toaz info-lingua-latina-per-se-illustrata-pars-ia-pr_dfe56d27f9fe8b4eeb3ed27c02aaa899

Prévia do material em texto

Hans Orberg LINGVA LATINA PER SE ILLVSTRATA Pars I FAMILIA ROMANAHANS H. ORBERG LINGVA LATINA PER SE ILLVSTRATA PARS I FAMILIA ROMANA DOMVS LATINA ANNO MMIIILINGVA LATINA PER SE ILLVSTRATA PARS I: FAMILIA ROMANA Hans H. Orberg 1991 Omnia proprietatis iura reservantur Ex officina typographica Special-Trykkeriet Viborg anno 1991 et, paucis correctis, 1996, 1997, 1998, 1999, 2001, 2002, 2003 Imagines delineavit Peer Lauritzen ISBN 87-997016-5-0 LINGVA LATINA PER SE ILLVSTRATA PARS I: FAMILIA ROMANA PARS II: ROMA AETERNA INDICES COLLOQVIA PERSONARVM EXERCITIA LATINA I & II GRAMMATICA LATINA PLAVTVS: AMPHITRYO CAESAR: DE BELLO GALLICO PETRONIVS: CENA TRIMALCHIONIS Domus Latina, Skovvangen 7 DK-8500 Grenaa, Dania orberg@lingua-latina.dkLINGVA LATINA PER SE ILLVSTRATA I FAMILIA ROMANAINDEX CAPITVLORVM Cap. I. IMPERIVM ROMANVM 7 LITTERAE ET NVMERI 9 II. FAMILIA ROMANA 13 LIBER TVVS LATINVS 16 III. PVER IMPROBVS 19 IV. DOMINVS ET SERVI 26 V. VILLA ET HORTVS 32 VI. VIA LATINA 41 VII. PVELLA ET ROSA 48 VIII. TABERNA ROMANA 54 IX. PASTOR ET OVES 63 X. BESTIAE ET HOMINES 69 XI. CORPVS HVMANVM 77 XII. MILES ROMANVS 85 XIII. ANNVS ET MENSES 95 XIV. NOVVS DIES 103 XV. MAGISTER ET DISCIPVLI 110 XVI. TEMPESTAS 118 XVII. NVMERI DIFFICILES 126 XVIII. LITTERAE LATINAE 135 XIX. MARITVS ET VXOR 145 XX. PARENTES 154 XXI. PVGNA DISCIPVLORVM 163 XXII. CAVE CANEM 172 XXIII. EPISTVLA MAGISTRI 179 XXIV. PVER AEGROTVS 187 XXV. THESEVS ET MINOTAVRVS 195 XXVI. DAEDALVS ET ICARVS 203 XXVII. RES RVSTICAE 211 XXVIII. PERICVLA MARIS 222 XXIX. NAVIGARE NECESSE EST 232 XXX. CONVIVIVM 242 XXXI. INTER POCVLA 251 XXXII. CLASSIS ROMANA 261 XXXIII. EXERCITVS ROMANVS 273 XXXIV. DE ARTE POETICA 284 XXXV. ARS GRAMMATICA 296 TABVLA DECLINATIONVM 307 KALENDARIVM ROMANVM 312 INDEX VOCABVLORVM 313 INDEX GRAMMATICVS 326Britannia IMPERIVM ROMANVM Oceanus Germania Atlanticus Gallia EVROPA Hispania Corsica Italia Sardinia ASIA Khodus Syria Melita Creta Arabia AFRICACAPITVLVM PRIMVM CAP. I oppidum insula 4 fluvius IMPERIVM ROMANVM I Roma in est. Italia in est. Graecia in Eu- Italia est. Italia et Graecia in sunt. in Italia est sunt: quoque in est. Hispania et Italia et Graecia in Italia in est; Italia et Graecia in sunt. sunt 5 Aegyptus in non est, Aegyptus in est. Gallia non in est, Gallia est in Syria non est in sed in Arabia quoque in est. Syria et Arabia in sunt. non in sed in est. Britannia quoque in est. 10 nia et Britannia sunt in Estne Gallia in Gallia in est. Estne Roma in Roma in non est. Ubi est Roma? Roma est in Ubi est Italia? Italia in est. Ubi sunt Gallia et Hispania? Gallia et Hispania in Eu- 15 sunt. Estne Nilus in Nilus in non est. Ubi est Nilus? Nilus in est. ubi est? est in Nilus fluvius est. fluvius est. 7CAP. I Nilus et Rhenus sunt. quoque fluvius Nilus fluvius est; Nilus et fluvii est. et sunt fluvil in Tibe- 20 sunt ris fluvius in est. Nilus fluvius magnus est. Tiberis non est fluvius II parvus magnus magnus, Tiberis fluvius parvus est. non est flu- fluvius magnus/parvus vius parvus, sed fluvius magnus. Nilus et non fluvii magni/parvi parvi, sed fluvii magni sunt. quoque 25 fluvius magnus est. Corsica insula est. Corsica et Sardinia et Sicilia insu- Corsica Insula est; Corsica et Sardinia lae sunt. Britannia quoque insula est. Italia insula non Insulae sunt est. Sicilia insula magna est. Melita est insula parva. Insula magna/parva Insulae magnae/parvae Britannia non insula parva, sed insula magna est. Sicilia 30 et Sardinia non insulae parvae, sed insulae magnae sunt. -um-a: Brundisium oppidum est. Brundisium et Tusculum Brundisium oppidum est; oppida sunt. Sparta quoque oppidum est. Brundisium Brundisium et Tuscu- lum oppida sunt est oppidum magnum. Tusculum oppidum parvum est. 35 oppidum Delphi quoque oppidum parvum est. Tusculum et parvum oppida magna/parva Delphi non oppida magna, sed oppida parva sunt. Ubi est Sparta? Sparta est in Graeciã. Sparta est Graecus -a -um oppidum Graecum. Sparta et Delphi oppida Graeca sunt. Tusculum oppidum Graecum, sed oppidum 40 -8 -um est. et Brundisium sunt oppida V Roma Sardinia insula est. Rhodus, Naxus, Samos, Chios, Lesbos, Euboea sunt insulae Graecae. In multae insulae sunt. In Ita- et in sunt multa oppida. In et in Ger- 45 8CAP. I multi sunt fluvii. Suntne multi fluvii et multa sunt-ne. pauci -ac -a - multi -ac oppida in In non multi, sed pauci fluvii -a: multi/pauci fluvii, multae/paucae Insulae, sunt et pauca oppida. multa/pauca oppida Num oppidum est? oppidum non est! Creta...est? = est-ne Creta...? 50 Quid est Creta? insula est. Num Sparta insula est? ... non... num Roma in est? Sparta non est insula! Quid est Sparta? Sparta oppidum in non est est. quid est? est magnus fluvius. Num Atlanticus parvus est? Non parvus, sed magnus est 55 Ubi est imperium Imperium est in in Asiã, in Hispania et Syria et Aegyptus sunt. non est imperium Romanum Germänia in imperio non in imperio est. Sed Gallia et Britannia sunt 60 In multae sunt provinciae. Magnum est imperium ABC ABT III LITTERAE ET NVMERI I = (1) I et II numeri sunt. III quoque numerus est. I, II, III II = duo (2) III = três (3) numeri sunt. I et II sunt parvi numeri. CIO CIO (M) = mille (1000) 65 magnus numerus est. A et B litterae sunt. C quoque littera est. A, B, C sunt litterae. A est littera prima (I), B littera secunda (II), 9CAP. I r 'gamma' C littera tertia (III). r littera Graeca est. C est littera Latinus -um - Latina. C et D litterae Latinae sunt. r et A sunt litterae D - 'de' A - 'delta' Graecae. 70 Fluvius et oppidum vocâbula Latina sunt. Ubi quoque in Latinum est. In ubi sunt litte- capitulum primum (cap. in capitulo rae. In mille sunt. mille CIO/M (1000) sex = In insula sex litterae et syllabae sunt: syllaba prima in-, secunda -SU-, tertia -la. In 75 non sunt litterae et syllaba. Quid est III? III numerus est. r quid est? r littera Graeca est. Num C littera Graeca est? Non littera Graeca, sed littera Latina est C. Estne B littera prima? B non littera prima, sed secunda est. Quid est non? Non 80 est Latinum. Non, sed, magnus, numerus vo- Latina sunt. quoque Lati- num est! GRAMMATICA LATINA (numerus) singuläris: II, III... et 85 fluvius magnus [A] Nilus fluvius magnus est. magni Nilus et magni sunt. 'Fluvius' singuläris est. est. -us -i ris: -us. -i. exemplum Exemplum: numerus, numeri. 90 exempla I parvus numerus est. I et II parvi numeri sunt. [B] Corsica insula magna est Insula magna Insulae magnae Corsica et Sardinia Insulae magnae sunt. 'Insula' est. 'Insulae' est. Singuläris: -ae. 95 10CAP. I Exempla: littera, litterae; A littera Latina est. A et B litterae Latinae sunt. Gallia est Gallia et Hispania provinciae sunt. 100 [C] Brundisium oppidum magnum est. oppidum magnum Brundisium et Sparta oppida magna sunt. oppida magna 'Oppidum' singuläris est. 'Oppida' est. -um. -a. Exempla: exemplum, exempla. 105 Littera est vocâbulum Latinum, non Graecum. Littera et numerus Graeca, sed Latina sunt. PENSVM A Nilus fluvi- est. Nilus et fluvi- - Creta et Rhodus insul- sunt. Brundisium oppid-- Brundi- sium et oppid- -. fluvi- magn- est. Tiberis est fluvi- parv-. et Dänuvius non fluvi- parv-, sed fluvi- magn- sunt. Sardi- nia Insul- magn- est. Melita insul- parv- est. Sardinia et Sicilia non parv-, sed magn- sunt. Brundisium non oppid- parv-, sed oppid- magn- est. Tusculum et Del- phi non oppid- magn-, sed oppid- parv- sunt. Creta insul- Graec- est. Lesbos et Chios et Naxus sunt insul- Graec-. In mult- insul- sunt. In sunt mult- fluvi-. In mult- oppid- sunt. In Arabia sunt pauc- fluvi- et pauc- A et B litter- Latin- sunt. quoque litter-Latin- est. Multi et pauci vocâbul- Latin- sunt. Ubi quoque Latin- est. I et II numer- - sunt. III quoque numer- Vocâbula: fluvius Insula oppidum PENSVM B imperium Sicilia - est. Italia Insula - est. - est. Brundisium provincia numerus - est. Sicilia et Sardinia - magnae sunt. Melita insula - littera est. Britannia non - parva, sed est. Brundisium non 11CAP. I capitulum -, sed - magnum est. Est- Brundisium in Brun- syllaba exemplum disium - est in - in Italiã. - est Sparta? Sparta est in Graecia: Sparta oppidum - est. Delphi - oppidum Grae- magnus cum est. Euboca, Naxus, Lesbos, Chios - Graecae sunt. In parvus Graecus sunt - insulae. Latinus Quid est III? III - est. - est A? A littera est. A, B, C - multi Latinae sunt. - r littera Latina littera pauci - est. Insula - Latinum est. duo sex PENSVM C mille Ubi est Roma? primus secundus Estne Sparta in tertius Ubi est Italia? est sunt Ubi sunt Syria et Arabia? in Estne Aegyptus in et sed Ubi sunt Sparta et Delphi? non Ubi est Brundisium? quoque -ne? Quid est Brundisium? ubi? num? Num Creta oppidum est? quid? Estne Britannia insula parva? grammatica singuläris Quid est Tiberis? Quid est D? Num A littera Latina est? Estne II magnus numerus? 12CAPITVLVM SECVNDVM CAP. II MEDVS DAVVS SYRA DELIA MARCYS FAMILIA ROMANA I vir est. Aemilia femina est. (1) vir duo (II) viri Märcus est puer Quintus quoque puer puer est. est puella duo pueri Märcus et Quintus non viri, sed pueri sunt. Viri sunt 5 et et Aemilia et Delia et Syra sunt feminae. Estne femina Non femina, sed parva puella est Aemilia, Märcus, Quintus, Syra, Dä- vus, Delia sunt familia pater -que = = et Medus 10 est. Aemilia est mäter. pater Märci et Quinti est. 8 Aemilia pater Iûliae quoque est. Aemilia est mäter Märci pater mäter et Quinti et Märcus filius est. Märcus filius Märcus Quintus filius filius filia Aemiliae est. Quintus quoque filius et Aemiliae est. est filia et Aemiliae. quis? quae? 15 Quis est Märcus? Märcus puer est. Quis quis est Märcus? quae est pater Märci est? pater Märci est. Quae est mäter quis est pater Märci? quae est mäter Märci? 13CAP. II Märci? Mäter Märci est Aemilia. Quae est est puella Quae mäter est? Aemilia ter est. Pater est filia est. qui? qui sunt Qui sunt Filii sunt Märcus et Quintus. 20 Märcus, Quintus sunt liberi. Liberi sunt filiae-que filii filiaeque. Märcus et Quintus et sunt liberi (2) et Aemiliae. In sunt três liberi: duo filii et filia. Estne Medus filius Medus filius non est, II est servus dominus est. dominus servi est. quoque servus est. Medus et duo servi sunt. est dominus et dominus est et pater Estne Delia filia Aemiliae? Delia non est filia Aemi- 30 liae, Delia ancilla Aemiliae est. Aemilia domina Deliae est. Aemilia domina ancillae est. Syra quoque ancilla duo duo: duo servi est. Delia et Syra duae ancillae sunt. Aemilia domina duae ancillae duo oppida est. Aemiliae Cuius servus est servus est. Cuius 35 ancilla est Syra? Syra est ancilla Aemiliae. quot? I, II, III Quot liberi sunt in In familia sunt quot Mil? quot filiae? liberi. Quot filii et quot filiae? Duo filii et filia. quot oppida? centum = C (100) Quot servi sunt in In sunt centum servi. In familia sunt multi servi, pauci liberi. est 40 dominus 'Duo' et numeri sunt. 'Centum' quoque nume- rus est. Numerus est centum. Numerus libe- 14CAP. II est Centum est magnus numerus. par- 45 vus numerus est. Numerus servörum est magnus. Nu- merus parvus est. In magnus magnus numerus rum = multi servi numerus parvus numerus est. rum - pauciliberi servus Graecus est. Delia est ancilla Graeca. In sunt multi servi Graeci multaeque ancil- multae-que 50 lae Graecae. Estne Aemilia Graeca? Aemilia est femina Graeca, sed non vir Graecus, sed est. tria: Sparta oppidum Graecum est. Sparta, Delphi Tüscu- liberi três litterae lumque tria oppida sunt: duo oppida Graeca et tria oppida 55 oppidum In et in magnus nu- magnus numerus oppi- = multa oppida merus est. In est magnus numerus magnus numerus fluvi- - multi fluvil Fluvii Galliae magni sunt. sunt flu- magni-ne vii In fluvius magnus est: Nilus; fluvii parvi sunt. Suntne magnae insulae 60 Graecae? et Euboea duae insulae magnae sunt; cêterae insulae Graecae sunt parvae. - III Quis est dominus est. et duo domini sunt. Mêdus non est servus servus est. 65 "Cuius servus est servus meus est." "Estne servus tuus?" quoque servus meus est. Servi mei meus -um sunt et Dâvus et cêteri multi..." tuus -a -um 70 "Estne Delia ancilla tua?" 15CAP. II "Delia est ancilla mea, et Syra quoque ancilla mea est. Ancillae meae sunt Delia et Syra et cêterae multae. Familia mea magna est." "Quot servi sunt in familia "In familia sunt centum servi." 75 "Quid?" "Numerus est centum." "Centum servi! Magnus est numerus ser- ecce duo liber liber antiquus novus liber duo libri LIBER TVVS LATINVS 80 novus -um Ecce duo libri Latini: liber antiquus et liber novus. antiquus -a -um LINGVA LATINA est primus liber tuus Latinus. Titulus libri tui est 'LINGVA LATINA'. Liber tuus non antiquus, sed novus est. In LINGVA LATINA sunt multae et multa capi- 85 tula: capitulum primum, secundum, tertium, 'IMPERIVM ROMANVM' est titulus capituli primi. Titulus capituli secundi est 'FAMILIA ROMANA'. In se- sunt sex In capituli se- cundi multa nova sunt: vir, femina, puer, pu- 90 ella, familia, Numerus magnus est! 16CAP. II GRAMMATICA LATINA Masculinum, neutrum masculinum (m)CAP. II Vocâbula nova: Graec-. Sparta oppid- Graec- est. vir fémina pater Märc- est. Märcus est filius et puer servus est dominus serv-. domi- puella familia nus et Däv- est: dominus serv- est. Numerus pater serv- magnus est. Delia est ancilla Aemili-: Aemilia do- mäter mina ancill- est. Aemilia domina Deli- et Syr- est: Aemilia filia domina ancill- est. In familia est magnus numerus servus serv- et Aemilia mäter Märc- et Quint- et est. dominus Märcus, Quintus sunt liberi et Aemili-. Nu- ancilla domina merus liber- est Numerus serv- est centum. liber In capitul- secund- multa vocâbula nova titulus sunt. Numerus capitul- non parvus est. antiquus novus cêteri PENSVM B meus Märcus - est. - est. Aemilia est tuus centum - est - Märci et Quinti et - sunt -: duo - et - est Aemilia. tria -que - est Dävus? Dävus est - - Dävi est. - est quis? quae? Syra? Syra - Aemiliae est. Aemilia est - Syrae. qui? - servi sunt in tuã?" "In cuius? quot? sunt - (c) servi." "Familia - magna est!" masculinum 'LINGVA LATINA' est titulus - tui Latini. neutrum genetivus PENSVM C Quis est Quintus? Qui sunt et Märcusne quoque servus est? Cuius filia est Quot liberi sunt in Quot servi in sunt? Num Syra domina est? Quae est domina Estne vir Graecus? Num 'puella' masculinum est? 18CAPITVLVM TERTIVM CAP. III MARCVS QVINTVS IVLIA LALLA PVER IMPROBVS I SCAENA PRIMA scaena Quintus. cantat: "Lalla." laeta est. Märcus: "St!" Märcus laetus est. 5 cantat: "Lalla, lalla." Märcus: "Ssst!" Märcus irätus est. cantat: "Lalla, lalla, lalla." Märcus pulsat. Märcus pulsat Iam non cantat, sed 10 Märcus ridet: "Hahahae!" ridet Quintus Märcum videt Märcus Quintum non videt Märcum videt. Märcus non videt Quintum. Quintus: "Quid? Märcus puellam pulsat - et ridet!" 19CAP. III Quintus est et Märcum pulsat! Iam non ridet Märcus. Märcus pulsat Quintum. "Ubi est mäter?" Aemiliam non videt. 15 Aemiliam vocat: "Mäter! Märcus Quintum pulsat!" Quintus pulsat Märcus (irätus): "St!" Märcus pulsat. mamma = mäter et Aemiliam vocat: "Mamma! Mam-ma! Märcus pulsat!" 20 Aemilia venit. Märcus Quintum pulsat Aemiliam vocat Aemilia venit SCAENA SECVNDA II Aemilia, Märcus, Quintus. Aemilia interrogat: "Quis vocat?" interrogat respondet respondet: vocat." 25 ? quia Aemilia Quintum interrogat: "Cür cam : Quintus respondet: quia Märcus eam pulsat." Aemilia: "Quid? Puer parvam puellam pulsat? Märcus Iûliam pulsat?" 30 "Quia cantat." Aemilia: mea parva filia! Märcus puer pro- im-probus -um bus est; Märcus est puer improbus!" probus -um 20CAP. III puella proba est." 35 Aemilia Quintum interrogat: "Ubi est cür non venit? non venit?" Aemilia non videt. Respondet Märcus: "Pater dormit." Quintus: "Mäter non sed interrogat!" Aemilia: "St, pueri! Ubi est pater?" 40 Quintus: "Pater non hic est, sed Märcus hic est." Quintus vocat: "Pater! Pa-ter!" PATER dormit Quintus vocat Quintum non audit neque venit. ne-que = et (ne- = non) Quintum non audit? eum audit, quia dormit. eum : Quintum dormit Märcus: "Hahae! Pater dormit neque audit." 45 Aemilia: "Fü, puer!" Aemilia est. Mäter filium verberat: tuxtax, tuxtax.. verberat - pulsat et pulsat "Uhuhu!" eum audit. Iam non dormit pater. cum : Märcum VHV 21CAP. III SCAENA TERTIA III Persönae: Aemilia, Quintus. 50 Quintus: "Pater venit." Aemilia Quintum non audit, quia Märcus eum-que = et eum Quintum videt eumque interrogat: "Cür Mär- (: Quintum) cus eum : Märcum Quintus respondet: "Märcus quia mäter eum 55 verberat." "Sed Märcum verberat?" mäter Märcum verberat, Quintus: "Märcum verberat, quia puer improbus est. quia Märcus puer im- probus est Märcus parvam puellam pulsat!" "Mamma! Pater hic est." Aemilia Iûlium videt. 60 Aemilia: "Tuus Märcus filius improbus est!" puer! Puer probus non pulsat Puer qui parvam puellam pulsat improbus est!" puerum improbum verberat: tuxtax, tuxtax, tuxtax... 65 Märcus Quintus laetus est et ridet. laeta non laeta est non est neque ridet. Cür non laeta est Non laeta est, quia Märcus est puella proba! 22CAP. III Puer ridet. Puella Quis est puer qui ridet? qui quae 70 Puer qui ridet est Märcus. Quae est puella quae puer qui ridet puella quae Puella quae est Märcus, qui puellam pulsat, puer improbus est. Pu- quem quam ella quam Märcus pulsat est Aemiliam vocat. puer quem Acmilia verberat Aemilia, quam Iûlia vocat, mäter est. Aemi- puella quam Märcus pulsat 75 lia puerum verberat. Puer quem Aemilia verberat est Märcus. Quem vocat Quintus? Quintus vocat. quem? Quintum quem Quintus vocat, pater est. Quin- tum non audit. Quem audit Märcum 80 audit. Puer quem audit est Märcus. Puella quae cantat laeta est. Puella quae est laeta. Puer qui puellam pulsat improbus est! GRAMMATICA LATINA et 85 [A] Masculinum. (acc) Märcus ridet. Quintus pulsat. Märcus Quintus Märcus pulsat. Quintus Märcum Quintum 'Märcus' est. 'Märcum' est. est 90 vus: -us (-r). -um. -us Exempla: filius, filium; puer, puerum; eum. [B] cantat. Märcus Iüliam pulsat. Aemilia Aemiliam vocat. Aemilia venit. 95 'Iúlia, Aemilia' est. Aemiliam' est. -a. -am. Exempla: puella, puellam; parva, parvam; eam. 23CAP. III Verbum Märcus ridet. dormit. dormit 'Cantat' verbum est. 'Cantat', 'ridet', 'dormit' tria verba 100 sunt. -at Exempla: cantat, pulsat, vocat, interrogat, verberat (-at); ridet, videt, respondet (-ei); dormit, venit, audit (-it). -it Verbum: Märcus Iüliam pulsat. 105 -um -am Quintus Märcum videt. -us cum -at Aemiliam vocat. -a cam -et -it Aemilia Quintum interrogat: "Quis vocat?" Quintus respondet: 110 vocat. Märcus eam pulsat." Aemilia puerum eum audit. 115 venit. "Puer probus parvam puellam non puerum improbum verberat. PENSVM A Cür Märc- Iûliam pulsat? Märcus pulsat, quia quia Märcus e- pulsat. "Mamma! Märcus - pulsat." Aemilia puell- aud- et ven-. Mäter Quint- videt et e- interrog-: "Quis voc-?" Quint- re- spond-: - vocat." dorm-. Quintus "Pater!" Märcus rid-, quia non venit. Aemilia Märc- verber-. ven-, quia Märc- Aemili- et Märc- et Quint- et videt. "Puer qui parv- puell- pulsat improbus est." puer- improb- verberat. Quem verberat? Puer qu- verberat est Märcus. Märcus Puer qu- rat lact- non est. Puella qu- cantat laet- est. 24CAP. III PENSVM B nova: Puella "Lalla." Puella - cantat est - est. scaena Puer improbus puellam - Puella -: Puer mamma laetus "Hahahae!" Puer - ridet est Aemiliam "Mamma!" Aemilia et Quintum Iûlia probus Quintus - - Märcus eam pulsat." Aemilia: improbus cantat "Märcus puer - non est, puer - est! Ubi est pater?" Aemilia non - Quintus: "Pater est." Quintus rider "Pater!" Quintum non - - Quintum non videt vocat audit? eum non audit, quia - Märcus - Ae- venit milia eum verberat. Märcum audit; - non dor- interrogat respondet mit. - Aemilia verberat? Aemilia Märcum - Puer - Ae- dormit milia verberat improbus est. laeta est - ridet. audit verberat PENSVM C eum Quis pulsat? Cür neque iam Quintusne quoque pulsat? Quem Quintus pulsat? quia Cür Aemilia venit? hic Quis vocat? qui quae Cür Quintum non audit? quem Quem audit quam Cür Märcus verbum Ridetne Num est? Num est? Quid est 'dormit'? 25CAPITVLVM QVARTVM CAP. IV AEMILIA MEDVS IVLIVS sacculus DOMINVS ET SERVI SCAENA PRIMA I Aemilia, sacculus: in sacculo Sacculus non parvus est. In eius est pecu- eius : nia. in habet. Aemilia sacculum videt interrogat: "Quot 5 nummi sunt in nummus respondet: "Centum." Aemilia: "Num hic centum nummi sunt?" numerat numerus numerat: duo, quat- I tuor, quinque, sex, septem, novem, decem. 10 II duo Quid? Decem tantum?" IV quattuor V quinque numerat: duo, VI sex VII septem quattuor... novem, decem." Numerus non VIII IX novem est centum, sed decem tantum. decem "Quid? In non centum, sed tan- 15 tum decem nummi sunt! Ubi sunt nummi? Servi mei ubi sunt?" 26CAP. IV "Servus tuus Medus hic est." servum suum videt, non vi- 20 det. adest. Dävus non adest, sed abest. et ad-est = hic est ab-est - ad-est Aemilia et adsunt. Dävus servi ab- ad-sunt hic sunt ab-sunt ad-sunt sunt. "Quid? servus tantum adest! Ubi est Dävus? Dävum 25 Dävum vocat: "Däve!" sed non audit neque venit. vocat: Veni!" Dävus venit. Iam duo servi adsunt. SCAENA SECVNDA 30 Persönae: Aemilia, qui dominum suum non videt, Medum inter- rogat: "Quid est, "St! Dominus adest. dominum!" Servus dominum domine!" servus dominum 35 Dominus servum serve!" Dävus: "Quid est, domine?" "St! serve! et audi!" Servus tacet. "In sunt decem tantum nummi. Ubi sunt nummi mei?" 40 Dävus tacet, neque respondet. Aemilia: Däve! Dominus interrogat." respondet: tua hic non est. 27CAP. IV interrogat: "Ubi sunt nummi mei, II : non Medus verbum respondet. 45 verbum rürsus eum interrogat: "Ubi est mea? serve!" tua in est. Dävus tuam habet." Aemilia: "Audi, 50 Dävus: "Quem Medus "Tace, Servus qui servum im- probus est!" tacet. mênsa non sed interrogat eum: "Est- ne mea in 55 "In sacculo non est tua, do- mine." Dävus sacculum in pônit "Ubi est sacculus tuus?" ecce sacculus = vide: hic "Hic est. Ecce sacculus meus." est sacculus "Sacculum tuum in 60 baculum sacculum suum in Iam sacculus eius : eius in est. baculum suum in Baculum domini in est. Dävus: "Vide: in est." nüllam videt in In 65 baculum et sacculus in nummi sunt. Sacculus eius vacuus est. Dä- vus domini non habet. bonus -um - probus bonus servus est: meam non habet. Ecce nummus tuus, Däve!" nummum in Iam sacculus non 70 28CAP. IV est vacuus: in sacculo eius est nummus. laetus est. "Süme sacculum tuum et bone ser- sümit ve!" Dävus sacculum suum sûmit et venit 75 baculum, quod in est, videt. qui quac quod: puer qui quoque Cür puella quae baculum quod quia is domini in suo habet! is : Medus Dävus et absunt. SCAENA TERTIA 80 Aemilia. bonus servus est. Is non habet is : Dävus niam meam. Sed ubi est mea, Quis meam habet?" non respondet. Iûlius: "Ubi est Medus? non respondet?" 85 Aemilia: "Medus non respondet, quia abest. servus adest." MEDE vocat: Veni!" sed Medus, qui abest, eum non audit neque venit. rürsus vocat: Veni, improbe serve!" 90 non venit. non venit Aemilia: non venit, quia is habet tuam! Eius sacculus non est vacuus!" Aemilia ridet. est - is non ridet! 95 "Ubi est baculum meum?" baculum, quod in est, non videt. 29CAP. IV Aemilia: "Ecce baculum in baculum suum et GRAMMATICA LATINA vocâtivus (voc) vocat Vocâtious 100 Däve Dävum vocat: 'Däve' est. -us). Exempla: domine, serve, improbe. Servus: domine!" Medum vocat: "Mede! Veni, improbe serve!" 105 et vocat Dominus: Servus vocat. tacet discède Dominus: "Tace et audi!" Servus tacet et audit. audi audit Dominus: serve!" Servus imperat Dominus imperat. Servus 110 (imp) est. 'Vocat' indicativus est. 'Tace', V imperat 'discède' est 'Tacet', 'äudit', [1] -à -at est. Indicativus: -at, -et, -it -it Exempla: [1] [2] respondet; [3] 115 sûme, [4] veni, venit. Medus: dominum!" dominum serve!" Servus respondet. imperat: "Süme sacculum tuum et discède!" sacculum suum et 120 Veni!" non venit. imperat. Medus non PENSVM A ad-. Dävus ab-. imper-: "Voc- voc-: Ven-!" ven- neque vid-. domi- num domin-! Quid est?" Dominus: "Tac-, 30CAP. IV serv-! Nummi mei ubi sunt?" Servus tac- neque nova: sacculus "Respond-!" "Interrog- dum interrog-: "Ubi est mea, Medus: nummus vus tuam hab-." sacculum tuum in baculum pär-: sacculum suum in vacuus bonus "Vid-, domin-: sacculus meus vacuus est." quattuor "Sum-sacculum tuum et bon-serv-!" Dâvus saccu- quinque septem lum suum et novem decem PENSVM B habet In - est. duo, numerat adest sex, In - non centum, sed - decem abest nummi sunt. salütat tacet Dävus dominum -: domine!" -: accüsat sacculum tuum in -!" sacculum - in Sacculus Dävi est, in sacculo - [: - est. Dävus sacculum suum - et imperat Veni!" non venit, - nüllus eius - baculum, - in est, et suus is quod Dominus imperat, bonus servus rürsus tantum PENSVM C Quot nummi sunt in Adestne in Quis vocat? Suntne nummi in sacculo Quid in sacculo Quot nummi iam in sacculo sunt? Estne vacuus sacculus Cür Quem vocat? Cür non audit? 31CAPITVLVM QVINTVM CAP. V villa hortus VILLA ET HORTVS Ecce villa et hortus in magnã habitat. I Pater et mäter et três liberi in habitant. et Aemilia habent: et filiam non duãs corum : In villa multi servi habitant. Dominus est 5 is : lius: is habet. Ancillae quoque multae in : habitant. Domina eärum est Aemilia: ea ca : Aemilia habet. in in villa in villa habitat cum magnã Pater et cum cum -is: mäter habitant cum et et et 10 in hortis, in villis cum servis, cum ancillis Aemilia in habitant cum liberis et servis et ancillis. Villa in est. In sunt multae villae cum magnis hortis. In hortis sunt rosae et lilia. rosa rosãs et multa lilia in habet. : Hortus pulcher est, quia in sunt multae et pul- 15 pulcher -chra -chrum: hortus pulcher (m) chrae rosae liliaque. rosa pulchra (f) pulchrum (n) Aemilia femina pulchra est. Syra non est femina pul- eius : Syrae chra, neque pulcher est eius, sed foedus est. foedus -a -um pulcher 32CAP. V 5 5 5 5 5 5 5 5 5 5 1. 2. 2 3 2 4 3. impluvium 4. peristylum 5. cubicula 6. 5 5 5 6 5 5 5 Syra, quae bona ancilla est, magnum et foedum näsus 20 habet. est vir Aemiliae, pulchrae. Aemiliam amat, quia ea pulchra et bona femina est. Syra Aemilia virum suum amat et cum habitat. : Pater et mäter amant. non sed -a -um cum et cum magnã in villa habitat. 25 In villa sunt duo ostia: magnum et ostium parvum. Villa duo ostia et habet. et fenestra In villa magnum est cum Quid est in In est aqua. In núllae fenestrae : impluvio sunt. 33CAP. V peristylum etiam - quoque: etiam Etiam peristylum magnum et pulchrum in est. 30 peristylum = p. quoque 'Peristylum' est Graecum. In villis Graecis et magna et pulchra peristyla sunt. Estne im- id : impluvium pluvium in Id non in sed in est. In parvus hortus est. In villa sunt multa cubicula. Quintus in 35 dormit. Estne magnum cubiculum Märci? Id quoque parvum est. et Aemilia in cubiculo (= : servi dormiunt. Ubi dormiunt servi? li quoque in cubiculis ca : cubicula dormiunt. Suntne magna cubicula? Ea non magna sunt, et multi servi in dormiunt. 40 Etiam ancillae multae in dormiunt, neque cae : ancillac cac magna cubicula habent. Aemilia in est. Estne Aemilia non : est: liberi cum in adsunt. abest. Ae- sine cum milia sine in villa est. Ubi est In op- 45 pid est sine sed cum servis quattuor. 34CAP. V II Aemilia cum in est. rosãs pulchräs in videt et ab cum Aemilid est dit. Iam ea cum Aemilia non est. Aemilia eam non 50 videt. Puella in est. ab Aemilid Aemilia imperat: "Märce et vocâte!" Märcus et Quintus vocant: Veni!" sed non audit neque venit. : vocat: "Märce et Quinte! Venite! Hic hortus 55 multae rosae sunt." Pueri audiunt, neque il ab in est Quintus: "Carpe rosãs, rosãs carpit et cum quinque rosis ex venit. ex venit "Vide, mäter! Videte, pueri! rosãs rosãs carpit 60 laeta est, rosae eam Aemilia: "Ecce puella pulchra cum rosis pulchris!" Verba Aemiliae Märcus: "Rosae pulchrae sunt; puella sine rosis pul- chra non est!" Verba Märci 65 Aemilia (iräta): puer improbe! puella pulchra est - cum rosis et sine rosis." 35CAP. V "Audite, Märce et Quinte!" Märcus: "Mäter non videt tuum foedum!" Märcus et Quintus rident: "Hahahae!" "Audi, mamma: pueri etiam rident!" 70 (=cis) : pueris et cum rosã ab Aemilia: "Tacete, pueri Näsus Iûliae foedus non est. ex rosãs : rosãs in aquã its : rosis Pueri quattuor rosãs sûmunt et cum iis 75 dunt. Aemilia, quae iam est in peristylo, ancilläs vocat: "Delia et Syra! Venite!" : Delia et Syra ex veniunt. Aemilia eãs interrogat: "Suntne pueri in 80 Delia respondet: "In sunt." Aemilia: "Quid agunt et Quintus?" Delia: "Pueri aquam sûmunt ex Syra: "...et rosãs in Hic domina et ancillae audiunt ex Quin- 85 tus et Märcus ridet. Aemilia: "Quid iam agunt pueri? Age, Delia! : pueros et Delia ab et Aemilia Syram interrogat: "Ubi est Syra respondet: "In est cum 90 Delia ex venit et dominam vocat: "Veni, do- mina! Veni!" Aemilia: "Quid est, Delia?" 36CAP. V Delia: est in 95 Aemilia: "In Quid agit puer in "Aquam pulsat et vocat." Aemilia: "Quid agit Märcus?" Delia: "Is ridet, quia Quintus in est!" Aemilia: puer improbus est Märcus! Agite! 100 lium ancillae!" Syra: "Sed dominus in est." Aemilia: iam rürsus abest "Age! Veni, domina, et Märcum Quid agit domina? Domina cum ancillis ex peri- 105 stylo GRAMMATICA LATINA [A] Masculinum. non filium, sed habet filium 110 'Filium' est singuläris (vide cap. III). filios plurälis est. singuläris -um -um tivus -us), [B] non duãs sed filiam habet. filiam 115 'Filiam' est singuläris (vide cap. III). est. singuläris -am tivus -a), [C] Neutrum. Villa non cubiculum, sed multa cubicula habet. cubiculum cubicula 120 'Cubiculum' singuläris est. 'Cubicula' vus est. singuläris -um (= -um plurälis -a (= 37CAP. V (abl) [A] Masculinum. In In hortis Italiae. 125 hortis singuläris est. 'Hortis' lis est. singuläris -, -is. [B] villa In villa In villis villis est. 'Villis' est. 130 is singuläris -is. [C] Neutrum. In oppido In oppidis Graecis. oppidis 'Oppido' est. 'Oppidis' est -, -is. 135 in In, ex, ab, cum, sine cum in in cubiculis, ex ex ab ab cum cum liberis, cum -d ab -is sine sine rosis. sine (ind) et serve!" Servus vocat. 140 vocant Pueri vocant. est singuläris, 'vocat' singu- (vide cap. IV). est, 'vocant' singuläris -, -te. singuläris -t, 145 sing. Exempla: [1] -at, -ant: -at -ant dominum, serve! dominum, Servus dominum salütat. Servi dominum salütant. [2] -et, -ent: 150 -ent puer! Puer tacet. pueri! Pueri tacent. [3] -its [3] -e, -ite; -it, -uni: -it -unt serve! servi! Servus -ite -it, -iunt: 155 -it -iunt Veni, venit. Venite, pueril Pueri veniunt. 38CAP. V PENSVM A nova: et Aemilia in vill- habit- cum liber- et serv-. Dominus villa hortus mult- serv- et mult- ancill- habet. rosa lilium Aemilia in peristyl- est cum Märc- et Quint- et mult- ros- in hort- vid- et ab Aemili- Iam Aemilia fenestra puell- non vid-, neque pueri eam vid-. Aemilia: "Märce et Quinte! Voc- Pueri voc-: Ven-!" et impluvium aqua puer- voc-: "Märce et Quinte, ven-!" non aud-, sed pueri aud-. "Cür pueri non ven-?" cubiculum pulcher ex hort- ven- cum V ros- pulchr-. "Vid- ros- foedus mäter! Vid-, pueri!" Märcus: "Rosae pulchrae sunt, puella habitat sine ros- pulchra non est!" cum ros- Pueri amat rid-. Aemilia: "Tac-, Süm- ros- et Pueri carpit ros- sûm- et in aqu- sûm- ex impluvi- et ros- agit in ctiam cum sine PENSVM B ab ex in magnã Aemilia cum - [: habitat. ea id Aemiliam -, quia - [: Aemilia] bona et - est. Aemilia in peristylo est - liberis suis, sed - il - iam puella in - est. rosãs - et - venit cum V Puella laeta est: rosae - ea Ubi est impluvium? - [: est in - In implu- - est. In - sunt. eärum PENSVM C Num in habitat? Quot filios et quot habent et Aemilia? Ubi est impluvium? Ubi dormiunt servi? Adestne in peristylo cum Ubi est Estne Aemilia in Quid agit in Cür pueri rident? 39ITALIA Placentia Padus Genua Via Via Ariminum Roma Corsica Tusculum Ostia Via Latina Appia Via Appia Puteoli Brundisium Sardinia Mare Inferum Sicilia 40CAPITVLVM SEXTVM CAP. VI Roma Capens mürus Via porta Tusculum villa VIA LATINA I In multae et magnae viae sunt: via Appia, via La- tina, via Fläminia, via via Aemilia. Via Appia est inter Romam et Brundisium; via Latina inter inter Romam et Brun- disium (acc) mam et Capuam; via Fläminia inter Romam et Arimi- 5 num; via Aurelia inter Romam et Genuam; via Aemilia inter Ariminum et Placentiam. Brundisium, Capua, Ariminum, Genua, Placentia, magna oppida sunt. Ubi est est prope Romam. Tusculum quo- prope procul ab que prope est. Brundisium non est prope 10 mam, sed procul ab via Appia longa est. Via La- longus -8 -um tina non tam longa est quam via Appia. Quam longa est via Fläminia? Neque ea tam longa est quam via Appia. Tiberis fluvius non tam longus est quam fluvius Padus. circum oppidum oppidum Circum oppida müri sunt. Circum Romam est (acc) 15 antiquus. In duodecim portae sunt. Porta duo-decim = XII (12) porta - magnum prima est porta Circum oppidum culum tam longus est quam circum 41CAP. VI IVLIVS SYRVS LEANDER DAVVS VRSVS lectica oppidum villa ab ad villam Villa est prope Tusculum. Ab ad (+ acc) ab (+ ad villam non longa via est. Ecce et quattuor it (sing) servi in ab ad villam suam it. Domi- 20 servi eunt nus et servi ab ad villam eunt. Dominus in lec- est. Duo servi lecticam cum portant. Servi qui lecticam portant sunt Ursus et non in umerus ambulat, servi eum portant. Syrus et am- bulant. Syrus saccum portat et quoque saccum 25 qui portat: Syrus et saccos in umeris portant. servi qui portant sacci servi portant Sacci Syrus et portant magni sunt, sed saccus quem Syrus portat non tam magnus est quam -dri (gen) saccus Quattuor servi dominum et saccos vehunt = portant (ab... ab oppido ad villam vehunt. 30 ad...) in est inter Ursum et Ursus est ante post ante post eum est. Syrus et ab ante lecticam, sed post lecticam ambulant. Venitne ab ante a, e, i, o, alab ante litteräs lius villä? Non a villa venit. Unde venit Ab unde? venit. it Iûlius? Ad villam it. Post eum 35 est, ante eum est villa. 42CAP. VI non est, nam quattuor servi apud eum apud eum sunt = cum sunt sunt. non est apud dominum, nam is dominum timet. Medus est malus servus qui do- malus -a -um bonus 40 mini in habet. Dominus servös malos ba- verberat; itaque servi mali dominum et baculum eius timent. autem bonus servus est, neque is autem = sed...: autem = sed amat. amicus non est, nam servus bonus et servus malus non amici, sed inimici sunt. in-imicus amicus 45 dus est inimicus Ursus autem amicus Dävi est. II abest a Estne in non est; neque est sed in Tusculi = in oppido Latinã inter Romam et Unde venit Mê- dus? venit, neque is ad villam it. it Tusculo = ab oppido 50 Romam it. post eum est, ante eum Roma Tusculum est Roma. Medus Romam ambulat. A B D Etiam amicus in viã est inter A Romae est Romam et Tusculum. Unde venit Is non B Tusculi est Tusculum it sed venit. it? non D Romam it 55 mam, sed Tusculum it. post eum, ante eum Tusculum = ad oppidum Tusculum culum est. in est. Equus qui vehit pulcher est. et ad eunt. Villa ubi habitat prope Tusculum est. Ubi habitat equus Is habitat. 60 Iam prope villam suam est. Servi qui lecticam portant fessi sunt. Dominus autem fessus est, nam fessus -a -um is non ambulat. ab et itaque ab et - Ursus et is fessus non est. Fessi sunt Syrus et nam ii portant 43CAP. VI saccos umeris portant, neque sunt sacci qui et sacci! Sacci qui et portantur magni 65 portantur = sacci Syrus et sunt, sed saccus quem Syrus portat non tam magnus est portant saccus qui a quam saccus qui portatur. Itaque Syrus non saccusquem portat tam fessus est quam non est fessus, is equo vehitur = equus nam is vehitur. vehitur. Servi ambu- eum vehit lant. Domini vehuntur. ambulat, nam is servus 70 est neque equum habet. prope villam suam est. autem, qui do- minum timet, procul villa abest. Dominus malo prope Romam est; iam müri ab videntur et porta (Is qui 75 porta venit per portam intrat.) per portam Romam it Romam it, quia Lydia Romae habi- amicus (m): amica (f) tat, nam Lydia amica eius est: Lydiam amat et Medus ab ab amätur. Medus Romam ab ea Medum amat quae femina est pulchra et proba. Itaque is fessus non 80 est et laetus cantat: amica mea Non via longa est Romam, ubi amica habitat mea pulchra. id non auditur Sed id quod Medus cantat à Lydia non auditur! = Lydia id non audit Iam in villa est et ab liberisque laetis Tusculi est. autem Romae 85 est ante Lydiae. pulsat. Lydia imperat: "Inträ!" per intrat et amicam suam salütat: mea Lydia! Ecce amicus tuus qui Romam ad venit." 90 44CAP. VI Lydia verbis eumque salütat: Lydia verbis Medi tätur = verba Medi amice, Ubi est dominus tuus?" Lydiam in villa est apud - neque is iam meus dominus est!" 95 Verba Medi a Lydia audiuntur. GRAMMATICA LATINA (prp) Praepositiones duae ad villam it; ad oppidum; ad ad -um Ursus ante est; ante eum; ante villam. ante -am 100 post est; post eum; post villam. post inter Via inter Romam et Capuam; inter prope est prope prope villam; prope eam. circum me apud Circum oppidum mürus est; circum per Medus est apud amicam suam, non apud dominum. 105 Medus per portam Romam intrat; per Ab, ad, ex, sunt ad, ante, apud, circum, cum ad, ante, post, inter, prope, circum, apud, per, inter, per, post, + acc. cum cum, ex, in, sine, cêt. cum, ex, in, (vide cap. v). + abl. 110 it Medus? Medus Romam it. it Is it. Unde venit venit. Unde venit unde? Is venit. Ubi habitat Lydia? Lydia Romae habitat. Ubi habitat Cor- ubi? 115 Is habitat. oppidum Rômam, Capuam, Brundisium, = ad oppidum -am/-um. Ablätivus: = ab oppido 120 (= genetivus): Romae, Tusculi, Capuae, Brundisii, = in 45CAP. VI -us -um Verbum et Servus saccum portal -ae = Saccus -us -a ablà -um -is Servi portant 125 -I -ae -ntur = Sacci portantur servis -a 'Portat portant' verbum est. portantur' -nt -tur -ntur est verbum passivum. Passivum: -tur -ntur. sing. Exempla: [1] -antur [1] -antur: Aemilia amat et ab amätur. Pater et 130 mäter amant et ab amantur. Lydia verbis [2] -entur [2] -étur -entur: pueros non videt neque ab iis Pueri non vident neque ab videntur. [3]-itur -uniur [3] -itur -untur: Dâvus sacculum in = sacculus in 135 a Pueri rosãs in = rosae a pueris in vehitur. [4] -iuntur [4] -itur -iuntur: audit neque ab iis auditur = pueri audiuntur neque eam audiunt. PENSVM A ab oppid- ad vill- su- it. Villa eius prope est. in est inter Urs- et Dominus servis port-. Ursus et non saccos port-, sacc- Syr et port-. Saccus quem port- non tam par- vus est quam saccus qui Syr- port-. non est apud domin-, nam servus malus dominum tim-. Dominus serv- mal- tim-. Dominus serv-mal- voc- neque ab aud-. Serv- mal- domin- neque eum aud-. Quò it it. Unde venit? ve- nit. Ante est Roma, post e- est. 46CAP. VI non Romam, sed Rom- Tuscul- it, nam is nova: habitat. non ambulat, sed equ- veh-. via Lydia, amica Iam Rom-apud porta Lydi- est. amic- su- et ab amic- su- lectica saccus nam Lydia am- et ab e- am-. umerus amicus inimicus equus non - sed - Romam est. - venit amica longus venit et - villam it. Duo servi eum Syrus et malus fessus qui - lecticam ambulant, - portant. Saccus duodecim Syri non - magnus est - saccus qui - - it portat Syrus non tam - est quam ambulat - dominum non est, nam Medus dominum Trätum vehit timet - Medus servus - [= improbus] est; - Medus et intrat non -, sed inimici sunt. Via Latina, quae est - Romam et tam quam Capuam, non tam - est quam - Appia. - ambulat Medus? inter Is Romam ambulat, - amica eius habitat. prope procul ab sed C.] Tusculum - Tusculum est eum, - circum eum est Roma. is non - et ad ante lius ad - post apud PENSVM C per Ambulatne nam itaque Qui portant? autem unde? Quid portant Syrus et Unde venit et it? Quò it Etiamne Romam it? passivum Ubi habitat Cür laetus est? Quae est Lydia? Quid habet in suo? Suntne amici et Num portal verbum passivum est? 47CAPITVLVM SEPTIMVM CAP. VII lacrima PVELLA ET ROSA rosam ante näsum Ecce Märcus et Quintus ante ostium villae. Pueri I tenet lium exspectant. Mäter non est apud ea in peri- illic : in stylo est; illic virum suum exspectat. Aemilia laeta non est, quia abest; nam Aemilia virum suum amat. oculus Ubi est In est. quae est 5 lacrimat ridet illic, rosam ante tenet. Puella lacrimat: in oculis eius sunt lacrimae. speculum speculum et ante tenet. Puella in videt et interrogat: "Estne foedus näsus -8 -um - pul- meus?" eius autem non est. rürsus 10 cher lacrimat. Syra ostium cubiculi pulsat. "Inträ!" in cubiculum (acc) ex cubiculo Syra aperit et in cubiculum intrat, neque claudit aperit um post claudit. Syram post in videt. 15 hortus hortus Syra non videt nam puella non vertit. in hortum ex Syra: hic est mea puella. Veni in hortum, 48CAP. VII imperat: "Claude Ancilla 20 "Num meus foedus est, Syra?" Syra: "Foedus? Immo est tuus." immo : non foedus sed vertit. Iam Syra videt. est sunt Syra: "Quid est, mea Terge Es laeta! es! este! (imp) tuus tam est quam meus." 25 "Sed tuus non est!" Syra: "Quid? est meus?" foedus est! Ecce speculum, Syra." speculum tenet ante Syram, quae näsum suum in videt. Ancilla claudit et tacet. - II Ecce ad villam advenit. Servi lecticam ante ad-venit = ad venit Pater filii!" et pater! (sing) filiis pater!" ambulat ad quod ab aperitur. = servus qui aperit et claudit Dominus per in villam intrat. Post eum veniunt in villam ex villa 35 Syrus et qui saccos portant. post claudit. Ursus et cum mälum Pueri qui a servis portantur vident et -a -um vacuus interrogant: "Quid inest in saccis?" in-est - in.. est 40 respondet: "In quem portat mäla insunt. Hic saccum = in... sunt saccum pônit ante qui aperit eum. eum : saccum "Videte, pueri: hic saccus hic saccus saccus qui hic (apud est est." 49CAP. VII ex mälum sûmit et vertit ad Märcum: 45 ex ante a, e, o, h ante "Ecce mälum tuum, Märce." mälum dat. Pater filio magnum mälum dat. Iam Märcus habet, neque Quintus mälum habet. Quintum ad vocat et mälum dat. dat. Iam et Märcus et Quintus habent. 50 Märcus: "Quid inest in Syri?" pirum "In eius pira insunt. Aperi saccum, Syre! pueri: hic saccus est lius duo pira "Ecce pirum tuum, Märce, et tuum, Quinte." Pater filiis suis pira dat. Filii, qui iam 55 = tantum non sed etiam pira habent, laeti sunt. Servi neque...neque et...et autem neque neque pira habent. dat dant date! (imp) Quintus: "Etiam servis et pira, pater!" iis (= : servis Iûlius Syrum et servös ad vocat et iis et pira dat. Dominus servis et pira dat. 60 Aemilia cum Delia in intrat, laeta III = ad adit eumque salütat. Aemilia suò Aemilia lum dat. Aemiliae dat. "Quid agit dat Aemilia: "Rosãs carpit in 65 "Currite in hortum, pueri, et eam!" currit. Märcus non currit, sed ambulat. imperat: "Age! Curre, Märce!" Etiam Märcus currit. Pueri per peristylum in hortum currunt. Illic autem puella non est. Pueri ex per 70 Märcus Quintus peristylum in ambulant. ambulat currit 50