<div id="pf1" class="pf w0 h0" data-page-no="1"><div class="pc pc1 w0 h0"><img class="bi x0 y0 w1 h1" alt="" src="https://files.passeidireto.com/46bd379d-fa67-4f44-9c9c-33dd69eaafa6/bg1.png"><div class="t m0 x1 h2 y1 ff1 fs0 fc0 sc0 ls0"><span class="fc3 sc0">63</span></div><div class="t m0 x2 h3 y2 ff2 fs1 fc0 sc0 ls0 ws2"><span class="fc3 sc0">ECONOMIA E NEGÓCIOS</span></div><div class="t m1 x3 h4 y3 ff3 fs2 fc1 sc0 ls0 ws2"><span class="fc3 sc0">Revisão: - Diagr</span><span class="fc3 sc0">amação: Everton - 29/04/1</span><span class="blank _0"></span><span class="fc3 sc0">1 // Redimensionamento - Ger</span><span class="fc3 sc0">aldo - Corr</span><span class="blank _1"></span><span class="fc3 sc0">eção: Már</span><span class="fc3 sc0">cio - 17/0</span><span class="blank _1"></span><span class="fc3 sc0">1/20</span><span class="blank _1"></span><span class="fc3 sc0">12</span></div><div class="t m0 x4 h5 y4 ff4 fs3 fc1 sc0 ls0 ws2"><span class="fc3 sc0">Unidade II</span></div><div class="t m0 x5 h6 y5 ff5 fs4 fc2 sc0 ls0 ws2"><span class="fc3 sc0">5 O SISTEMA CAPIT</span><span class="blank _2"></span><span class="fc3 sc0">ALIST</span><span class="blank _2"></span><span class="fc3 sc0">A E OS MERCADOS</span></div><div class="t m0 x5 h6 y6 ff5 fs4 fc2 sc0 ls0 ws2"><span class="fc3 sc0">5.1 O que são estruturas de mercado?</span></div><div class="t m2 x6 h7 y7 ff6 fs0 fc1 sc0 ls0 ws2"><span class="fc3 sc0">A\ufb01nal, o que vem a ser mer</span><span class="fc3 sc0">cado?</span></div><div class="t m2 x6 h7 y8 ff6 fs0 fc1 sc0 ls0 ws3"><span class="fc3 sc0">Mer</span><span class="fc3 sc0">cado é um local de encontr</span><span class="blank _2"></span><span class="fc3 sc0">o entr</span><span class="fc3 sc0">e alguém que ofer</span><span class="blank _1"></span><span class="fc3 sc0">ece algo par</span><span class="fc3 sc0">a outr</span><span class="blank _1"></span><span class="fc3 sc0">o alguém que necessita </span></div><div class="t m2 x5 h7 y9 ff6 fs0 fc1 sc0 ls0 ws2"><span class="fc3 sc0">desse algo. Assim, mer</span><span class="fc3 sc0">cado é um local de tr</span><span class="blank _2"></span><span class="fc3 sc0">ocas: tr</span><span class="fc3 sc0">ocas de pr</span><span class="blank _1"></span><span class="fc3 sc0">odutos</span><span class="fc3 sc0">, de serviços</span><span class="blank _1"></span><span class="fc3 sc0">, de informações</span><span class="blank _1"></span><span class="fc3 sc0">.</span></div><div class="t m2 x6 h7 ya ff6 fs0 fc1 sc0 ls0 ws4"><span class="fc3 sc0">P</span><span class="blank _2"></span><span class="fc3 sc0">odemos pensar</span><span class="blank _2"></span><span class="fc3 sc0">, por exemplo, no mer</span><span class="fc3 sc0">cado de tr</span><span class="blank _1"></span><span class="fc3 sc0">abalho. O tr</span><span class="fc3 sc0">abalho aqui já foi de\ufb01nido como um </span></div><div class="t m2 x5 h7 yb ff6 fs0 fc1 sc0 ls0 ws5"><span class="fc3 sc0">fator de pr</span><span class="fc3 sc0">odução; como fator primor</span><span class="blank _2"></span><span class="fc3 sc0">dial de pr</span><span class="fc3 sc0">odução de que as empr</span><span class="blank _1"></span><span class="fc3 sc0">esas necessitam e um fator </span></div><div class="t m2 x5 h7 yc ff6 fs0 fc1 sc0 ls0 ws6"><span class="fc3 sc0">primor</span><span class="fc3 sc0">dial de pr</span><span class="blank _2"></span><span class="fc3 sc0">odução par</span><span class="fc3 sc0">a que a sociedade possa obter r</span><span class="blank _1"></span><span class="fc3 sc0">enda. O mer</span><span class="fc3 sc0">cado de tr</span><span class="blank _1"></span><span class="fc3 sc0">abalho é constituído </span></div><div class="t m2 x5 h7 yd ff6 fs0 fc1 sc0 ls0 ws7"><span class="fc3 sc0">pôr ofertantes de força de tr</span><span class="fc3 sc0">abalho \u2013 mão de obr</span><span class="blank _2"></span><span class="fc3 sc0">a \u2013 e demandantes de tal fator</span><span class="blank _2"></span><span class="fc3 sc0">. Como as empr</span><span class="fc3 sc0">esas </span></div><div class="t m2 x5 h7 ye ff6 fs0 fc1 sc0 ls0 ws8"><span class="fc3 sc0">necessitam do tr</span><span class="fc3 sc0">abalho par</span><span class="blank _2"></span><span class="fc3 sc0">a por em </span><span class="fc3 sc0">prática </span><span class="fc3 sc0">seu pr</span><span class="fc3 sc0">ocesso </span><span class="fc3 sc0">pr</span><span class="blank _1"></span><span class="fc3 sc0">odutivo, </span><span class="fc3 sc0">ofertam </span><span class="fc3 sc0">vagas par</span><span class="fc3 sc0">a </span><span class="blank _1"></span><span class="fc3 sc0">que sejam </span></div><div class="t m2 x5 h7 yf ff6 fs0 fc1 sc0 ls0 ws9"><span class="fc3 sc0">pr</span><span class="fc3 sc0">eenchidas pelas famílias que ofer</span><span class="blank _2"></span><span class="fc3 sc0">ecem às empr</span><span class="fc3 sc0">esas a sua riqueza, o tr</span><span class="blank _1"></span><span class="fc3 sc0">abalho. Assim, de forma conduzida </span></div><div class="t m2 x5 h7 y10 ff6 fs0 fc1 sc0 ls0 ws2"><span class="fc3 sc0">pela </span><span class="blank _3"> </span><span class="ff7 ws3"><span class="fc3 sc0">mão invi</span><span class="fc3 sc0">sível</span></span></div><div class="t m3 x7 h8 y11 ff6 fs5 fc1 sc0 ls0"><span class="fc3 sc0">,</span></div><div class="t m2 x8 h7 y11 ff6 fs0 fc1 sc0 ls0 wsa"><span class="fc3 sc0"> conforme explicado por Adam Smith, as empr</span><span class="fc3 sc0">esas e as famílias se encontr</span><span class="blank _2"></span><span class="fc3 sc0">am em </span></div><div class="t m2 x5 h7 y12 ff6 fs0 fc1 sc0 ls0 wsb"><span class="fc3 sc0">tal mer</span><span class="fc3 sc0">cado. Mas</span><span class="blank _2"></span><span class="fc3 sc0">, onde se dá tal encontr</span><span class="fc3 sc0">o? Não necessariamente em um espaço ou local especí\ufb01co. </span></div><div class="t m2 x5 h7 y13 ff6 fs0 fc1 sc0 ls0 ws2"><span class="fc3 sc0">P</span><span class="blank _2"></span><span class="fc3 sc0">ortanto, entende\u2011se por mer</span><span class="fc3 sc0">cado um </span><span class="ff7"><span class="fc3 sc0">local imaginário</span></span></div><div class="t m3 x9 h8 y14 ff6 fs5 fc1 sc0 ls0 ws2"><span class="fc3 sc0"> </span></div><div class="t m2 xa h7 y14 ff6 fs0 fc1 sc0 ls0 ws2"><span class="fc3 sc0">onde são efetuadas tais tr</span><span class="fc3 sc0">ocas</span><span class="blank _2"></span><span class="fc3 sc0">.</span></div><div class="t m2 x6 h7 y15 ff6 fs0 fc1 sc0 ls0 wsc"><span class="fc3 sc0">Outr</span><span class="fc3 sc0">o exemplo é o mer</span><span class="blank _2"></span><span class="fc3 sc0">cado de crédito. Ele é constituído por agentes super</span><span class="fc3 sc0">avitários</span><span class="blank _1"></span><span class="fc3 sc0">, ou seja, </span></div><div class="t m2 x5 h7 y16 ff6 fs0 fc1 sc0 ls0 wsd"><span class="fc3 sc0">poupador</span><span class="fc3 sc0">es</span><span class="blank _2"></span><span class="fc3 sc0">, que colocam à disposição dos bancos um volume de moeda par</span><span class="fc3 sc0">a que seja empr</span><span class="blank _1"></span><span class="fc3 sc0">estada a </span></div><div class="t m2 x5 h7 y17 ff6 fs0 fc1 sc0 ls0 wse"><span class="fc3 sc0">de\ufb01citários</span><span class="fc3 sc0">. </span><span class="blank _1"></span><span class="fc3 sc0">T</span><span class="fc3 sc0">ais </span><span class="fc3 sc0">agentes </span><span class="fc3 sc0">necessitados </span><span class="fc3 sc0">de </span><span class="fc3 sc0">moeda </span><span class="fc3 sc0">r</span><span class="blank _2"></span><span class="fc3 sc0">ecorr</span><span class="fc3 sc0">em </span><span class="fc3 sc0">ao mer</span><span class="blank _1"></span><span class="fc3 sc0">cado </span><span class="fc3 sc0">de </span><span class="fc3 sc0">crédito </span><span class="fc3 sc0">par</span><span class="fc3 sc0">a </span><span class="fc3 sc0">obter </span><span class="fc3 sc0">esse </span><span class="fc3 sc0">r</span><span class="blank _2"></span><span class="fc3 sc0">ecur</span><span class="fc3 sc0">so. </span></div><div class="t m2 x5 h7 y18 ff6 fs0 fc1 sc0 ls0 ws2"><span class="fc3 sc0">Esse mer</span><span class="fc3 sc0">cado é mais </span><span class="ff7 ws0"><span class="fc3 sc0">vi</span><span class="blank _2"></span><span class="fc3 sc0">sível</span><span class="ff6"><span class="fc3 sc0">,</span></span></span></div><div class="t m3 xb h8 y19 ff6 fs5 fc1 sc0 ls0 ws2"><span class="fc3 sc0"> </span></div><div class="t m2 xc h7 y19 ff6 fs0 fc1 sc0 ls0 ws2"><span class="fc3 sc0">pois é per</span><span class="fc3 sc0">cebido nas atividades dos bancos e das sociedades de crédito.</span></div><div class="t m2 x6 h7 y1a ff6 fs0 fc1 sc0 ls1 wsf"><span class="fc3 sc0">P</span><span class="blank _2"></span><span class="fc3 sc0">odemos ainda classi\ufb01car os mais diver</span><span class="fc3 sc0">sos mer</span><span class="blank _1"></span><span class="fc3 sc0">cados em </span><span class="ff7 ws1"><span class="fc3 sc0">concentr</span><span class="fc3 sc0">ados</span></span><span class="ls0 ws10"><span class="fc3 sc0"> e</span><span class="blank _1"></span><span class="ff7 ls1 ws11"><span class="fc3 sc0"> não concentr</span><span class="blank _1"></span><span class="fc3 sc0">ados</span><span class="blank _1"></span><span class="fc3 sc0">.</span><span class="ff6 wsf"><span class="fc3 sc0"> Far</span><span class="blank _1"></span><span class="fc3 sc0">emos</span><span class="blank _4"> </span><span class="fc3 sc0"> </span></span></span></span></div><div class="t m2 x5 h7 y1b ff6 fs0 fc1 sc0 ls1 ws12"><span class="fc3 sc0">isso par</span><span class="fc3 sc0">a melhor entender como se dá o padrão de concorrência entr</span><span class="blank _2"></span><span class="fc3 sc0">e empr</span><span class="fc3 sc0">esas</span><span class="blank _1"></span><span class="fc3 sc0">. É nesse âmbito que entr</span><span class="fc3 sc0">a a</span><span class="fc3 sc0"> </span></div><div class="t m2 x5 h7 y1c ff6 fs0 fc1 sc0 ls1 ws13"><span class="fc3 sc0">discussão sobr</span><span class="fc3 sc0">e estrutur</span><span class="blank _2"></span><span class="fc3 sc0">as de mer</span><span class="fc3 sc0">cado par</span><span class="blank _1"></span><span class="fc3 sc0">a que, a partir disso, possamos melhor entender como são divididas</span><span class="blank _4"> </span><span class="fc3 sc0"> </span></div><div class="t m2 x5 h7 y1d ff6 fs0 fc1 sc0 ls1 ws14"><span class="fc3 sc0">as mais variadas atividades econômicas e de que forma são identi\ufb01cadas as diver</span><span class="fc3 sc0">sas empr</span><span class="blank _2"></span><span class="fc3 sc0">esas existentes num</span><span class="blank _4"> </span><span class="fc3 sc0"> </span></div><div class="t m2 x5 h7 y1e ff6 fs0 fc1 sc0 ls1 ws15"><span class="fc3 sc0">sistema econômico. T</span><span class="fc3 sc0">al classi\ufb01cação dá\u2011se em r</span><span class="blank _2"></span><span class="fc3 sc0">azão do poder exer</span><span class="fc3 sc0">cido por algum agente econômico \u2013 no</span><span class="fc3 sc0"> </span></div><div class="t m2 x5 h7 y1f ff6 fs0 fc1 sc0 ls1 ws2"><span class="fc3 sc0">caso, poder de compr</span><span class="fc3 sc0">ador</span><span class="blank _2"></span><span class="fc3 sc0">es e de vendedor</span><span class="fc3 sc0">es</span><span class="blank _1"></span><span class="fc3 sc0">, mais especi\ufb01camente, por parte dos vendedor</span><span class="fc3 sc0">es</span><span class="blank _1"></span><span class="fc3 sc0">.</span></div><div class="t m2 x6 h7 y20 ff6 fs0 fc1 sc0 ls0 ws2"><span class="fc3 sc0">As várias formas ou estrutur</span><span class="fc3 sc0">as de mer</span><span class="blank _2"></span><span class="fc3 sc0">cado dependem, fundamentalmente, de três car</span><span class="fc3 sc0">acterísticas:</span></div><div class="t m2 x6 h7 y21 ff6 fs0 fc1 sc0 ls0 ws2"><span class="fc3 sc0">a) </span><span class="blank _4"> </span><span class="fc3 sc0">Númer</span><span class="fc3 sc0">o de empr</span><span class="blank _2"></span><span class="fc3 sc0">esas que compõe o mer</span><span class="fc3 sc0">cado;</span></div><div class="t m2 x6 h7 y22 ff6 fs0 fc1 sc0 ls0 ws2"><span class="fc3 sc0">b) </span><span class="fc3 sc0">Tipo de pr</span><span class="fc3 sc0">oduto;</span></div><div class="t m2 x6 h7 y23 ff6 fs0 fc1 sc0 ls0 ws2"><span class="fc3 sc0">c) </span><span class="blank _3"> </span><span class="fc3 sc0">Existência de barr</span><span class="fc3 sc0">eir</span><span class="blank _1"></span><span class="fc3 sc0">as ao acesso de novas empr</span><span class="blank _1"></span><span class="fc3 sc0">esas</span><span class="fc3 sc0">.</span></div></div><div class="pi" data-data="{"ctm":[1.000000,0.000000,0.000000,1.000000,0.000000,0.000000]}"></div></div> <div id="pf2" class="pf w0 h0" data-page-no="2"><div class="pc pc2 w0 h0"><img class="bi x0 y0 w1 h1" alt="" src="https://files.passeidireto.com/46bd379d-fa67-4f44-9c9c-33dd69eaafa6/bg2.png"><div class="t m0 xd h2 y1 ff1 fs0 fc0 sc0 ls0"><span class="fc3 sc0">64</span></div><div class="t m0 x2 h3 y2 ff8 fs1 fc0 sc0 ls0 ws2"><span class="fc3 sc0">Unidade II</span></div><div class="t m1 xe h4 y24 ff9 fs2 fc1 sc0 ls0 ws2"><span class="fc3 sc0">Revisão: - Diagr</span><span class="fc3 sc0">amação: Everton - 29/04/1</span><span class="blank _0"></span><span class="fc3 sc0">1 // Redimensionamento - Ger</span><span class="fc3 sc0">aldo - Corr</span><span class="blank _1"></span><span class="fc3 sc0">eção: Már</span><span class="fc3 sc0">cio - 17/0</span><span class="blank _1"></span><span class="fc3 sc0">1/20</span><span class="blank _1"></span><span class="fc3 sc0">12</span></div><div class="t m2 xf h7 y25 ff6 fs0 fc1 sc0 ls0 ws17"><span class="fc3 sc0">São basicamente quatr</span><span class="fc3 sc0">o as estrutur</span><span class="blank _2"></span><span class="fc3 sc0">as de mer</span><span class="fc3 sc0">cado mais pr</span><span class="blank _1"></span><span class="fc3 sc0">edominantes: o mer</span><span class="fc3 sc0">cado de concorrência </span></div><div class="t m2 x10 h7 y26 ff6 fs0 fc1 sc0 ls0 ws2"><span class="fc3 sc0">perfeita, o de monopólio, a concorrência monopolística e o oligopólio.</span></div><div class="t m2 xf h7 y27 ff6 fs0 fc1 sc0 ls0 ws18"><span class="fc3 sc0">O mer</span><span class="fc3 sc0">cado não concentr</span><span class="blank _2"></span><span class="fc3 sc0">ado, é r</span><span class="fc3 sc0">epr</span><span class="blank _1"></span><span class="fc3 sc0">esentado pelo chamado mer</span><span class="fc3 sc0">cado de concorrência perfeita. P</span><span class="blank _2"></span><span class="fc3 sc0">ar</span><span class="fc3 sc0">a </span></div><div class="t m2 x10 h7 y28 ff6 fs0 fc1 sc0 ls0 ws2"><span class="fc3 sc0">que um mer</span><span class="fc3 sc0">cado seja classi\ufb01cado assim, algumas car</span><span class="blank _2"></span><span class="fc3 sc0">acterísticas devem ser r</span><span class="fc3 sc0">eunidas</span><span class="blank _1"></span><span class="fc3 sc0">.</span></div><div class="t m2 xf h7 y29 ff6 fs0 fc1 sc0 ls0 ws19"><span class="fc3 sc0">Um mer</span><span class="fc3 sc0">cado de concorrência perfeita é aquele em que há gr</span><span class="blank _2"></span><span class="fc3 sc0">ande númer</span><span class="fc3 sc0">o de vendedor</span><span class="blank _1"></span><span class="fc3 sc0">es (empr</span><span class="fc3 sc0">esas), </span></div><div class="t m2 x10 h7 y2a ff6 fs0 fc1 sc0 ls0 ws1a"><span class="fc3 sc0">de tal sorte que uma empr</span><span class="fc3 sc0">esa, isoladamente, é insigni\ufb01cante, não afeta os níveis de oferta de mer</span><span class="blank _2"></span><span class="fc3 sc0">cado </span></div><div class="t m2 x10 h7 y2b ff6 fs0 fc1 sc0 ls0 ws2"><span class="fc3 sc0">e, consequentemente, o pr</span><span class="fc3 sc0">eço de equilíbrio.</span></div><div class="t m2 xf h7 y2c ff6 fs0 fc1 sc0 ls2 ws1b"><span class="fc3 sc0">O mer</span><span class="fc3 sc0">cado de concorrência perfeita é um mer</span><span class="blank _2"></span><span class="fc3 sc0">cado atomizado, pois é composto de um númer</span><span class="fc3 sc0">o</span><span class="fc3 sc0"> </span></div><div class="t m2 x10 h7 y2d ff6 fs0 fc1 sc0 ls2 ws1c"><span class="fc3 sc0">expr</span><span class="fc3 sc0">essivo </span><span class="blank _1"></span><span class="fc3 sc0">de empr</span><span class="fc3 sc0">esas </span><span class="fc3 sc0">e de </span><span class="fc3 sc0">compr</span><span class="blank _1"></span><span class="fc3 sc0">ador</span><span class="blank _1"></span><span class="fc3 sc0">es</span><span class="blank _1"></span><span class="fc3 sc0">, </span><span class="fc3 sc0">como se </span><span class="fc3 sc0">fossem </span><span class="fc3 sc0">átomos</span><span class="blank _1"></span><span class="fc3 sc0">. Além </span><span class="fc3 sc0">disso, </span><span class="fc3 sc0">r</span><span class="blank _1"></span><span class="fc3 sc0">eúne outr</span><span class="fc3 sc0">as</span><span class="blank _1"></span><span class="fc3 sc0"> </span></div><div class="t m2 x10 h7 y2e ff6 fs0 fc1 sc0 ls2 ws2"><span class="fc3 sc0">car</span><span class="fc3 sc0">acterísticas</span><span class="blank _2"></span><span class="fc3 sc0">, como:</span></div><div class="t m2 xf h7 y2f ff6 fs0 fc1 sc0 ls0 ws2"><span class="fc3 sc0">a) </span><span class="blank _4"> </span><span class="fc3 sc0">Gr</span><span class="fc3 sc0">ande quantidade de compr</span><span class="blank _2"></span><span class="fc3 sc0">ador</span><span class="fc3 sc0">es par</span><span class="fc3 sc0">a uma gr</span><span class="blank _2"></span><span class="fc3 sc0">ande quantidade de vendedor</span><span class="fc3 sc0">es;</span></div><div class="t m2 xf h7 y30 ff6 fs0 fc1 sc0 ls0 ws2"><span class="fc3 sc0">b) </span><span class="fc3 sc0">Pr</span><span class="fc3 sc0">oduto homogêneo;</span></div><div class="t m2 xf h7 y31 ff6 fs0 fc1 sc0 ls0 ws2"><span class="fc3 sc0">c) </span><span class="blank _3"> </span><span class="fc3 sc0">Mer</span><span class="fc3 sc0">cado tr</span><span class="blank _1"></span><span class="fc3 sc0">anspar</span><span class="blank _1"></span><span class="fc3 sc0">ente;</span></div><div class="t m2 xf h7 y32 ff6 fs0 fc1 sc0 ls0 ws2"><span class="fc3 sc0">d) </span><span class="fc3 sc0">Liber</span><span class="blank _1"></span><span class="fc3 sc0">dade aos agentes econômicos quanto à entr</span><span class="blank _1"></span><span class="fc3 sc0">ada e à saída de novos participantes;</span></div><div class="t m2 xf h7 y33 ff6 fs0 fc1 sc0 ls0 ws2"><span class="fc3 sc0">e) </span><span class="blank _4"> </span><span class="fc3 sc0">Mer</span><span class="fc3 sc0">cado atomizado.</span></div><div class="t m2 xf h7 y34 ff6 fs0 fc1 sc0 ls0 ws1d"><span class="fc3 sc0">Nesse mer</span><span class="fc3 sc0">cado, no longo pr</span><span class="blank _2"></span><span class="fc3 sc0">azo, não existem lucr</span><span class="fc3 sc0">os extr</span><span class="blank _1"></span><span class="fc3 sc0">aor</span><span class="fc3 sc0">dinários (em que as r</span><span class="blank _1"></span><span class="fc3 sc0">eceitas super</span><span class="blank _1"></span><span class="fc3 sc0">am </span></div><div class="t m2 x10 h7 y35 ff6 fs0 fc1 sc0 ls0 ws1e"><span class="fc3 sc0">os custos), mas apenas os chamados lucr</span><span class="fc3 sc0">os normais</span><span class="blank _2"></span><span class="fc3 sc0">, que r</span><span class="fc3 sc0">epr</span><span class="blank _1"></span><span class="fc3 sc0">esentam a r</span><span class="fc3 sc0">emuner</span><span class="blank _1"></span><span class="fc3 sc0">ação implícita do </span></div><div class="t m2 x10 h7 y36 ff6 fs0 fc1 sc0 ls0 ws16"><span class="fc3 sc0">empr</span><span class="fc3 sc0">esário.</span></div><div class="t m2 xf h7 y37 ff6 fs0 fc1 sc0 ls0 ws1f"><span class="fc3 sc0">Do ponto de vista da teoria micr</span><span class="fc3 sc0">oeconômica, a estrutur</span><span class="blank _2"></span><span class="fc3 sc0">a de concorrência perfeita é uma construção </span></div><div class="t m2 x10 h7 y38 ff6 fs0 fc1 sc0 ls0 ws20"><span class="fc3 sc0">teórica, simpli\ufb01cador</span><span class="fc3 sc0">a da r</span><span class="blank _2"></span><span class="fc3 sc0">ealidade. Mas</span><span class="fc3 sc0">, construção teórica ou não, o fato é que uma empr</span><span class="blank _1"></span><span class="fc3 sc0">esa atuando </span></div><div class="t m2 x10 h7 y39 ff6 fs0 fc1 sc0 ls0 ws21"><span class="fc3 sc0">nesse mer</span><span class="fc3 sc0">cado também terá o objetivo de lucr</span><span class="blank _2"></span><span class="fc3 sc0">o. Melhor ainda, terá como objetivo a maximização de seu </span></div><div class="t m2 x10 h7 y3a ff6 fs0 fc1 sc0 ls0 ws18"><span class="fc3 sc0">lucr</span><span class="fc3 sc0">o e, dessa forma, pr</span><span class="blank _2"></span><span class="fc3 sc0">ecisa decidir quais quantidades pr</span><span class="fc3 sc0">oduzidas são aquelas que atingem o objetivo. </span></div><div class="t m2 x10 h7 y3b ff6 fs0 fc1 sc0 ls0 ws22"><span class="fc3 sc0">Como se tr</span><span class="fc3 sc0">ata de um mer</span><span class="blank _2"></span><span class="fc3 sc0">cado em que há muitos vendedor</span><span class="fc3 sc0">es de um mesmo pr</span><span class="blank _1"></span><span class="fc3 sc0">oduto, a mar</span><span class="fc3 sc0">gem de </span></div><div class="t m2 x10 h7 y3c ff6 fs0 fc1 sc0 ls0 ws2"><span class="fc3 sc0">manobr</span><span class="fc3 sc0">a em r</span><span class="blank _2"></span><span class="fc3 sc0">elação ao pr</span><span class="fc3 sc0">eço de venda da mer</span><span class="blank _1"></span><span class="fc3 sc0">cadoria \ufb01ca bastante pr</span><span class="fc3 sc0">ejudicada, sendo, dessa forma, o </span></div><div class="t m2 x10 h7 y3d ff6 fs0 fc1 sc0 ls0 ws2"><span class="fc3 sc0">pr</span><span class="fc3 sc0">eço estabelecido pelo mer</span><span class="blank _2"></span><span class="fc3 sc0">cado.</span></div><div class="t m2 xf h7 y3e ff6 fs0 fc1 sc0 ls0 ws23"><span class="fc3 sc0">Nenhuma \ufb01rma, isoladamente, tem condições de alter</span><span class="fc3 sc0">ar o pr</span><span class="blank _2"></span><span class="fc3 sc0">eço ou pr</span><span class="fc3 sc0">aticar valor superior ao </span></div><div class="t m2 x10 h7 y3f ff6 fs0 fc1 sc0 ls0 ws24"><span class="fc3 sc0">estabelecido. Contudo, acatando o pr</span><span class="fc3 sc0">eço dado pelo mer</span><span class="blank _2"></span><span class="fc3 sc0">cado, ela poderá vender o quanto puder</span><span class="blank _2"></span><span class="fc3 sc0">, limitada </span></div><div class="t m2 x10 h7 y40 ff6 fs0 fc1 sc0 ls0 ws2"><span class="fc3 sc0">apenas por sua estrutur</span><span class="fc3 sc0">a de custos</span><span class="blank _2"></span><span class="fc3 sc0">.</span></div><div class="t m2 xf h7 y41 ff6 fs0 fc1 sc0 ls0 ws25"><span class="fc3 sc0">Em uma concorrência perfeita \u2013 como as quantidades demandadas e ofertadas da mer</span><span class="fc3 sc0">cadoria </span></div><div class="t m2 x10 h7 y42 ff6 fs0 fc1 sc0 ls0 ws11"><span class="fc3 sc0">dependem de muitos compr</span><span class="fc3 sc0">ador</span><span class="blank _2"></span><span class="fc3 sc0">es e de muitos vendedor</span><span class="fc3 sc0">es \u2013 o pr</span><span class="blank _1"></span><span class="fc3 sc0">eço da mer</span><span class="fc3 sc0">cadoria é estabelecido a </span></div><div class="t m2 x10 h7 y43 ff6 fs0 fc1 sc0 ls0 ws26"><span class="fc3 sc0">partir do encontr</span><span class="fc3 sc0">o das curvas de demanda e oferta. P</span><span class="blank _2"></span><span class="fc3 sc0">ortanto, o pr</span><span class="blank _1"></span><span class="fc3 sc0">eço da mer</span><span class="fc3 sc0">cadoria é estabelecido pelo </span></div><div class="t m2 x10 h7 y44 ff6 fs0 fc1 sc0 ls0 ws27"><span class="fc3 sc0">mer</span><span class="fc3 sc0">cado e, a partir disso, as \ufb01rmas seguem o valor estabelecido. Dessa forma, são também chamadas de </span></div></div><div class="pi" data-data="{"ctm":[1.000000,0.000000,0.000000,1.000000,0.000000,0.000000]}"></div></div> <div id="pf3" class="pf w0 h0" data-page-no="3"><div class="pc pc3 w0 h0"><img fetchpriority="low" loading="lazy" class="bi x0 y0 w1 h1" alt="" src="https://files.passeidireto.com/46bd379d-fa67-4f44-9c9c-33dd69eaafa6/bg3.png"><div class="t m0 x1 h2 y1 ff1 fs0 fc0 sc0 ls0"><span class="fc3 sc0">65</span></div><div class="t m0 x2 h3 y2 ff2 fs1 fc0 sc0 ls0 ws2"><span class="fc3 sc0">ECONOMIA E NEGÓCIOS</span></div><div class="t m1 x3 h4 y3 ff3 fs2 fc1 sc0 ls0 ws2"><span class="fc3 sc0">Revisão: - Diagr</span><span class="fc3 sc0">amação: Everton - 29/04/1</span><span class="blank _0"></span><span class="fc3 sc0">1 // Redimensionamento - Ger</span><span class="fc3 sc0">aldo - Corr</span><span class="blank _1"></span><span class="fc3 sc0">eção: Már</span><span class="fc3 sc0">cio - 17/0</span><span class="blank _1"></span><span class="fc3 sc0">1/20</span><span class="blank _1"></span><span class="fc3 sc0">12</span></div><div class="t m2 x5 h7 y25 ff6 fs0 fc1 sc0 ls0 ws2"><span class="fc3 sc0">seguidor</span><span class="fc3 sc0">as ou tomador</span><span class="blank _2"></span><span class="fc3 sc0">as de pr</span><span class="fc3 sc0">eços</span><span class="blank _1"></span><span class="fc3 sc0">.</span></div><div class="t m2 x6 h7 y45 ff6 fs0 fc1 sc0 ls0 ws28"><span class="fc3 sc0">De forma oposta à do mer</span><span class="fc3 sc0">cado de concorrência perfeita, temos o mer</span><span class="blank _2"></span><span class="fc3 sc0">cado de monopólio, quer dizer</span><span class="blank _2"></span><span class="fc3 sc0">, </span></div><div class="t m2 x5 h7 y27 ff6 fs0 fc1 sc0 ls0 ws2"><span class="fc3 sc0">o mer</span><span class="fc3 sc0">cado em que existe um único poder</span><span class="blank _0"></span><span class="fc3 sc0">, já r</span><span class="fc3 sc0">epr</span><span class="blank _1"></span><span class="fc3 sc0">esentando o mer</span><span class="blank _1"></span><span class="fc3 sc0">cado concentr</span><span class="blank _1"></span><span class="fc3 sc0">ado.</span></div><div class="t m2 x6 h7 y46 ff6 fs0 fc1 sc0 ls0 ws29"><span class="fc3 sc0">O mer</span><span class="fc3 sc0">cado de monopólio apr</span><span class="blank _2"></span><span class="fc3 sc0">esenta condições diametr</span><span class="fc3 sc0">almente opostas às da concorrência perfeita. </span></div><div class="t m2 x5 h7 y29 ff6 fs0 fc1 sc0 ls0 ws2a"><span class="fc3 sc0">Nele existe, de um lado, um único empr</span><span class="fc3 sc0">esário dominando inteir</span><span class="blank _2"></span><span class="fc3 sc0">amente a oferta, e, de outr</span><span class="fc3 sc0">o, todos </span></div><div class="t m2 x5 h7 y2a ff6 fs0 fc1 sc0 ls0 ws2b"><span class="fc3 sc0">os consumidor</span><span class="fc3 sc0">es</span><span class="blank _2"></span><span class="fc3 sc0">. Não há, portanto, pr</span><span class="fc3 sc0">oduto substituto perfeito ou concorr</span><span class="blank _1"></span><span class="fc3 sc0">ente. Nesse caso, ou os </span></div><div class="t m2 x5 h7 y2b ff6 fs0 fc1 sc0 ls0 ws14"><span class="fc3 sc0">consumidor</span><span class="fc3 sc0">es se submetem às condições impostas pelo vendedor ou simplesmente deixam de consumir </span></div><div class="t m2 x5 h7 y47 ff6 fs0 fc1 sc0 ls0 ws2"><span class="fc3 sc0">o pr</span><span class="fc3 sc0">oduto.</span></div><div class="t m2 x6 h7 y2d ff6 fs0 fc1 sc0 ls0 ws2c"><span class="fc3 sc0">P</span><span class="blank _2"></span><span class="fc3 sc0">ar</span><span class="fc3 sc0">a existir monopólio deve haver barr</span><span class="blank _1"></span><span class="fc3 sc0">eir</span><span class="fc3 sc0">as que impeçam a entr</span><span class="blank _1"></span><span class="fc3 sc0">ada de novas \ufb01rmas no mer</span><span class="blank _1"></span><span class="fc3 sc0">cado. </span></div><div class="t m2 x5 h7 y2e ff6 fs0 fc1 sc0 ls0 ws2d"><span class="fc3 sc0">Essas </span><span class="fc3 sc0">barr</span><span class="blank _1"></span><span class="fc3 sc0">eir</span><span class="fc3 sc0">as </span><span class="fc3 sc0">podem </span><span class="fc3 sc0">advir </span><span class="fc3 sc0">de </span><span class="fc3 sc0">diver</span><span class="blank _1"></span><span class="fc3 sc0">sas </span><span class="fc3 sc0">formas</span><span class="blank _1"></span><span class="fc3 sc0">, </span><span class="fc3 sc0">sendo </span><span class="fc3 sc0">o </span><span class="fc3 sc0">monopólio </span><span class="fc3 sc0">pur</span><span class="blank _1"></span><span class="fc3 sc0">o </span><span class="fc3 sc0">ou </span><span class="fc3 sc0">natur</span><span class="blank _1"></span><span class="fc3 sc0">al </span><span class="fc3 sc0">uma </span><span class="fc3 sc0">delas</span><span class="blank _1"></span><span class="fc3 sc0">. </span><span class="fc3 sc0">Esse </span></div><div class="t m2 x5 h7 y48 ff6 fs0 fc1 sc0 ls0 ws2e"><span class="fc3 sc0">caso ocorr</span><span class="fc3 sc0">e quando o mer</span><span class="blank _2"></span><span class="fc3 sc0">cado, por suas próprias car</span><span class="fc3 sc0">acterísticas</span><span class="blank _1"></span><span class="fc3 sc0">, exige a instalação de gr</span><span class="fc3 sc0">andes plantas </span></div><div class="t m2 x5 h7 y2f ff6 fs0 fc1 sc0 ls0 ws2f"><span class="fc3 sc0">industriais que oper</span><span class="fc3 sc0">am normalmente com economias de escala e custos unitários bastante baixos</span><span class="blank _2"></span><span class="fc3 sc0">, </span></div><div class="t m2 x5 h7 y49 ff6 fs0 fc1 sc0 ls0 ws27"><span class="fc3 sc0">possibilitando à empr</span><span class="fc3 sc0">esa cobr</span><span class="blank _2"></span><span class="fc3 sc0">ar pr</span><span class="fc3 sc0">eços baixos por seu pr</span><span class="blank _1"></span><span class="fc3 sc0">oduto, o que acaba pr</span><span class="fc3 sc0">aticamente inviabilizando </span></div><div class="t m2 x5 h7 y30 ff6 fs0 fc1 sc0 ls0 ws2"><span class="fc3 sc0">a entr</span><span class="fc3 sc0">ada de novos concorr</span><span class="blank _2"></span><span class="fc3 sc0">entes</span><span class="fc3 sc0">.</span></div><div class="t m2 x6 h7 y31 ff6 fs0 fc1 sc0 ls0 ws30"><span class="fc3 sc0">P</span><span class="blank _2"></span><span class="fc3 sc0">odemos </span><span class="fc3 sc0">ainda </span><span class="fc3 sc0">elencar </span><span class="fc3 sc0">como </span><span class="fc3 sc0">barr</span><span class="fc3 sc0">eir</span><span class="blank _1"></span><span class="fc3 sc0">as </span><span class="fc3 sc0">o </span><span class="fc3 sc0">elevado </span><span class="fc3 sc0">volume de </span><span class="fc3 sc0">capital </span><span class="fc3 sc0">r</span><span class="blank _1"></span><span class="fc3 sc0">equerido </span><span class="fc3 sc0">par</span><span class="fc3 sc0">a </span><span class="fc3 sc0">montar uma </span></div><div class="t m2 x5 h7 y4a ff6 fs0 fc1 sc0 ls0 ws31"><span class="fc3 sc0">indústria monopolista, as mar</span><span class="fc3 sc0">cas e patentes</span><span class="blank _2"></span><span class="fc3 sc0">, o contr</span><span class="fc3 sc0">ole de matéria\u2011prima básica, bem como as instituições</span><span class="blank _1"></span><span class="fc3 sc0">. </span></div><div class="t m2 x5 h7 y32 ff6 fs0 fc1 sc0 ls0 ws32"><span class="fc3 sc0">A legislação br</span><span class="fc3 sc0">asileir</span><span class="blank _2"></span><span class="fc3 sc0">a acer</span><span class="fc3 sc0">ca do tema pr</span><span class="blank _1"></span><span class="fc3 sc0">oíbe a existência de monopólio, permitido apenas par</span><span class="fc3 sc0">a aqueles </span></div><div class="t m2 x5 h7 y4b ff6 fs0 fc1 sc0 ls0 ws29"><span class="fc3 sc0">segmentos de mer</span><span class="fc3 sc0">cado em que, par</span><span class="blank _2"></span><span class="fc3 sc0">a perfeito funcionamento, deva existir apenas uma empr</span><span class="fc3 sc0">esa. São os </span></div><div class="t m2 x5 h7 y33 ff6 fs0 fc1 sc0 ls0 ws33"><span class="fc3 sc0">chamados monopólios institucionais ou estatais</span><span class="fc3 sc0">, consider</span><span class="blank _2"></span><span class="fc3 sc0">ados estr</span><span class="fc3 sc0">atégicos ou de segur</span><span class="blank _1"></span><span class="fc3 sc0">ança nacional. </span></div><div class="t m2 x5 h7 y4c ff6 fs0 fc1 sc0 ls0 ws34"><span class="fc3 sc0">Observa\u2011se atualmente, porém, que há uma movimentação par</span><span class="fc3 sc0">a que segmentos monopolizados sejam </span></div><div class="t m2 x5 h7 y34 ff6 fs0 fc1 sc0 ls0 ws16"><span class="fc3 sc0">privatizados</span><span class="fc3 sc0">.</span></div><div class="t m2 x6 h7 y36 ff6 fs0 fc1 sc0 ls0 ws35"><span class="fc3 sc0">Como existem barr</span><span class="fc3 sc0">eir</span><span class="blank _2"></span><span class="fc3 sc0">as à entr</span><span class="fc3 sc0">ada de novas empr</span><span class="blank _1"></span><span class="fc3 sc0">esas</span><span class="fc3 sc0">, os lucr</span><span class="blank _1"></span><span class="fc3 sc0">os extr</span><span class="blank _1"></span><span class="fc3 sc0">aor</span><span class="blank _1"></span><span class="fc3 sc0">dinários devem per</span><span class="blank _1"></span><span class="fc3 sc0">sistir </span></div><div class="t m2 x5 h7 y4d ff6 fs0 fc1 sc0 ls0 ws36"><span class="fc3 sc0">também no longo pr</span><span class="fc3 sc0">azo nos mer</span><span class="blank _2"></span><span class="fc3 sc0">cados monopolizados</span><span class="fc3 sc0">. Nessa estrutur</span><span class="blank _1"></span><span class="fc3 sc0">a de mer</span><span class="fc3 sc0">cado, a curva de demanda </span></div><div class="t m2 x5 h7 y37 ff6 fs0 fc1 sc0 ls0 ws2c"><span class="fc3 sc0">da empr</span><span class="fc3 sc0">esa é a própria curva de demanda do mer</span><span class="blank _2"></span><span class="fc3 sc0">cado como um todo. Ao ser exclusiva no mer</span><span class="fc3 sc0">cado, </span></div><div class="t m2 x5 h7 y38 ff6 fs0 fc1 sc0 ls0 ws37"><span class="fc3 sc0">a empr</span><span class="fc3 sc0">esa não estará sujeita aos pr</span><span class="blank _2"></span><span class="fc3 sc0">eços vigentes</span><span class="fc3 sc0">. Isso não signi\ufb01ca, porém, que poderá aumentar os </span></div><div class="t m2 x5 h7 y39 ff6 fs0 fc1 sc0 ls0 ws38"><span class="fc3 sc0">pr</span><span class="fc3 sc0">eços inde\ufb01nidamente. Deve, pois sim, de alguma forma, se adequar aos padrões de demanda dos </span></div><div class="t m2 x5 h7 y3a ff6 fs0 fc1 sc0 ls0 ws16"><span class="fc3 sc0">consumidor</span><span class="fc3 sc0">es</span><span class="blank _2"></span><span class="fc3 sc0">.</span></div><div class="t m2 x6 h7 y3c ff6 fs0 fc1 sc0 ls0 ws39"><span class="fc3 sc0">Outr</span><span class="fc3 sc0">a estrutur</span><span class="blank _2"></span><span class="fc3 sc0">a de mer</span><span class="fc3 sc0">cado é aquela formada pelos oligopólios</span><span class="blank _1"></span><span class="fc3 sc0">. O oligopólio é um tipo de estrutur</span><span class="fc3 sc0">a </span></div><div class="t m2 x5 h7 y3d ff6 fs0 fc1 sc0 ls0 ws3a"><span class="fc3 sc0">car</span><span class="fc3 sc0">acterizada </span><span class="blank _1"></span><span class="fc3 sc0">por </span><span class="fc3 sc0">um </span><span class="fc3 sc0">pequeno númer</span><span class="fc3 sc0">o </span><span class="fc3 sc0">de empr</span><span class="blank _1"></span><span class="fc3 sc0">esas que </span><span class="fc3 sc0">dominam </span><span class="fc3 sc0">a oferta de </span><span class="fc3 sc0">mer</span><span class="blank _1"></span><span class="fc3 sc0">cado, </span><span class="fc3 sc0">como </span><span class="fc3 sc0">o </span><span class="fc3 sc0">da </span></div><div class="t m2 x5 h7 y4e ff6 fs0 fc1 sc0 ls0 ws3b"><span class="fc3 sc0">indústria automobilística, ou então, no qual há um gr</span><span class="fc3 sc0">ande númer</span><span class="blank _2"></span><span class="fc3 sc0">o de empr</span><span class="fc3 sc0">esas com poucas dominando </span></div><div class="t m2 x5 h7 y3e ff6 fs0 fc1 sc0 ls0 ws2"><span class="fc3 sc0">o mer</span><span class="fc3 sc0">cado, como a indústria de bebidas</span><span class="blank _2"></span><span class="fc3 sc0">.</span></div><div class="t m2 x6 h7 y40 ff6 fs0 fc1 sc0 ls0 ws3c"><span class="fc3 sc0">No </span><span class="fc3 sc0">oligopólio, tanto </span><span class="fc3 sc0">as </span><span class="fc3 sc0">quantidades </span><span class="fc3 sc0">ofertadas quanto </span><span class="fc3 sc0">os </span><span class="fc3 sc0">pr</span><span class="blank _1"></span><span class="fc3 sc0">eços </span><span class="fc3 sc0">são </span><span class="fc3 sc0">\ufb01xados </span><span class="fc3 sc0">entr</span><span class="fc3 sc0">e </span><span class="blank _1"></span><span class="fc3 sc0">as </span><span class="fc3 sc0">empr</span><span class="fc3 sc0">esas</span><span class="blank _1"></span><span class="fc3 sc0">, </span></div><div class="t m2 x5 h7 y4f ff6 fs0 fc1 sc0 ls0 wsd"><span class="fc3 sc0">muitas vezes</span><span class="fc3 sc0">, por meio de conluios ou cartéis (NOGAMI e P</span><span class="blank _2"></span><span class="fc3 sc0">ASSOS, 2003). Normalmente, as empr</span><span class="fc3 sc0">esas </span></div><div class="t m2 x5 h7 y41 ff6 fs0 fc1 sc0 ls0 ws3d"><span class="fc3 sc0">discutem suas estrutur</span><span class="fc3 sc0">as de custos</span><span class="blank _2"></span><span class="fc3 sc0">, embor</span><span class="fc3 sc0">a isso não ocorr</span><span class="blank _1"></span><span class="fc3 sc0">a com r</span><span class="fc3 sc0">elação a sua estr</span><span class="blank _1"></span><span class="fc3 sc0">atégia de pr</span><span class="blank _1"></span><span class="fc3 sc0">odução e </span></div><div class="t m2 x5 h7 y42 ff6 fs0 fc1 sc0 ls0 ws3e"><span class="fc3 sc0">de marketing. Há uma empr</span><span class="fc3 sc0">esa líder que, via de r</span><span class="blank _2"></span><span class="fc3 sc0">egr</span><span class="fc3 sc0">a, \ufb01xa o pr</span><span class="blank _1"></span><span class="fc3 sc0">eço, r</span><span class="fc3 sc0">espeitando as estrutur</span><span class="blank _1"></span><span class="fc3 sc0">as de custos </span></div><div class="t m2 x5 h7 y43 ff6 fs0 fc1 sc0 ls0 ws3f"><span class="fc3 sc0">das demais</span><span class="fc3 sc0">, e há empr</span><span class="blank _2"></span><span class="fc3 sc0">esas satélites que seguem as r</span><span class="fc3 sc0">egr</span><span class="blank _1"></span><span class="fc3 sc0">as ditadas pelas líder</span><span class="fc3 sc0">es</span><span class="blank _1"></span><span class="fc3 sc0">. Esse é o modelo chamado </span></div><div class="t m2 x5 h7 y44 ff6 fs0 fc1 sc0 ls0 ws2"><span class="fc3 sc0">de lider</span><span class="fc3 sc0">ança de pr</span><span class="blank _2"></span><span class="fc3 sc0">eços</span><span class="fc3 sc0">.</span></div></div><div class="pi" data-data="{"ctm":[1.000000,0.000000,0.000000,1.000000,0.000000,0.000000]}"></div></div> <div id="pf4" class="pf w0 h0" data-page-no="4"><div class="pc pc4 w0 h0"><img fetchpriority="low" loading="lazy" class="bi x0 y0 w1 h1" alt="" src="https://files.passeidireto.com/46bd379d-fa67-4f44-9c9c-33dd69eaafa6/bg4.png"><div class="t m0 xd h2 y1 ff1 fs0 fc0 sc0 ls0"><span class="fc3 sc0">66</span></div><div class="t m0 x2 h3 y2 ff8 fs1 fc0 sc0 ls0 ws2"><span class="fc3 sc0">Unidade II</span></div><div class="t m1 xe h4 y24 ff9 fs2 fc1 sc0 ls0 ws2"><span class="fc3 sc0">Revisão: - Diagr</span><span class="fc3 sc0">amação: Everton - 29/04/1</span><span class="blank _0"></span><span class="fc3 sc0">1 // Redimensionamento - Ger</span><span class="fc3 sc0">aldo - Corr</span><span class="blank _1"></span><span class="fc3 sc0">eção: Már</span><span class="fc3 sc0">cio - 17/0</span><span class="blank _1"></span><span class="fc3 sc0">1/20</span><span class="blank _1"></span><span class="fc3 sc0">12</span></div><div class="t m2 xf h7 y25 ff6 fs0 fc1 sc0 ls0 ws40"><span class="fc3 sc0">Quanto aos objetivos da empr</span><span class="fc3 sc0">esa oligopolista de maximização de r</span><span class="blank _2"></span><span class="fc3 sc0">esultados</span><span class="fc3 sc0">, a teoria micr</span><span class="blank _1"></span><span class="fc3 sc0">oeconômica </span></div><div class="t m2 x10 h7 y26 ff6 fs0 fc1 sc0 ls0 ws41"><span class="fc3 sc0">abor</span><span class="fc3 sc0">da duas corr</span><span class="blank _2"></span><span class="fc3 sc0">entes: aquela apr</span><span class="fc3 sc0">esentada pela teoria mar</span><span class="blank _1"></span><span class="fc3 sc0">ginalista e a apr</span><span class="fc3 sc0">esentada pela or</span><span class="blank _1"></span><span class="fc3 sc0">ganização </span></div><div class="t m2 x10 h7 y45 ff6 fs0 fc1 sc0 ls0"><span class="fc3 sc0">industrial.</span></div><div class="t m2 xf h7 y28 ff6 fs0 fc1 sc0 ls0 ws2"><span class="fc3 sc0">P</span><span class="blank _2"></span><span class="fc3 sc0">ela abor</span><span class="fc3 sc0">dagem neoclássico\u2011mar</span><span class="blank _1"></span><span class="fc3 sc0">ginalista, a maximização de lucr</span><span class="fc3 sc0">os se dá por:</span></div><div class="t m2 xf h7 y29 ff6 fs0 fc1 sc0 ls0 ws2"><span class="fc3 sc0">L</span><span class="fc3 sc0">T = RT \u2013 CT</span></div><div class="t m2 xf h7 y2b ff6 fs0 fc1 sc0 ls0 ws2"><span class="fc3 sc0">onde: L</span><span class="fc3 sc0">T = lucr</span><span class="blank _2"></span><span class="fc3 sc0">o total; RT = r</span><span class="fc3 sc0">eceita total; CT = custo total</span></div><div class="t m2 xf h7 y2c ff6 fs0 fc1 sc0 ls0 ws3d"><span class="fc3 sc0">De acor</span><span class="fc3 sc0">do com essa abor</span><span class="blank _2"></span><span class="fc3 sc0">dagem, basta que os custos de pr</span><span class="fc3 sc0">odução sejam menor</span><span class="blank _1"></span><span class="fc3 sc0">es do que as r</span><span class="fc3 sc0">eceitas </span></div><div class="t m2 x10 h7 y2d ff6 fs0 fc1 sc0 ls0 ws2"><span class="fc3 sc0">de vendas par</span><span class="fc3 sc0">a que haja lucr</span><span class="blank _2"></span><span class="fc3 sc0">os par</span><span class="fc3 sc0">a a empr</span><span class="blank _1"></span><span class="fc3 sc0">esa oligopolista.</span></div><div class="t m2 xf h7 y48 ff6 fs0 fc1 sc0 ls0 ws42"><span class="fc3 sc0">A abor</span><span class="fc3 sc0">dagem industrial não enfatiza a maximização de lucr</span><span class="blank _2"></span><span class="fc3 sc0">os pur</span><span class="fc3 sc0">a e simples</span><span class="blank _1"></span><span class="fc3 sc0">, mas</span><span class="fc3 sc0">, sim, a maximização </span></div><div class="t m2 x10 h7 y2f ff6 fs0 fc1 sc0 ls0 ws2"><span class="fc3 sc0">do </span></div><div class="t m3 x5 h8 y50 ff6 fs5 fc1 sc0 ls0"><span class="fc3 sc0">mark\u2011up</span></div><div class="t m2 x11 h7 y50 ff6 fs0 fc1 sc0 ls0 ws43"><span class="fc3 sc0">. A teoria do </span></div><div class="t m3 x12 h8 y50 ff6 fs5 fc1 sc0 ls0"><span class="fc3 sc0">mark\u2011up</span></div><div class="t m2 x13 h7 y50 ff6 fs0 fc1 sc0 ls0 ws43"><span class="fc3 sc0"> r</span><span class="fc3 sc0">epousa na constatação empírica de que as empr</span><span class="blank _2"></span><span class="fc3 sc0">esas não conseguem </span></div><div class="t m2 x10 h7 y51 ff6 fs0 fc1 sc0 ls0 ws44"><span class="fc3 sc0">pr</span><span class="fc3 sc0">ever adequadamente a demanda por seu pr</span><span class="blank _2"></span><span class="fc3 sc0">oduto e, portanto, suas r</span><span class="fc3 sc0">eceitas</span><span class="blank _1"></span><span class="fc3 sc0">, mas conhecem seus </span></div><div class="t m2 x10 h7 y52 ff6 fs0 fc1 sc0 ls0 ws45"><span class="fc3 sc0">custos</span><span class="fc3 sc0">. Difer</span><span class="blank _2"></span><span class="fc3 sc0">e da teoria mar</span><span class="fc3 sc0">ginalista, segundo a qual a empr</span><span class="blank _1"></span><span class="fc3 sc0">esa, par</span><span class="fc3 sc0">a \ufb01xar seu pr</span><span class="blank _1"></span><span class="fc3 sc0">eço no lucr</span><span class="blank _1"></span><span class="fc3 sc0">o máximo, </span></div><div class="t m2 x10 h7 y53 ff6 fs0 fc1 sc0 ls0 ws3b"><span class="fc3 sc0">pr</span><span class="fc3 sc0">ecisa pr</span><span class="blank _2"></span><span class="fc3 sc0">ever também as r</span><span class="fc3 sc0">eceitas</span><span class="blank _1"></span><span class="fc3 sc0">, o que envolve conhecer a demanda por seu pr</span><span class="fc3 sc0">oduto par</span><span class="blank _1"></span><span class="fc3 sc0">a igualar suas </span></div><div class="t m2 x10 h7 y54 ff6 fs0 fc1 sc0 ls0 ws2"><span class="fc3 sc0">r</span><span class="fc3 sc0">eceitas mar</span><span class="blank _2"></span><span class="fc3 sc0">ginais aos custos mar</span><span class="fc3 sc0">ginais</span><span class="blank _1"></span><span class="fc3 sc0">.</span></div><div class="t m2 xf h7 y55 ff6 fs0 fc1 sc0 ls0 ws39"><span class="fc3 sc0">P</span><span class="blank _2"></span><span class="fc3 sc0">ar</span><span class="fc3 sc0">a que a empr</span><span class="blank _1"></span><span class="fc3 sc0">esa chegue ao pr</span><span class="fc3 sc0">eço de venda, deverá então ter em mente seus custos de pr</span><span class="blank _1"></span><span class="fc3 sc0">odução </span></div><div class="t m2 x10 h7 y56 ff6 fs0 fc1 sc0 ls0 ws2"><span class="fc3 sc0">e saber qual sua taxa de </span></div><div class="t m3 x14 h8 y57 ff6 fs5 fc1 sc0 ls0"><span class="fc3 sc0">mark\u2011up</span></div><div class="t m2 x15 h7 y57 ff6 fs0 fc1 sc0 ls0 ws2"><span class="fc3 sc0">. Então:</span></div><div class="t m2 xf h7 y58 ff6 fs0 fc1 sc0 ls0 ws2"><span class="fc3 sc0">p = (1 + m)c</span></div><div class="t m2 xf h7 y59 ff6 fs0 fc1 sc0 ls0 ws39"><span class="fc3 sc0">onde: p = pr</span><span class="fc3 sc0">eço do pr</span><span class="blank _2"></span><span class="fc3 sc0">oduto; m = taxa de </span></div><div class="t m3 x16 h8 y5a ff6 fs5 fc1 sc0 ls0 ws2"><span class="fc3 sc0">mark\u2011up, </span></div><div class="t m2 x17 h7 y5a ff6 fs0 fc1 sc0 ls0 ws39"><span class="fc3 sc0">que é uma por</span><span class="fc3 sc0">centagem sobr</span><span class="blank _2"></span><span class="fc3 sc0">e os custos dir</span><span class="fc3 sc0">etos; </span></div><div class="t m2 x10 h7 y5b ff6 fs0 fc1 sc0 ls0 ws2"><span class="fc3 sc0">c = custo dir</span><span class="fc3 sc0">eto unitário</span></div><div class="t m2 xf h7 y5c ff6 fs0 fc1 sc0 ls0 ws3b"><span class="fc3 sc0">Dessa forma, o </span></div><div class="t m3 x18 h8 y5d ff6 fs5 fc1 sc0 ls0"><span class="fc3 sc0">mark\u2011up</span></div><div class="t m2 x19 h7 y5d ff6 fs0 fc1 sc0 ls0 ws3b"><span class="fc3 sc0"> será dado pela difer</span><span class="fc3 sc0">ença entr</span><span class="blank _2"></span><span class="fc3 sc0">e a r</span><span class="fc3 sc0">eceita de vendas e os custos dir</span><span class="blank _1"></span><span class="fc3 sc0">etos</span><span class="fc3 sc0">. A taxa </span></div><div class="t m2 x10 h7 y5e ff6 fs0 fc1 sc0 ls0 ws2"><span class="fc3 sc0">de </span></div><div class="t m3 x5 h8 y5f ff6 fs5 fc1 sc0 ls0 ws2"><span class="fc3 sc0">mark\u2011up </span></div><div class="t m2 x1a h7 y5f ff6 fs0 fc1 sc0 ls0 ws2e"><span class="fc3 sc0">deve cobrir</span><span class="blank _2"></span><span class="fc3 sc0">, além dos custos dir</span><span class="blank _1"></span><span class="fc3 sc0">etos</span><span class="fc3 sc0">, os custos \ufb01xos; deve também atender uma certa taxa </span></div><div class="t m2 x10 h7 y60 ff6 fs0 fc1 sc0 ls0 ws2"><span class="fc3 sc0">de r</span><span class="fc3 sc0">entabilidade desejada pela empr</span><span class="blank _2"></span><span class="fc3 sc0">esa oligopolista.</span></div><div class="t m2 xf h7 y61 ff6 fs0 fc1 sc0 ls0 ws46"><span class="fc3 sc0">A concorrência monopolista é uma estrutur</span><span class="fc3 sc0">a intermediária entr</span><span class="blank _2"></span><span class="fc3 sc0">e a concorrência perfeita e o </span></div><div class="t m2 x10 h7 y62 ff6 fs0 fc1 sc0 ls0 ws2"><span class="fc3 sc0">monopólio, mas que não se confunde com o oligopólio.</span></div><div class="t m2 xf h7 y63 ff6 fs0 fc1 sc0 ls0 ws47"><span class="fc3 sc0">Na concorrência monopolista há um númer</span><span class="fc3 sc0">o r</span><span class="blank _2"></span><span class="fc3 sc0">elativamente gr</span><span class="fc3 sc0">ande de empr</span><span class="blank _1"></span><span class="fc3 sc0">esas com poder </span></div><div class="t m2 x10 h7 y64 ff6 fs0 fc1 sc0 ls0 ws48"><span class="fc3 sc0">concorr</span><span class="fc3 sc0">encial, </span><span class="blank _1"></span><span class="fc3 sc0">porém, com segmentos de </span><span class="fc3 sc0">mer</span><span class="fc3 sc0">cado </span><span class="fc3 sc0">e </span><span class="fc3 sc0">pr</span><span class="blank _1"></span><span class="fc3 sc0">odutos difer</span><span class="blank _1"></span><span class="fc3 sc0">enciados</span><span class="blank _1"></span><span class="fc3 sc0">, seja por </span><span class="fc3 sc0">car</span><span class="blank _1"></span><span class="fc3 sc0">acterísticas </span></div><div class="t m2 x10 h7 y65 ff6 fs0 fc1 sc0 ls0 ws2"><span class="fc3 sc0">físicas</span><span class="fc3 sc0">, pelas embalagens ou pela pr</span><span class="blank _2"></span><span class="fc3 sc0">estação de serviços</span><span class="fc3 sc0">.</span></div><div class="t m2 xf h7 y66 ff6 fs0 fc1 sc0 ls0 ws49"><span class="fc3 sc0">T</span><span class="fc3 sc0">ais empr</span><span class="blank _2"></span><span class="fc3 sc0">esas detêm alguma mar</span><span class="fc3 sc0">gem de manobr</span><span class="blank _1"></span><span class="fc3 sc0">a par</span><span class="fc3 sc0">a \ufb01xação dos pr</span><span class="blank _1"></span><span class="fc3 sc0">eços</span><span class="blank _1"></span><span class="fc3 sc0">, que não é muito ampla, </span></div><div class="t m2 x10 h7 y67 ff6 fs0 fc1 sc0 ls0 ws4a"><span class="fc3 sc0">uma vez que existem pr</span><span class="fc3 sc0">odutos substitutos no mer</span><span class="blank _2"></span><span class="fc3 sc0">cado. Essas car</span><span class="fc3 sc0">acterísticas acabam dando um pequeno </span></div><div class="t m2 x10 h7 y68 ff6 fs0 fc1 sc0 ls0 ws4b"><span class="fc3 sc0">poder monopolista sobr</span><span class="fc3 sc0">e o pr</span><span class="blank _2"></span><span class="fc3 sc0">eço de seu pr</span><span class="fc3 sc0">oduto, embor</span><span class="blank _1"></span><span class="fc3 sc0">a o mer</span><span class="fc3 sc0">cado seja competitivo. O quadr</span><span class="blank _1"></span><span class="fc3 sc0">o 3, a </span></div><div class="t m2 x10 h7 y69 ff6 fs0 fc1 sc0 ls0 ws2"><span class="fc3 sc0">seguir</span><span class="blank _2"></span><span class="fc3 sc0">, r</span><span class="blank _1"></span><span class="fc3 sc0">esume car</span><span class="fc3 sc0">acterísticas acer</span><span class="blank _1"></span><span class="fc3 sc0">ca das estrutur</span><span class="blank _1"></span><span class="fc3 sc0">as de mer</span><span class="blank _1"></span><span class="fc3 sc0">cado.</span></div></div><div class="pi" data-data="{"ctm":[1.000000,0.000000,0.000000,1.000000,0.000000,0.000000]}"></div></div> <div id="pf5" class="pf w0 h0" data-page-no="5"><div class="pc pc5 w0 h0"><img fetchpriority="low" loading="lazy" class="bi x0 y0 w1 h1" alt="" src="https://files.passeidireto.com/46bd379d-fa67-4f44-9c9c-33dd69eaafa6/bg5.png"><div class="t m0 x1 h2 y1 ff1 fs0 fc0 sc0 ls0"><span class="fc3 sc0">67</span></div><div class="t m0 x2 h3 y2 ff2 fs1 fc0 sc0 ls0 ws2"><span class="fc3 sc0">ECONOMIA E NEGÓCIOS</span></div><div class="t m1 x3 h4 y3 ff3 fs2 fc1 sc0 ls0 ws2"><span class="fc3 sc0">Revisão: - Diagr</span><span class="fc3 sc0">amação: Everton - 29/04/1</span><span class="blank _0"></span><span class="fc3 sc0">1 // Redimensionamento - Ger</span><span class="fc3 sc0">aldo - Corr</span><span class="blank _1"></span><span class="fc3 sc0">eção: Már</span><span class="fc3 sc0">cio - 17/0</span><span class="blank _1"></span><span class="fc3 sc0">1/20</span><span class="blank _1"></span><span class="fc3 sc0">12</span></div><div class="t m2 x1b h9 y6a ff5 fs0 fc1 sc0 ls0 ws2"><span class="fc3 sc0"> Saiba mais</span></div><div class="t m2 x1c h7 y6b ff6 fs0 fc1 sc0 ls0 ws5e"><span class="fc3 sc0">T</span><span class="fc3 sc0">emos à disposição uma liter</span><span class="blank _2"></span><span class="fc3 sc0">atur</span><span class="fc3 sc0">a bastante vasta sobr</span><span class="blank _1"></span><span class="fc3 sc0">e as estrutur</span><span class="fc3 sc0">as </span></div><div class="t m2 x1d h7 y6c ff6 fs0 fc1 sc0 ls0 ws5f"><span class="fc3 sc0">de </span><span class="fc3 sc0">mer</span><span class="blank _1"></span><span class="fc3 sc0">cado. </span><span class="fc3 sc0">Recomendamos </span><span class="fc3 sc0">que </span><span class="fc3 sc0">você </span><span class="fc3 sc0">leia </span></div><div class="t m3 x1e h8 y6d ff6 fs5 fc1 sc0 ls0 ws60"><span class="fc3 sc0">P</span><span class="blank _2"></span><span class="fc3 sc0">olíticas </span><span class="fc3 sc0">de </span><span class="fc3 sc0">concorrência: </span></div><div class="t m3 x1d h8 y6e ff6 fs5 fc1 sc0 ls0 ws61"><span class="fc3 sc0">tendências r</span><span class="blank _1"></span><span class="fc3 sc0">ecentes e o estado da arte no Br</span><span class="fc3 sc0">asil</span></div><div class="t m2 x1f h7 y6f ff6 fs0 fc1 sc0 ls0 ws62"><span class="fc3 sc0">, de Lucia Helena Salgado. </span></div><div class="t m2 x1d h7 y70 ff6 fs0 fc1 sc0 ls0 ws63"><span class="fc3 sc0">Disponível </span><span class="fc3 sc0">em: </span><span class="fc3 sc0"><http://getinternet.ipea.gov</span><span class="blank _2"></span><span class="fc3 sc0">.br/pub/td/1995/td_0385.pdf>. </span></div><div class="t m2 x1d h7 y71 ff6 fs0 fc1 sc0 ls0 ws2"><span class="fc3 sc0">Acesso em: 23 mar</span><span class="blank _2"></span><span class="fc3 sc0">. 20</span><span class="blank _2"></span><span class="fc3 sc0">1</span><span class="blank _0"></span><span class="fc3 sc0">1. Na obr</span><span class="blank _1"></span><span class="fc3 sc0">a a autor</span><span class="blank _1"></span><span class="fc3 sc0">a discute políticas antitrustes</span><span class="blank _1"></span><span class="fc3 sc0">.</span></div><div class="t m2 x1c h7 y72 ff6 fs0 fc1 sc0 ls0 ws18"><span class="fc3 sc0">T</span><span class="fc3 sc0">ambém </span><span class="blank _1"></span><span class="fc3 sc0">sugerimos a leitur</span><span class="fc3 sc0">a </span><span class="fc3 sc0">do texto </span></div><div class="t m3 x20 h8 y73 ff6 fs5 fc1 sc0 ls0 ws64"><span class="fc3 sc0">Do </span><span class="fc3 sc0">vinho </span><span class="fc3 sc0">ao </span><span class="fc3 sc0">café: </span><span class="fc3 sc0">aspectos </span><span class="fc3 sc0">sobr</span><span class="blank _1"></span><span class="fc3 sc0">e </span></div><div class="t m3 x1d h8 y74 ff6 fs5 fc1 sc0 ls0 ws65"><span class="fc3 sc0">a </span><span class="fc3 sc0">política </span><span class="fc3 sc0">de </span><span class="fc3 sc0">difer</span><span class="blank _1"></span><span class="fc3 sc0">enciação</span></div><div class="t m2 x21 h7 y75 ff6 fs0 fc1 sc0 ls0 ws66"><span class="fc3 sc0">, </span><span class="fc3 sc0">de </span><span class="fc3 sc0">Alexandr</span><span class="blank _1"></span><span class="fc3 sc0">e </span><span class="fc3 sc0">Macchione </span><span class="fc3 sc0">Saes</span><span class="fc3 sc0">, </span><span class="fc3 sc0">que </span><span class="fc3 sc0">analisa </span><span class="fc3 sc0">o </span></div><div class="t m2 x1d h7 y76 ff6 fs0 fc1 sc0 ls0 ws67"><span class="fc3 sc0">caso da difer</span><span class="fc3 sc0">enciação de pr</span><span class="blank _2"></span><span class="fc3 sc0">odutos em dois difer</span><span class="fc3 sc0">entes mer</span><span class="blank _1"></span><span class="fc3 sc0">cados</span><span class="fc3 sc0">. Disponível </span></div><div class="t m2 x1d h7 y77 ff6 fs0 fc1 sc0 ls0 ws68"><span class="fc3 sc0">em: <ftp://ftp.sp.gov</span><span class="blank _2"></span><span class="fc3 sc0">.br/ftipea/publicacoes/tec1\u20110</span><span class="blank _1"></span><span class="fc3 sc0">206.pdf>. Acesso em 23 </span></div><div class="t m2 x1d h7 y78 ff6 fs0 fc1 sc0 ls0 ws2"><span class="fc3 sc0">mar</span><span class="blank _2"></span><span class="fc3 sc0">. 20</span><span class="blank _2"></span><span class="fc3 sc0">1</span><span class="blank _0"></span><span class="fc3 sc0">1.</span></div><div class="t m2 x22 ha y79 ff7 fs6 fc0 sc0 ls0 ws4c"><span class="fc3 sc0">E</span><span class="fc3 sc0">strutur</span><span class="blank _1"></span><span class="fc3 sc0">a</span><span class="blank"> </span><span class="ws2 v1"><span class="fc3 sc0">Númer</span><span class="blank _1"></span><span class="fc3 sc0">o de </span></span></div><div class="t m2 x8 hb y7a ff7 fs6 fc0 sc0 ls0 ws4d"><span class="fc3 sc0">empr</span><span class="fc3 sc0">es</span><span class="blank _1"></span><span class="fc3 sc0">as</span><span class="blank"> </span><span class="ws2 v1"><span class="fc3 sc0">Tipo de pr</span><span class="blank _1"></span><span class="fc3 sc0">oduto</span><span class="blank _5"> </span><span class="v1"><span class="fc3 sc0">Condições de </span></span></span></div><div class="t m2 x23 hc y7a ff7 fs6 fc0 sc0 ls0 ws2"><span class="fc3 sc0">entr</span><span class="fc3 sc0">ada e s</span><span class="blank _1"></span><span class="fc3 sc0">aída</span></div><div class="t m2 x24 hc y7b ff7 fs6 fc0 sc0 ls0 ws2"><span class="fc3 sc0">In\ufb02uência </span></div><div class="t m2 x25 ha y7a ff7 fs6 fc0 sc0 ls0 ws2"><span class="fc3 sc0">sobr</span><span class="fc3 sc0">e o pr</span><span class="blank _1"></span><span class="fc3 sc0">eço</span><span class="blank _6"> </span><span class="v1"><span class="fc3 sc0">Exemplos</span></span></div><div class="t m2 x26 hc y7c ff7 fs6 fc0 sc0 ls0 ws2"><span class="fc3 sc0">Concorrência </span></div><div class="t m2 x27 hd y7d ff7 fs6 fc0 sc0 ls0 ws4e"><span class="fc3 sc0">perfeita</span><span class="blank"> </span><span class="ff6 fc1 ws4f v1"><span class="fc3 sc0">Muitas</span><span class="blank"> </span><span class="ws2 v1"><span class="fc3 sc0">Pr</span><span class="fc3 sc0">oduto </span></span></span></div><div class="t m2 x4 he y7e ff6 fs6 fc1 sc0 ls0 ws50"><span class="fc3 sc0">homogêneo</span><span class="blank"> </span><span class="ws51 v1"><span class="fc3 sc0">Fácil</span><span class="blank"> </span></span><span class="ws2 v2"><span class="fc3 sc0">Nenhuma, pois </span></span></div><div class="t m2 x28 hf y7f ff6 fs6 fc1 sc0 ls0 ws2"><span class="fc3 sc0">são tomador</span><span class="fc3 sc0">as de </span></div><div class="t m2 x29 hf y80 ff6 fs6 fc1 sc0 ls0 ws52"><span class="fc3 sc0">pr</span><span class="fc3 sc0">eços</span></div><div class="t m2 x2a hf y81 ff6 fs6 fc1 sc0 ls0 ws2"><span class="fc3 sc0">Alguns pr</span><span class="fc3 sc0">odutos </span></div><div class="t m2 x2b hf y7e ff6 fs6 fc1 sc0 ls0"><span class="fc3 sc0">agrícolas</span></div><div class="t m2 x2c h10 y82 ff7 fs6 fc0 sc0 ls0 ws53"><span class="fc3 sc0">Monopólio</span><span class="blank"> </span><span class="ff6 fc1 ws54 v0"><span class="fc3 sc0">Uma</span><span class="blank"> </span><span class="ws2 v1"><span class="fc3 sc0">Pr</span><span class="fc3 sc0">oduto único sem </span></span></span></div><div class="t m2 x2d h11 y83 ff6 fs6 fc1 sc0 ls0 ws2"><span class="fc3 sc0">substituto próximo</span><span class="blank _7"> </span><span class="ws55 v1"><span class="fc3 sc0">Difícil</span><span class="blank _8"> </span><span class="fc3 sc0">Forte</span><span class="blank"> </span></span><span class="v3"><span class="fc3 sc0">Serviços de ener</span><span class="fc3 sc0">gia </span></span></div><div class="t m2 x2e hf y83 ff6 fs6 fc1 sc0 ls0"><span class="fc3 sc0">elétrica</span></div><div class="t m2 x26 hc y84 ff7 fs6 fc0 sc0 ls0 ws2"><span class="fc3 sc0">Concorrência </span></div><div class="t m2 x6 hd y85 ff7 fs6 fc0 sc0 ls0 ws56"><span class="fc3 sc0">monopoli</span><span class="fc3 sc0">sta</span><span class="blank"> </span><span class="ff6 fc1 ws4f v1"><span class="fc3 sc0">Muitas</span><span class="blank"> </span><span class="ws2 v1"><span class="fc3 sc0">Pr</span><span class="blank _1"></span><span class="fc3 sc0">oduto </span></span></span></div><div class="t m2 x4 h11 y86 ff6 fs6 fc1 sc0 ls0 ws57"><span class="fc3 sc0">difer</span><span class="fc3 sc0">enciado</span><span class="blank"> </span><span class="ws58 v1"><span class="fc3 sc0">Fácil</span><span class="blank _9"> </span><span class="fc3 sc0">Leve</span><span class="blank"> </span></span><span class="ws2 v3"><span class="fc3 sc0">Comér</span><span class="fc3 sc0">cio var</span><span class="blank _1"></span><span class="fc3 sc0">ejista, </span></span></div><div class="t m2 x2f hf y86 ff6 fs6 fc1 sc0 ls0 ws2"><span class="fc3 sc0">r</span><span class="fc3 sc0">estaur</span><span class="blank _1"></span><span class="fc3 sc0">antes</span><span class="blank _1"></span><span class="fc3 sc0">, farmácias</span></div><div class="t m2 x2c h10 y87 ff7 fs6 fc0 sc0 ls0 ws59"><span class="fc3 sc0">Oligopólio</span><span class="blank"> </span><span class="ff6 fc1 ws5a v0"><span class="fc3 sc0">P</span><span class="blank _1"></span><span class="fc3 sc0">oucas</span><span class="blank"> </span><span class="ws2 v1"><span class="fc3 sc0">Homogêneo ou </span></span></span></div><div class="t m2 x4 he y88 ff6 fs6 fc1 sc0 ls0 ws5b"><span class="fc3 sc0">difer</span><span class="fc3 sc0">enciado</span><span class="blank"> </span><span class="ws5c v1"><span class="fc3 sc0">Difícil</span><span class="blank _a"> </span><span class="fc3 sc0">Considerável</span><span class="blank"> </span></span><span class="ws2 v2"><span class="fc3 sc0">Homogêneo: alumínio</span></span></div><div class="t m2 x30 hf y89 ff6 fs6 fc1 sc0 ls0 ws2"><span class="fc3 sc0">Difer</span><span class="fc3 sc0">enciado: automóveis</span></div><div class="t m2 x31 hf y8a ff6 fs6 fc1 sc0 ls0 ws2"><span class="fc3 sc0">Quadr</span><span class="fc3 sc0">o 3 \u2013 Resumo das car</span><span class="blank _1"></span><span class="fc3 sc0">acterísticas das estrutur</span><span class="blank _1"></span><span class="fc3 sc0">as de mer</span><span class="fc3 sc0">cado</span><span class="fs7 v4"><span class="fc3 sc0">12</span></span></div><div class="t m2 x32 h9 y8b ff5 fs0 fc1 sc0 ls0 ws2"><span class="fc3 sc0"> Lembrete</span></div><div class="t m2 x33 h7 y8c ff6 fs0 fc1 sc0 ls0 ws69"><span class="fc3 sc0">Guar</span><span class="fc3 sc0">de bem: o estudo das estrutur</span><span class="blank _2"></span><span class="fc3 sc0">as de mer</span><span class="fc3 sc0">cado divide a economia </span></div><div class="t m2 x34 h7 y8d ff6 fs0 fc1 sc0 ls0 ws6a"><span class="fc3 sc0">em mer</span><span class="fc3 sc0">cados concentr</span><span class="blank _2"></span><span class="fc3 sc0">ados e não concentr</span><span class="fc3 sc0">ados</span><span class="blank _1"></span><span class="fc3 sc0">. Certi\ufb01que\u2011se de que </span></div><div class="t m2 x34 h7 y8e ff6 fs0 fc1 sc0 ls0 ws2"><span class="fc3 sc0">r</span><span class="fc3 sc0">econhece facilmente as car</span><span class="blank _2"></span><span class="fc3 sc0">acterísticas de cada um deles</span><span class="fc3 sc0">.</span></div><div class="t m0 x5 h6 y8f ff5 fs4 fc2 sc0 ls0 ws2"><span class="fc3 sc0">5.2 Como se formaram os grandes oligopólios?</span></div><div class="t m2 x6 h7 y90 ff6 fs0 fc1 sc0 ls0 ws6b"><span class="fc3 sc0">O século XIX (conhecido como o século da paz), impulsionado pelo cr</span><span class="fc3 sc0">escimento econômico, pr</span><span class="blank _2"></span><span class="fc3 sc0">ogr</span><span class="fc3 sc0">esso </span></div><div class="t m2 x5 h7 y91 ff6 fs0 fc1 sc0 ls0 ws6c"><span class="fc3 sc0">tecnológico e pelos desenvolvimentos políticos advindos da Revolução Fr</span><span class="fc3 sc0">ancesa, seria o século das </span></div><div class="t m2 x5 h7 y92 ff6 fs0 fc1 sc0 ls0 ws6d"><span class="fc3 sc0">interpr</span><span class="fc3 sc0">etações da r</span><span class="blank _2"></span><span class="fc3 sc0">azão. Nesse momento, o império britânico assentará suas bases</span><span class="fc3 sc0">, e a conta de tamanho </span></div><div class="t m2 x5 h7 y93 ff6 fs0 fc1 sc0 ls0 ws6e"><span class="fc3 sc0">desenvolvimento será paga depois</span><span class="fc3 sc0">, com a crise do \ufb01nal do século e as lutas dos tr</span><span class="blank _2"></span><span class="fc3 sc0">abalhador</span><span class="fc3 sc0">es que, </span></div><div class="t m2 x35 h12 y94 ff6 fs8 fc1 sc0 ls0 ws5d"><span class="fc3 sc0">12</span><span class="fs9 ws2 v5"><span class="fc3 sc0">Nogami e P</span><span class="blank _1"></span><span class="fc3 sc0">assos (2003).</span></span></div></div><div class="pi" data-data="{"ctm":[1.000000,0.000000,0.000000,1.000000,0.000000,0.000000]}"></div></div> <div id="pf6" class="pf w0 h0" data-page-no="6"><div class="pc pc6 w0 h0"><img fetchpriority="low" loading="lazy" class="bi x0 y0 w1 h1" alt="" src="https://files.passeidireto.com/46bd379d-fa67-4f44-9c9c-33dd69eaafa6/bg6.png"><div class="t m0 xd h2 y1 ff1 fs0 fc0 sc0 ls0"><span class="fc3 sc0">68</span></div><div class="t m0 x2 h3 y2 ff8 fs1 fc0 sc0 ls0 ws2"><span class="fc3 sc0">Unidade II</span></div><div class="t m1 xe h4 y24 ff9 fs2 fc1 sc0 ls0 ws2"><span class="fc3 sc0">Revisão: - Diagr</span><span class="fc3 sc0">amação: Everton - 29/04/1</span><span class="blank _0"></span><span class="fc3 sc0">1 // Redimensionamento - Ger</span><span class="fc3 sc0">aldo - Corr</span><span class="blank _1"></span><span class="fc3 sc0">eção: Már</span><span class="fc3 sc0">cio - 17/0</span><span class="blank _1"></span><span class="fc3 sc0">1/20</span><span class="blank _1"></span><span class="fc3 sc0">12</span></div><div class="t m2 x10 h7 y25 ff6 fs0 fc1 sc0 ls0 ws6f"><span class="fc3 sc0">inspir</span><span class="fc3 sc0">ados pelos ideais socialistas</span><span class="blank _2"></span><span class="fc3 sc0">, pr</span><span class="fc3 sc0">ocur</span><span class="blank _1"></span><span class="fc3 sc0">ariam melhor</span><span class="fc3 sc0">ar as condições de tr</span><span class="blank _1"></span><span class="fc3 sc0">abalho. T</span><span class="blank _1"></span><span class="fc3 sc0">ambém será paga </span></div><div class="t m2 x10 h7 y26 ff6 fs0 fc1 sc0 ls0 ws10"><span class="fc3 sc0">nas duas últimas décadas do século e no início do século seguinte, com os movimentos do capital em </span></div><div class="t m2 x10 h7 y45 ff6 fs0 fc1 sc0 ls0 ws70"><span class="fc3 sc0">busca de novos mer</span><span class="fc3 sc0">cados nas colônias e com o imperialismo econômico que acabaria por pr</span><span class="blank _2"></span><span class="fc3 sc0">ovocar a I </span></div><div class="t m2 x10 h7 y27 ff6 fs0 fc1 sc0 ls0 ws2"><span class="fc3 sc0">Guerr</span><span class="fc3 sc0">a Mundial.</span></div><div class="t m2 xf h7 y46 ff6 fs0 fc1 sc0 ls3 ws71"><span class="fc3 sc0">No campo das ciências</span><span class="fc3 sc0">, buscava\u2011se um único e mesmo método par</span><span class="blank _2"></span><span class="fc3 sc0">a o encontr</span><span class="fc3 sc0">o da ver</span><span class="blank _1"></span><span class="fc3 sc0">dade,</span><span class="blank _1"></span><span class="fc3 sc0"> </span></div><div class="t m2 x10 h7 y29 ff6 fs0 fc1 sc0 ls3 ws72"><span class="fc3 sc0">independentemente </span><span class="fc3 sc0">da ár</span><span class="blank _1"></span><span class="fc3 sc0">ea do </span><span class="fc3 sc0">conhecimento: </span><span class="fc3 sc0">er</span><span class="fc3 sc0">a a nova ciência </span><span class="fc3 sc0">que fascinava </span><span class="fc3 sc0">a </span><span class="fc3 sc0">todos</span><span class="blank _2"></span><span class="fc3 sc0">. </span><span class="fc3 sc0">A</span><span class="fc3 sc0"> </span></div><div class="t m2 x10 h7 y2a ff6 fs0 fc1 sc0 ls3 ws73"><span class="fc3 sc0">ciência do século XIX seria aquela r</span><span class="fc3 sc0">esultante das her</span><span class="blank _2"></span><span class="fc3 sc0">anças do Renascimento mesclada às do</span><span class="fc3 sc0"> </span></div><div class="t m2 x10 h7 y2b ff6 fs0 fc1 sc0 ls3 ws29"><span class="fc3 sc0">Iluminismo e em que se notaria o caráter pr</span><span class="fc3 sc0">efer</span><span class="blank _2"></span><span class="fc3 sc0">encialmente mecanicista e o uso da matemática</span><span class="fc3 sc0"> </span></div><div class="t m2 x10 h7 y47 ff6 fs0 fc1 sc0 ls3 ws74"><span class="fc3 sc0">como linguagem. Afinal, se o univer</span><span class="fc3 sc0">so er</span><span class="blank _2"></span><span class="fc3 sc0">a um gr</span><span class="fc3 sc0">ande or</span><span class="blank _1"></span><span class="fc3 sc0">ganismo, faltava apenas descobrir uma</span><span class="blank _1"></span><span class="fc3 sc0"> </span></div><div class="t m2 x10 h7 y2c ff6 fs0 fc1 sc0 ls3 ws48"><span class="fc3 sc0">gr</span><span class="fc3 sc0">ande </span><span class="blank _1"></span><span class="fc3 sc0">lei </span><span class="fc3 sc0">que </span><span class="fc3 sc0">explicasse </span><span class="fc3 sc0">o </span><span class="fc3 sc0">seu </span><span class="fc3 sc0">funcionamento </span><span class="fc3 sc0">e, </span><span class="fc3 sc0">do </span><span class="fc3 sc0">ponto </span><span class="fc3 sc0">de </span><span class="fc3 sc0">vista </span><span class="fc3 sc0">do </span><span class="fc3 sc0">estudo </span><span class="fc3 sc0">da </span><span class="fc3 sc0">economia</span><span class="blank _1"></span><span class="fc3 sc0"> </span></div><div class="t m2 x10 h7 y2d ff6 fs0 fc1 sc0 ls3 ws75"><span class="fc3 sc0">política, isso significava buscar a demonstr</span><span class="fc3 sc0">ação matematicamente rigor</span><span class="blank _2"></span><span class="fc3 sc0">osa da superioridade</span><span class="fc3 sc0"> </span></div><div class="t m2 x10 h7 y2e ff6 fs0 fc1 sc0 ls3 ws33"><span class="fc3 sc0">da or</span><span class="fc3 sc0">dem bur</span><span class="blank _2"></span><span class="fc3 sc0">guesa e do sistema de mer</span><span class="fc3 sc0">cado: essa será a principal r</span><span class="blank _1"></span><span class="fc3 sc0">azão par</span><span class="fc3 sc0">a a busca de uma</span><span class="blank _2"></span><span class="fc3 sc0"> </span></div><div class="t m2 x10 h7 y48 ff6 fs0 fc1 sc0 ls3 ws76"><span class="fc3 sc0">formalidade </span><span class="fc3 sc0">metodológica </span><span class="fc3 sc0">que </span><span class="fc3 sc0">conferiria </span><span class="fc3 sc0">à </span><span class="fc3 sc0">economia </span><span class="fc3 sc0">o </span><span class="fc3 sc0">mesmo </span><span class="fc3 sc0">estatuto </span><span class="fc3 sc0">de </span><span class="fc3 sc0">ciência </span><span class="fc3 sc0">da </span><span class="fc3 sc0">física</span><span class="blank _1"></span><span class="fc3 sc0"> </span></div><div class="t m2 x10 h7 y2f ff6 fs0 fc1 sc0 ls3 ws6e"><span class="fc3 sc0">e </span><span class="fc3 sc0">par</span><span class="blank _1"></span><span class="fc3 sc0">a a utilização constante </span><span class="fc3 sc0">de metáfor</span><span class="fc3 sc0">as </span><span class="fc3 sc0">derivadas </span><span class="fc3 sc0">da física </span><span class="fc3 sc0">e da </span><span class="fc3 sc0">biologia par</span><span class="blank _2"></span><span class="fc3 sc0">a </span><span class="fc3 sc0">estudos </span><span class="fc3 sc0">de</span><span class="fc3 sc0"> </span></div><div class="t m2 x10 h7 y49 ff6 fs0 fc1 sc0 ls3 ws2"><span class="fc3 sc0">pensamento econômico.</span></div><div class="t m2 xf h7 y95 ff6 fs0 fc1 sc0 ls0 ws77"><span class="fc3 sc0">Essa quanti\ufb01cação também virá sob a forma de estatísticas e r</span><span class="fc3 sc0">ecenseamentos que não mais se </span></div><div class="t m2 x10 h7 y31 ff6 fs0 fc1 sc0 ls0 ws66"><span class="fc3 sc0">dedicam exclusivamente à administr</span><span class="fc3 sc0">ação pública, passando a municiar de dados os que pr</span><span class="blank _2"></span><span class="fc3 sc0">etendem </span></div><div class="t m2 x10 h7 y4a ff6 fs0 fc1 sc0 ls0 ws2"><span class="fc3 sc0">estudar a sociedade a partir de um método r</span><span class="fc3 sc0">acional e cientí\ufb01co.</span></div><div class="t m2 xf h7 y4b ff6 fs0 fc1 sc0 ls0 ws78"><span class="fc3 sc0">O desenvolvimento das técnicas e dos instrumentos par</span><span class="fc3 sc0">a mensur</span><span class="blank _2"></span><span class="fc3 sc0">ação estatística permitirá aos </span></div><div class="t m2 x10 h7 y33 ff6 fs0 fc1 sc0 ls0 ws79"><span class="fc3 sc0">primeir</span><span class="fc3 sc0">os ór</span><span class="blank _2"></span><span class="fc3 sc0">gãos e instituições o\ufb01cialmente r</span><span class="fc3 sc0">esponsáveis pelas pesquisas estatísticas a descrição de </span></div><div class="t m2 x10 h7 y4c ff6 fs0 fc1 sc0 ls0 ws79"><span class="fc3 sc0">todas as facetas </span><span class="fc3 sc0">da sociedade, </span><span class="fc3 sc0">numa ver</span><span class="blank _1"></span><span class="fc3 sc0">dadeir</span><span class="fc3 sc0">a \u201cfebr</span><span class="blank _1"></span><span class="fc3 sc0">e\u201d </span><span class="fc3 sc0">de contagem: </span><span class="fc3 sc0">nascimentos</span><span class="blank _1"></span><span class="fc3 sc0">, óbitos</span><span class="blank _1"></span><span class="fc3 sc0">, doenças </span></div><div class="t m2 x10 h7 y34 ff6 fs0 fc1 sc0 ls0 ws7a"><span class="fc3 sc0">(que serviriam de material par</span><span class="fc3 sc0">a os higienistas), pr</span><span class="blank _2"></span><span class="fc3 sc0">eços</span><span class="fc3 sc0">, pr</span><span class="blank _1"></span><span class="fc3 sc0">odução, animais</span><span class="fc3 sc0">, condenados por crimes</span><span class="blank _1"></span><span class="fc3 sc0">, </span></div><div class="t m2 x10 h7 y35 ff6 fs0 fc1 sc0 ls0 ws7b"><span class="fc3 sc0">pr</span><span class="fc3 sc0">ostituição, uso do solo, da água e do ar</span><span class="blank _0"></span><span class="fc3 sc0">. Esses seriam os númer</span><span class="fc3 sc0">os que subsidiariam a compr</span><span class="blank _1"></span><span class="fc3 sc0">eensão da </span></div><div class="t m2 x10 h7 y36 ff6 fs0 fc1 sc0 ls0 ws7c"><span class="fc3 sc0">r</span><span class="fc3 sc0">ealidade a partir de leis explicativas</span><span class="blank _2"></span><span class="fc3 sc0">. Na Inglaterr</span><span class="fc3 sc0">a vitoriana, as leis que já existiam (as de Adam Smith, </span></div><div class="t m2 x10 h7 y4d ff6 fs0 fc1 sc0 ls0 ws7d"><span class="fc3 sc0">Malthus e Ricar</span><span class="fc3 sc0">do) sobr</span><span class="blank _2"></span><span class="fc3 sc0">e a distribuição econômica \u201c</span><span class="blank _1"></span><span class="fc3 sc0">er</span><span class="fc3 sc0">am poucas</span><span class="blank _1"></span><span class="fc3 sc0">, mas de\ufb01nitivas</span><span class="blank _1"></span><span class="fc3 sc0">. Essas leis par</span><span class="blank _1"></span><span class="fc3 sc0">eciam </span></div><div class="t m2 x10 h7 y37 ff6 fs0 fc1 sc0 ls0 ws1d"><span class="fc3 sc0">explicar não apenas como a pr</span><span class="fc3 sc0">odução da sociedade tendia a ser distribuída, mas também como ela </span></div><div class="t m2 x10 h13 y38 ff7 fs0 fc1 sc0 ls0"><span class="fc3 sc0">devia</span></div><div class="t m3 x36 h8 y5f ff6 fs5 fc1 sc0 ls0 ws2"><span class="fc3 sc0"> </span></div><div class="t m2 x26 h7 y5f ff6 fs0 fc1 sc0 ls0 ws2"><span class="fc3 sc0">ser distribuída\u201d (HEILBRONER, 1996, p. 120).</span></div><div class="t m2 xf h7 y96 ff6 fs0 fc1 sc0 ls0 ws7e"><span class="fc3 sc0">A crise sur</span><span class="fc3 sc0">giria como r</span><span class="blank _2"></span><span class="fc3 sc0">esultado da expansão da pr</span><span class="fc3 sc0">odução acompanhada de r</span><span class="blank _1"></span><span class="fc3 sc0">edução da lucr</span><span class="fc3 sc0">atividade </span></div><div class="t m2 x10 h7 y61 ff6 fs0 fc1 sc0 ls0 ws15"><span class="fc3 sc0">dos negócios: satur</span><span class="fc3 sc0">ação paulatina de novas oportunidades</span><span class="blank _2"></span><span class="fc3 sc0">, r</span><span class="fc3 sc0">apidez na acumulação de capital, limites </span></div><div class="t m2 x10 h7 y62 ff6 fs0 fc1 sc0 ls0 ws7f"><span class="fc3 sc0">par</span><span class="fc3 sc0">a extr</span><span class="blank _2"></span><span class="fc3 sc0">ação da mais\u2011valia, tudo contribuiu par</span><span class="fc3 sc0">a a gestação da crise que r</span><span class="blank _1"></span><span class="fc3 sc0">omperia ao \ufb01nal do século </span></div><div class="t m2 x10 h7 y97 ff6 fs0 fc1 sc0 ls0 ws2"><span class="fc3 sc0">XIX, apar</span><span class="fc3 sc0">entemente tão pr</span><span class="blank _2"></span><span class="fc3 sc0">omissor nos seus primór</span><span class="fc3 sc0">dios</span><span class="blank _1"></span><span class="fc3 sc0">.</span></div><div class="t m2 xf h7 y64 ff6 fs0 fc1 sc0 ls3 ws80"><span class="fc3 sc0">Ao </span><span class="fc3 sc0">final </span><span class="fc3 sc0">do </span><span class="fc3 sc0">século </span><span class="fc3 sc0">XIX, </span><span class="fc3 sc0">a </span><span class="fc3 sc0">concorrência, </span><span class="fc3 sc0">antes </span><span class="fc3 sc0">bem\u2011vinda, </span><span class="fc3 sc0">agor</span><span class="blank _1"></span><span class="fc3 sc0">a </span><span class="fc3 sc0">sugeria </span><span class="fc3 sc0">a </span><span class="fc3 sc0">criação </span><span class="fc3 sc0">de </span><span class="fc3 sc0">mecanismos</span><span class="blank _1"></span><span class="fc3 sc0"> </span></div><div class="t m2 x10 h7 y65 ff6 fs0 fc1 sc0 ls3 wsa"><span class="fc3 sc0">de </span><span class="fc3 sc0">defesa </span><span class="fc3 sc0">contr</span><span class="blank _1"></span><span class="fc3 sc0">a </span><span class="fc3 sc0">a </span><span class="fc3 sc0">r</span><span class="fc3 sc0">edução </span><span class="fc3 sc0">de </span><span class="fc3 sc0">pr</span><span class="blank _2"></span><span class="fc3 sc0">eços </span><span class="fc3 sc0">e de mar</span><span class="fc3 sc0">gens </span><span class="fc3 sc0">de </span><span class="fc3 sc0">lucr</span><span class="blank _1"></span><span class="fc3 sc0">o. </span><span class="fc3 sc0">\u201cEssa </span><span class="fc3 sc0">maior </span><span class="fc3 sc0">pr</span><span class="fc3 sc0">eocupação </span><span class="fc3 sc0">com </span><span class="fc3 sc0">os</span><span class="blank _2"></span><span class="fc3 sc0"> </span></div><div class="t m2 x10 h7 y98 ff6 fs0 fc1 sc0 ls3 ws81"><span class="fc3 sc0">perigos da concorrência sem barr</span><span class="fc3 sc0">eir</span><span class="blank _2"></span><span class="fc3 sc0">as veio numa época em que a cr</span><span class="fc3 sc0">escente concentr</span><span class="blank _1"></span><span class="fc3 sc0">ação da</span><span class="blank _1"></span><span class="fc3 sc0"> </span></div><div class="t m2 x10 h7 y66 ff6 fs0 fc1 sc0 ls3 ws71"><span class="fc3 sc0">pr</span><span class="fc3 sc0">odução, </span><span class="blank _1"></span><span class="fc3 sc0">principalmente na indústria pesada, </span><span class="fc3 sc0">lançava </span><span class="fc3 sc0">os alicer</span><span class="fc3 sc0">ces de </span><span class="fc3 sc0">uma centr</span><span class="blank _1"></span><span class="fc3 sc0">alização maior</span><span class="blank _2"></span><span class="fc3 sc0"> </span></div><div class="t m2 x10 h7 y67 ff6 fs0 fc1 sc0 ls3 ws22"><span class="fc3 sc0">da pr</span><span class="fc3 sc0">opriedade e do contr</span><span class="blank _2"></span><span class="fc3 sc0">ole da política dos negócios\u201d (DOBB, 1987, p. 3</span><span class="blank _1"></span><span class="fc3 sc0">1</span><span class="blank _1"></span><span class="fc3 sc0">0). Sur</span><span class="blank _1"></span><span class="fc3 sc0">gem trustes</span><span class="blank _1"></span><span class="fc3 sc0">,</span><span class="blank _1"></span><span class="fc3 sc0"> </span></div><div class="t m2 x10 h7 y68 ff6 fs0 fc1 sc0 ls3 ws82"><span class="fc3 sc0">associações </span><span class="fc3 sc0">de </span><span class="fc3 sc0">pr</span><span class="blank _1"></span><span class="fc3 sc0">odutor</span><span class="fc3 sc0">es </span><span class="fc3 sc0">industriais </span><span class="fc3 sc0">e </span><span class="fc3 sc0">cartéis</span><span class="blank _1"></span><span class="fc3 sc0">. </span><span class="fc3 sc0">Necessitadas </span><span class="fc3 sc0">de </span><span class="fc3 sc0">mer</span><span class="blank _1"></span><span class="fc3 sc0">cado, </span><span class="fc3 sc0">as </span><span class="fc3 sc0">empr</span><span class="blank _1"></span><span class="fc3 sc0">esas </span><span class="fc3 sc0">eur</span><span class="blank _1"></span><span class="fc3 sc0">opeias</span><span class="blank _1"></span><span class="fc3 sc0"> </span></div><div class="t m2 x10 h7 y69 ff6 fs0 fc1 sc0 ls3 ws83"><span class="fc3 sc0">(especialmente as de capital britânico) irão exportar bens de capital par</span><span class="fc3 sc0">a a Ásia, a África e a</span><span class="blank _2"></span><span class="fc3 sc0"> </span></div><div class="t m2 x10 h7 y99 ff6 fs0 fc1 sc0 ls3"><span class="fc3 sc0">América.</span></div></div><div class="pi" data-data="{"ctm":[1.000000,0.000000,0.000000,1.000000,0.000000,0.000000]}"></div></div> <div id="pf7" class="pf w0 h0" data-page-no="7"><div class="pc pc7 w0 h0"><img fetchpriority="low" loading="lazy" class="bi x0 y0 w1 h1" alt="" src="https://files.passeidireto.com/46bd379d-fa67-4f44-9c9c-33dd69eaafa6/bg7.png"><div class="t m0 x1 h2 y1 ff1 fs0 fc0 sc0 ls0"><span class="fc3 sc0">69</span></div><div class="t m0 x2 h3 y2 ff2 fs1 fc0 sc0 ls0 ws2"><span class="fc3 sc0">ECONOMIA E NEGÓCIOS</span></div><div class="t m1 x3 h4 y3 ff3 fs2 fc1 sc0 ls0 ws2"><span class="fc3 sc0">Revisão: - Diagr</span><span class="fc3 sc0">amação: Everton - 29/04/1</span><span class="blank _0"></span><span class="fc3 sc0">1 // Redimensionamento - Ger</span><span class="fc3 sc0">aldo - Corr</span><span class="blank _1"></span><span class="fc3 sc0">eção: Már</span><span class="fc3 sc0">cio - 17/0</span><span class="blank _1"></span><span class="fc3 sc0">1/20</span><span class="blank _1"></span><span class="fc3 sc0">12</span></div><div class="t m2 x6 h7 y25 ff6 fs0 fc1 sc0 ls0 ws84"><span class="fc3 sc0">Esse impulso será dado com a explor</span><span class="fc3 sc0">ação do salitr</span><span class="blank _2"></span><span class="fc3 sc0">e no Chile, com a construção de ferr</span><span class="fc3 sc0">ovias e portos </span></div><div class="t m2 x5 h7 y26 ff6 fs0 fc1 sc0 ls0 ws11"><span class="fc3 sc0">no Br</span><span class="fc3 sc0">asil, no México, no Japão, no Canadá e na Ar</span><span class="blank _2"></span><span class="fc3 sc0">gentina: se o capital já não pode ser tr</span><span class="fc3 sc0">aduzido em </span></div><div class="t m2 x5 h7 y45 ff6 fs0 fc1 sc0 ls0 ws85"><span class="fc3 sc0">acumulação nos seus locais de origem, irá ser exportado par</span><span class="fc3 sc0">a o exterior</span><span class="blank _0"></span><span class="fc3 sc0">, e lá pr</span><span class="fc3 sc0">oduzirá os lucr</span><span class="blank _1"></span><span class="fc3 sc0">os tão </span></div><div class="t m2 x5 h7 y27 ff6 fs0 fc1 sc0 ls0 ws2"><span class="fc3 sc0">desejados pelos empr</span><span class="fc3 sc0">esários</span><span class="blank _2"></span><span class="fc3 sc0">.</span></div><div class="t m2 x1b h9 y9a ff5 fs0 fc1 sc0 ls0 ws2"><span class="fc3 sc0"> Saiba mais</span></div><div class="t m2 x1c h7 y9b ff6 fs0 fc1 sc0 ls0 ws86"><span class="fc3 sc0">Sugerimos </span><span class="fc3 sc0">a </span><span class="fc3 sc0">leitur</span><span class="blank _1"></span><span class="fc3 sc0">a </span><span class="fc3 sc0">de </span></div><div class="t m3 x16 h8 y9c ff6 fs5 fc1 sc0 ls0 ws87"><span class="fc3 sc0">Santa </span><span class="fc3 sc0">Maria </span><span class="fc3 sc0">de </span><span class="fc3 sc0">Iquique, </span><span class="fc3 sc0">há </span><span class="fc3 sc0">cem </span><span class="fc3 sc0">anos</span></div><div class="t m2 x37 h7 y9c ff6 fs0 fc1 sc0 ls0 ws86"><span class="fc3 sc0">, </span><span class="fc3 sc0">de </span><span class="fc3 sc0">Ivy </span></div><div class="t m2 x1d h7 y9d ff6 fs0 fc1 sc0 ls0 ws88"><span class="fc3 sc0">Judensnaider</span><span class="blank _2"></span><span class="fc3 sc0">, em que a autor</span><span class="blank _1"></span><span class="fc3 sc0">a r</span><span class="fc3 sc0">elata o ocorrido nas minas de salitr</span><span class="blank _1"></span><span class="fc3 sc0">e do </span></div><div class="t m2 x1d h7 y9e ff6 fs0 fc1 sc0 ls0 ws43"><span class="fc3 sc0">Chile no começo do século XX. Disponível em: <http://www</span><span class="blank _2"></span><span class="fc3 sc0">.ar</span><span class="blank _1"></span><span class="fc3 sc0">scientia.com.</span></div><div class="t m2 x1d h7 y9f ff6 fs0 fc1 sc0 ls0 ws2"><span class="fc3 sc0">br/materia/ver_materia.php?id_materia=442>. Acesso em: 23 mar</span><span class="blank _2"></span><span class="fc3 sc0">. 20</span><span class="blank _2"></span><span class="fc3 sc0">1</span><span class="blank _0"></span><span class="fc3 sc0">1.</span></div><div class="t m2 x6 h7 ya0 ff6 fs0 fc1 sc0 ls0 ws89"><span class="fc3 sc0">Como o pensamento econômico irá r</span><span class="fc3 sc0">e\ufb02etir sobr</span><span class="blank _2"></span><span class="fc3 sc0">e essa nova r</span><span class="fc3 sc0">ealidade? Inspir</span><span class="blank _1"></span><span class="fc3 sc0">ados pela visão dos </span></div><div class="t m2 x5 h7 ya1 ff6 fs0 fc1 sc0 ls0 ws32"><span class="fc3 sc0">sucessivos levantes operários (levantes esses que encontr</span><span class="fc3 sc0">ariam seu ápice em 1848) e pela possibilidade </span></div><div class="t m2 x5 h7 ya2 ff6 fs0 fc1 sc0 ls0 wsf"><span class="fc3 sc0">de entender e r</span><span class="fc3 sc0">esolver os pr</span><span class="blank _2"></span><span class="fc3 sc0">oblemas oriundos da acumulação capitalista, Marx e Engels irão pr</span><span class="fc3 sc0">opor a </span></div><div class="t m2 x5 h7 ya3 ff6 fs0 fc1 sc0 ls0 ws8a"><span class="fc3 sc0">análise do capitalismo, advogando sua inexor</span><span class="fc3 sc0">abilidade rumo à destruição. A concepção materialista da </span></div><div class="t m2 x5 h7 ya4 ff6 fs0 fc1 sc0 ls0 ws2"><span class="fc3 sc0">história, escr</span><span class="fc3 sc0">eveu Engels (</span></div><div class="t m3 x31 h8 ya5 ff6 fs5 fc1 sc0 ls0"><span class="fc3 sc0">apud</span></div><div class="t m2 x38 h7 ya5 ff6 fs0 fc1 sc0 ls0 ws2"><span class="fc3 sc0"> HEILBRONER, 1996, p. 138):</span></div><div class="t m2 x39 h14 ya6 ff6 fs4 fc1 sc0 ls4 ws8b"><span class="fc3 sc0">(...) origina\u2011se do princípio de que a pr</span><span class="fc3 sc0">odução, e com a pr</span><span class="blank _1"></span><span class="fc3 sc0">odução a</span><span class="blank _1"></span><span class="fc3 sc0"> </span></div><div class="t m2 x39 h14 ya7 ff6 fs4 fc1 sc0 ls4 ws8c"><span class="fc3 sc0">tr</span><span class="fc3 sc0">oca de seus pr</span><span class="blank _1"></span><span class="fc3 sc0">odutos</span><span class="blank _1"></span><span class="fc3 sc0">, é a base de toda or</span><span class="blank _1"></span><span class="fc3 sc0">dem social; que em cada</span><span class="fc3 sc0"> </span></div><div class="t m2 x39 h14 ya8 ff6 fs4 fc1 sc0 ls4 ws8d"><span class="fc3 sc0">sociedade que apar</span><span class="fc3 sc0">eceu </span><span class="fc3 sc0">na história a </span><span class="fc3 sc0">distribuição </span><span class="fc3 sc0">dos </span><span class="blank _1"></span><span class="fc3 sc0">pr</span><span class="fc3 sc0">odutos</span><span class="blank _1"></span><span class="fc3 sc0">, e </span><span class="fc3 sc0">com</span><span class="blank _1"></span><span class="fc3 sc0"> </span></div><div class="t m2 x39 h14 ya9 ff6 fs4 fc1 sc0 ls4 ws3a"><span class="fc3 sc0">ela </span><span class="fc3 sc0">a divisão </span><span class="fc3 sc0">da </span><span class="fc3 sc0">sociedade </span><span class="fc3 sc0">em </span><span class="fc3 sc0">classes </span><span class="fc3 sc0">ou </span><span class="fc3 sc0">Estados</span><span class="blank _1"></span><span class="fc3 sc0">, </span><span class="fc3 sc0">é </span><span class="fc3 sc0">determinada </span><span class="fc3 sc0">pelo</span><span class="fc3 sc0"> </span></div><div class="t m2 x39 h14 yaa ff6 fs4 fc1 sc0 ls4 ws8e"><span class="fc3 sc0">que é pr</span><span class="fc3 sc0">oduzido, como é pr</span><span class="blank _1"></span><span class="fc3 sc0">oduzido e como o pr</span><span class="blank _1"></span><span class="fc3 sc0">oduto é tr</span><span class="blank _1"></span><span class="fc3 sc0">ocado. De</span><span class="fc3 sc0"> </span></div><div class="t m2 x39 h14 yab ff6 fs4 fc1 sc0 ls4 ws8f"><span class="fc3 sc0">acor</span><span class="fc3 sc0">do com essa concepção, as causas finais das mudanças sociais e das</span><span class="blank _1"></span><span class="fc3 sc0"> </span></div><div class="t m2 x39 h14 yac ff6 fs4 fc1 sc0 ls4 ws90"><span class="fc3 sc0">r</span><span class="fc3 sc0">evoluções políticas devem ser vistas</span><span class="blank _1"></span><span class="fc3 sc0">, não na mente dos homens nem</span><span class="blank _1"></span><span class="fc3 sc0"> </span></div><div class="t m2 x39 h14 yad ff6 fs4 fc1 sc0 ls4 ws91"><span class="fc3 sc0">em seu cr</span><span class="fc3 sc0">escente impulso em dir</span><span class="blank _1"></span><span class="fc3 sc0">eção da eterna ver</span><span class="blank _1"></span><span class="fc3 sc0">dade e da justiça,</span><span class="blank _1"></span><span class="fc3 sc0"> </span></div><div class="t m2 x39 h14 yae ff6 fs4 fc1 sc0 ls4 ws92"><span class="fc3 sc0">mas sim nas mudanças das maneir</span><span class="fc3 sc0">as de pr</span><span class="blank _1"></span><span class="fc3 sc0">odução e de tr</span><span class="blank _1"></span><span class="fc3 sc0">oca; devem</span><span class="blank _1"></span><span class="fc3 sc0"> </span></div><div class="t m2 x39 h14 yaf ff6 fs4 fc1 sc0 ls4 ws93"><span class="fc3 sc0">ser vistas não por meio da </span><span class="ff7"><span class="fc3 sc0">\ufb01loso\ufb01a</span></span><span class="fc3 sc0">, mas sim da </span><span class="ff7"><span class="fc3 sc0">economia</span></span></div><div class="t m4 x3a h15 yb0 ff6 fsa fc1 sc0 ls0 ws2"><span class="fc3 sc0"> </span></div><div class="t m2 x3b h14 yb0 ff6 fs4 fc1 sc0 ls4 ws93"><span class="fc3 sc0">da época</span><span class="fc3 sc0"> </span></div><div class="t m2 x39 h14 yb1 ff6 fs4 fc1 sc0 ls4"><span class="fc3 sc0">concernente.</span></div><div class="t m2 x6 h7 yb2 ff6 fs0 fc1 sc0 ls3 ws95"><span class="fc3 sc0">Marx e Engels empr</span><span class="fc3 sc0">eender</span><span class="blank _2"></span><span class="fc3 sc0">am forte ataque contr</span><span class="fc3 sc0">a as teses clássicas</span><span class="blank _1"></span><span class="fc3 sc0">, desmascar</span><span class="fc3 sc0">ando a explor</span><span class="blank _1"></span><span class="fc3 sc0">ação</span><span class="blank _2"></span><span class="fc3 sc0"> </span></div><div class="t m2 x5 h7 yb3 ff6 fs0 fc1 sc0 ls3 ws96"><span class="fc3 sc0">da classe bur</span><span class="fc3 sc0">guesa sobr</span><span class="blank _2"></span><span class="fc3 sc0">e os tr</span><span class="fc3 sc0">abalhador</span><span class="blank _1"></span><span class="fc3 sc0">es e dando início a uma corr</span><span class="fc3 sc0">ente de pensamento que</span><span class="blank _2"></span><span class="fc3 sc0"> </span></div><div class="t m2 x5 h7 yb4 ff6 fs0 fc1 sc0 ls3 ws3b"><span class="fc3 sc0">extr</span><span class="fc3 sc0">apolou a própria economia e ainda hoje se r</span><span class="blank _2"></span><span class="fc3 sc0">evela muito influente. Marx, em sua clássica obr</span><span class="fc3 sc0">a</span><span class="blank _1"></span><span class="fc3 sc0"> </span></div><div class="t m3 x5 h8 yb5 ff6 fs5 fc1 sc0 ls5 ws97"><span class="fc3 sc0">O capital</span></div><div class="t m2 x1a h7 yb5 ff6 fs0 fc1 sc0 ls3 ws3b"><span class="fc3 sc0">, de 1867, ao desenvolver conceitos como mais\u2011valia, capital variável, capital constante,</span><span class="blank _1"></span><span class="fc3 sc0"> </span></div><div class="t m2 x5 h7 yb6 ff6 fs0 fc1 sc0 ls3 ws98"><span class="fc3 sc0">exér</span><span class="fc3 sc0">cito industrial </span><span class="blank _1"></span><span class="fc3 sc0">de </span><span class="fc3 sc0">r</span><span class="fc3 sc0">eserva e </span><span class="fc3 sc0">composição </span><span class="fc3 sc0">or</span><span class="blank _1"></span><span class="fc3 sc0">gânica </span><span class="fc3 sc0">do capital, </span><span class="fc3 sc0">entr</span><span class="blank _1"></span><span class="fc3 sc0">e outr</span><span class="blank _1"></span><span class="fc3 sc0">as contribuições</span><span class="blank _1"></span><span class="fc3 sc0">,</span><span class="blank _1"></span><span class="fc3 sc0"> </span></div><div class="t m2 x5 h7 yb7 ff6 fs0 fc1 sc0 ls3 ws99"><span class="fc3 sc0">modificou a análise do valor</span><span class="blank _2"></span><span class="fc3 sc0">, principalmente a teoria do valor tr</span><span class="blank _1"></span><span class="fc3 sc0">abalho. Nas fábricas</span><span class="fc3 sc0">, jornadas</span><span class="blank _2"></span><span class="fc3 sc0"> </span></div><div class="t m2 x5 h7 yb8 ff6 fs0 fc1 sc0 ls3 ws2"><span class="fc3 sc0">desumanas de tr</span><span class="fc3 sc0">abalho.</span></div><div class="t m2 x6 h7 yb9 ff6 fs0 fc1 sc0 ls0 ws9a"><span class="fc3 sc0">Fazemos um parêntese no pensamento de Marx par</span><span class="fc3 sc0">a citar uma passagem do livr</span><span class="blank _2"></span><span class="fc3 sc0">o </span></div><div class="t m3 x3c h8 yba ff6 fs5 fc1 sc0 ls0 ws9b"><span class="fc3 sc0">A riqueza do </span></div><div class="t m3 x5 h8 ybb ff6 fs5 fc1 sc0 ls0"><span class="fc3 sc0">homem</span></div><div class="t m2 x3d h7 ybc ff6 fs0 fc1 sc0 ls0 ws9c"><span class="fc3 sc0">, de Leo Huberman, r</span><span class="fc3 sc0">epr</span><span class="blank _2"></span><span class="fc3 sc0">esentativa do que er</span><span class="fc3 sc0">a consider</span><span class="blank _1"></span><span class="fc3 sc0">ado normal, no século XIX, em termos de </span></div><div class="t m2 x5 h7 ybd ff6 fs0 fc1 sc0 ls0 ws2"><span class="fc3 sc0">dur</span><span class="fc3 sc0">ação de um dia de tr</span><span class="blank _2"></span><span class="fc3 sc0">abalho em uma fábrica inglesa:</span></div></div><div class="pi" data-data="{"ctm":[1.000000,0.000000,0.000000,1.000000,0.000000,0.000000]}"></div></div> <div id="pf8" class="pf w0 h0" data-page-no="8"><div class="pc pc8 w0 h0"><img fetchpriority="low" loading="lazy" class="bi x0 y0 w1 h1" alt="" src="https://files.passeidireto.com/46bd379d-fa67-4f44-9c9c-33dd69eaafa6/bg8.png"><div class="t m0 xd h2 y1 ff1 fs0 fc0 sc0 ls0"><span class="fc3 sc0">70</span></div><div class="t m0 x2 h3 y2 ff8 fs1 fc0 sc0 ls0 ws2"><span class="fc3 sc0">Unidade II</span></div><div class="t m1 xe h4 y24 ff9 fs2 fc1 sc0 ls0 ws2"><span class="fc3 sc0">Revisão: - Diagr</span><span class="fc3 sc0">amação: Everton - 29/04/1</span><span class="blank _0"></span><span class="fc3 sc0">1 // Redimensionamento - Ger</span><span class="fc3 sc0">aldo - Corr</span><span class="blank _1"></span><span class="fc3 sc0">eção: Már</span><span class="fc3 sc0">cio - 17/0</span><span class="blank _1"></span><span class="fc3 sc0">1/20</span><span class="blank _1"></span><span class="fc3 sc0">12</span></div><div class="t m2 x13 h14 ybe ff6 fs4 fc1 sc0 ls0 ws9d"><span class="fc3 sc0">As crianças agor</span><span class="fc3 sc0">a tr</span><span class="blank _1"></span><span class="fc3 sc0">abalhavam em fábricas</span><span class="blank _1"></span><span class="fc3 sc0">, sob a dir</span><span class="blank _1"></span><span class="fc3 sc0">eção de um supervisor </span></div><div class="t m2 x13 h14 ybf ff6 fs4 fc1 sc0 ls0 ws9e"><span class="fc3 sc0">cujo empr</span><span class="fc3 sc0">ego dependia da pr</span><span class="blank _1"></span><span class="fc3 sc0">odução que pudesse arr</span><span class="blank _1"></span><span class="fc3 sc0">ancar de seus pequenos </span></div><div class="t m2 x13 h14 yc0 ff6 fs4 fc1 sc0 ls0 ws9f"><span class="fc3 sc0">corpos</span><span class="fc3 sc0">, com horários e condições estabelecidos pelo dono da fábrica, ansioso </span></div><div class="t m2 x13 h14 yc1 ff6 fs4 fc1 sc0 ls0 wsa0"><span class="fc3 sc0">por lucr</span><span class="fc3 sc0">os</span><span class="blank _1"></span><span class="fc3 sc0">. Até mesmo um senhor de escr</span><span class="blank _1"></span><span class="fc3 sc0">avos das Índias Ocidentais poderia </span></div><div class="t m2 x13 h14 yc2 ff6 fs4 fc1 sc0 ls0 wsa1"><span class="fc3 sc0">surpr</span><span class="fc3 sc0">eender\u2011se com o longo dia de tr</span><span class="blank _1"></span><span class="fc3 sc0">abalho das crianças</span><span class="blank _1"></span><span class="fc3 sc0">. Um deles</span><span class="blank _1"></span><span class="fc3 sc0">, falando </span></div><div class="t m2 x13 h14 yc3 ff6 fs4 fc1 sc0 ls0 wsa2"><span class="fc3 sc0">a três industriais de Br</span><span class="fc3 sc0">adfor</span><span class="blank _1"></span><span class="fc3 sc0">d, disse: \u201cSempr</span><span class="blank _1"></span><span class="fc3 sc0">e me consider</span><span class="blank _1"></span><span class="fc3 sc0">ei infeliz pelo fato </span></div><div class="t m2 x13 h14 yc4 ff6 fs4 fc1 sc0 ls0 wsa3"><span class="fc3 sc0">de </span><span class="fc3 sc0">ser </span><span class="fc3 sc0">dono </span><span class="fc3 sc0">de </span><span class="fc3 sc0">escr</span><span class="blank _1"></span><span class="fc3 sc0">avos</span><span class="fc3 sc0">, </span><span class="fc3 sc0">mas </span><span class="fc3 sc0">nunca, </span><span class="fc3 sc0">nas </span><span class="fc3 sc0">Índias </span><span class="fc3 sc0">Ocidentais</span><span class="blank _1"></span><span class="fc3 sc0">, </span><span class="fc3 sc0">pensamos ser </span></div><div class="t m2 x13 h14 yc5 ff6 fs4 fc1 sc0 ls0 wsa4"><span class="fc3 sc0">possível haver ser humano tão cruel que exigisse de uma criança de 9 anos </span></div><div class="t m2 x13 h14 yc6 ff6 fs4 fc1 sc0 ls0 wsa3"><span class="fc3 sc0">tr</span><span class="fc3 sc0">abalhar 12 hor</span><span class="blank _1"></span><span class="fc3 sc0">as e meia por dia, e isso, como os senhor</span><span class="blank _1"></span><span class="fc3 sc0">es r</span><span class="blank _1"></span><span class="fc3 sc0">econhecem, </span></div><div class="t m2 x13 h14 yc7 ff6 fs4 fc1 sc0 ls0 ws2"><span class="fc3 sc0">como hábito normal\u201d (HUBERMAN, 1986, p. 192).</span></div><div class="t m2 x3e h9 yc8 ff5 fs0 fc1 sc0 ls0 ws2"><span class="fc3 sc0"> Saiba mais</span></div><div class="t m2 x3f h7 yc9 ff6 fs0 fc1 sc0 ls0 wsa5"><span class="fc3 sc0">O tr</span><span class="fc3 sc0">abalho infantil ainda é uma tr</span><span class="blank _2"></span><span class="fc3 sc0">agédia nos nossos tempos</span><span class="fc3 sc0">. Se você </span></div><div class="t m2 x40 h7 yca ff6 fs0 fc1 sc0 ls0 wsa6"><span class="fc3 sc0">quiser saber mais sobr</span><span class="fc3 sc0">e o combate ao tr</span><span class="blank _2"></span><span class="fc3 sc0">abalho infantil, leia o conteúdo do </span></div><div class="t m2 x40 h7 ycb ff6 fs0 fc1 sc0 ls0 ws2c"><span class="fc3 sc0">site do Ministério do T</span><span class="fc3 sc0">r</span><span class="blank _2"></span><span class="fc3 sc0">abalho e Empr</span><span class="fc3 sc0">ego e, em particular</span><span class="blank _2"></span><span class="fc3 sc0">, as publicações </span></div><div class="t m2 x40 h7 ycc ff6 fs0 fc1 sc0 ls0 ws43"><span class="fc3 sc0">que ali estão sobr</span><span class="fc3 sc0">e o assunto. Disponível em <http://www</span><span class="blank _0"></span><span class="fc3 sc0">.mte.gov</span><span class="blank _2"></span><span class="fc3 sc0">.br/tr</span><span class="fc3 sc0">ab_</span></div><div class="t m2 x40 h7 ycd ff6 fs0 fc1 sc0 ls0 ws2"><span class="fc3 sc0">infantil/default.asp>. Acesso em: 23 mar</span><span class="blank _2"></span><span class="fc3 sc0">. 20</span><span class="blank _2"></span><span class="fc3 sc0">1</span><span class="blank _0"></span><span class="fc3 sc0">1.</span></div><div class="t m2 xf h7 yce ff6 fs0 fc1 sc0 ls2 wsa7"><span class="fc3 sc0">P</span><span class="blank _2"></span><span class="fc3 sc0">ar</span><span class="fc3 sc0">a Marx, o valor da força de tr</span><span class="blank _1"></span><span class="fc3 sc0">abalho é determinado, como no caso de qualquer outr</span><span class="fc3 sc0">a</span><span class="blank _1"></span><span class="fc3 sc0"> </span></div><div class="t m2 x10 h7 ycf ff6 fs0 fc1 sc0 ls2 wsa8"><span class="fc3 sc0">mer</span><span class="fc3 sc0">cadoria, pelo tempo e pelo tr</span><span class="blank _2"></span><span class="fc3 sc0">abalho necessário à pr</span><span class="fc3 sc0">odução, consequentemente, à r</span><span class="blank _1"></span><span class="fc3 sc0">epr</span><span class="fc3 sc0">odução de</span><span class="blank _1"></span><span class="fc3 sc0"> </span></div><div class="t m2 x10 h7 yd0 ff6 fs0 fc1 sc0 ls2 wsa9"><span class="fc3 sc0">tal mer</span><span class="fc3 sc0">cadoria. Utilizando esse critério de valor</span><span class="blank _0"></span><span class="fc3 sc0">, Marx analisou a acumulação de capital, a distribuição</span><span class="fc3 sc0"> </span></div><div class="t m2 x10 h7 yd1 ff6 fs0 fc1 sc0 ls2 ws3e"><span class="fc3 sc0">da r</span><span class="fc3 sc0">enda, as crises econômicas e, por \ufb01m, as contr</span><span class="blank _2"></span><span class="fc3 sc0">adições do capitalismo como sistema de pr</span><span class="fc3 sc0">odução</span><span class="fc3 sc0"> </span></div><div class="t m2 x10 h7 yd2 ff6 fs0 fc1 sc0 ls2 ws2"><span class="fc3 sc0">de mer</span><span class="fc3 sc0">cadorias</span><span class="blank _2"></span><span class="fc3 sc0">.</span></div><div class="t m2 xf h7 yd3 ff6 fs0 fc1 sc0 ls0 wsc"><span class="fc3 sc0">A obr</span><span class="fc3 sc0">a de K</span><span class="blank _2"></span><span class="fc3 sc0">arl Marx (18</span><span class="blank _1"></span><span class="fc3 sc0">18\u20111883) é extr</span><span class="fc3 sc0">emamente complexa, envolvendo, além da análise do </span></div><div class="t m2 x10 h7 yd4 ff6 fs0 fc1 sc0 ls0 wsaa"><span class="fc3 sc0">funcionamento da economia capitalista, a apr</span><span class="fc3 sc0">esentação de um método de investigação próprio (o </span></div><div class="t m2 x10 h7 yd5 ff6 fs0 fc1 sc0 ls0 wsab"><span class="fc3 sc0">materialismo histórico) que, posteriormente, serviu de instrumental par</span><span class="fc3 sc0">a várias outr</span><span class="blank _2"></span><span class="fc3 sc0">as ár</span><span class="fc3 sc0">eas do saber</span><span class="blank _2"></span><span class="fc3 sc0">. </span></div><div class="t m2 x10 h7 yd6 ff6 fs0 fc1 sc0 ls0 wsac"><span class="fc3 sc0">P</span><span class="blank _2"></span><span class="fc3 sc0">ar</span><span class="fc3 sc0">a desenvolver a sua explicação teórica do desenvolvimento do capitalismo, Marx partiu de Smith e </span></div><div class="t m2 x10 h7 yd7 ff6 fs0 fc1 sc0 ls0 wsad"><span class="fc3 sc0">Ricar</span><span class="fc3 sc0">do. Segundo </span><span class="blank _1"></span><span class="fc3 sc0">Hunt (2005), </span><span class="fc3 sc0">Marx </span><span class="fc3 sc0">consider</span><span class="fc3 sc0">ava </span><span class="fc3 sc0">Mill </span><span class="fc3 sc0">um oponente intelectual a </span><span class="fc3 sc0">quem </span><span class="fc3 sc0">er</span><span class="blank _2"></span><span class="fc3 sc0">a necessário </span></div><div class="t m2 x10 h7 yd8 ff6 fs0 fc1 sc0 ls0 wsae"><span class="fc3 sc0">r</span><span class="fc3 sc0">espeitar; em r</span><span class="blank _2"></span><span class="fc3 sc0">elação a Malthus</span><span class="fc3 sc0">, Bentham, Senior e Say</span><span class="blank _2"></span><span class="fc3 sc0">, ele \u201cquase que se limitou a criticá\u2011los\u201d (</span></div><div class="t m3 x41 h8 yd9 ff6 fs5 fc1 sc0 ls0"><span class="fc3 sc0">idem</span></div><div class="t m2 x42 h7 yd9 ff6 fs0 fc1 sc0 ls0 wsae"><span class="fc3 sc0">, p. </span></div><div class="t m2 x10 h7 yda ff6 fs0 fc1 sc0 ls0 wsaf"><span class="fc3 sc0">194): esses autor</span><span class="fc3 sc0">es car</span><span class="blank _2"></span><span class="fc3 sc0">eciam de uma visão histórica das atividades econômicas e do desenvolvimento </span></div><div class="t m2 x10 h7 ydb ff6 fs0 fc1 sc0 ls0 wsb0"><span class="fc3 sc0">social, e suas obr</span><span class="fc3 sc0">as r</span><span class="blank _2"></span><span class="fc3 sc0">esultavam em análises fr</span><span class="fc3 sc0">acas e descontextualizadas em r</span><span class="blank _1"></span><span class="fc3 sc0">elação aos modos de </span></div><div class="t m2 x10 h7 ydc ff6 fs0 fc1 sc0 ls0 ws2"><span class="fc3 sc0">pr</span><span class="fc3 sc0">odução e às suas condições particular</span><span class="blank _2"></span><span class="fc3 sc0">es em determinados períodos de tempo.</span></div><div class="t m2 x34 h9 ydd ff5 fs0 fc1 sc0 ls0 ws2"><span class="fc3 sc0"> Obser</span><span class="fc3 sc0">vação</span></div><div class="t m2 x43 h7 yde ff6 fs0 fc1 sc0 ls0 ws2"><span class="fc3 sc0">Marx faz uma pr</span><span class="fc3 sc0">evisão: o capitalismo se destruirá por si mesmo.</span></div><div class="t m2 xf h7 ydf ff6 fs0 fc1 sc0 ls0 ws2b"><span class="fc3 sc0">A pr</span><span class="fc3 sc0">odução não planejada, a desor</span><span class="blank _2"></span><span class="fc3 sc0">ganização do sistema, constantes oscilações de pr</span><span class="fc3 sc0">eços</span><span class="blank _1"></span><span class="fc3 sc0">, tudo </span></div><div class="t m2 x10 h7 ye0 ff6 fs0 fc1 sc0 ls0 ws2"><span class="fc3 sc0">conspir</span><span class="fc3 sc0">aria par</span><span class="blank _2"></span><span class="fc3 sc0">a a inexorável crise.</span></div></div><div class="pi" data-data="{"ctm":[1.000000,0.000000,0.000000,1.000000,0.000000,0.000000]}"></div></div> <div id="pf9" class="pf w0 h0" data-page-no="9"><div class="pc pc9 w0 h0"><img fetchpriority="low" loading="lazy" class="bi x0 y0 w1 h1" alt="" src="https://files.passeidireto.com/46bd379d-fa67-4f44-9c9c-33dd69eaafa6/bg9.png"><div class="t m0 x1 h2 y1 ff1 fs0 fc0 sc0 ls0"><span class="fc3 sc0">71</span></div><div class="t m0 x2 h3 y2 ff2 fs1 fc0 sc0 ls0 ws2"><span class="fc3 sc0">ECONOMIA E NEGÓCIOS</span></div><div class="t m1 x3 h4 y3 ff3 fs2 fc1 sc0 ls0 ws2"><span class="fc3 sc0">Revisão: - Diagr</span><span class="fc3 sc0">amação: Everton - 29/04/1</span><span class="blank _0"></span><span class="fc3 sc0">1 // Redimensionamento - Ger</span><span class="fc3 sc0">aldo - Corr</span><span class="blank _1"></span><span class="fc3 sc0">eção: Már</span><span class="fc3 sc0">cio - 17/0</span><span class="blank _1"></span><span class="fc3 sc0">1/20</span><span class="blank _1"></span><span class="fc3 sc0">12</span></div><div class="t m2 x39 h14 ybe ff6 fs4 fc1 sc0 ls6 wsb1"><span class="fc3 sc0">O sistema, simplesmente, er</span><span class="fc3 sc0">a complexo demais; desencaixava\u2011se de maneir</span><span class="blank _1"></span><span class="fc3 sc0">a</span><span class="blank _4"> </span><span class="fc3 sc0"> </span></div><div class="t m2 x39 h14 ybf ff6 fs4 fc1 sc0 ls6 wsb2"><span class="fc3 sc0">constante, per</span><span class="fc3 sc0">dia o ritmo, pr</span><span class="blank _1"></span><span class="fc3 sc0">oduzia determinada mer</span><span class="blank _1"></span><span class="fc3 sc0">cadoria em excesso e outr</span><span class="blank _1"></span><span class="fc3 sc0">a de</span><span class="blank _4"> </span><span class="fc3 sc0"> </span></div><div class="t m2 x39 h14 yc0 ff6 fs4 fc1 sc0 ls6 wsb3"><span class="fc3 sc0">menos</span><span class="fc3 sc0">. A segunda, o capitalismo deveria pr</span><span class="blank _1"></span><span class="fc3 sc0">oduzir seu sucessor sem o saber</span><span class="blank _0"></span><span class="fc3 sc0">. Dentr</span><span class="fc3 sc0">o de</span><span class="blank _4"> </span><span class="fc3 sc0"> </span></div><div class="t m2 x39 h14 yc1 ff6 fs4 fc1 sc0 ls6 wsb4"><span class="fc3 sc0">suas gr</span><span class="fc3 sc0">andes fábricas ele pr</span><span class="blank _1"></span><span class="fc3 sc0">ecisaria não apenas criar a base técnica par</span><span class="blank _1"></span><span class="fc3 sc0">a o socialismo</span><span class="blank _4"> </span><span class="fc3 sc0"> </span></div><div class="t m2 x39 h14 yc2 ff6 fs4 fc1 sc0 ls6 wsb5"><span class="fc3 sc0">\u2014 pr</span><span class="fc3 sc0">odução r</span><span class="blank _1"></span><span class="fc3 sc0">acionalmente planejada \u2014, mas teria, além disso, que criar uma </span><span class="ff7"><span class="fc3 sc0">classe</span></span></div><div class="t m4 x44 h15 ye1 ff6 fsa fc1 sc0 ls0 ws2"><span class="fc3 sc0"> </span></div><div class="t m2 x39 h14 ye2 ff6 fs4 fc1 sc0 ls6 wsb7"><span class="fc3 sc0">bem tr</span><span class="fc3 sc0">einada e disciplinada que viria a ser o agente do socialismo, o amar</span><span class="blank _1"></span><span class="fc3 sc0">gur</span><span class="blank _1"></span><span class="fc3 sc0">ado</span><span class="blank _4"> </span><span class="fc3 sc0"> </span></div><div class="t m2 x39 h14 ye3 ff6 fs4 fc1 sc0 ls6 wsb8"><span class="fc3 sc0">pr</span><span class="fc3 sc0">oletariado. P</span><span class="blank _2"></span><span class="fc3 sc0">or sua própria essência dinâmica, o capitalismo iria pr</span><span class="fc3 sc0">oduzir a própria</span><span class="blank _4"> </span><span class="fc3 sc0"> </span></div><div class="t m2 x39 h14 ye4 ff6 fs4 fc1 sc0 ls6 ws2"><span class="fc3 sc0">queda e, no pr</span><span class="fc3 sc0">ocesso, alimentaria o inimigo (HEILBRONER, 1996, p. 14</span><span class="blank _2"></span><span class="fc3 sc0">1).</span></div><div class="t m2 x6 h7 ye5 ff6 fs0 fc1 sc0 ls0 ws2"><span class="fc3 sc0">Algumas das principais ideias de Marx podem ser assim r</span><span class="fc3 sc0">esumidas:</span></div><div class="t m2 x6 h7 ye6 ff6 fs0 fc1 sc0 ls0 ws2"><span class="fc3 sc0">a) </span><span class="blank _4"> </span><span class="fc3 sc0">O capital er</span><span class="fc3 sc0">a r</span><span class="blank _2"></span><span class="fc3 sc0">esponsável pela ger</span><span class="fc3 sc0">ação de lucr</span><span class="fc3 sc0">os par</span><span class="blank _2"></span><span class="fc3 sc0">a uma especí\ufb01ca e especial classe social;</span></div><div class="t m2 x6 h7 ye7 ff6 fs0 fc1 sc0 ls0 wsb9"><span class="fc3 sc0">b) </span><span class="fc3 sc0">O conceito de harmonia social só er</span><span class="blank _1"></span><span class="fc3 sc0">a possível se fosse tomada como pr</span><span class="fc3 sc0">essuposto a existência de </span></div><div class="t m2 x45 h7 ye8 ff6 fs0 fc1 sc0 ls0 ws2"><span class="fc3 sc0">apenas uma r</span><span class="fc3 sc0">elação econômica: a tr</span><span class="blank _2"></span><span class="fc3 sc0">oca;</span></div><div class="t m2 x6 h7 ye9 ff6 fs0 fc1 sc0 ls0 wsba"><span class="fc3 sc0">c) </span><span class="blank _b"> </span><span class="fc3 sc0">As mer</span><span class="fc3 sc0">cadorias tinham um valor de uso (criado pelo tr</span><span class="blank _2"></span><span class="fc3 sc0">abalho útil) e um valor de tr</span><span class="fc3 sc0">oca (criado pelo </span></div><div class="t m2 x45 h7 yea ff6 fs0 fc1 sc0 ls0 wsbb"><span class="fc3 sc0">valor abstr</span><span class="fc3 sc0">ato), este último sendo expr</span><span class="blank _2"></span><span class="fc3 sc0">esso em termos de pr</span><span class="fc3 sc0">eço monetário; ainda, \u201co valor de uso </span></div><div class="t m2 x45 h7 yeb ff6 fs0 fc1 sc0 ls0 wsbc"><span class="fc3 sc0">não poderia ser a base do valor de tr</span><span class="fc3 sc0">oca\u201d (HUNT</span><span class="blank _0"></span><span class="fc3 sc0">, 2005, p. 198). T</span><span class="fc3 sc0">endo \u201c</span><span class="blank _2"></span><span class="fc3 sc0">estabelecido a ligação entr</span><span class="fc3 sc0">e </span></div><div class="t m2 x45 h7 yec ff6 fs0 fc1 sc0 ls0 wsbd"><span class="fc3 sc0">o </span><span class="fc3 sc0">valor </span><span class="fc3 sc0">de </span><span class="fc3 sc0">tr</span><span class="blank _1"></span><span class="fc3 sc0">oca de uma </span><span class="fc3 sc0">mer</span><span class="fc3 sc0">cadoria </span><span class="fc3 sc0">e \u2018a quantidade </span><span class="fc3 sc0">de </span><span class="fc3 sc0">tempo </span><span class="fc3 sc0">de </span><span class="fc3 sc0">tr</span><span class="blank _2"></span><span class="fc3 sc0">abalho </span><span class="fc3 sc0">socialmente </span><span class="fc3 sc0">necessário </span></div><div class="t m2 x45 h7 yed ff6 fs0 fc1 sc0 ls0 wsbe"><span class="fc3 sc0">par</span><span class="fc3 sc0">a sua pr</span><span class="blank _2"></span><span class="fc3 sc0">odução\u2019, Marx (...) mostr</span><span class="fc3 sc0">ou as condições sócio\u2011históricas especí\ufb01cas necessárias par</span><span class="blank _1"></span><span class="fc3 sc0">a </span></div><div class="t m2 x45 h7 yee ff6 fs0 fc1 sc0 ls0 ws2"><span class="fc3 sc0">os pr</span><span class="fc3 sc0">odutos do tr</span><span class="blank _2"></span><span class="fc3 sc0">abalho humano se tr</span><span class="fc3 sc0">ansformar</span><span class="blank _1"></span><span class="fc3 sc0">em em mer</span><span class="fc3 sc0">cadorias\u201d (</span></div><div class="t m3 x46 h8 yef ff6 fs5 fc1 sc0 ls0"><span class="fc3 sc0">idem</span></div><div class="t m2 x37 h7 yef ff6 fs0 fc1 sc0 ls0 ws2"><span class="fc3 sc0">, p. 200);</span></div><div class="t m2 x6 h7 yf0 ff6 fs0 fc1 sc0 ls7 wsbf"><span class="fc3 sc0">d) </span><span class="blank _c"></span><span class="fc3 sc0">Enquanto numa sociedade não capitalista o \ufb02uxo de tr</span><span class="fc3 sc0">oca poderia ser descrito por mer</span><span class="blank _2"></span><span class="fc3 sc0">cadoria</span><span class="blank _4"> </span><span class="fc3 sc0"> </span></div><div class="t m2 x45 h7 yf1 ff6 fs0 fc1 sc0 ls7 wsc0"><span class="fc3 sc0">\u2013dinheir</span><span class="fc3 sc0">o\u2013mer</span><span class="blank _2"></span><span class="fc3 sc0">cadoria (quer dizer</span><span class="blank _2"></span><span class="fc3 sc0">, o pr</span><span class="fc3 sc0">ocesso envolvia a tr</span><span class="blank _1"></span><span class="fc3 sc0">oca com o objetivo de adquirir outr</span><span class="fc3 sc0">as</span><span class="fc3 sc0"> </span></div><div class="t m2 x45 h7 yf2 ff6 fs0 fc1 sc0 ls7 wsc1"><span class="fc3 sc0">mer</span><span class="fc3 sc0">cadorias par</span><span class="blank _2"></span><span class="fc3 sc0">a uso), numa sociedade capitalista o \ufb02uxo car</span><span class="fc3 sc0">acterizava\u2011se por dinheir</span><span class="blank _1"></span><span class="fc3 sc0">o\u2013mer</span><span class="fc3 sc0">cadoria</span><span class="fc3 sc0"> </span></div><div class="t m2 x45 h7 yf3 ff6 fs0 fc1 sc0 ls7 wsc2"><span class="fc3 sc0">\u2013dinheir</span><span class="fc3 sc0">o\u2019 (ou seja, o capital permitia a pr</span><span class="blank _2"></span><span class="fc3 sc0">odução de mer</span><span class="fc3 sc0">cadorias que, tr</span><span class="blank _1"></span><span class="fc3 sc0">ocadas</span><span class="fc3 sc0">, ger</span><span class="blank _1"></span><span class="fc3 sc0">avam mais</span><span class="fc3 sc0"> </span></div><div class="t m2 x45 h7 yf4 ff6 fs0 fc1 sc0 ls7 ws3e"><span class="fc3 sc0">dinheir</span><span class="fc3 sc0">o); a difer</span><span class="blank _2"></span><span class="fc3 sc0">ença entr</span><span class="fc3 sc0">e dinheir</span><span class="blank _1"></span><span class="fc3 sc0">o e dinheir</span><span class="fc3 sc0">o\u2019 er</span><span class="blank _1"></span><span class="fc3 sc0">a a mais\u2011valia, ger</span><span class="blank _1"></span><span class="fc3 sc0">ada no pr</span><span class="blank _1"></span><span class="fc3 sc0">ocesso de pr</span><span class="blank _1"></span><span class="fc3 sc0">odução e</span><span class="fc3 sc0"> </span></div><div class="t m2 x45 h7 yf5 ff6 fs0 fc1 sc0 ls7 wsc3"><span class="fc3 sc0">que tinha como origem o fato de os capitalistas compr</span><span class="fc3 sc0">ar</span><span class="blank _2"></span><span class="fc3 sc0">em um conjunto de mer</span><span class="fc3 sc0">cadorias (fator</span><span class="blank _1"></span><span class="fc3 sc0">es</span><span class="fc3 sc0"> </span></div><div class="t m2 x45 h7 yf6 ff6 fs0 fc1 sc0 ls7 wsc4"><span class="fc3 sc0">de pr</span><span class="fc3 sc0">odução, incluindo o tr</span><span class="blank _2"></span><span class="fc3 sc0">abalho que o operário vendia como mer</span><span class="fc3 sc0">cadoria) por um valor abaixo</span><span class="fc3 sc0"> </span></div><div class="t m2 x45 h7 yf7 ff6 fs0 fc1 sc0 ls7 ws2"><span class="fc3 sc0">daquele r</span><span class="fc3 sc0">epr</span><span class="blank _2"></span><span class="fc3 sc0">esentado pelo conjunto de mer</span><span class="fc3 sc0">cadorias vendidas (r</span><span class="blank _1"></span><span class="fc3 sc0">esultantes do pr</span><span class="fc3 sc0">ocesso pr</span><span class="blank _1"></span><span class="fc3 sc0">odutivo).</span></div><div class="t m2 x6 h7 yf8 ff6 fs0 fc1 sc0 ls7 ws7c"><span class="fc3 sc0">Essa análise levou Marx a concluir que a única forma de o capitalista sobr</span><span class="fc3 sc0">eviver er</span><span class="blank _2"></span><span class="fc3 sc0">a acumulando cada</span><span class="blank _4"> </span><span class="fc3 sc0"> </span></div><div class="t m2 x5 h7 yf9 ff6 fs0 fc1 sc0 ls7 ws20"><span class="fc3 sc0">vez mais capital; a luta pela sobr</span><span class="fc3 sc0">evivência ger</span><span class="blank _2"></span><span class="fc3 sc0">aria concentr</span><span class="fc3 sc0">ação econômica e faria com que a taxa de lucr</span><span class="blank _1"></span><span class="fc3 sc0">o</span><span class="fc3 sc0"> </span></div><div class="t m2 x5 h7 yfa ff6 fs0 fc1 sc0 ls7 ws2"><span class="fc3 sc0">tendesse à queda, pr</span><span class="fc3 sc0">ovocando crises setoriais</span><span class="blank _2"></span><span class="fc3 sc0">, alienação e miséria da classe operária (</span></div><div class="t m3 x2f h8 yfb ff6 fs5 fc1 sc0 ls8"><span class="fc3 sc0">idem</span></div><div class="t m2 x47 h7 yfb ff6 fs0 fc1 sc0 ls7 ws2"><span class="fc3 sc0">, p. 224).</span></div><div class="t m2 x1b h9 ydd ff5 fs0 fc1 sc0 ls0 ws2"><span class="fc3 sc0"> Saiba mais</span></div><div class="t m3 x1c h8 yfc ff6 fs5 fc1 sc0 ls0 ws2"><span class="fc3 sc0">Germinal. </span></div><div class="t m2 xb h7 yfc ff6 fs0 fc1 sc0 ls0 wsc5"><span class="fc3 sc0">Dir</span><span class="blank _2"></span><span class="fc3 sc0">. Claude Berri</span></div><div class="t m3 x48 h8 yfc ff6 fs5 fc1 sc0 ls0 ws2"><span class="fc3 sc0">, </span></div><div class="t m2 x49 h7 yfc ff6 fs0 fc1 sc0 ls0 wsc5"><span class="fc3 sc0">160 minutos</span><span class="fc3 sc0">, 1993. Filme</span></div><div class="t m3 x4a h8 yfc ff6 fs5 fc1 sc0 ls0 ws2"><span class="fc3 sc0"> </span></div><div class="t m2 x4b h7 yfc ff6 fs0 fc1 sc0 ls0 wsc5"><span class="fc3 sc0">baseado na obr</span><span class="fc3 sc0">a </span></div><div class="t m2 x1d h7 yfd ff6 fs0 fc1 sc0 ls0 wsc6"><span class="fc3 sc0">homônima de Emile Zola, r</span><span class="fc3 sc0">etr</span><span class="blank _2"></span><span class="fc3 sc0">ata a situação dos mineir</span><span class="fc3 sc0">os fr</span><span class="blank _1"></span><span class="fc3 sc0">anceses ao \ufb01nal </span></div><div class="t m2 x1d h7 yfe ff6 fs0 fc1 sc0 ls0 wsc7"><span class="fc3 sc0">do </span><span class="fc3 sc0">XIX, </span><span class="fc3 sc0">especialmente </span><span class="fc3 sc0">as </span><span class="fc3 sc0">condições </span><span class="fc3 sc0">insalubr</span><span class="blank _1"></span><span class="fc3 sc0">es </span><span class="fc3 sc0">de </span><span class="fc3 sc0">tr</span><span class="fc3 sc0">abalho </span><span class="fc3 sc0">associadas </span><span class="blank _1"></span><span class="fc3 sc0">aos </span></div><div class="t m2 x1d h7 yff ff6 fs0 fc1 sc0 ls0 ws2"><span class="fc3 sc0">baixos salários</span><span class="fc3 sc0">. V</span><span class="blank _2"></span><span class="fc3 sc0">ale a pena assistir!</span></div></div><div class="pi" data-data="{"ctm":[1.000000,0.000000,0.000000,1.000000,0.000000,0.000000]}"></div></div> <div id="pfa" class="pf w0 h0" data-page-no="a"><div class="pc pca w0 h0"><img fetchpriority="low" loading="lazy" class="bi x0 y0 w1 h1" alt="" src="https://files.passeidireto.com/46bd379d-fa67-4f44-9c9c-33dd69eaafa6/bga.png"><div class="t m0 xd h2 y1 ff1 fs0 fc0 sc0 ls0"><span class="fc3 sc0">72</span></div><div class="t m0 x2 h3 y2 ff8 fs1 fc0 sc0 ls0 ws2"><span class="fc3 sc0">Unidade II</span></div><div class="t m1 xe h4 y24 ff9 fs2 fc1 sc0 ls0 ws2"><span class="fc3 sc0">Revisão: - Diagr</span><span class="fc3 sc0">amação: Everton - 29/04/1</span><span class="blank _0"></span><span class="fc3 sc0">1 // Redimensionamento - Ger</span><span class="fc3 sc0">aldo - Corr</span><span class="blank _1"></span><span class="fc3 sc0">eção: Már</span><span class="fc3 sc0">cio - 17/0</span><span class="blank _1"></span><span class="fc3 sc0">1/20</span><span class="blank _1"></span><span class="fc3 sc0">12</span></div><div class="t m2 xf h7 y25 ff6 fs0 fc1 sc0 ls0 wsc8"><span class="fc3 sc0">Mais: Marx de\ufb01niria a acumulação de capital como sendo a r</span><span class="fc3 sc0">etr</span><span class="blank _2"></span><span class="fc3 sc0">ansformação ou a utilização da </span></div><div class="t m2 x10 h7 y26 ff6 fs0 fc1 sc0 ls0 ws77"><span class="fc3 sc0">mais\u2011valia, pr</span><span class="fc3 sc0">oduzida pela força de tr</span><span class="blank _2"></span><span class="fc3 sc0">abalho, no próprio pr</span><span class="fc3 sc0">ocesso pr</span><span class="blank _1"></span><span class="fc3 sc0">odutivo. Essa acumulação teria </span></div><div class="t m2 x10 h7 y45 ff6 fs0 fc1 sc0 ls0 ws15"><span class="fc3 sc0">seu </span><span class="fc3 sc0">ritmo </span><span class="fc3 sc0">dependente </span><span class="fc3 sc0">da </span><span class="fc3 sc0">composição </span><span class="fc3 sc0">or</span><span class="blank _1"></span><span class="fc3 sc0">gânica </span><span class="fc3 sc0">do </span><span class="fc3 sc0">capital, </span><span class="fc3 sc0">que </span><span class="fc3 sc0">er</span><span class="blank _1"></span><span class="fc3 sc0">a </span><span class="fc3 sc0">a </span><span class="fc3 sc0">r</span><span class="fc3 sc0">elação </span><span class="fc3 sc0">entr</span><span class="blank _1"></span><span class="fc3 sc0">e </span><span class="fc3 sc0">o </span><span class="fc3 sc0">chamado </span><span class="fc3 sc0">capital </span></div><div class="t m2 x10 h7 y27 ff6 fs0 fc1 sc0 ls0 wsc9"><span class="fc3 sc0">constante, derivado do valor dos meios de pr</span><span class="fc3 sc0">odução, e o capital variável, advindo do valor da força de </span></div><div class="t m2 x10 h7 y28 ff6 fs0 fc1 sc0 ls0 ws34"><span class="fc3 sc0">tr</span><span class="fc3 sc0">abalho. Quanto maior a par</span><span class="blank _2"></span><span class="fc3 sc0">cela do capital total destinada ao capital constante em r</span><span class="fc3 sc0">elação ao capital </span></div><div class="t m2 x10 h7 y46 ff6 fs0 fc1 sc0 ls0 ws2"><span class="fc3 sc0">variável, maior seria a acumulação do capital total.</span></div><div class="t m2 xf h7 y2a ff6 fs0 fc1 sc0 ls0 wsca"><span class="fc3 sc0">Como se daria o pr</span><span class="fc3 sc0">ocesso de acumulação de capital e as crises dela decorr</span><span class="blank _2"></span><span class="fc3 sc0">entes? O capitalismo levava </span></div><div class="t m2 x10 h7 y2b ff6 fs0 fc1 sc0 ls0 wscb"><span class="fc3 sc0">à </span><span class="fc3 sc0">criação </span><span class="fc3 sc0">de </span><span class="fc3 sc0">empr</span><span class="blank _1"></span><span class="fc3 sc0">esas </span><span class="fc3 sc0">cada </span><span class="fc3 sc0">vez </span><span class="fc3 sc0">maior</span><span class="fc3 sc0">es</span><span class="blank _2"></span><span class="fc3 sc0">, </span><span class="fc3 sc0">pertencentes </span><span class="fc3 sc0">a </span><span class="fc3 sc0">um </span><span class="fc3 sc0">númer</span><span class="fc3 sc0">o </span><span class="fc3 sc0">cada </span><span class="fc3 sc0">vez </span><span class="fc3 sc0">menor </span><span class="fc3 sc0">de </span><span class="fc3 sc0">pr</span><span class="blank _1"></span><span class="fc3 sc0">oprietários</span><span class="blank _1"></span><span class="fc3 sc0">. </span></div><div class="t m2 x10 h7 y47 ff6 fs0 fc1 sc0 ls0 wsb"><span class="fc3 sc0">Como a taxa de lucr</span><span class="fc3 sc0">o tendia à diminuição, a única forma de compensar essa queda er</span><span class="blank _2"></span><span class="fc3 sc0">a aumentar a </span></div><div class="t m2 x10 h7 y2c ff6 fs0 fc1 sc0 ls0 ws6f"><span class="fc3 sc0">explor</span><span class="fc3 sc0">ação do tr</span><span class="blank _2"></span><span class="fc3 sc0">abalhador</span><span class="blank _2"></span><span class="fc3 sc0">, mantendo os salários ao nível de subsistência. À medida que o capital er</span><span class="fc3 sc0">a </span></div><div class="t m2 x10 h7 y2d ff6 fs0 fc1 sc0 ls0 ws49"><span class="fc3 sc0">acumulado, aumentava\u2011se o valor dos outr</span><span class="fc3 sc0">os meios de pr</span><span class="blank _2"></span><span class="fc3 sc0">odução que não o tr</span><span class="fc3 sc0">abalho. Os operários sem </span></div><div class="t m2 x10 h7 y2e ff6 fs0 fc1 sc0 ls0 wscc"><span class="fc3 sc0">empr</span><span class="fc3 sc0">ego formariam o exér</span><span class="blank _2"></span><span class="fc3 sc0">cito industrial de r</span><span class="fc3 sc0">eserva e competiriam pelos poucos postos de tr</span><span class="blank _1"></span><span class="fc3 sc0">abalho. </span></div><div class="t m2 x10 h7 y48 ff6 fs0 fc1 sc0 ls0 ws30"><span class="fc3 sc0">O capital, então, passaria a contr</span><span class="fc3 sc0">olar o tr</span><span class="blank _2"></span><span class="fc3 sc0">abalho; aumentaria a alienação e a pobr</span><span class="fc3 sc0">eza em ger</span><span class="blank _1"></span><span class="fc3 sc0">al. Aos </span></div><div class="t m2 x10 h7 y2f ff6 fs0 fc1 sc0 ls0 ws2"><span class="fc3 sc0">operários</span><span class="fc3 sc0">, portanto, apenas r</span><span class="blank _2"></span><span class="fc3 sc0">estaria destruir o capitalismo.</span></div><div class="t m2 xf h7 y30 ff6 fs0 fc1 sc0 ls0 ws2"><span class="fc3 sc0">Marx estava certo? Segundo Hunt (</span></div><div class="t m3 x4c h8 y100 ff6 fs5 fc1 sc0 ls0"><span class="fc3 sc0">idem</span></div><div class="t m2 x4d h7 y100 ff6 fs0 fc1 sc0 ls0 ws2"><span class="fc3 sc0">, p. 233),</span></div><div class="t m2 x13 h14 y101 ff6 fs4 fc1 sc0 ls0 wscd"><span class="fc3 sc0">o capitalismo sobr</span><span class="fc3 sc0">eviveu a muitas pr</span><span class="blank _1"></span><span class="fc3 sc0">ofecias posterior</span><span class="blank _1"></span><span class="fc3 sc0">es a sua morte (...). </span></div><div class="t m2 x13 h14 y102 ff6 fs4 fc1 sc0 ls0 wsce"><span class="fc3 sc0">Não podemos esper</span><span class="fc3 sc0">ar que Marx ou qualquer outr</span><span class="blank _1"></span><span class="fc3 sc0">o pensador tenha sido um </span></div><div class="t m2 x13 h14 y103 ff6 fs4 fc1 sc0 ls0 ws2"><span class="fc3 sc0">vidente infalível da sequência exata e da ocasião exata dos acontecimentos </span></div><div class="t m2 x13 h14 y104 ff6 fs4 fc1 sc0 ls0 ws90"><span class="fc3 sc0">futur</span><span class="fc3 sc0">os</span><span class="blank _1"></span><span class="fc3 sc0">. O capitalismo \u2013 ou qualquer outr</span><span class="blank _1"></span><span class="fc3 sc0">o modo de pr</span><span class="blank _1"></span><span class="fc3 sc0">odução social \u2013 é </span></div><div class="t m2 x13 h14 y105 ff6 fs4 fc1 sc0 ls0 wscf"><span class="fc3 sc0">muito complexo par</span><span class="fc3 sc0">a permitir pr</span><span class="blank _1"></span><span class="fc3 sc0">evisões feitas com base em adivinhações</span><span class="blank _1"></span><span class="fc3 sc0">. </span></div><div class="t m2 x13 h14 y106 ff6 fs4 fc1 sc0 ls0 wsd0"><span class="fc3 sc0">Marx, porém, apr</span><span class="fc3 sc0">esentou uma análise estrutur</span><span class="blank _1"></span><span class="fc3 sc0">ada, bem como inúmer</span><span class="blank _1"></span><span class="fc3 sc0">os </span></div><div class="t m2 x13 h14 y107 ff6 fs4 fc1 sc0 ls0 wsd1"><span class="fc3 sc0">esclar</span><span class="fc3 sc0">ecimentos teóricos e</span></div><div class="t m4 x4e h15 y108 ff6 fsa fc1 sc0 ls0 ws2"><span class="fc3 sc0"> </span></div><div class="t m2 x4f h14 y108 ff6 fs4 fc1 sc0 ls0 wsd1"><span class="fc3 sc0">históricos concr</span><span class="fc3 sc0">etos</span><span class="blank _1"></span><span class="fc3 sc0">, que continuam, </span></div><div class="t m2 x13 h14 y109 ff6 fs4 fc1 sc0 ls0 ws2"><span class="fc3 sc0">compr</span><span class="fc3 sc0">ovadamente, muito úteis até hoje.</span></div><div class="t m2 xf h7 y10a ff6 fs0 fc1 sc0 ls0 wsd2"><span class="fc3 sc0">O \ufb01nal do século XIX, portanto, é um tempo de mudanças: emer</span><span class="fc3 sc0">gem as gr</span><span class="blank _2"></span><span class="fc3 sc0">andes corpor</span><span class="fc3 sc0">ações </span></div><div class="t m2 x10 h7 y10b ff6 fs0 fc1 sc0 ls0 ws1f"><span class="fc3 sc0">econômicas com tendência monopolística (fazendo desapar</span><span class="fc3 sc0">ecer o capitalismo concorr</span><span class="blank _2"></span><span class="fc3 sc0">encial) e o Estado </span></div><div class="t m2 x10 h7 y10c ff6 fs0 fc1 sc0 ls0 ws2"><span class="fc3 sc0">passa a interferir cada vez mais na vida econômica da sociedade.</span></div><div class="t m2 xf h7 y10d ff6 fs0 fc1 sc0 ls0 wsd3"><span class="fc3 sc0">T</span><span class="fc3 sc0">emos</span><span class="blank _2"></span><span class="fc3 sc0">, agor</span><span class="fc3 sc0">a, não apenas o contexto a partir do qual se ger</span><span class="blank _1"></span><span class="fc3 sc0">ou a gr</span><span class="fc3 sc0">ande depr</span><span class="blank _1"></span><span class="fc3 sc0">essão da década de </span></div><div class="t m2 x10 h7 y10e ff6 fs0 fc1 sc0 ls0 ws2"><span class="fc3 sc0">187</span><span class="blank _2"></span><span class="fc3 sc0">0, mas também o instrumental analítico par</span><span class="fc3 sc0">a compr</span><span class="blank _1"></span><span class="fc3 sc0">eendê\u2011la em toda a sua extensão.</span></div><div class="t m2 x13 h14 y10f ff6 fs4 fc1 sc0 ls0 wsd4"><span class="fc3 sc0">O que se tornou conhecido como a Gr</span><span class="fc3 sc0">ande Depr</span><span class="blank _1"></span><span class="fc3 sc0">essão, iniciada em 1873, </span></div><div class="t m2 x13 h14 y110 ff6 fs4 fc1 sc0 ls0 wsd5"><span class="fc3 sc0">interr</span><span class="fc3 sc0">ompida por surtos de r</span><span class="blank _1"></span><span class="fc3 sc0">ecuper</span><span class="blank _1"></span><span class="fc3 sc0">ação em 1880 e </span><span class="fc3 sc0">1888, e continuada em </span></div><div class="t m2 x13 h14 y111 ff6 fs4 fc1 sc0 ls0 wsd6"><span class="fc3 sc0">meados da década de 1890, passou a ser encar</span><span class="fc3 sc0">ado como um divisor de </span></div><div class="t m2 x13 h14 y112 ff6 fs4 fc1 sc0 ls0 wsd7"><span class="fc3 sc0">águas entr</span><span class="fc3 sc0">e dois estágios do capitalismo: aquele inicial e vigor</span><span class="blank _1"></span><span class="fc3 sc0">oso, prósper</span><span class="blank _1"></span><span class="fc3 sc0">o </span></div><div class="t m2 x13 h14 y113 ff6 fs4 fc1 sc0 ls0 wsd8"><span class="fc3 sc0">e cheio de otimismo aventur</span><span class="fc3 sc0">eir</span><span class="blank _1"></span><span class="fc3 sc0">o, e o posterior</span><span class="blank _0"></span><span class="fc3 sc0">, mais embar</span><span class="fc3 sc0">açado, hesitante </span></div><div class="t m2 x13 h14 y114 ff6 fs4 fc1 sc0 ls0 wsd9"><span class="fc3 sc0">e, diriam alguns</span><span class="fc3 sc0">, mostr</span><span class="blank _1"></span><span class="fc3 sc0">ando já as mar</span><span class="blank _1"></span><span class="fc3 sc0">cas de senilidade e decadência (DOBB, </span></div><div class="t m2 x13 h14 y115 ff6 fs4 fc1 sc0 ls0 ws2"><span class="fc3 sc0">1987, p. 300).</span></div><div class="t m2 xf h7 y116 ff6 fs0 fc1 sc0 ls0 ws85"><span class="fc3 sc0">Se os mer</span><span class="fc3 sc0">cados são tão necessários par</span><span class="blank _2"></span><span class="fc3 sc0">a a sobr</span><span class="fc3 sc0">evivência do capital, as nações desenvolvidas irão </span></div><div class="t m2 x10 h7 y117 ff6 fs0 fc1 sc0 ls0 ws2"><span class="fc3 sc0">entr</span><span class="fc3 sc0">ar em guerr</span><span class="blank _2"></span><span class="fc3 sc0">a par</span><span class="fc3 sc0">a disputá\u2011los</span><span class="blank _1"></span><span class="fc3 sc0">.</span></div></div><div class="pi" data-data="{"ctm":[1.000000,0.000000,0.000000,1.000000,0.000000,0.000000]}"></div></div>
Compartilhar