Baixe o app para aproveitar ainda mais
Prévia do material em texto
"Oh,abençoadaAtlantis!Podea lendaserconstruídaem fantasiasqueenvolvemo teunome?Oua históriadesse elássieoJugarrevelaafaeeseveradaNatureza?" T. VERON WOLLASTON (PRIMEIRA REVISÃO CRÍTICA DA ORIGEM DAS ESPÉCIES, DE DARWIN) Diferençasbásicasentreageologiados oceanosedoscontinentes422 A geologiadosoceanosprofundos422 Asmargenscontinentais428 Sedimentaçãofísicaequímicanos oceanos431 A orladomar:ondasemarés432 Aslinhasdecosta438 Durantegrandepartedahistóriahumana,osocea- nos,quecobrem71% dasuperfíciedaTerra,fo- ramummistério.As grandespopulaçõesquevi- veramàbeira-marconheciambemasforçasdasondase asubidaedescidadasmarés,mastudoo quepodiamadi- vinhareraa naturezadofundooceâniconãomuitomais profundodaqueledaságuascosteirasmaisrasas.Porvol- ta dametadedo séculoXIX, naviosoceânicosfizeram, ocasionalmente,observaçõescientíficasdasprofundida- desdaságuas,dasplantas,dosanimaise daquímicada águadomar.Então,em1872,o H.M.S. Challenger,1um pequenonaviodeguerrabritânicoconvertidoeequipado especificamentepara o primeiro estudocientíficodos mares,deixouaInglaterraparaumaviagemdequatroanospelosoceanosdomundo. Os 50espessosvolumesderelatóriosdessaexpediçãoderamaopúblicoo primeiro conhecimentodaDorsalMesoatlântica,umadasmaislongascadeiasdemontanhas do mundo- quasetodasobas águas.A expediçãoChallengerdescobriugrandes áreasdecolinaseplaníciessubmersas,fossasextraordinariamenteprofundase yul- cõessubmarinos. Hoje,maisde130anosdepoisdaquelaviagempioneira,centenasdenaviosdepes- quisaoceanográficademuitospaísescruzamosmaresembuscaderespostasàsquetões levantadaspelasprimeirasdescobertas.Queforçastectônicassoergueramascadeiase afundaramasfossassubmarinas?Porquealgumasáreasdofundooceânicoãoplanase outras,montanhosas?Emboraosoceanógrafostenhamfeitoimportantedesobenasna primeirametadedoséculoXX, asrespostasparaamaioriadessasquetõesm-eraruque aguardararevoluçãodatectônicadeplacasdofinaldadécadade1960.Como\imo no Capítulo2,foramasobservaçõesgeológicase geofísicasdosfundo oceânio , e não doscontinentes,queconduziramàteoriadatectônicadeplacas. Nestecapítulo,examinaremoso queospesquisadorespioneiroseatuaisdesco- briram a respeitodageologiadasbaciasoceânicasdaTerra.comsuasmontanhas e valessubmersos;seusvulcõessubmarinos;seusdiversostiposderochas,sedi- mentosecomponentesquímicos;esuasondasemarés. A palavraoceanoaplica-setantoaoscincooceanosprincipai (Atlântico,Pacífico, Índico,Ártico eAntártico2)comoaocorpoúnicodeáguaconectada,quepoderiaser chamadodeOceanoGlobal.O termomarincluiosoceanosecorposmenoresdeágua dealgumamaneirasecundárioscomrelaçãoaooceanoglobal.Assim,o Mar Mediter-
Compartilhar