G al i i
(La &Ma i ) a a F b l
H a a i . P i i
R a la a (Bla & Ca b a ; Q ili
al. ; Sil a ) if i l i i -
a iabl , i a , a
i i a l i . T b ak i l
i i a i : i S a i (Q ili al.),
I alia (Bla & Ca b a ), a l B a ilia
ak P (Sil a). All i a-
l a i a i i a
a a i i i ali . R a i , i
a a ala al la al a l , a i ,
a l a a , a , i a i la ,
l a li i (Bla & Ca b a ; Sil a). . La a Colantoni, .
“R i i CV a i-
i : li
a a all ala al
la al”. I : C
A R L -
: S
L S
R L (LSRL),
B , I , A .
E i b J li Auger, J. Cla
Clements, a Ba ba a Vance.
A a : J B ja i ,
. – .
U ial a i a i açã
a a i é a i açã -
a Dia a Ri a Va l M i , i a
. Dia a Ri a Vasconce-
losMonteiro, . “Va iaçã
ial al a la ai -
ê ”. Di açã
a . A i : U i i a
A i .
a U i i a A i . N l , a a a a
a i a i açã la i a la al al -
la , a la al ala al, a a a -l
a la ia b é a a ê .
Alé , i a i açã
a - a a al a-
bal i , i a , í i
I i iaçã Ci í i a, a a . A
, i a ia a bj i i i ial,
a i i a a a i içã a lí i a . E i ã a
b a ; a a a ã i -
a ial, la i a a a b a
.
O a i a a a ç a i a a i
a b açã i a a ia a a -
çã a ib a , b içã i i ial
ala a, a al a a ib a
a l a a a i a i a . A i a j
a , i , a
ia a , i i ia , a ai a
a açã .
A lab açã j a ia a
i çã i i ial a , a a a alia a-
ia, a , al ia a ia / /,
ib a i a i a , a ala j i .
U a ia i a i a a al - a-
al a a j : a ã a
i a, i a – a al a a iã ,
E a Sã Pa l – ia ib a
i í i ala a . A , l a ia -
i i a i a . P i é i ai, ia,
i a i a a a ê -
içõ a l i a bíbli . A l a
a a a j i i a a la a ilia i a
a , b ia , ia a Bíblia.
Fi a a açõ ú i a i ,
i i b a a açã l ali a . A
a ali a a , a i i i
l i a a ia a ib a al la ,
i a , / / i i ial ala a. O
i i a a a a a ,
i i i l i a, a a ia / / a -
a , ía , ia a i a i a . Mai
ai a: a a iaçã a ia i i a a a a a -
ia a ala a / / i i ial, a ib a
a i a i a a a a a ai l a
a la a ia i i i
l i a. H a a i i i
l i a, al a ia a i a i a, a
ali a a a.
C l a a a i a: a a a a
j a j i ia a ia
a ú ia / / i í i ala a. A i ,
l , a ala a “ a ”, bj i
a i i a / / a i a
a a ã . O a li i a a a a
i i ial ia i
a l, ala a ó , a a bé
/ / a , ala a
“ a ”. Alé i , a a a a ia a ala a
ã a ia i i a a a ia i a.
A a iabili a çã a a ali a
la a ã a a a li a a a a: a
a é a a a li a a é i a i a a
a a a a “al ia a i ”. A i a a
Ri a S a O a F ji a, a a a . Ri a Sproat a
O a Fujimura, . “All -
i a ia i i E li /l/
a i i li a i i
i l a i ”. J
P . , . – .
la ai i lê -a i a , a
a a a ê ia a la al a ia al la ,
, a ê ia a la al a ia la i a a,
, çã a ça i a i la-
al. A a é a li a ú i a a li a i la ia
a , a a a a a i açã -
al a i la i la çã a
la ai a ia a. E a a iaçã la i a a açã
a a a i a /l/, , a
ai a açã a a a, ai a a ia ia -
la i a a, j a lí a, a i la a a
ai a a a lí a, i õ
a a l a a a a a b . N
, a lí a a i a ã ; a
a a lí a, a i la a a , -
a ai l , é l a a içã
i çã a al é l , a a la al al la ,
a la a alaa .
A i açã S a F ji a a a
a a i la i a a al -
ia a i ça a i a, i é, açã a
a a i la al, al a ia a ça -
i a, a ia a i al a a ia i a. O a a
a a a a a a a a i al a al ia a i :
a ça i a é i , a
ia é í i a lí a, a al ia a i
ê ia é i al í i a lí a -
i a, a , a a a a i a a lí a,
i. ., a a l ia.
Ba a , j -
a l a a a a: a çã
/ /, PB, é a i ? E a i i , la é i i -
a a la a i a a lí a? A a i-
i a a a úl i a ã l a ia a i ai a
a : a açã l i a
a a a al ia a i i .
I i a Li í i a IEL a U i-
a , i i, . A , i-
ali a a a , i j a l a .
O i i a i i li a
ai a i a a a , a a i é i
a , a l i a i i i
a ab ç i a i a .
N i al , ã D a a Li í i a,
L a Cl i a V la (DLLCV) a UFPR ab i
a a i a a a a a
a ilia a a Lí a P a Li í i a. A
a El a Alba , i a a a bé
a , ab a a i a i çã i a
a a i é i i , i - a
, a a a a iê ia -
úbli . Al a i a i i içã
a a úbli a U i i a F al
C a , a a ab i ã a a õ
ai . Ai a a i , a Ca i a ,
a Sã Pa l , ã a i a i a a
i . E abia ali ã a ia a a a a
a U i a a a, ã ã i -
a a ai Ca i a . S i a, a é a, a a ça
a a l a ã a a a. E i l a
i i a a a UFPR.
C l a i i ,
a ia ú a i . E
, i b ba, li i a a a a ia a a .
A - a D l a, ã é i a DLLCV, a
i a ia al a bibli a ia i i a a. Si ,
a a a a al a i a -
l çã a a a a . Ela, b ia ,
i ã a ia ê ia i i a a . E , -
i , a i a a : a a a a
l çõ a a a U i a ia
b a ê ia. E li a ai , a i açã a a
i : aía b Li í i a. O a, a
b Li í i a a i í l. E ia a
a , ã a a ia a a. A i al, -
ia i a i a a
l çã ã b a , a , i a
a a li i a . P i , a a
l çã a a a , a l çã a a -
a , l i ia i a a
abia. A a é ia i a i a a a
a iõ . L , b il a , l í , -
a UFPR ã i i a a b a ê ia, i-
a ia i a a abia. C ê, a
a ia a i a i ia ã i a a aba
i a , a l ã l .
F i a i , a ila, a é a iaja a a C i-
iba aí a i a a a Gi a i.
Ai a a i , a a a a ili a , la j i i-
i a a i b a ê ia a i a
a a Li í i a a a l a a a açã a
a i a. C l i li a ala iaj i a a
C i iba.
Fi a a i a, i i a a a : é a-
i a i a i a i i . C a i l açã
l a a a a, i ú a i a
i i i a a i – l . O -
i , a a a, i a : aç i i i
(TD ) a Li í i a. A é j a l b a ça é í i a a a
i , al , al ia a i a a C i-
iba, i a a B a Aba ,
a a a i i li a b F l ia,
abal a a b TD í l a a-
i a. E , ã , a i a , i
abal F l ia. A a ba a .
A a a i i ia i a a
a a i i a. L i . Pa a i a a a a,
i b i a ai -
ê b a il i . O R l Ila i,
S i a a U i a a l ,
b a ba a , ç a i ,
a a i a i . C a i
, a ai a i a a a a a a la. Pa i a a
ç a i a a a i .
Ba i a a i a a la E Lí P -
, J a i Ma Ca a a J . E ai i, - . J a i Ma Camara
Jr, . E Lí
P . P li : V .
i , ia i a a , l a a a a
a a i i a. D l i i la ja-
, a a a a la, . J é B
N , b i a ba a l a -
a a : “S ê i a , ia a-
b l i ”. A é j , a l b i i ,
i i . N ia i , i l - l a : i a -
a a i i l a . E ia j
a i i a UFPR, i í i
a a .
C ça a, a i , a i a a a a i a i a
aj ia i a a UFPR.
E ã ia a a i é C i iba.
C i , i- a a a a a
a a . A i a , é , l a a, a a
a a a i a i a a a a
a i . L b - la a , a é j , a i i l a-
a a a a a i i a a la i a i i-
a . M li ai a a a ai a ; i ,
a i a a a a a a -
a a. Mai a a ai a a a a a a a a
a la i: a l çã i , a é a çã
b a a i a ab a ia a açã
a a l i a, alé a lab açã a
a a ê ia , i a a i
l . Na l , a a, a i a a-
, a a i a a a a a a a la
ia a a a . M i a i- a
ú a a a a a a a la a ali-
a a a a a a ai a a la.
D a ú a a a a la a a i a ,
b ia l , b i a a
a ia a a la a a i i a . Mi a ú i a
iê ia a i a a i a
i lê lí a , a a i açã a -
l a i i a, la . L , a a a la ia
a i a i l . Na i i-
a , la , a a a la i a f ã b
a b i a ab a a la
a la, b a a a a
a ab a l i a a, b l ã
ili a , a i ia . E a a a i a
ã i a i a a . Na -
a , i a .
Pa i a i i i a i a a açã a la
a , j i l i -
i i a l ai l . Alé a i i içã
i abal a , a a açã
, i a a çã a i a a UFPR.
i a i i la a a -
a í O a F ji a. El i
í i , i i i - a U i i a T i
a O i S a U i i , a ia i a F é i a
a é a a , a a a a ib i-
çõ i a í i a , a a a í i a a ú i a
a çã a a ai . O F ji a
i a bé l l l i a l -
i a ia, a é i a a li a i la ia
õ j i a í l bai í i a iaçã . El
a a i i a i
al ba i j a . Fa
i b a i ã a ia a i
a ib içã a a a , ã
a a a A ú i a, a a bé l
a a F é i a A i la ia l
, ã , i i a i al a a i laçã a
lí i a ê .
Nã i a - a í – ia j ,
i a a UFPR, a a i ba -
i – ã a , a a i. T
a i a i a l a,
í a UFPR l a bi a-
bal í a a a : a bi
ial, a i , i , i a .
E a bi , i a
i a a a ê i a, i a l a i
ial: a T a Wa i , a a a -
, i i ia ã abi i :
i i ia a ú ia al ia al é i a a
a a i a ; i i ia a a ú i a a
a b a al é , b a a -
a a b i a a UFPR, i a a
a l a a i a . Ab i -
a a a a a, a l - a a i a a
i i a .
O i i a a UFPR – , a
– a i i i a i a a i i a
a . N a i i a -
, alé a a la i çã Li í i a, F é-
i a F l ia – a ú a i a
i i li a Li í i a I – a a la i çã
M l ia G al – ú a i a i i li a
Li í i a II – i i a i i a i a a I i-
iaçã Ci í i a, a Eli la J li Oli i a,
i a a a li a ú i a / / i-
ala P (SC). A Eli la i -
a i a : la, i a a a a i
i i i a i i i , ia . A iê ia i
i í a a a i , a i
a bé a a la , a i al, i - “ baia”
. O a é i a a a la abia
a ia, a l a i a i a.
C j a .
A a la ibili a a al a b a i i-
i a i a . Tal a ai i i i a i a la a -
a l E a Na ali , al a i i a a a
l i i, , j l a D a a
P l ê , Al ã Cl i a a UFPR. N a a a -
la F é i a, a a a i ib içã
ê b a il i , b i a ia
içã i i ial ala a, i. ., a ã í-
a , ê b a il i , / / “a a a”
i í i ala a “ a”. I a
a a a i a a la F é i a a ia
a ai i i a a. E a , E -
a a a a çã a a a , l
E a Pa a , a í l a a al -
çã i ia i í l PB, i a l
a ã a ça i i a l
l al. R la - ai a E a
i í i ala a l a a ú -
ia i a i a a. Nã a a a a ai
i i F é i a a a b a i -
ibili a a ê ia i í i ala a,
a i al a b a i a l i a i
Ri -Sã Pa l . D a i , a bli a i-
i li , i ã a a a ia a i
E a , Lí P I: F -
F al ja a i i a b a i - . A lai H. P. Silva, .
Lí P I: F
F . C i iba: IESDE.laçã a i al a a a i açã . R ,a F A ú : -
T aï C i a , I ab l S a a, A a Ra b
Ma ia Ca i, i ã a i açã . T aï Cristófaro-Silva,
I ab l Seara, A lai H. P.
Silva al., l . F
A ú :
. Sã Pa l : C .
a i al a b a, la ça a la
E i a C i al a i í i
i .
C i a , a ia: iaja a
i al a a Ca i a , a a õ i -
açã a a õ abal LAFAPE: a a a la
a é i - ia ia a i a- i a a UFPR, ia
a a a R i ia a a ib l a a a
Ca i a , a a i í i a i . Fi a a a a
a- i a Lab a i .
C a j a , i
i l a a i a i
/ / i i ial i
a i a a iê ia i i a a la -
a i a a ça . E a a a i ba i a
Ma i ilia G i a ã , j
l a a a , a é a a ia
a Si a i a í i a a S a
F ji a, a ã a al a l i i . Sproat a Fujimura,
“All i a ia i i E li
/l/”.b a ça a i a i a . O a íli Ma ,ã , a j i -
l a “ a í i i ”, ai a ça
i a l a a a ça a ê ia la-
çã i i a - a : a a i a, a ê ia
- a i li a a i a i a a -
ça l , i a i a a a. C i
i a :
A çã l a í i i a
G i a ã ( ), a al a a i -
i a ã , al a a, a a a a a -
i a a ça a a é i a
i laçõ - a . A i , -
ia , é ia ala a ja a ia a
laçõ - a , i i G i a-
ã ( . i .) i a “ açã l i a”. A laçõ
- a , é , - b a , al
a açã , l a aí a açõ l i a ,
a a a a i a, a al a i a
“ i a π”.” A i a π li i a a i a -
i a , aí a laçã ab l i a i
a a - a ça i a -
i a. . A lai H. P. Silva, .
“A i a F é i a
F l ia a al ia
i i i iai ê
b a il i : a i i -
a l aí ”. T
a . Ca i a : U i a .
O lab açã i l a
i l , a lab a i i- i l -
, ai a j i i ílab a í ,
i b a i , ça / / i
a í i i ili a al . Alé
a , a ia ai a a í i-
i a i a , -
i a a a i a i a a a
al , a ã la a i i ial i ílab
a í .
O a i a a j i
a i i a i , i é, i a a a -
í i a b a a, i a a a
i . P al , a a a çã
a i a a a ala a , ã ia
a ê la ala a . A i , i- a i
l a ia é- i i a a j i-
i : a ia i a ,
a ai a iã l aí , ia a ib a
al la i í i ala a. A , l a-
ia al a a çã a çã
a a ia / /. E ã , i a
A i Sa a J é L í a V i a M . M i
il , a b i a a a a i l i -
a j i i- i l , a a i -
l a abi a a
a ú i a UFPR a i a i i a a
i í i D. P I. M , ai a, i a a a
a a a õ a açã çã a a i i a
a i i a i a , i a é a l a - i
i a - a açã .
A a li a l a al ia a çã
/ / i í i ala a, b a
a al ia a i i a a a a a j i .
Mai : a a li a i a a a i
a a ia a ib a ia i i a
a i a i a i a i a
a a i i a ia a çã õ a -
i a a ib a , la a ia i a i a a ,
i. ., í i a i , la a ia a
.
O l a a ia a a al
abal: a a al ia a i
a ib a ? C i i a i ,
a açã l i a a a a a
i , j ã lí a,
i i a la a a a a i al.
E a ã a a a i ial, l
a li l i a, ial i i açã -
a i a, ã ã a a i a a. L , i a a
a l a li l i a,
a G ia T aç , ã a B a il, ã ã
a a açã l i a a a
a al ia a i , i a a i al
a açã l i a , a i al, a a
a i ia a .
M a l l i i i açã
a i a ã ã a a a al ia a i-
i i i a açã F l ia,
a a alé a i çã i i li a i a i
a a açã . C i a i a açã
a , aça i i li a i a a.
B a Aba . F i la , a a
i a açã , a a a çã a a al
j é b i a a i , a a i la i-
i a i a al ã : ã ia i-
i a a F l ia b a i a F é i a,
al í i a l l a ia i a. S
i i i a l l i , a í i a ia
i a a l . E a i a i a
i i i a i a a . E aç ã
l -l a i a , a i a i i al-
a a b i i a
i , i ã b i a a , a i la -
a a i i ia a aj ia a a ê i a.
Pa a alé a i i li a la i a
B a , a i l i- a l i a i i i al i-
a a – i i li a a a - a açã
Li í i a a U i a , é a, ia -
a a l i a i õ a l i a ab l i
j al . E a i -
açã ai i i a a a i a l i a l a
a T b k a a F L , . Nik lai Trubetzkoy,
/ . P P -
. T a la b C i ia
A. M. Baltaxe. B k l :
U i i Cali ia.
Jak b Hall , a a F l ia E -
. R a Jakobson
a M i Halle, .
F L .
’S-G a a : M .
ali a. F - a bé a a T S P
E , li i al C k Hall , i a -
. N a Chomsky a
M i Halle, . T S
P E . N Y k:
Ha & R .
a a i a a F l ia a a
a ia l i a, i i a i l
i a .
C i F l ia G ia T aç -
ã a Ni k Cl Eli ab H ,
. G. N. Clements a
Eli ab Hume, . “T
i al a i a i
”. I : T H
P T . E i b
J Goldsmith. Ca b i
(MA): Bla k ll, . – .
ã la a ili a a B a il. O -
l , alé , la , l i a a i i ai , ba a
a l i i açã a i a
ã a a al ia a i
ã i a a a i l i í a a l . O
a i í a l
a í l a i a , a ia í i
a li açã a G ia T aç a a b i -
i al .
Da a a li i açã a G ia T aç , a -
i a l a a i l i í -
a. O i i l a li l i a a i -
a a a i l a i i i a li i a
F l ia A i la ia, F l ia G al, a
Ca i B a L i G l i , a
a é a a li a i í i a é a a
. E l a bj i a bi al . Ca i Browman a
L i Goldstein, . “A i -
la P l : a i ”.
P , . – .
a açã a a a ala
a bé i l a a açã a a
i i a a i la i ala, l i
Lab a i Ha ki , a al B -
a G l i ilia a .
A a a i l i í a F l -
ia A i la ia, B a G l i a F é i a
F l ia i , a a i iaçã
ab l i a ali li í i . P la
a a ã , l i a a -
a açã l i a a ali açã é i a,
a a “ a çã ” í l ab a a a í l
i i a ala. Nã é i a i çã a a-
l b l ial. O l i i -
a ab ai b l
i a Lab a i Ha ki a a
B a G l i . P , ai a, i a . https://haskinslabs.
org/.a , aç a a l .
N , aç a a a i i ai . A i i a,
a i a, i i a i i a í l a ,
a F l ia A i la ia. E a
i ia a a. El a l-
a la ia a úl i a ã a í l : a
a , la i a a i a
i a ã b a la a a ia a a a -
a açã . Mi a a i . A a. El a
i a i a a a i , a
i i íli a l i . L ,
l i a i l i a a -
a a a í l a b .
A a a a al a b açõ a
a ial: F l -
ia A i la ia a ia, al a a i a, l a
ê , a i içã a ala, a
i a , ã a . Alé i , a F l ia
A i la ia i a a i a çã a ala
é i l a i la . O -
, a , a a a a a i açã -
al lí a, l bi , a íb la, é ala i , l ,
a a al açã a a i açã
i li a a çã i
la ja .
Pa a i i a a i la a
a a a çã a ala, B a G l i
ba a a a i la i l i-
ia b a , a a é l i a ia, a aj ia
a i la . A a i a i açõ , -
i a a l a a a
açã al a i la l i a çã
a , a i j i
https://haskinslabs.org/
https://haskinslabs.org/
a i la .
N , é , ã i ú a i a a a
a ali açã a li a i la ia – a l ,
l a B a il. C , ã , a a a
açã l i a, l -
a B a G l i ?
A a a a é a F l ia A ú i -A i la ia,
l a a. El a Alba abal a a
a é a a i bli a li O
G B , . E l é a i - . El a Ca al a
Albano, . OG
B : ç F
A ú -A ó
. Ca i a :
M a a L a .
a ib içã a a. El a a
F é i a F l ia, ab l a laçã a
a i la i a a ú i , i a “ iõ
a ú i -a i la ia ” a a a açã i i a
a ala. C a a F l ia A i la -
ia, ã é i a i çã a a içã
i i a a F l ia A ú i -A i la ia, l i-
a ê ia ç l a i a.
O i b a F l ia A ú i -A i la ia
a i çã i a a ab i ba a -
l açã a a / / i í i
ala a a F l ia A ú i -A i la ia -
b ç açã a ia a. El a
l .
O a - i a . C
i, i i í b a i a i
abal a ã i a a
UFPR. E
, i a a a i a a i-
i a a a i a a . Ai a a -
i , a a LAFAPE,
a i ai i i ial i , a a-
b ib i a a i a ,
i al , i .
O abal a – i é i -
a – - a i a i l çã :
a a ú i a a i a a a a F é-
i a F l ia a UFPR , alé i , a a a -
a i a a B a il ia a F l ia
A i la ia a F l ia A ú i -A i la ia.
O a, a a i a ili a i a
l a li a i – a a -
i l a li a a iç a – é -
i a i a l . Pa a i i-l , é
i ê-l a a ê-l , é i -
a a a .
E a a a a a bj i
ã . E a a a a a - a açã
L a a UFPR , a i i a i-
i a . C ai a ã i a l í a ,
a a a a a la a i i li a i ia F -
l ia a a a . F i a é a
i a a a a la a Ca a Gali , ã
al a . El a ia l a D a -
a l i a. E i i “B” a
i i li a F l ia, al l a ã
l b a a é j b a
i a a . C l i , i
l b a i i li a al a i i i
l al a a a a l a la a çã
a a a .
A i a , a é i a a a a
a açã a a - a açã L a a
. A i a a , a a-
a al a ia i a i i a i a a -
a : Ma ia F a i a Pa la S a . Ela i a a
a a a í i a a a a.
E a la ia é i a , -
i a a a . A i l i, a i a a
i açã , a é a l i a i a b
a a l a R G i li . Ma ia F a i a a -
a i l a a açã i i ial i -la
i , al , a a ia – a é j i
a a – a a. A la l Ga a R i, Lab a i
F é i a A ú i a a U i a .
A la l j a ia a a i a a
a a açã , a a a i a :
i abal i a i , -
l bala a é i
a li a ça ili a a la a. Ma i la Júli
C a i l a a a a
a , a U i i a F al Sã Pa l . Ma i -
la abal a a a a i i a a i i
li ia a içã j i i . Pa a
i , la a a li a ça ia -
i a a j i a a a í ,
a a l a i . O bala a é i ,
a lab açã a li a, a a a i açã
a a a a i l ia: i a li a , i l i al a
a a a a a aliaçã li a , a l “Ti-
i i”, bia bala a é i a . O “Ti i i” é
a aliaçã li a H. A.
Braz T. H. F. Pelliciotti,
. E T .
Sã Pa l : MNJ.
ça ê b a il i a
li a ça ala a .
E a , a çã bl a:
ã a a ê ia a lí a,
a abal j LAFAPE,
a a XIII C I a i al Ciê -
ia F é i a . E ba ia ba a . El a Ca al a
Albano, A al A.Moreira,
Pa í ia A. Aquino, al., .
“S F a W
S i B a ilia P -
”. P ICP S 95
S . XIII I a i al
C P i S i
[A , ]. E i b
Kj ll Elenius a P Bran-
derud. l . S k l ,
: – .
í a a a lab açã Aiuruetê –
i ai , ial – b
. P . .
ba a lí a al, í a
a i a j N a U ba a C l a (NURC)
i a LAFAPE. El a
ê ia ê ia PB i ia
laçã i ba a . A i ,
l , a la al ala al ( a a
<l >) é í i a a a úl-
i a içõ í . À l
a a , a , a lab a a li a -
ça a a a a a. Ma i la, j a a
U i i a F al Sa a Ma ia, a , a a
i a a li a i a bala a a, a
i la i a a çã
PB.
Fi a bé a i ã í i a “Ti i i”, -
i a ã a çã bala a é i
ali , a a ili açã ala a a
ê ia , a l “ i al ”. O a,
i a aliaçã li a i-
al, i. ., a li l a a l ia ça ,
i a i çã , a a
i a a a í l i a i ia ia,
a – ia i – a i iê ia
a i i a? O i ali a ia a a j i b i
a i ia a ala a , i , a -
a a i i l a i-la?
O -a ia, bli a
, ila a çõ b li a ala-
a , a i a i i li a a j a , . A la l Gama-Rossi
A lai H. P. Silva, .
“C i é i li í i a a a
lab açã li a ala a
ê b a il i ”. R
E L í .
a i a a i i al al . A la l
i - – ai a i a – i i la i-
a F a i l ia.
C ça i a aj ia i açã a
a i l a a ia- , i , al i a i . E a -
i i. Ma ia F a i a a a i a a l
i -a i a. Nã a , a ia- ê ia
b a i a, i a ala a i
a ki ia . E i j la
abal l a i i a : a i i a a
ala ê i i í , a a a i a ça,
ai b a a é ai , Ma ia F a i a
b , a a é a a li a ú i a a ,
ã i a a a çã a a ç a -
ça a bé a çã i i i ai .
O j i a i ai a a ça Pa ki ,
l , ia i a i a la ai . E ã é
PB; l i a ala i i í i
a l l i la a
lí a, i ia a a a a lí a
a a a a a i a a, a a,
i a la al “ al ”, l .
A i açã a Ma ia F a i a a ab
a içã i a a a b a a i a
Pa ki a i a a i a ala j i
a i a ça. Al a a a a
a i , a a alé i
lí i , a ça a ia i al a al-
i i i , a i a a,
. ., a i açõ j i ibia a a
a çõ . S b abal a Ma ia F a -
i a a º C I a i al Ciê ia F é-
i a , . E é ai i - . https://www.
internationalphoneticassociation.
org/icphs/icphs2003.a a a, i li í i a ab a a a a i a a a. Alé
a, -a ia, a bé i a i a,
, a a a açã l a
a . E j i a a a içã a i
ICP S, . A U i a ba i a a a- . https://www.
internationalphoneticassociation.
org/icphs-proceedings/
ICPhS1999/index.html.
a Sa F a i , l al a la içã ,
al a a a a Li í i a.
E , j l í a , i ba
Ca a a iaja a Ba l a, a a i-
çã . R bi a a la i a, i a
abal i a é i , a a Ca ã i a
ba a a a i a ia (ê, a al a
ba a ê ia al é a -
i a). Ta a UFPR ba i a ia . E a
i a a a çã i a aj ia
a a.
A i i a çã i ia ai a : b i
a a a açã , -
a é - l í , a a a ’R- ,
i a l i a a b / /.
Na l a , l a a i a l Ha
Va V l Di i D li , a U i i a Li
B la , Bél i a. Mi a a i a i a, a ã . https://web.archive.org/
web/20041116002311/http://www.
ulb.ac.be/philo/phonolab/r-
atics2/r-atics2.htm (a i
a a i a i i al).
i ã bi ba a i , a a ê-la
li i a a a a a a la U i i a
B la . T ê a , a i , l a
a , a i a i i a i açã
a , a a i a a a a a a
i a i ai i i í a . E
https://www.internationalphoneticassociation.org/icphs/icphs2003
https://www.internationalphoneticassociation.org/icphs/icphs2003
https://www.internationalphoneticassociation.org/icphs/icphs2003
https://www.internationalphoneticassociation.org/icphs-proceedings/ICPhS1999/index.html
https://www.internationalphoneticassociation.org/icphs-proceedings/ICPhS1999/index.html
https://www.internationalphoneticassociation.org/icphs-proceedings/ICPhS1999/index.html
https://www.internationalphoneticassociation.org/icphs-proceedings/ICPhS1999/index.html
https://web.archive.org/web/20041116002311/http://www.ulb.ac.be/philo/phonolab/r-atics2/r-atics2.htm
https://web.archive.org/web/20041116002311/http://www.ulb.ac.be/philo/phonolab/r-atics2/r-atics2.htm
https://web.archive.org/web/20041116002311/http://www.ulb.ac.be/philo/phonolab/r-atics2/r-atics2.htm
https://web.archive.org/web/20041116002311/http://www.ulb.ac.be/philo/phonolab/r-atics2/r-atics2.htm
ê abal a a
ã i a íli i a i a a i . A a a i-
i a úbli a b a il i a a a ê ia
a i ai .
V l a Ma ia F a i a: i a a ,
a i i-a a a a a U i a , b i-
açã a a. El a Alba . H j , a a i a a-
i açã , Ma ia F a i a é a D a a
F a i l ia a U i i a F al a Ba ia,
i l i l i a .
Si , i , abal i a . E
a açã i .
A i la , la i :
a i , a i l çã a a i
é a al, a a i l .
E aç i a a é a i açõ . P i , l i ã
a a i – i –
b abal i a , alé
a açã ç a al , ã
abal a bé , a i al, i a , a i a , aba-
l a j al .
V l a la : a a é a i -
a a a Ma ia F a i a, ç a a -
a ia, al a ai a , GEF, a a i a iã
ê i a b ça a b
/ /. I , a a Ma ia F a -
i a a i a a a a a i ali açã a , -
i a i a a , I i F a ,
i al , ã i í a a a-
çã L a : F li C a Cl G a Ni i a.
E a la l ia, a b , a
a ia a í a, al
a a ê i i i a .
I i F a a lí a a
Pa B a , i i Pa a , i a a a
UFPR. I a a- j a l / / -
i ala a iã . C a a a -l a a çã
i i al ala a, a a f -
. A i a i açã a a , a i
i lê , f PB a a i a
F bai , i. ., i a al
ê ia i i a H , a l
L i Li a a ia a a a i lê . . Lehiste, “A i a -
a i i l E li
a ”.
. Lindau, “T / /”.
O a , l i j a i a a ai Pa
B a , a a a i : a a i a -
i I i a li ,
i a i la a a li a-
a, a ê ia F a i ai
H . P la , a bé i a i a ,
a aj ia i a a . E a
i açã a aj ia a i a a a ê ia -
al + i a ê ia i al + a i-
a ala al, i , a l <ai>.
Tai a a í i a l a a I i a la a a aj -
ia “b li a a” a a F i i al ala-
a, i i i í a ai Pa B a .
Cab la “b li a ” a TD
i Jak b Hall F -
L . O aç a a i a j a
ja ê ia abai a çã .
A i açã I i i i a a , a
a i i í Pa B a , ã
/ / f i lê -a i a , a
a i a f , a ia a -
ali açã a al “ ai i a”
PB é i al a f i lê . D al ,
é ai a i a i a i a a
PB, a a i a ia “ ai i a”. É
i ab , l , l a B a-
il, i i Sã Pa l , i i al a
a i a f a , l a , a ia -
i i a . Mai ai a, é i i i a a
f ã a , . ., l a é
i a ça i a a ja a
/ /. C l a , é i
a :
a) / / i i Pa a é i al a
/ / l a , i i Sã Pa l ?
b) a f a içã i al ala a, Pa
B a , é i al f a i al ílaba, i
ala a, a çõ j i a bé -
i a i a ?
F li G a , a , a l a a
, a i I i , ça a a abal a
i . A i ia é a a l l a -
a i a i açã a ja a
a i i açã ai i a. E ã , G a Ni i a
l i i a a ai , i. .,
/ / ala a “ ra ”. Mi a i a-
çã a ia a a a al
l a a ílaba, i. ., a -
a al a a a a a a çã “ a a ”.
N a , i i í ça a a i a al [a],
a i i a, i ili ,
la çã , a a a a ê ia. E a
i a al a õ :
) a çã a i i i i a i a a j i
a a a a , a -
ali a a?
) a ala PB ibi a ,
l ia i al [a] a ia a
a ai ? E a ã a i a a l a ,
a , a lí i a i i
a a i i a i i al [a],
a a a i i a.
J F li Cl a i i a
içã i al ala a, “ al r”,
l . O i al ala a ã i a i a -
i a a i a i açã a , ã a
i i i a a a -
, a i a a l a ia a
a a i a a ai .
E iõ a ai , l i a -
ê ia , a , ia i a a li a ú i a
çã a ala a I i , a F li a G a . T -
ê a a a i a a i a
a F a i a, a a , a i , b i i a -
. E, i i a ia i, G a
F li “ a j ”. O G a
a ai , ía ,
a a a al l a a ílaba -
ia i a ia ai a ai
ai PB. J F li
i al ala a ibia a i :
, é i b a, é ia, ili -
, a bé a ia a ú i a a -
í i a li a , a i al ala a, al
ja a al a , l é i a
al a a a. E l a ã
i i a al i i i :
) a a ibili a a l a a ala-
a l ali a ;
) a i a PB a l, i i
a a a al, j
a Q ili la a a a . A i Quilis, .
T F F í
E ñ . Ma i : G .al “ a ab i a”, i al a G aNi i a a a “ l li ”, i í i
a al l a , a a a l ;
) a a , i al ala a, a PB
al lí a búl a -
ê , i. ., é i a al a; . C . G i Jetchev, .
“R i , j a a i
i B l a ia ”. P -
ICP S 95 S . XIII
I a i al C P -
i S i [A , ].
E i b Kj ll Elenius a
P Branderud. l .
S k l , : – .
) a a i içã li a (
a a i içã !).
S b a ê ia a ala a l a
a a i içã li a , ab i a-
çõ a i i ai : a a. Ca Ma a ,
, ú a “ a a” ( a a “ a a”, -
i a : ) “ ali” ( a a “l a ”, . C i açã al.
i a : ), a a b a . Ca Lú ia Ba
Matzenauer, . “A ia
l i a b a
a i içã li a ”. R
V : A çã , . – .
, i al ala a, a al i
é /i/, al li a a
. E a b açã ibili a l a a a i
a i ça a ala a l a a ala i a il,
çã , . ., é a
ã aj al. A i , a i ia
al a ia i a a a l a a
ia ça , al i i a al l a
“ ” “ a”, l , ai
l a l a a i a ia la
. I li a ia i al “ a”
a ala ia ça a ã a a l , b a
i i i a çã [ ] a a b a la a
çã . E a é a ã a
ab a a i açã i a.
G a F li a a a -
a I i iaçã Ci í i a a a l a -
i T abal C l ã C , a a
. O a i i i a .
I i , a , i a l a a
Pa B a , i i lé i .
O a al G a F li a i-
a , a a , abal i a -
ça a I i iaçã Ci í i a. A , é , a
a i a aj ia i a a, -
i a a ai
a a é a, a çã
ial, a õ i i a a i i-
a la a .
O i i a é a i açã a I i i-
açã Ci í i a , a é j , é i a a. T a a-
abal a Li Ma ia R al C l . A i
G a F li , a Li i i a al a i i
a a a açã . Ela, a i i li a Li í i a I
Li í i a II. T i a a a Li í i a II, i -
a ia l abal i a b i-
a i açã , a a M l ia. O a, ã
açã í i a M l ia, b a a
a a i i a a Li í i a II, b a
i i a UFPR, a l a -
a Li í i a I. O i i açã a Li
a i a i la , i i a a é: la ia a
a l i él i i i i , a a lí -
a i a a J. R. R. T lki , a a a b a
i çã , a il ia O S A . Li a al a
L a Cl i a , a a -
i , a a a a a a ú él i
i i i a l a a a i , i a -
ba a lí a ibia i la , l al al a a
l i a i i a a a a a a a a ia
ú .
G , a a i , a ( a a , i a
), a é ã ã i a i ala
T lki . A i i a a Ma ia F a i a, -
i j a Li , a ab a a
il l a i a . A i, , T lki
ã a a a i ê i a ia a lí a
i a i . Di T lki i a
lí a a ia , a a a lí a ’O
S A a i i iai , i a a , a a ia-
çã la a a í i a lí a a ai ,
al ia (i é, a iaçã a a l i a
a a çã ) i i a a l i a .
U l PB, a a la i :
a a lí a ai a a í l a a
i açã , a i -, a i-.
A “ l a” a a a b a
a a ala a -ba ai i a,
, a ala a ba i i ia a -
a a al, “ al”, i açã i-.
A a b açã al a a ala a ça
<l> < >, aí “il al”( ã “i l al”) “i al” ( ã
“i al”). N ai a , i a a a i -
. A b l a abal T lki i l a a a a a
lí a a i i iai a a í i a lí a a ai
a a lí a él i a , Q a, Si a i ,
i í i .
E i a a , ê ia -
a a i a b a a , i. ., ia
lí a a ai – –,
a i i a a bé a-
a lí a a ai . I , i - , i í l
aça a i ia lí a , a a-
çã Fil l ia i a T lki . Nã a a,
ab l , j a , al a ia , ú l
a a a ala a i al ú la , a a i
la , j í i ça ,
ê i a a i a a
( ) a I . Da
i a a iaçõ T lki , la i-
í i a a a ia i a i
l a a a a al “ la ”, a
ã ab i b é ab l i .
E la ç ã a a a a ia a
la al i a. Nã a a i . T a a- ,
a , i a ab a ai a a a ia a a
b a çõ a a i ali a a . D
i a lí a ia a T lki , a ê-
la a a i a a la , ial a M l ia.
Nã a al ã li i a a a li
a a j a . E a é a a i a – ai a
í i a – a a a a a a a a ia
l al a a l la.
O abal a Li i i b i la -
, i , a l a ça él i i i i
a i la a a a a i a
l i a a a açã ú . Li i a
l i a a, i é ia , a , i -
. E a , , -
ia a a i a . D a i a i i a,
l a I i iaçã , a a a i a
al a , i a - M l ia Ca-
ial , aí,a a a S i a F al, a .
A a al a , la , j ã a ai a i a a,
a a bé a Li a açã -l
a ã i a a a i i ial a -
açã a a ê i a.
O a i a i açã
I i , G a , F li a Li i a i a
Ma i ilia G i a ã a a a UFPR. C i -
i a i , a a a lab açã i -
l a i a , i Ma ai a
a U i a , a a ia a , l , -
a . T i ali a a E a U i-
a a B a il, i a a i a a
a UFPR é - . Al i , l
i a ia a a a
i i a .
Ai a a í a é - ,
Ma a A N i , a
é a Ha a . J , ê
i a bj i i i a í i i-
ça a ú i a ai a ai PB ( ,
l , a al i a “ an ”) ai a ali a a ,
a a ílaba i a a ala a “ a ”. O
j i b i a a a a U i i a
Ha a i la i il la .
N ça a a i a ia ( al-
a a b a): i il la ia ,
i a a , a a a a la-
b a i F é i a a UFPR. E j a a a
a i i a , a é a l , ã i ú a-
lab a i . A a lab a i -
ia é i i a a B a il a a
a UFPR , alé i , i é aç í-
i a a i ala lab a i . T a ia i i -
l i i a i a, i a i a i a i-
a a. E a , l l a l .
F a i i a a a i a
i il la Ha a a a B a il , aí, a a
a UFPR. A i al, a i a ã a
la a i i , ã b l a ía -
a , al a i a ê . E Ha a ,
i é ia ã a ía
i i a a B a il j , j i a
i a a , a ba a a a i içã .
Alé a a i a , a i i a
ê i a a i i a . E, a a i ,
a i Ha a i a UFPR a -
i a . O a, a i a a A ia R la-
çõ I a i ai i ibili a a õ
ê al a lí a a i a . Tai -
õ , i a- a a , a ia i lab a a
l a D a a L a E a i a M -
a a UFPR. A a a a a
a A ia R laçõ I a i ai , i -
a a Ha a i a a a i a
i lê . E ã i a a il. A l al -
a a i a a i a a . E, i al ,
a a a
a a ia a a i , i -
a ia a i a a ã
ê . J a a a a b a ia,
li a ai : Ha a a ia
a í i . E l i . A N i
a i a a i a a, , a -
õ i lê ê .
A a al a , a A ia R laçõ I a i -
ai j a ia a ê i Ha a UFPR
a i a l a a l l -
ê i . R l a : i a b i -
al i a i bi Ha a a
a a a i a l li a ã a ia
ê i i a . I a é i A -
ia R laçõ I a i ai i a a i a
a i açã ê i .
C i a a a i a a l i a, i i
a , a a a a ba Ha a a UFPR, ia F -
a , a i a a i ala lab a i . P i ,
ã , i çã S Ciê ia H a a ,
lab a i i ala a ala a a
E i í i D. P I. A ala ã ja la , é i ú la
a a a . E a i a a a
i a , a a ê ia ja la i i-
ía í a ala, a i õ , b a
a a a a ala a la, a í ia a a
lab a i .
Ma S i a a a ala a a a a a
a ial li a. E a i a j i i a i a a P -
R i ia A i i açã a ã i S ,
l a J é B N , a l li i a ala
- i ia. P a a . E i -
i i a i la i i a a: ia a
i i a i il ia ? Tí a bi
ba a i i a lê ia, í a b i-
a a a b a ia, a i a , a a
i a i il la , ã í a -
al a a i i içã a a i ala lab a i .
E a i a i a a çã a i a a i a. E
a ã a i í l a a i .
Q i l a i açã i a a
Ta i a B a, l a B a i -
çã S Ciê ia H a a . O a
a a , a i i ala a
abi a a a ú i a ala a a
i a a i ial Lab a i E
F i (LEFON), “J a a E F -
i ”, b a l a .
A abi a a a ú i i i l
a a a j . A . E l a
a a - i l i , a í l
a a , a a i a a ú i , a a a
a i ê ia ai a ai a a a i ê ia
ai a ali a a a lí a. Pa a j , l-
al al I i iaçã Ci í i a: G a
F li abal a a l , a i G l M -
, i i i i , i ,
a a i a l Ma .
O G a F li i a a a i a
a a a i i a b a a-
çã . E i i ia a a , -
i ai , a a i i a a i
abal l ã . A , a
b ia i i alé . N a abal
G a Ni i a, a ã l a a a
a: a a , a içã i -
li a. Tal i ja i a a a
i , a ã b í i a -
ali açã , a l i a a i la -
ia l i a a çã . O
i í i ala a, al b a a iã l
Pa a , i ia a i , i. ., a ia ia
a al, a -a, a a i ?
E a a l a a il l i :
b a açõ b a ali a a
i í i ala a? C a ê-la a
C i iba a a ali a a a açõ a abi a a-
a ú i ? I a i í l. D i i , ã ,
lab a j i i açã li a a a li i-
a i í i ala a. O G a , a ia aj -
a a lab a j i i açã li a
al l a a a i -
ai a ai / a ali a a , j a i a a a ili a
a õ l i a a ab lab a
i i l i i : a i a
a j i ala a i ílaba a í a , a ai
a a ílaba ça a j i -
i a b i a a i a ala a a
i i a ílaba. L , a l a ia i i ial.
A i , l , i a i a
ala a “ba a a”. A “ i i açã ”, ia
a a a a i i a ílaba, l a ia “ a a”,
a - a ala a i i al.
C a l ia, G a i a i
içã i i ial ala a, ,
i a a ia a a li a a a
i . Mai ai a: a i a ê ia -
a a ú i a
i i a l , G a i i a laçã -
al , é a i i açã i b a
al a a al l a a ílaba.
P a a õ , G a a a a i açã
a, i a ia l , içã i li a,
al ja a içã a ílaba a ala a.
A ã l i , a i al a i açã , i: a
ça “ l li ” a -
a i al a l a a a çã , i. .,
a bé a a bi a i i a
a içã i li a? Pa a a
a ã ia i lab a i
al l li “ a ” a ,
a a a a i a a l ia i
a a bi . E a i a a
i a j a G a .
F li , a , a í l i f ê ia a
ça i a b a f ã / / i al
ala a PB: i i a l S a F -
ji a, i i a a a iê ia a la i açã a . Sproat a Fujimura,
“All i a ia i i E li
/l/”.la al i al ala a, çã a ça i aa ja a la, F li i i
al a i a i ia a a a a i
a a ça, ia i a
a . A i , ça i “Al i , a a a a
l a”, i ía “ a í i i ” -
ça a ia i a i a a a, a l
“Al i a a a a l a”, a ça la a i a, -
a . O l a ibili a a a F li i a
a i la i a a i a ça i a b
a ali açã / /. E a , ã a a a a a
a a ça f ia i a
ê ia ã - f ia i a a a,
a i i a a iê ia a f ã ,
i ia a f -
ia a , . A i a i õ
i i ia , a i a i i i a ali açã / /
i al ala a a i -
a a i a C i iba. A çõ a ia a , aj -
i a ia , a i a al la a i a
f a. Ai a a i , F li a a a iê ia
a f ã / / i al ala a, i i a
i í l a i açã . F li ã
i a l a : i -l a i a
abal a a a l ia ala,
a al l a a a a a çã , l i l abal a
í .
E b a F li ã a i a l -
a , a i açõ G a F li -
a abal j al a
açã l i a a a / / l a F -
l ia A i la ia i a a
í l içã a a ílaba.
A F l ia A i la ia – ab a a – i
l a li l i a i i a
a a i a i a a
i a , ã i a é -
l li a a i i a a
ai l ã li a , li a
a i a a a j a , a
a bé b a a i l . E G a
F li , a é a, a a i l i-
i a . O G a , ial , a a
a a a a a a .
N , GEF ia a i a i -
i i a a . E b a l i ba a -
j i l a F l ia
A i la ia , a , a i a i a
a a iê ia a çã é , a-
ã a i i a ala, a a iê ia
ã i a, a í i a lí a – i -
li a a i a -la a a i a i a
–, i i a i a a a a i .
A , a a a i a , a
I i iaçã Ci í i a í l a ,
a i i i a a a a l a a a -
a õ , a çã i – i lê
a i a lí a, ala a i PB,
a (i ) i i çã a a ai i al ala a
i lê ala a i PB, ai a a i-
açã i al b i i lê ala a i-
PB. Ab a a é a a i içã i a i
PB a i ala a i ja ê .
A A a Pa la P i F i a E lb i i ,
a , çõ / , a a i-
ala PB, a i i lê
í l i i ial, ã ali a ia a i i çã é i a i -
lê , a a i i çã l i a, la
a a i al, b a i a j i . O l a
b i i al a a a i , a
la a al i i a : ala a i
PB l a a a i lê a ã a al PB,
a al i a é i ai l a a -
al i al, a aba a açã i a,
al al a i al PB. A i , a ala a
, i a ala a i i lê ,
ib ai açã i i a, a A a
Pa la b ; a ala PB a i la
çã a ai a ã a lí a
a a. L , i a < > a ílaba i a
a al a açã , a ia-
a a < >, i a -
al a i al i a a açã i i a.
A M ia B k a ali a çõ a
a ai i lê ala a i PB, a i
i lê i i i iai . A i a i i i çã
a i laçã a a a ai , a ,
a / i a a é a a li
a ú i a a çõ a i . E, aba-
l a M ia, a j i i-
a i açõ í i i a-
a : a a l a i ia,
M ia i ia a ala a -al ( a i a a
al a a a al) a ça- í l “Sa
_______ i kl .” A ala a “ i kl ” i l i a ,
i i ia [k], ia a -
a i laçã i al a ala a-al . N a ,
al j i i i a a a ça
a a a l a l a a l i-
a ala. E a i i a . E i al a
a ça- í l .
O i a abal a A a Pa la a M ia -
a a i a é ã ã i a
i : a a i içã lí a a i a . P i ã
i a “li í i a a li a a”, i-
a çã b li í i a a li a a i a -
çã . E , li í i a a li-
a a l a a a li açã ia li í i a. P a ,
a a a açã aj i a l i -
i a ala a a PB, ba a a í i a
é i a a a lí a, a a a li a a ia
li í i a , i , a li í i a a li-
a a. Ta bé , b , ia
a, “li í i a a li a a” a a, a i ,
a ia i lí a . Na a a a -
i a, a i i i a ã a i , a
a õ ã i, a é ,
a a l a aí , i , ça i
a a i i í a i a a lí a ala a
aí ã é i a a lí a
a i a a. O abal a A a Pa la a M -
ia, la a õ , ã a a i a ai
a ia a , i i , abal a a
a i içã lí a a i a , ai i a ,
a a i içã í l lí a a i a .
C i i a i a J if Alb -
, i GEF ai a a I i iaçã Ci í i a.
E, b a a ça a a li a ú i a
a a-lí a , a i a a a ã a a i a-
çã a a a i la i l i a
çã la lí a a b i a i a
li i a , la ç a i a la i a-
çã a b i i al ala a
i lê , i a a i ala a i
PB. C l a , la a a i a
i i a a l i a i al ala a
, i lê , ã i a ib açã a
ai , a ã a i al ala a -
a l i a a a, a ça
“Sa ba l ”. A i la a a
ala a i PB ã a ia a i açã
i al.
O a l a a J if a l i a iê ia
i al a i açã i al a ã ,
ã , l a a a çã : a i a-
çã i al é bi a, ja, ai i a a ú i a
ala a a i i i a a a -
a a a, a a? U ili a a i-ala a i , J if b j i a
çã , i i i i açã ,
i i , a i açã a ã a
a i la , i. ., j i a a a a
i a – açã a al a l i a i i-
a a, VOT –, ã bl a a i i-
i açã a a / ã a . E a ,
a a i la a i a a , i al-
a, a ça/a ê ia a
a i a ai b a a açã a al
l i a a a i i i a / / /b/. J i -
l i a i açã b a l a
j i a ib “ ” i i
i a a a a b a i i çã a-
a l i a bilabiai .
O abal a J if i b a i
i i i a i : a la çã
a i i l a ça a a i-
al a , i ia a a a a i a a-
ê i : . Ubi a ã Al , a U i i a F al
Ri G a S l (UFPR). C i Bi a ai a
Di a , b i i a
i a a la a. El a Alba . N a
é a, i i a . O Bi a j aba-
l a a, ai a UCP l, i-
açã i al, a ia a a M ia
Zi . A i a a ia l , Bi a,
i a, i a ã ab ala -
a iõ aí – Pa a – ibia
a l a a a a a a a i i-
çã a i açã i al, a J if i
la ã , a a la -
a i . E i a a,
b , la ã i i a a çã a -
i açã i al, i. ., a í l a iê ia l i a
a çõ a a i i i i a
a çã a i açã , a i i li í -
i a , a l a ,
a í l i f ê ia a a i a a ala-
a b a çã . Cab a b a-
çã i i al: a l ia l a al
a i çã i a
l i a j ça .
L , a a i a a ala a , al
a , i f ia a çõ a a i al
ala a, a i ja a a
<b> i a l i a al la a a, [b],
ã a l i a al la a a, [ ], a -
l a ia ala a i .
A a ia Bi a, i i, -
ça a aí. Vi a i a a i abal
i : l ça a a a a i a
b ça a b a a i i-
çã i lê ala PB, a i la . E i
a i a a a i i , . ., VOT,
, a a ú i a a í i a
l i a . Bi a a ab i a i abal -
la i a a . E , i a , i i
abal a S a a P b l i a a a
a a . E i i a i i a a a
S a a ia a i a
Bi a, ai a a a i b i a a é
l l a i i .
Bi a i a a a ia a a ê i a a-
iã a G a Ni i a. O G a ,
a açã a a ê i a, la
çã ala. E, ã , a a ia -
b : GEF, i a CNP , b i a -
açã , a a a Bi a ,
i al , i a . C l a , i-
i i i i , í l - a açã , -
b F l ia A i la ia, ê içõ . Al a
i , j - a a a. a. Cl ia
B a i i, a PUC Ri G a S l , a
, i i a . N ,
i - a i ia a iõ i ai .
A a i a a a a i i a a-
é í - ê ia. D a a, lab a -
a a l i a a i i a a a
. E a a é ia ia a ba i a
a abal i i a ,
i i al , a a i l çã .
V l a , ai a a a G a
Ni i a, ab i a , i ai
, a i a a G a
a a l li a
a ai i a a l a a a -
çã a a a çã , i. ., l
li a i a a a ia a çã
, i al , a a -l í l. A i ia i i ial
a a i a úl i a ã , a i-
la a açã l li a a, i a,
b j i a al i i i açã .
D a a, a , ia í l i i a a -
açã í i a l li a a i i a
j i i .
G a i a , a a a -
a i a, l i í i l a
bl a a i : é çã ala? N
al, a a i a a a la a
a a i i a içã . E G a , -
ã , l a li a a a a a a a
a a i içã a a çã ala. P -
i , abal : a
a i l i , a ib içã b -
a ial B a Lí ia N i, G a
a a l a a a i l ia. O -
l a G a i a i i a ,
B a il, a i i a ia a ia li -
í i a b çã ala. Pa a i a
a i açã , a G a ab i a i a a
abal , a a R i P
, i a l Ubi a ã Al , i alé a
G a a i içã a a çã
ala, abal i .
D a a , a i a Ma ia F a i a,
G a i i a úbli a.
D i i a a , G a i
a U i i a E a al Pa li a, S aba.
L i a, a U i i a T -
l i a F al Pa a (UTFPR), é
a al . A UTFPR i i al i a J i -
: é - a a , a
i i içã l , a a i a . P a i a
l b i a i açã
i a ia i i a , -
i J if a G a i a
a a i i içã , b a i açã l a.
G a ã i i a i a a-
çã , a a J if j a a UFPR,
b i açã Ubi a ã Al . C ê, a a -
ia Bi a é a a a. U a i
i ilé i .
Ab i a ê a a a ai a a-
a i a a ia Bi a, i a i
a i i a: i a i a i ia la ça
i i . N a çã a a ã a ia
i i i bli açõ F l ia La-
b a i , a a, a ia a a ,
i i i . Tê-l aj i a ia i ,
a , ia a ilia a a
i açã l i a, alé a ba
ai i i a j a a a
. D a i ia a a G – R i a B a il i a
F l ia Lab a i . E é i i i i al,
i a , al a íli i a i . Q
a ilia a a ã ia a açã é L i
Cl i , a i . E, a a a “ içã a i a”,
i ú bli a a G i a alia a la
Ca , l a ib i Q ali B , a a a a a a-
i açã . A a i açã é, a , a a a
a i , a a a a i a, b a
lab açõ a a l .
F a a ê l a a i a ,
ab i a a G a
a i a i i a i a i a
i a a: l i a, alé l , ai ê i -
a a a , a J if , a .
D a a i a a a aba-
l a a a a l l a
Mi a l Wa ki . (E a ã é a i ia. C i
ê-la i a a i ali açã
.) P a a a ia, Mik -
i a i a i açã a A a B a a -
Albi i a M ia B k . A a j a a a
UTFPR a l l al a a a a i -
a a l i a . E j i a i a
ai , a ã ia i a a ã al é -
a içõ . F i ã a i a i açã ,
a a a a i-la la ã i al a
l -la a. Mi a a i i açã , a ,
i a, a é , a ã
a a A a a a l i a , ã
ia i i a ça b a iai a i a.
Ai a a i , i - a i i a i l -la
a abal b a a i içã a
i lê ala a i PB, a i i lê .
Al l a a a M ia B k , -
b a a M ia i ai
a a a l ã a . M ia abal
i li ibili a , a , ,
a a al a li a a ã i a a i içã
al. F ali a a çã i lê lí -
a a a, a ã a M ia i ia i i i-
açã a i li ibili a a çõ i lê
ala a i a lí a . O “j í ” a -
çõ a b a il i , ala i lê lí a
a i a. A i ã a M ia ab la
abal a ib içã a a
i /a i a lí a a i a , a b
a i , a b a í i . D
i a i , a a i ã b -
i i li ibili a b a çã i lê
lí a a a. D i a í i , l a
i i a - i i a ,
i a a a a a , a a b a il i , i -
lê ala i a- ai i li í l
i lê ala al ã -a i a ,
ja, a ala a i a ã a a i al al i li i-
bili a a j i i .
E a i , abal a M ia, a A a a
J if , a a, i i i a , la a i içã
í l lí a a i a . H
a UFPR i a i i a
ai i a abal a li a,
l a a i l . Ubi a ã Al , aça a
i a .
A a A a, a M ia G a , é ,
j a ia i a a L ia T l a C a.
E a a UFPR, l i a b i -
açã a l a Valé ia M a , a L ia i i a
i i a i a a a . C a açã
li a l ia i açã a i a, alé a
açã i al li a a iaçã l i a, a
a Valé ia, a L ia i a a la a iaçã
/ /. E abal a , la ab
a i , i é, a “ a” /l/ / /
çõ i a i a a , “b a” a a “bl a”.
M i a li a a i a abal , L ia
a l a i i a . A i ,
l , a a i i
a i a al b a al
i i í ; a a bé a i çã ,
a çã “f a” a a “ a”. C i a ,
j i i a i i a a l -
ça a ala a -al a i i a . E, ai a
a l a < >, a a ia a ã i f -
ia a çã , a i i a a i -
çã . Pa a alé a , a bé çõ
“ íb i ”, i. ., ça a
i a a a la al, l . D a
a, a L ia i ia a a iê ia a çã
, a é ã a a i a a ã -
a i la li a a a iaçã l i a. Ma a
ã a a aí: L ia a a-
çã l i a a a l a F l ia
A i la ia, ba a a a i G a , F li
bli a al a . E a a
açã a L ia i l a a é i a a
içã L P ,
ú i a a F l -
ia Lab a i . L , i i abal . http://old.labphon.org/
LabPhon12/.l a a a a i i i içõ .
N a a a abal -
l a - a , ali a a a -
i ( ), Di i D li , a U i-
i a Sã Pa l (USP). T a
l a õ i a i a a a i
PB, ali i i a f a a a i a al
i i a a l a -
çã a i a i açã / /, i. ., a ai a
a ia a i a i a, ai l f a .
A a i a , a açã , l
a F l ia A i la ia, b a a l a a
açã a i , ia a i a
a , b a a a a a a iabili a a
çã .
C a L ia , li a i a
b / / PB, al i a
i ai ú a aí . T
a l a a i ai , a a é
a I i iaçõ Ci í i a , a ab i a a a
l a ã l i a a i içã
í l a lí a a i a , la ,
a çã ala, . D a a,
a L ia ib i a bé a a ,
a i a a a a L a a UFPR
M i C i , i i a a çã a i
a ib a al la i a i i í
R b ça , i i Pa a .
A L ia , i i a a , i
a a i a a a ê i a, j é a U i i a
E a al C -O , I a i (PR).
http://old.labphon.org/LabPhon12/
http://old.labphon.org/LabPhon12/
O i i, ai a, a , a Ri a T i a A a
Pa la P i F i a E lb . Ri a, a i l a
açã i i ial, ali a içã a ú i a a
çõ a a l i a / , ,k/ i i í-
a l , a i a labi ala i a a -
a , i. ., i a l ali a a a iã al la . S
a i ia i i í , i ibili a
i a l ã -al , ali a a “ -
açã ” a a l ã i ,
ala , a i a a . D a a, a a
a içã a - i i l ia, i i í a ê
a i i çã ê a i laçã a l i a
PB ib .
A A a Pa la, a , l abal
b ali a . A i açã a a l i a
b açã b a a a al açã a ,
a a a a ala a lí a a i a.
D a a, A a Pa la b a çõ
b a il i ala ê
j i ala i lê . Pa a i a a a li
a a i i a a a ai , A a Pa la ali
a - a í , a , a U i -
i Cali ia a L A l (UCLA), b i açã
a a ai iali a a a a
a i i a l al, a a. J K i a . A a Pa la i
la a a b l a a F açã
F lb i , a a EUA,
a a i alaçõ lab a i é i a a UCLA
alé , la , i i a a a. K i a
a a. Pa í ia K a i , i i a. A ali a
a a a ã i al/ í , A a Pa la -
a i abal , a a a çã
a a a a i içã a lí a
a i a l a a a alé a -
l al i a a a la lí a . A a
Pa la, j , a i M ia A a, é a
D a a A a ê i Lí a E a i a
M a a UTFPR.
E a la a i içã lí a a i a l -
, ê ia, a a a a a i içã PB
ala a lí a . Mi a i i a i ã
a ia a a ia Fl i Ri a M -
i a Oli i a, i i a a . Fl i
i al a a açã , a ã a a açã
i i al – l a a a la PB a a ja i-
a a B a il a abal – i a i i i a
a a i içã PB l ja .
C a a a -l a i la a a çã
i a i a i a , a ã i i
ja ê a i i l a ala a lí a
ê a i i ala i a i a PB. Fl i , ã ,
i i çã a a i i a
a çã [ , , ʃ, ʒ, ʧ, ʤ] ia a al [i]. A í l
la i , a a-
i í i ala a “sí i ”; “zi a”; “xí a a”; “ji ”;
“tia”; “dia” ( i úl i l i - a
ú ia i iba , l ).
Ob a a al -
a a içã -al a al [i]; i
al ai í i a i – -
ab l i J a , Wa la W , . A. Jongman a R.
Wayland, . “A i a -
a i i E li i a i ”.
J A S
A . , . – .
i La i a B i a a –,
. La i a C i i a Berti,
. “A i içã i l a
a / / /ʃ/
ia ça ala ê
b a il i ”. T a .
Ca i a : U i a .
Fl i PB, i l ja -
, a ia a , a
i ala a i PB i i
l . O a , i i ial , a -
, j a a a iabili a
çã ai a a i , j a
, a a i i a a lí a, ia ,
i i a i a, a i la a i a i -
i a , a é a i içã li a .
E a , l a ai a b i i
ja ê , l - li açã a a a :
, a a i a PB, ja ê
i i ai i a i , a i la a -
çã ial a al, “ aç a b a a i -
la ia” i í l a a ala ja ê é
“ aç a b a a i la ia” i í l
a a ala PB, ja, a a a ça
l al a i laçã l a çã
i ja ê . N PB, la , é
í l a a a iaçã l al çã a
i a i a , i , ja al a
i . E é a a i l a ,
ia a i a , a ai ,
l i al a a i içã PB ala
a lí a , a ai ia .
M l i i ê a a
ai ia a i a a : l a ,
ça a b , C i iba, f i a i
i a l , a aí aj i a ia la -
çã i il, ã a a a ã aí , la
a a i a a a, i i a la
ia aí i , i i a , a ia
, a a i . Al i a . E .
i , a a a ília. M i a a
, i . T , é ,
a a a a i í l abal a , -
a a i a. E a a ai ia l i a
i .
A UFPR i a i a a, O a i açõ Nã -
G a ai a i a i i a , a a i a -
l PB, l a a a
ala a a lí a . E i a a . E
i a a b i . Q a a i a a a -
úl a a i a i J ã
A P l G al, -al , j é a, l a,
D a a L a E a i a M -
a . U a l a D a a Li í i a, a
Ma ia C i i a Fi i , l i al
a a la PB a a ai ia , a l a ia
P j E ã P ê B a il i a a Mi açã
H a i ia (PBMIH). U ia, C i i a ,
i i a a ai ia ala : l
ã ia a i i çã “ a ”/“ al ”. C a a a
i a -l a i i çã , ã PB? Pa a alé
i , a ia a i lia . C abal a
a õ é i a ?
A i i i a C i i a, i i a a a
i i i çã la al. E i a i i a a a la
a a a a a al la a Ma ia J é F l a , a
l a a a , a a a la. Ela i a a
a í l “a l i ”, i. ., a a l a a
ial a a ai ia é - a , -
i a a i i a a a a a . E a a
é i “ - li í i ”. M i
i i a : j i- a ai ia , a a
a ili -l a a i i a C i i a Ma é l a-
ia a a . El ã ia a i çõ PB.
P i-l , ã , l ala a i lê . U l ,
a a B a il a é a a a la,
i ala a. E , ã , i-l a i çõ
i lê . O , a i a a, a-
la a a l i a i çõ a lí a. U
i i a i çõ a ê . E, a
, j ã abia ai al lí a ala a.
Saí a a la, i al a a ba , i
i i a a ia, i a i -
a a aj a . Via, ali, ai j i a a a
i a. Via a a i açã li i , i a-
a aj a. E, ia aj -l i-
, i a a i .
I b í a i , i i PBMIH. P i-
i a a ilia a C i i a a Ma é ,
ç a i , i la a a
B i , i. ., a a i i ia , i ia a
i a l i .
Pa a a a la a a ai ia , l i ia
a k l, “ i l ai ia ”. O J i , al
a a, l a i a a i a a lí a.
E , a a i a, a a-l a la PB. El i a
a Di i , Hai i, b a a ça a
i a a i, a a a a a i a . N
J i a i a lí a ba
l i al a a, a bé “ a” a ia,
ba a a i al al a lí a a i a a . O i -
a i a, i i a i a é i a,
é al , ab l i a é l XX. E
i a é i a i i a
PB. A é a ai ai k l . Ma a lí a
a i i çã la al PB ,
i a i a.
P a a ã ia a ia al
l : ai ia a , a a PB, i a
a al a lí a, a l a a ê . E ã , -
i a “ JE”; “ TEM”. N l ,
a aiú la i i a a ílaba i a, a a i a
il a a çõ ai ia . C i a a
ai ia l a a i i – a i
– a ala a PB, j , a i k l
a ê , PB l a a ã é i í l?
E i a -l çõ “ í a”, “ a í a”
“ a í a”, a a la , a i-
a ça , a ia ab l a i ú il, a
al i a a a lí a.
Elab i, ã , é , i i i-
i a , i , a ílaba ai i a. Ob ia , é
i i a i . A açã i i a i a
a al a . C i a i a é l i i
i , i li , a ê-l i a çã a i-
i a çã a a i i a a la l
a i a a i i a la i a a a i .
El a i , i i a : i -l ia
i a , i l i a a ai ia a ala a
PB é a í a ( la a i a a
é l a a a). E é
a l, li í i , a,
l , a Ma ia Ca i, a UFMG, a i
. A i-l í i , a ia a . Ma ia M Cantoni,
. “O a ê
b a il i a ab a-
”. E L í
. , . – .
ala a “ ” a -l aía a
i , l a : a ílaba < >. I i ia
i a al a b ia, l
ai a ã ia b la a a i i a
a ala a, ai a i la a ia a a a .
E i -l a ílaba i a a < >, a a
ai a ai a i i a , a a l a b .
Faç a ê a a a a a i ia i-
a al ã a a: a A a B a a -
Albi i j a ia i i a al
j i a a , a a a i a
b ai lab a a. S a i í a
ia a ú ia a ala a, a i i-
a a i a a a a, a j i i
a i ala a i a i a a, l i a a i
a i i a ê ia a ala a ã .
F a a ê l a a la :
al i a “ -
SSOR” ã “ FE ”. E a a a a
il ã la ! C li a a a l çõ
ílaba l , ílaba a a a açã a ,
i a a a. L a Bi l? E aí, ã , a li-
açã , a a ai ia, ílaba i a a
a a a a . Pa a i , a i -
, a a a i i a l a a , a
çõ a al ã a i a i i i a .
E l a . E a a a a b a a içã
a ílaba . E aí a a la i i a ai
b a a a i a a i a. Tal a i ,
a .
O é i a a i i l a a a -
i a l a a i i PB a ab -
a a i , bli a a i a O a-
. . A lai H. P. Silva,
. “U a a a a a
i a i i
ê b a il i a a ala -
a i i l ai ia ”.
O . , . – .
A a i içã a içã la al ai a ã
i l i a. E é a bl a a a a li a-
a é i - l i a é bj i
a , i i al a ã a a i içã i lê
ala a i ja ê . C k l, ja -
ê ã a i i çã , a i i l a a a
ala a i a lí a, a a i i lê .
O ab a bl a l a - a a a
laçã çã çã ala – li a
ai , a a: ja ã
b a i i çã , i ã a ? O
ã i a i i çã ã bê-la
a lí a? V l a - a bé a a a i i a-
li í i a , a a , a - a
i i i a i a i içã a i i çã . A a-
, a a i l “ a ” i lê
a i f ê ia b ã .
C ça a i i a a çõ ai ia
, a íli - i a I i iaçã Ci-
í i a, l al a a ,
k l, a l a l i i a
a çã a i a i a b a il i , a a i-
a çã ja , a i açã
Fl i M i a.
E li l : a l i j a a j i-
la l al a , a ala,
la ai al la (a l , PB, a-
la a “la a” “ala”; i . ), (
ala a arara; i . ) , ai a, “ íb i-
”, i é, ú a a í i a la al
( i . ).
Figura : La al al la a
ali açã a ala a “ ara a”.
Figura : T al la -
ial a ali açã a ala a
“ a ra ”.
Figura : Si ali a ?,
íb i la al al -
la a i a al la , a
ali açã a ala a “a l ”.
O a la , a , ai ia -
i . E i í i , a a a-
ia a i a i içã
í l lí a a i a a al
a i a lí a a i a l a ia a a la
l a F l ia a lí a a a. . R C.Major, .
“T a i la a
l : a i ”. I : J
G. Ha Edwards a
Ma L. Zampini. P
.
P ila l ia: J B ja i
P bli i . C a , . –
.
C li a , ã , a çõ , i i ial-
, la i a a a i , ai ia-
ã i ia ? N a , l a a
i açã Fl i M i a aj a a a -
a í l: k l ã i õ a a ia , a
a ia a a ia la al, a a a i i çõ
l i a , al a PB. E é a
a l a ê ia a a ia i a i a ala ai
PB, a a i a a ja ê , ã a
i a i a ala ai a al la . L , a a
a ala PB i õ “ aç
a b a a i la ia” ai a a ali a a i a i a ,
a açã ala ja ê , ala
k l i õ “ aç a b a a i la-
ia” ai a a ali a a lí i a ai (
/ / /l/ i a a a lí a). I
li a a a iabili a a çã a lí i a l
ala ai ia .
O ab l i a ia a ,
la , l a i a i ia. E a i içã í-
l a lí a, a i a ab , a a
ab l i a ia i a ia -
, í a a a i a a iabili a a çã
.
Di i , al a a a a -
i :
) a a i açã b ab l i a ia
a i a ia , a a i a a iabili a a -
çã , a a- a i a a
F l ia A i la ia, i a j a a
ê ia a a i a i a, a F l ia, a
a i a ali açã a lí a;
) a ã bja a i açã i , la i a
a i a ab l a a ia i a ia -
, l i a , la i a- i i a -
çã a ala. A F l ia A i la ia ã i a
çã a a ab l i a a ia -
a , a a ib i a çã , i -
çã , a l a al . Ob ia ,
é i i i a a a i a a çã a a
a a a açã a a ia a ;
) a la a a al ia a i içã
PB ala k l a a i içã
/ / /l/ ia ça ala a i a PB, a
l i l i , ê ia
“ a ” la la al, a
i açã a Vi ia Li , , . Vi ia Lino, . “O
a i içã i
al ê b a il i :
a é ia l i ”.
Di açã a .
P l a : UCP l.
l . A i , ala -
k l a i a lí i a PB -
a a bé a a a
a i a ia ça a i a lí i a a a
lí a a a. A i a ab , a a ,
abal k l a l a ã a i-
içã li a , a a i i i
a a ê i : “ / /
/l/ ê ã ial, a i-
i l a a a a ia ça a a i içã
i a l i PB”?
) a b açã a li a a lí a i l a,
içã lí a a i içã
é a a i l i i i a i a a i-
a a i i çã / / /l/ i -
lê , ala a i ja ê , b í i
i a a a a a j açã
a i i , a a i a
Si a A a a i C l . (A a -
ã l ai a ia .)
E ã i a k l ai a-
a a a çã , a a lí a ib a i
i a : a ala a l i a a ê i, a i -
ia k l, i a a a i a i i i í-
l , a a i a, a lí a l a
, , L , i a , “ a ”, “ i a”, “Á i a”.
C i a - í l l i , a l açã -
i al é lia : a i i i ,
(“ a ”) a i i i i -
, (“ a i ã ”).
O k l ã a a ê . D a a, -
a i a “ ”
a “ a”. Alé i , i a
bal é i ai i a bal -
ê a ê , a a a a a
a í la b . A i :
(“ ”); (“ i”);
(“ ”). Nã a a l i a
a a abai , ê a ê .
P i , b ã i b i a ia
ai . Ob açõ
a i a a a i , bli a , -
a ia a Ma ia C i i a Fi i , aça a
. Ma ia C i i a Fi i
Silva A lai H. P. Silva,
. “Al a b açõ
b a a i a ê
b a il i k l”. I : R -
ú . E i a
J é A i P Gediel
Gab i l G ala Godoy.
C i iba: Kai , . – .
a açã a a i a k l a a i a
PB. A a açã a lí a é - a
a a a lab açã a ial i i a a i
PB a ai ia , i l a ai
i a ai i i l a a i -
. Cab la a
i í i a ial lab a a a i
PB a a ala a l, l , ã i ,
a ia , a a i a PB a a ai ia . P
i , é i a a ial i i
i PB í i a a ala a i k l,
al PBMIH i a -
l a a a a a l , a l Bi a,
C B :
B . . Ubi a ã Ki ö l Alves,
L ia Ba l Brisolara
R i Vi í i Perozzo,
. C B :
B
. Li b a:
Li l.
Pa a alé a õ li í i a l i a a
a i içã PB ai ia , i i a -
b a i a, a a i i i al a ã
a i ia: abal a PBMIH ibili , al-
a a, a ilia a i a a – i a
a a a a i , a a
aí i ab a lí a a i
ala – i a a la
i . E a i a a a i i a-
ai a a a a a ia i ,
a , a a i i a ã aç -
ã al a “ abili a ” a a i b i
a a a ia, a ã i í i : abal
l i , a , ã abili a. E a é a a ã
la al a i a a i i a a -
ê a a ala a i k l ã a
La .
Nã i l a a ia i a a i i a -
j , j ã ia
ilia a a i i a a a , a ã i-
a ia l a a a . E a –
a a ã a a la PB a a ai ia – -
i i i a a a i içã a içã
la ai , a b a ib i a a i i-
çã PB l ai ia . N , i i a,
a é al i a i a a aja
j .
I al i i a a ia a i a a -
ia , a a b a a a a a ia
a . H i a , i a a L a -
Lib a a UFPR l a A é N i a Xa i . C
a açã í a USP U i a , alé
a - a í a U i i a N
Mé i , A é a bé iali F é i a
F l ia. Pa a i a a al ia, i a
a UFPR ia, i al , i l a a
a. E i l i ial: A é -
iali F é i a F l ia a Lí a B a il i a
Si ai (Lib a ).
C a l l i a a C i iba: A é
ã a a a i i a a l i a
lí a i ai b al . Ba a TD ,
a a , A é i ia, ã -
a a a a iabili a l i a a çã
i ai l i a b a a a -
a . C a bé a i a a a a . A é N i aXavier,
. “U a a ? Ei a -
ã ! U a
ú ã a çã
i ai a lí a b a il i a
i ai (Lib a )”. T -
a . Ca i a : U i i a
E a al Ca i a .
i açã a a i al a a iabili a , a i
a -la a a i a i a Lib a .
Pi : a a i í i i a lí -
a i ai i a a li lí a ali a a .
T a a lí a i ai i i i
a li a lí a ali a a , a i a ab , -
i a a lí a i ai a i i í i
i a l a lí a ali a a , l a
a a a a a a ai lí a . E
a a a a a b açã í i a – -
a l b ia – lí a i ai lí a
ali a a ã i a bi a a i a i -
i a. C , ã a ia a l a li a
a a a a a lí a . A é i ia
i a i a i a F l ia A i-
la ia a a a a l
l a a Lib a ia ai a a .
E a a ia a , l i-
a a la lab a a a -
açã l i a a a Lib a l a F l ia
A i la ia. Pa ía , a
F l ia A i la ia é ba a a a ia al
i , la ia a a a i a ia . A Di i a Ta a,
a Sal a K l
a é a a . Elli Saltz-
man a J. A. S Kelso, .
“Skill a i : a a k- a i
a a .” P
. , . – .
i a i la a al i
a i la i ai a ai .
R l , ã , i a i
B a G l i : a i b aç , ã ,
. Browman a Gold-
stein, “A i la P l ”.
, l , b , i a a a l a
a a al, al i a “ b i ”.
A i , i al , é i i a
i ai ã i la açã “ i a ”,
i. ., i b i , a ,
. Fi al , a i a i a a li
l , a i a F l ia A i la ia,
é a i la i , a i a a
a i b li a. C a a i-
a i la l i a çã
i al; i b li a , i a
a F l ia A i la ia, i a açã
al a õ i i a a a
a i laçã . E a açã a a -
i a i ali açã a õ i , ã
i l i i í a é a i ja “al ”, i
é, i al ã . Pa a B a G l -
i , i i a , çã i çã
a a l a al ab l i
“al ”: ã a i a i
a lí a i i a a çã a
i a a i a al -
ja .
Cab a i b a ê a a a a açã a
çã ab l i a ia : ai ,
ial, i a a , b a B a
G l i a i a çã é a al
a a ab l i a ia , a a i í-
a a i a a çã , l ã i a
a çã a a . A lí a
i ai i a i a a a -
ã , j , a , i a lí a
i ai i ai i -
l , a , i i a
i a i l . E i
çã li lí a i ai ê a a
a a – a a i a i
çã a i i a – ã i a i . E ,
i , a a i a a a
a ala, i a A é
a a a ab a a çã i ai .
F a a ê l a a l : a
a i a i a b i ã
a l a a al i i-
a b a , a a i a
açã ba a a a i la i , -
i a a a i i b i , a la a
a al ia a i i a a F l ia A i la ia.
E i a, a ia j a i la
a a a a a a i i b i . O a
i i i ab l j “ -
i ai ”, ã i i açõ i i a a a
i i a i la . N
a a lí a ali a a , i i a ai
ã a i a içã , -
i i a “ i ”, . ., a j a a
lí a, a a içã í i a a
çã a i a i a , [ ]. N a
Lib a , j i i a ai -
i a , . ., i i a a .
E i a, l i al a a -l a
açã l l . O i al FUSCA i
l i a a i a A é i a l i
a a a a ( i . ).
Figura : Si al a a FUSCA,
Lib a . C Xavier, “U a
a ? Ei a ã ! U
a ú
ã a çã i ai
a lí a b a il i a i ai
(Lib a )”.
Pa a a açã a a a al,
l õ B a G l i , i
i a ai ia a i la i -
a açã a a-al a a FUSCA. C -
i a a a al i al í i , i. ., a l
ú i , j a , -
i i Lib a ça i al
FUSCA ã i al a l a < > al
i al. P , ã , a açã al
a i la i i i i al -
a , i al , a açã l i a. A -
a a a iabili a a çã
i al, j a a l A é a -
a , a a a a açã a a é
a a i laçã a i i : a i açã
i a a i la ; açã
a i la i i ; a i açã
ã a ã ã - i a (a ã a i açã ,
l a , i al a al, ã é
a í i FUSCA).
A a açã l i a a a Lib a
l a F l ia A i la ia i bli a a a i
“Lib a a A i la P l ”, i i ú
a i a G . A a i a i i a -
. A lai H. P. Silva
A é N i aXavier,
. “Lib a a A i la
P l ”. G . , . –
.
a, a a l a a i ai ,
i i l -l . U a i é -
a i ai l i i a i ,
BRINCAR.
O a i a açã a i a i i a i
a a ê ia ab a a F l ia A i la ia
a a a ala, a ib a al la (a l
a l i í i ala a “ra ”).
Na çã a ib a , a i a i i a a -
a a é i a a a lí a
a iã al la , é a a b a a i la ia -
l la açã a i i a ib açã . N ,
a a a a ê ia a -
açã l i a l a F l ia A i la ia a a
Lib a a a PB: l a i a i i a a,
l a a.
U ê ia Lib a PB
é a ça “ i ”, alé a l
a a a i la i ai a a
a. A i , l , é , a
a Lib a , a a b a. Pa al la , é
i lí a ali a a a a ã
a ala .
A çã i a ai i a
çã a ala, i l i , é ab a a l
i l Da i M N ill al a b a . N a la ,
li G , i ab l a
laçã i a , a a
a a , ba i ai , a
f ê ia a ala i i i a a ala ã aça a a-
a i a ai . A i i al , a
ab l a ala ab açã i
a ai , ai “i i ” a é ai ab a-
, ia j a i ai lí a a
Lib a . M N ill b a , i a i ai . Da i McNeill, .
G . C i a :
U i i C i a .a a ab açã , l b õ a é b ia ala, , ia ,
l a a al a ala a .
Q a li li , a i i li a i i i
P a a P -G a açã L a , l
a a a - i a i a
l , R b P , é i a U i i a
I ia a, i a R P .
N a i , R b P -a , . R b Port a A a
Leary, . “A ai al
P l ”. L . ,
. – .
A a L a , la ça a açã : a a
l a li l i a i a i a
a a ab ç a , a a alé a -
açã a ala, a ala ã i
i l açã i a i la
a al, al al i a a i a í l
a a a lí a. A i , la ú l -
i ã , a , ab ça,
l . A açã a a P
L a a , al a l -
l i i açã a i a, a açã l i a
a a a a a lí a é ba a a i i
a lí a ã a í l , -
ia . Nã é a b í l
“A ai al P l ”, a F l ia al
i a, la a , a la a -
i a a F l ia a i a a ã , N a C k
M i Hall . A a a açã , P L a ã
i l i a ia a a a
alé a açã l i a í l
a lí a. P a la ça a a
i a i b .
E a , a M N ill i ibili a -
ça a P a ala ú i
l , a a alé . S i a ,
ial , l a i -
a M N ill, ai a f ê ia a ala
i i i, a a a a i a a , a i i-
í ã aça a ai , a- a il
í l a i a i , -
l , i açã b a açã í l
b a açã i a ai .
V l a , ã , ã b a i . E
a a i l Lib a F l ia
A i la ia: l a -
açã a i a ia a a i ai , alé a
açã a i a ia a a í l a ala,
í l a a a açõ . N
i , a a a
a a j i i a a a çã a F l ia A i la ia
a a açã a a i ai Lib a :
a F l ia A i la ia ba a a a ia -
al i , la i i a
i i , ja l a açã
a i la a al, ja l l a
a açã b i , ja l
i a a . O b , a a i
i a a ia A é Xa i , é l i-
i a a a i l i i a
ala. I i ial , ã i
a ai .
N l i i a , í l a
i açã i ã i
a al a b içã al a -
l b , l , l i
ia i al a al.
Ma a é a a a i
i , é i ai a i i a a a i i a -
la a a a a açã i a ai
i a i a , al a a i a.
U a : b a a F l ia A i la ia ja a
ba “ l i i a ”, a-
a – j a , l l ,
a i la i i i i a li – i
a açõ a a a ala l
a F l ia A ú i -A i la ia, l i a
El a Alba , i al l a F l ia A i la-
ia, bli a a . I ã i . Albano, O G
B .i a a ali a a a li a i la ia a
ala, a a i la i
ja a iõ a ú i -a i la ia ,
a i a a li a ú i a a i -
a a ú i l a a b a
a i la ia , a a a laçã
i a . E é ba ila a TAPF,
Alba a a ia l a a a -
i açã a i la i la a a
“ iõ a ú i -a i la ia ”.
E é j i a a a ,
i , i i , , é b ça a
ba a i a a, a a a i
i ã l i a .
Cab a a a i a i , a
a açã , a i i açã a i la-
a al a ai , a
, i a çã i i açã
a a i i , a i f i a açã
a a, ilia a a çã lí a
Si a A a a i C l (SAC),

Outros materiais