<div id="pf1" class="pf w0 h0" data-page-no="1"><div class="pc pc1 w0 h0"><img class="bi x0 y0 w1 h1" alt="" src="https://files.passeidireto.com/ecf0c9e5-d599-4a74-9702-a79fd8dd8080/bg1.png"><div class="c x0 y0 w2 h0"><div class="t m0 x1 h2 y1 ff1 fs0 fc0 sc0 ls0 ws1"> </div></div><div class="c x2 y2 w3 h3"><div class="t m0 x3 h4 y3 ff2 fs1 fc1 sc0 ls0 ws1"> </div><div class="t m0 x3 h4 y4 ff2 fs1 fc1 sc0 ls0 ws1"> </div><div class="t m0 x4 h4 y5 ff2 fs1 fc1 sc0 ls1 ws0">LI<span class="ls0 ws1">BRAS I </span></div></div></div><div class="pi" data-data="{"ctm":[1.000000,0.000000,0.000000,1.000000,0.000000,0.000000]}"></div></div> <div id="pf2" class="pf w4 h5" data-page-no="2"><div class="pc pc2 w4 h5"><img class="bi x5 y6 w5 h6" alt="" src="https://files.passeidireto.com/ecf0c9e5-d599-4a74-9702-a79fd8dd8080/bg2.png"><div class="c x0 y0 w6 h5"><div class="t m0 x1 h7 y7 ff3 fs2 fc0 sc0 ls0 ws1">APRESENTAÇÃO </div><div class="t m0 x1 h7 y8 ff3 fs2 fc0 sc0 ls0 ws1"> </div><div class="t m0 x1 h7 y9 ff3 fs2 fc0 sc0 ls0 ws1">Professora Me. Elizete Pinto Cruz Sbrissia Pitarch Forcadell </div><div class="t m0 x6 h8 ya ff4 fs2 fc0 sc0 ls0 ws2">\u25cf<span class="ff5 ws1"> <span class="blank _0"> </span>Mestre em Ensino Formação Docente Interdisciplinar (UNESPAR); </span></div><div class="t m0 x6 h8 yb ff4 fs2 fc0 sc0 ls0 ws2">\u25cf<span class="ff5 ws1"> <span class="blank _0"> </span>Especialista em Educação Especial: Área da Surdez <span class="ff6 ls2">\u2013</span> L<span class="blank _1"> </span>ibras (ESAP); </span></div><div class="t m0 x6 h8 yc ff4 fs2 fc0 sc0 ls0 ws2">\u25cf<span class="ff5 ws1"> <span class="blank _0"> </span>Especialista em Psicopedagogia Institucional e Clínica (ESAP)<span class="blank _1"> </span>; </span></div><div class="t m0 x6 h8 yd ff4 fs2 fc0 sc0 ls0 ws2">\u25cf<span class="ff5 ws1"> <span class="blank _0"> </span>Especialista em Atendimento Educacional Especializado <span class="blank _1"> </span><span class="ff6 ls2">\u2013</span> AEE (UEM); </span></div><div class="t m0 x6 h8 ye ff4 fs2 fc0 sc0 ls0 ws2">\u25cf<span class="ff5 ws1"> <span class="blank _0"> </span>Graduada em Pedagogia (UEM); </span></div><div class="t m0 x6 h8 yf ff4 fs2 fc0 sc0 ls0 ws2">\u25cf<span class="ff5 ws1"> <span class="blank _0"> </span>Graduada em Letras com Habilitação em Libras (EFICAZ); </span></div><div class="t m0 x6 h8 y10 ff4 fs2 fc0 sc0 ls0 ws2">\u25cf<span class="ff5 ws1"> <span class="blank _0"> </span>Proficiência em Tradução/Interpretação de Libras (FENEIS)<span class="blank _1"> </span>; </span></div><div class="t m0 x6 h8 y11 ff4 fs2 fc0 sc0 ls0 ws2">\u25cf<span class="ff5 ws1"> <span class="blank _0"> </span>Proficiência em Tradução/Interpretação de Libras (PROLIBRAS); </span></div><div class="t m0 x6 h8 y12 ff4 fs2 fc0 sc0 ls0 ws2">\u25cf<span class="ff5 ws1"> <span class="blank _0"> </span>Técnica em Tradução/Interpretação de Libras (IFPR); </span></div><div class="t m0 x6 h8 y13 ff4 fs2 fc0 sc0 ls0 ws2">\u25cf<span class="ff5 ws1"> <span class="blank _0"> </span>Docente Universitária da Disciplina de Libras; </span></div><div class="t m0 x6 h8 y14 ff4 fs2 fc0 sc0 ls0 ws2">\u25cf<span class="ff5 ws1"> <span class="blank _0"> </span>Membro <span class="blank _1"> </span>do <span class="blank _1"> </span>Grupo d<span class="blank _1"> </span>e Estu<span class="blank _1"> </span>dos e <span class="blank _1"> </span>Pesquisas <span class="blank _1"> </span>em <span class="blank _1"> </span>Educação Especial <span class="blank _1"> </span>e <span class="blank _1"> </span>Inclusiva </span></div><div class="t m0 x7 h8 y15 ff6 fs2 fc0 sc0 ls2">\u2013<span class="ff5 ls0 ws1"> GEPEEIN (IFPR). </span></div><div class="t m0 x1 h7 y16 ff3 fs2 fc0 sc0 ls0 ws1"> </div><div class="t m0 x1 h9 y17 ff3 fs2 fc0 sc0 ls0 ws1">Currículo Lates: <span class="ff5 ws3">http://lattes.cnpq.br/4629794516295407<span class="fc2 ws1"> </span></span><span class="fs3"> </span></div><div class="t m0 x1 h7 y18 ff3 fs2 fc0 sc0 ls0 ws1"> </div><div class="t m0 x1 h8 y19 ff5 fs2 fc0 sc0 ls0 ws1"> </div><div class="t m0 x1 h8 y1a ff5 fs2 fc0 sc0 ls0 ws1"> <span class="blank _2"> </span> </div></div></div><div class="pi" data-data="{"ctm":[1.000000,0.000000,0.000000,1.000000,0.000000,0.000000]}"></div></div> <div id="pf3" class="pf w4 h5" data-page-no="3"><div class="pc pc3 w4 h5"><div class="c x0 y0 w6 h5"><div class="t m0 x1 h7 y7 ff3 fs2 fc0 sc0 ls0 ws1">APRESENTAÇÃO DA APOSTILA </div><div class="t m0 x1 h8 y1b ff5 fs2 fc0 sc0 ls0 ws1"> </div><div class="t m0 x1 h8 y1c ff5 fs2 fc0 sc0 ls0 ws1">Prezado(a) acadêmico(a)! </div><div class="t m0 x7 h8 y1d ff5 fs2 fc0 sc0 ls0 ws1"> </div><div class="t m0 x7 h8 y1e ff5 fs2 fc0 sc0 ls0 ws1">Que <span class="blank _3"> </span>alegria <span class="blank _3"> </span>estar <span class="blank _3"> </span>com <span class="blank _3"> </span>você <span class="blank _3"> </span>novamente! <span class="blank _4"> </span>Seja <span class="blank _3"> </span>bem<span class="blank _1"> </span>-vindo(a) <span class="blank _3"> </span>à <span class="blank _4"> </span>Disciplina<span class="blank _1"> </span> <span class="blank _3"> </span>de </div><div class="t m0 x1 h8 y1f ff5 fs2 fc0 sc0 ls0 ws1">LIBRAS I. </div><div class="t m0 x7 h8 y20 ff5 fs2 fc0 sc0 ls0 ws1">Chegou <span class="blank _5"> </span>a <span class="blank _5"> </span>hora <span class="blank _5"> </span>de<span class="blank _6"></span> <span class="blank _5"> </span>você <span class="blank _5"> </span>se <span class="blank _7"> </span>desafiar <span class="blank _7"> </span>a<span class="blank _1"> </span> <span class="blank _7"> </span>praticar <span class="blank _5"> </span>a <span class="blank _5"> </span>Língua <span class="blank _7"> </span>Brasileira <span class="blank _5"> </span>de <span class="blank _7"> </span>S<span class="blank _1"> </span>inais, </div><div class="t m0 x1 h8 y21 ff5 fs2 fc0 sc0 ls0 ws1">conhecer <span class="blank _8"></span>os <span class="blank _8"></span>aspectos <span class="blank _8"></span>visuais <span class="blank _8"></span>e <span class="blank _8"></span>gramaticais, <span class="blank _8"></span>as <span class="blank _8"></span>propriedades <span class="blank _8"></span>e <span class="blank _8"></span>a <span class="blank _8"></span>for<span class="blank _8"></span>m<span class="blank _1"> </span>ação <span class="blank _8"></span>dos <span class="blank _8"></span>léxicos </div><div class="t m0 x1 h8 y22 ff5 fs2 fc0 sc0 ls0 ws1">na <span class="blank _9"> </span>morfologia <span class="blank _9"> </span>e <span class="blank _9"> </span>na <span class="blank _9"> </span>sintaxe <span class="blank _9"> </span>que <span class="blank _9"> </span>pode<span class="blank _6"></span>m <span class="blank _9"> </span>mudar <span class="blank _9"> </span>o <span class="blank _a"> </span>significado <span class="blank _9"> </span>e <span class="blank _9"> </span>o <span class="blank _9"> </span>sentido <span class="blank _a"> </span>dos <span class="blank _9"> </span>sinais <span class="blank _9"> </span>e </div><div class="t m0 x1 h8 y23 ff5 fs2 fc0 sc0 ls0 ws1">formar <span class="blank _4"> </span>frases <span class="blank _5"> </span>para <span class="blank _4"> </span>iniciar <span class="blank _5"> </span>sua <span class="blank _4"> </span>comunicação <span class="blank _5"> </span>com <span class="blank _4"> </span>os <span class="blank _5"> </span>surdos. <span class="blank _4"> </span>É <span class="blank _5"> </span>importante <span class="blank _4"> </span>refletir <span class="blank _5"> </span>e </div><div class="t m0 x1 h8 y24 ff5 fs2 fc0 sc0 ls0 ws1">saber <span class="blank _8"></span>utilizar cada <span class="blank _8"></span>formação <span class="blank _8"></span>de si<span class="blank _8"></span>na<span class="blank _1"> </span>is <span class="blank _8"></span>e su<span class="blank _8"></span>a<span class="blank _1"> </span> <span class="blank _8"></span>descrição i<span class="blank _8"></span>m<span class="blank _1"> </span>agética, <span class="blank _8"></span>pois po<span class="blank _6"></span>de <span class="blank _8"></span>descrever </div><div class="t m0 x1 h8 y25 ff5 fs2 fc0 sc0 ls0 ws1">cada objeto, animais e pessoas. </div><div class="t m0 x7 h8 y26 ff5 fs2 fc0 sc0 ls0 ws1">Vale lembrar que, p<span class="blank _6"></span>ara que você <span class="blank _8"></span>não perca o contato com <span class="blank _6"></span>a língua d<span class="blank _8"></span>e<span class="blank _1"> </span> sinais, <span class="blank _6"></span>é </div><div class="t m0 x1 ha y27 ff6 fs2 fc0 sc0 ls0 ws1">preciso <span class="blank _8"></span>exercitar <span class="blank _b"></span>os <span class="blank _8"></span>\u201col<span class="blank _6"></span>hos\u201d <span class="blank _8"></span>para <span class="blank _b"></span>\u201cver\u201d <span class="blank _8"></span>as <span class="blank _b"></span>complexidades <span class="blank _8"></span>da <span class="blank _b"></span>língua, <span class="blank _8"></span>e, <span class="blank _b"></span>permitir <span class="blank _8"></span>que <span class="blank _b"></span>suas </div><div class="t m0 x1 h8 y28 ff6 fs2 fc0 sc0 ls0 ws1">\u201cmãos\u201d possam \u201cfalar\u201d durante a prática dessa língua visuo<span class="blank _1"> </span><span class="ff5">-espacial. </span></div><div class="t m0 x1 h8 y29 ff5 fs2 fc0 sc0 ls0 ws1"> <span class="blank _c"> </span>Essa disciplina <span class="blank _8"></span>te convida a <span class="blank _8"></span>mergulhar em <span class="blank _8"></span>um outro mundo, <span class="blank _8"></span>o das <span class="blank _6"></span>imagens e<span class="blank _8"></span>m </div><div class="t m0 x1 h8 y2a ff5 fs2 fc0 sc0 ls0 ws1">movimento, <span class="blank _d"> </span>dos <span class="blank _d"> </span>significados <span class="blank _d"> </span>e<span class="blank _6"></span>m <span class="blank _d"> </span>comunicação, <span class="blank _d"> </span>dos <span class="blank _d"> </span>traços <span class="blank _e"> </span>das <span class="blank _e"> </span>expressõ<span class="blank _1"> </span>es <span class="blank _e"> </span>que </div><div class="t m0 x1 h8 y2b ff5 fs2 fc0 sc0 ls0 ws1">traduzem todas emoções. </div><div class="t m0 x7 h8 y2c ff5 fs2 fc0 sc0 ls0 ws1">Aprender <span class="blank"> </span>lí<span class="blank _6"></span>ngua <span class="blank _f"> </span>de <span class="blank"> </span>s<span class="blank _8"></span>inais <span class="blank"> </span>é <span class="blank _f"> </span>desafiante <span class="blank _f"> </span>e <span class="blank"> </span>i<span class="blank _8"></span>nstigante<span class="blank _1"> </span>, <span class="blank _f"> </span>e <span class="blank _f"> </span>você <span class="blank _f"> </span>acadêmico(a) </div><div class="t m0 x1 h8 y2d ff5 fs2 fc0 sc0 ls0 ws1">poderá <span class="blank _10"> </span>através <span class="blank _10"> </span>desse <span class="blank _3"> </span>ma<span class="blank _1"> </span>terial <span class="blank _3"> </span>didático<span class="blank _1"> </span> <span class="blank _3"> </span>executar <span class="blank _10"> </span>seus <span class="blank _10"> </span>primeiros <span class="blank _3"> </span>sina<span class="blank _1"> </span>is <span class="blank _10"> </span>e <span class="blank _3"> </span>iniciar <span class="blank _10"> </span>a </div><div class="t m0 x1 h8 y2e ff5 fs2 fc0 sc0 ls0 ws1">comunicação com a comunidade surda. </div><div class="t m0 x7 h8 y2f ff5 fs2 fc0 sc0 ls0 ws1">Portanto, <span class="blank _9"> </span>aproveite <span class="blank _9"> </span>este <span class="blank _a"> </span>material <span class="blank _9"> </span>didático <span class="blank _9"> </span>que <span class="blank _9"> </span>foi <span class="blank _a"> </span>e<span class="blank _1"> </span>laborado <span class="blank _a"> </span>em <span class="blank _9"> </span>4 <span class="blank _a"> </span>Unid<span class="blank _1"> </span>ades <span class="blank _9"> </span>e </div><div class="t m0 x1 h8 y30 ff5 fs2 fc0 sc0 ls0 ws1">apresenta <span class="blank _5"> </span>conteúdos <span class="blank _5"> </span>teóricos, <span class="blank _5"> </span>mas, <span class="blank _4"> </span>pri<span class="blank _6"></span>ncipalmente <span class="blank _5"> </span>práticos. <span class="blank _5"> </span>Sabemos <span class="blank _5"> </span>que <span class="blank _5"> </span>est<span class="blank _a"> </span>udar </div><div class="t m0 x1 h8 y31 ff5 fs2 fc0 sc0 ls0 ws1">essa <span class="blank _5"> </span>disciplina <span class="blank _5"> </span>exige <span class="blank _7"> </span>co<span class="blank _1"> </span>ntato <span class="blank _5"> </span>com <span class="blank _7"> </span>a<span class="blank _1"> </span> <span class="blank _7"> </span>p<span class="blank _1"> </span>rática, <span class="blank _5"> </span>por <span class="blank _5"> </span>isso, <span class="blank _5"> </span>tentamos <span class="blank _7"> </span>aprese<span class="blank _1"> </span>ntar <span class="blank _7"> </span>a <span class="blank _4"> </span>v<span class="blank _8"></span>ocê, </div><div class="t m0 x1 h8 y32 ff5 fs2 fc0 sc0 ls0 ws1">exemplos <span class="blank _5"> </span>sinalizados <span class="blank _7"> </span>por <span class="blank _5"> </span>essa <span class="blank _5"> </span>autora <span class="blank _5"> </span>e <span class="blank _5"> </span>pelo <span class="blank _7"> </span>Professor <span class="blank _5"> </span>Me. <span class="blank _7"> </span>Murilo <span class="blank _5"> </span>Sbrissia <span class="blank _5"> </span>Pitarch </div><div class="t m0 x1 h8 y33 ff5 fs2 fc0 sc0 ls0 ws1">Forcadell, <span class="blank _7"> </span>surdo <span class="blank _9"> </span>e <span class="blank _7"> </span>esposo <span class="blank _9"> </span>d<span class="blank _1"> </span>a <span class="blank _9"> </span>a<span class="blank _1"> </span>utora <span class="blank _9"> </span>desse <span class="blank _7"> </span>material <span class="blank _7"> </span>didático, <span class="blank _9"> </span>a <span class="blank _7"> </span>quem <span class="blank _7"> </span>agradecemos </div><div class="t m0 x1 h8 y34 ff5 fs2 fc0 sc0 ls0 ws1">pela valorosa contribuição. </div><div class="t m0 x7 h7 y35 ff3 fs2 fc0 sc0 ls0 ws1">Na <span class="blank _11"> </span>Unidade <span class="blank _11"> </span>I <span class="blank _11"> </span>- <span class="blank _11"> </span>DI<span class="blank _8"></span>V<span class="blank _1"> </span>ISÃO <span class="blank _11"> </span>DA <span class="blank _11"> </span>LÍNGUA <span class="blank _11"> </span>DE <span class="blank _12"> </span>SINAIS: <span class="blank _11"> </span>ASPECTOS <span class="blank _12"> </span>DA </div><div class="t m0 x1 h7 y36 ff3 fs2 fc0 sc0 ls0 ws4">VISUALIDADE<span class="ff5 ls3">,</span><span class="ws1"> <span class="blank _8"></span><span class="ff5">você <span class="blank _b"></span>vai <span class="blank _8"></span>adquirir <span class="blank _b"></span>noções <span class="blank _8"></span>básicas <span class="blank _b"></span>d<span class="blank _1"> </span>a <span class="blank _b"></span>L<span class="blank _1"> </span>ibras <span class="blank _b"></span>reconhecendo <span class="blank _8"></span>os <span class="blank _b"></span>a<span class="blank _1"> </span>spectos </span></span></div><div class="t m0 x1 h8 y37 ff5 fs2 fc0 sc0 ls0 ws1">visuais <span class="blank _3"> </span>que <span class="blank _3"> </span>compõe <span class="blank _3"> </span>a <span class="blank _3"> </span>língua, <span class="blank _3"> </span>desenvolver <span class="blank _4"> </span>a<span class="blank _1"> </span> <span class="blank _3"> </span>consciência <span class="blank _4"> </span>e<span class="blank _1"> </span>spacial, <span class="blank _4"> </span>as <span class="blank _3"> </span>expressões </div><div class="t m0 x1 h8 y38 ff5 fs2 fc0 sc0 ls0 ws1">faciais <span class="blank _9"> </span>e <span class="blank _7"> </span>corporais <span class="blank _9"> </span>e <span class="blank _7"> </span>a <span class="blank _9"> </span>percepção <span class="blank _9"> </span>visua<span class="blank _1"> </span>l <span class="blank _9"> </span>na <span class="blank _9"> </span>língua <span class="blank _9"> </span>de <span class="blank _7"> </span>sinais, <span class="blank _9"> </span>registrar <span class="blank _9"> </span>o <span class="blank _7"> </span>conceito <span class="blank _9"> </span>de </div><div class="t m0 x1 h8 y39 ff5 fs2 fc0 sc0 ls0 ws1">descrição <span class="blank _a"> </span>imagética <span class="blank _a"> </span>e <span class="blank _a"> </span>identificar <span class="blank _a"> </span>os <span class="blank _a"> </span>processos <span class="blank _a"> </span>de <span class="blank _a"> </span>formação <span class="blank _a"> </span>de <span class="blank _a"> </span>sinais, <span class="blank _a"> </span>analisando <span class="blank _a"> </span>os </div><div class="t m0 x1 h8 y3a ff5 fs2 fc0 sc0 ls0 ws1">conhecimentos linguísticos e culturais dos sujeitos surdos. </div></div></div><div class="pi" data-data="{"ctm":[1.000000,0.000000,0.000000,1.000000,0.000000,0.000000]}"></div></div> <div id="pf4" class="pf w4 h5" data-page-no="4"><div class="pc pc4 w4 h5"><div class="c x0 y0 w6 h5"><div class="t m0 x7 h7 y7 ff3 fs2 fc0 sc0 ls0 ws1">Na <span class="blank _3"> </span>Unidade <span class="blank _3"> </span>II <span class="blank _3"> </span>- <span class="blank _3"> </span>CONVERSANDO <span class="blank _3"> </span>EM <span class="blank _3"> </span>LIBRAS<span class="ff5 ls3">,</span><span class="ls4"> </span><span class="ff5">p<span class="blank _1"> </span>assaremos <span class="blank _4"> </span>a<span class="blank _1"> </span> <span class="blank _4"> </span>conhecer <span class="blank _4"> </span>e </span></div><div class="t m0 x1 h8 y1b ff5 fs2 fc0 sc0 ls0 ws1">distinguir <span class="blank _13"> </span>os <span class="blank _13"> </span>parâmet<span class="blank _6"></span>ros <span class="blank _13"> </span>da <span class="blank _13"> </span>Libras <span class="blank _14"> </span>na <span class="blank _13"> </span>constituição <span class="blank _14"> </span>dos <span class="blank _13"> </span>sinais, <span class="blank _14"> </span>pe<span class="blank _1"> </span>rcebendo <span class="blank _14"> </span>os </div><div class="t m0 x1 h8 y1c ff5 fs2 fc0 sc0 ls0 ws1">elementos <span class="blank _e"> </span>visuais <span class="blank _e"> </span>e <span class="blank _e"> </span>estéticos <span class="blank _e"> </span>na <span class="blank _e"> </span>literatura <span class="blank _e"> </span>sinalizada, <span class="blank _e"> </span>aprenderemos <span class="blank _e"> </span>o <span class="blank _e"> </span>alfabet<span class="blank _8"></span>o </div><div class="t m0 x1 h8 y1d ff5 fs2 fc0 sc0 ls0 ws1">manual <span class="blank"> </span>e <span class="blank _f"> </span>o <span class="blank"> </span>sinal <span class="blank _f"> </span>soletrado, <span class="blank _f"> </span>a <span class="blank"> </span>diferença <span class="blank _f"> </span>entre <span class="blank"> </span>os <span class="blank _f"> </span>numerais <span class="blank"> </span>car<span class="blank _8"></span>d<span class="blank _1"> </span>inais, <span class="blank"> </span>ordina<span class="blank _1"> </span>is <span class="blank _f"> </span>e </div><div class="t m0 x1 h8 y3b ff5 fs2 fc0 sc0 ls0 ws1">quantidade <span class="blank"> </span>nos <span class="blank"> </span>diferentes <span class="blank"> </span>contextos, <span class="blank"> </span>e <span class="blank"> </span>como <span class="blank"> </span>executar <span class="blank"> </span>os <span class="blank"> </span>sinais <span class="blank"> </span>conforme <span class="blank"> </span>seu<span class="blank _8"></span>s </div><div class="t m0 x1 h8 y3c ff5 fs2 fc0 sc0 ls0 ws1">parâmetros <span class="blank _9"> </span>de <span class="blank _7"> </span>configuração <span class="blank _9"> </span>de <span class="blank _9"> </span>mão, <span class="blank _7"> </span>utilizando <span class="blank _9"> </span>esses <span class="blank _7"> </span>sinais <span class="blank _9"> </span>de <span class="blank _9"> </span>man<span class="blank _1"> </span>eira <span class="blank _9"> </span>apropriada </div><div class="t m0 x1 h8 y3d ff5 fs2 fc0 sc0 ls0 ws1">em situações comunicativas com surdos. </div><div class="t m0 x7 h7 y3e ff3 fs2 fc0 sc0 ls0 ws1">Na <span class="blank _8"></span>Unidade <span class="blank _8"></span>II<span class="blank _1"> </span>I <span class="blank _8"></span>-<span class="ff7"> </span>APRE<span class="blank _8"></span>SE<span class="blank _1"> </span>NTAÇÃO <span class="blank _8"></span>PESSOAL<span class="ff5 ls3">,</span> <span class="blank _8"></span><span class="ff5">apresentaremos as <span class="blank _b"></span>sau<span class="blank _1"> </span>dações </span></div><div class="t m0 x1 h8 y3f ff5 fs2 fc0 sc0 ls0 ws1">em <span class="blank _a"> </span>Libras <span class="blank _1"> </span>em <span class="blank _a"> </span>contextos <span class="blank _1"> </span>formal <span class="blank _a"> </span>e <span class="blank _1"> </span>informa<span class="blank _1"> </span>l, <span class="blank _1"> </span>você <span class="blank _a"> </span>será <span class="blank _a"> </span>capaz <span class="blank _1"> </span>de <span class="blank _a"> </span>usa<span class="blank _6"></span>r <span class="blank _1"> </span>ad<span class="blank _1"> </span>equadamente<span class="blank _6"></span> </div><div class="t m0 x1 h8 y40 ff5 fs2 fc0 sc0 ls0 ws1">os pronomes e os adv<span class="blank _8"></span>é<span class="blank _1"> </span>rbios de lugar na Língua <span class="blank _6"></span>Brasileira de Sinais e co<span class="blank _6"></span>mpreender a </div><div class="t m0 x1 h8 y41 ff5 fs2 fc0 sc0 ls0 ws1">Libras em seus aspectos morfológicos e sintáticos. </div><div class="t m0 x7 h7 y42 ff3 fs2 fc0 sc0 ls0 ws1">Na <span class="blank _7"> </span>Unidade <span class="blank _5"> </span>IV <span class="blank _7"> </span><span class="ff8 ls2">\u2013<span class="ff7 ls5"> </span></span>OS <span class="blank _7"> </span>CLASSIFICADORES <span class="blank _5"> </span>NA <span class="blank _7"> </span>LIBRAS<span class="ff5 ls3">,</span><span class="ls6"> </span><span class="ff5">será <span class="blank _5"> </span>compartilhado </span></div><div class="t m0 x1 h8 y43 ff5 fs2 fc0 sc0 ls0 ws1">com <span class="blank _8"></span>voc<span class="blank _6"></span>ê <span class="blank _b"></span>o<span class="blank _1"> </span>s <span class="blank _b"></span>verbos <span class="blank _8"></span>de <span class="blank _b"></span>locomoção <span class="blank _b"></span>e <span class="blank _8"></span>os <span class="blank _b"></span>verbos <span class="blank _b"></span>classificado<span class="blank _1"> </span>res <span class="blank _b"></span>e <span class="blank _8"></span>seu <span class="blank _b"></span>sistema <span class="blank _b"></span>de <span class="blank _8"></span>flexão,<span class="blank _6"></span> </div><div class="t m0 x1 h8 y44 ff5 fs2 fc0 sc0 ls0 ws1">para <span class="blank _3"> </span>q<span class="blank _1"> </span>ue <span class="blank _3"> </span>inicie <span class="blank _10"> </span>a <span class="blank _10"> </span>construção <span class="blank _3"> </span>de <span class="blank _10"> </span>frases <span class="blank _3"> </span>com <span class="blank _10"> </span>verbos <span class="blank _3"> </span>de <span class="blank _10"> </span>locomoção <span class="blank _3"> </span>e <span class="blank _10"> </span>com <span class="blank _3"> </span>verbos </div><div class="t m0 x1 h8 y45 ff5 fs2 fc0 sc0 ls0 ws1">classificadores, <span class="blank"> </span>diferenciando <span class="blank"> </span>classificadores <span class="blank _e"> </span>de <span class="blank"> </span>adjetivos <span class="blank _e"> </span>descrit<span class="blank _6"></span>ivos, <span class="blank"> </span>bem <span class="blank _e"> </span>co<span class="blank _6"></span>mo </div><div class="t m0 x1 h8 y46 ff5 fs2 fc0 sc0 ls0 ws1">conhecer os vários tipos de verbos classificadores na Libras. </div><div class="t m0 x7 h8 y47 ff5 fs2 fc0 sc0 ls0 ws1">Durante toda <span class="blank _6"></span>essa disciplina <span class="blank _6"></span>de <span class="blank _6"></span>Libras I, <span class="blank _8"></span>esta<span class="blank _1"> </span>remos se<span class="blank _6"></span>mpre ao s<span class="blank _8"></span>eu<span class="blank _1"> </span> l<span class="blank _6"></span>ado<span class="blank _1"> </span>, pois <span class="blank _6"></span>o </div><div class="t m0 x1 h8 y48 ff5 fs2 fc0 sc0 ls0 ws1">nosso <span class="blank _4"> </span>d<span class="blank _6"></span>esejo <span class="blank _5"> </span>é <span class="blank _4"> </span>que <span class="blank _5"> </span>você <span class="blank _5"> </span>po<span class="blank _1"> </span>ssa <span class="blank _5"> </span>avançar <span class="blank _4"> </span>m<span class="blank _6"></span>ais <span class="blank _5"> </span>e <span class="blank _4"> </span>mais <span class="blank _5"> </span>a <span class="blank _4"> </span>cada <span class="blank _5"> </span>Unidade <span class="blank _5"> </span>de <span class="blank _4"> </span>Est<span class="blank _6"></span>udo. </div><div class="t m0 x1 h8 y49 ff5 fs2 fc0 sc0 ls0 ws1">Buscamos <span class="blank"> </span>então, <span class="blank _e"> </span>usar <span class="blank"> </span>uma <span class="blank"> </span>linguagem <span class="blank"> </span>acessível <span class="blank"> </span>para <span class="blank"> </span>facilitar <span class="blank"> </span>a <span class="blank"> </span>apreensão <span class="blank"> </span>dos </div><div class="t m0 x1 h8 y4a ff5 fs2 fc0 sc0 ls0 ws1">conteúdos. <span class="blank _a"> </span>P<span class="blank _1"> </span>ortanto, <span class="blank _a"> </span>para <span class="blank _9"> </span>que <span class="blank _9"> </span>a <span class="blank _a"> </span>a<span class="blank _1"> </span>prendizagem <span class="blank _a"> </span>de <span class="blank _9"> </span>Libras <span class="blank _9"> </span>se <span class="blank _9"> </span>torne <span class="blank _a"> </span>algo<span class="blank _1"> </span> <span class="blank _a"> </span>prazeroso <span class="blank _9"> </span>e </div><div class="t m0 x1 h8 y4b ff5 fs2 fc0 sc0 ls0 ws1">contagiante, você precisa ir além desse<span class="blank _1"> </span> material didático, leia, releia, treine <span class="blank _a"> </span><span class="ff6 ls2">\u2013</span> se for o </div><div class="t m0 x1 h8 y4c ff5 fs2 fc0 sc0 ls0 ws1">caso <span class="blank _9"> </span><span class="ff6 ls2">\u2013</span> <span class="blank _9"> </span>o <span class="blank _a"> </span>mate<span class="blank _1"> </span>rial, <span class="blank _a"> </span>assista <span class="blank _9"> </span>às <span class="blank _9"> </span>videoaulas <span class="blank _9"> </span>correspondentes <span class="blank _9"> </span>e <span class="blank _a"> </span>desa<span class="blank _1"> </span>fie-se <span class="blank _9"> </span>a <span class="blank _9"> </span>praticar <span class="blank _a"> </span>o<span class="blank _1"> </span>s </div><div class="t m0 x1 h8 y4d ff5 fs2 fc0 sc0 ls0 ws1">sinais. <span class="blank"> </span>Não <span class="blank _e"> </span>s<span class="blank _6"></span>e <span class="blank"> </span>esqueça <span class="blank"> </span>de <span class="blank _e"> </span>c<span class="blank _6"></span>onsultar <span class="blank"> </span>os <span class="blank"> </span>sites <span class="blank _e"> </span>e <span class="blank"> </span>links <span class="blank"> </span>que <span class="blank"> </span>sugerimos, <span class="blank"> </span>a <span class="blank"> </span>fim <span class="blank _e"> </span>de<span class="blank _8"></span> </div><div class="t m0 x1 h8 y4e ff5 fs2 fc0 sc0 ls0 ws1">complementar seus <span class="blank _6"></span>estudos. Procure <span class="blank _8"></span>aprimo<span class="blank _1"> </span>rar <span class="blank _6"></span>seus conheci<span class="blank _6"></span>mentos sobre o <span class="blank _8"></span>assunto </div><div class="t m0 x1 h8 y4f ff5 fs2 fc0 sc0 ls0 ws1">com <span class="blank _14"> </span>colegas <span class="blank _14"> </span>que <span class="blank _d"> </span>já <span class="blank _14"> </span>cursaram <span class="blank _14"> </span>Libras, <span class="blank _14"> </span>busque <span class="blank _14"> </span>conhecer <span class="blank _14"> </span>e <span class="blank _14"> </span>iniciar <span class="blank _d"> </span>um<span class="blank _1"> </span>a <span class="blank _14"> </span>relação<span class="blank _8"></span> </div><div class="t m0 x1 h8 y50 ff5 fs2 fc0 sc0 ls0 ws1">comunicativa co<span class="blank _6"></span>m os <span class="blank _8"></span>surdos. <span class="blank _6"></span>O im<span class="blank _6"></span>portante é <span class="blank _8"></span>não ficar <span class="blank _8"></span>parado, lembr<span class="blank _6"></span>e<span class="blank _1"> </span>-se que <span class="blank _8"></span>a Libras<span class="blank _8"></span> </div><div class="t m0 x1 h8 y51 ff5 fs2 fc0 sc0 ls0 ws1">é a comunicação em suas mãos! </div><div class="t m0 x1 h8 y52 ff5 fs2 fc0 sc0 ls0 ws1"> </div><div class="t m0 x8 h7 y53 ff3 fs2 fc0 sc0 ls0 ws1">Bons estudos e abraços sinalizados! </div></div></div><div class="pi" data-data="{"ctm":[1.000000,0.000000,0.000000,1.000000,0.000000,0.000000]}"></div></div> <div id="pf5" class="pf w7 hb" data-page-no="5"><div class="pc pc5 w7 hb"><div class="c x0 y0 w8 hb"><div class="t m0 x1 hc y54 ff9 fs4 fc0 sc0 ls0 ws1"> </div><div class="t m0 x1 hc y55 ff9 fs4 fc0 sc0 ls0 ws1"> </div><div class="t m0 x1 h7 y56 ffa fs2 fc0 sc0 ls0 ws1">UNIDADE I </div><div class="t m0 x1 h7 y57 ffa fs2 fc0 sc0 ls0 ws1">DIVISÃO DA LÍNGUA DE SINAIS: ASPECTOS DA VISUALIDADE </div><div class="t m0 x1 h8 y58 ff9 fs2 fc0 sc0 ls0 ws1">Professora Mestre Elizete Pinto Cruz Sbrissia Pitarch Forcadell </div><div class="t m0 x1 h8 y59 ff9 fs2 fc0 sc0 ls0 ws1"> </div><div class="t m0 x1 h8 y5a ff9 fs2 fc0 sc0 ls0 ws1"> </div><div class="t m0 x1 h7 y5b ffa fs2 fc0 sc0 ls0 ws1">Plano de Estudo: </div><div class="t m0 x6 h8 y5c ff9 fs2 fc0 sc0 ls0 ws1"> </div><div class="t m0 x6 h8 y5d ffb fs2 fc0 sc0 ls0 ws2">\u25cf<span class="ff9 ws1"> <span class="blank _0"> </span>Experiência visual: o ouvir pelos olhos e o falar com as mãos; </span></div><div class="t m0 x6 h8 y5e ffb fs2 fc0 sc0 ls0 ws2">\u25cf<span class="ff9 ws1"> <span class="blank _0"> </span>Componentes não manuais: expressões faciais e corporais na Libras; </span></div><div class="t m0 x6 h8 y5f ffb fs2 fc0 sc0 ls0 ws2">\u25cf<span class="ff9 ws1"> <span class="blank _0"> </span>A percepção e o processamento visual espacial dos surdos; </span></div><div class="t m0 x6 h8 y60 ffb fs2 fc0 sc0 ls0 ws2">\u25cf<span class="ff9 ws1"> <span class="blank _0"> </span>Os aspectos da visualidade na educação dos surdos; </span></div><div class="t m0 x6 h8 y61 ffb fs2 fc0 sc0 ls0 ws2">\u25cf<span class="ff9 ws1"> <span class="blank _0"> </span>A descrição imagética na Libras; </span></div><div class="t m0 x6 h8 y62 ffb fs2 fc0 sc0 ls0 ws2">\u25cf<span class="ff9 ws1"> <span class="blank _0"> </span>Signo visual e suas propriedades na Libras. </span></div><div class="t m0 x1 h7 y63 ffa fs2 fc0 sc0 ls0 ws1"> </div><div class="t m0 x1 h7 y64 ffa fs2 fc0 sc0 ls0 ws1"> </div><div class="t m0 x1 h7 y65 ffa fs2 fc0 sc0 ls0 ws1">Objetivos de Aprendizagem: </div><div class="t m0 x1 h7 y66 ffa fs2 fc0 sc0 ls0 ws1"> </div><div class="t m0 x6 h8 y67 ffb fs2 fc0 sc0 ls0 ws2">\u25cf<span class="ff9 ws1"> <span class="blank _0"> </span>Adquirir <span class="blank _13"> </span>noções <span class="blank _15"> </span>básicas <span class="blank _13"> </span>da <span class="blank _15"> </span>Libras <span class="blank _13"> </span>reconhecendo <span class="blank _13"> </span>os <span class="blank _13"> </span>a<span class="blank _1"> </span>spectos <span class="blank _13"> </span>visuais <span class="blank _15"> </span>que </span></div><div class="t m0 x7 h8 y68 ff9 fs2 fc0 sc0 ls0 ws1">compõem a língua; </div><div class="t m0 x6 h8 y69 ffb fs2 fc0 sc0 ls0 ws2">\u25cf<span class="ff9 ws1"> <span class="blank _0"> </span>Desenvolver <span class="blank _d"> </span>a <span class="blank _d"> </span>consciência <span class="blank _e"> </span>espacial, <span class="blank _d"> </span>as <span class="blank _e"> </span>expressõ<span class="blank _1"> </span>es <span class="blank _e"> </span>faciais <span class="blank _d"> </span>e <span class="blank _d"> </span>corporais <span class="blank _d"> </span>e <span class="blank _e"> </span>a </span></div><div class="t m0 x7 h8 y6a ff9 fs2 fc0 sc0 ls0 ws1">percepção visual na língua de sinais; </div><div class="t m0 x6 h8 y6b ffb fs2 fc0 sc0 ls0 ws2">\u25cf<span class="ff9 ws1"> <span class="blank _0"> </span>Registrar o conceito de descrição imagética; </span></div><div class="t m0 x6 h8 y6c ffb fs2 fc0 sc0 ls0 ws2">\u25cf<span class="ff9 ws1"> <span class="blank _0"> </span>Identificar <span class="blank _10"> </span>os <span class="blank _10"> </span>processos <span class="blank _3"> </span>de <span class="blank _10"> </span>formação <span class="blank _10"> </span>de <span class="blank _10"> </span>sinais, <span class="blank _3"> </span>analisando <span class="blank _10"> </span>os <span class="blank _10"> </span>conhecimentos </span></div><div class="t m0 x7 h8 y6d ff9 fs2 fc0 sc0 ls0 ws1">linguísticos e culturais dos sujeitos surdos. </div><div class="t m0 x1 hc y6e ff9 fs4 fc0 sc0 ls0 ws1"> <span class="blank _16"> </span> </div></div></div><div class="pi" data-data="{"ctm":[1.000000,0.000000,0.000000,1.000000,0.000000,0.000000]}"></div></div> <div id="pf6" class="pf w7 hb" data-page-no="6"><div class="pc pc6 w7 hb"><div class="c x0 y0 w8 hb"><div class="t m0 x1 hc y54 ff9 fs4 fc0 sc0 ls0 ws1"> </div><div class="t m0 x9 h7 y6f ffa fs2 fc0 sc0 ls0 ws1">INTRODUÇÃO </div><div class="t m0 x1 hc y70 ff9 fs4 fc0 sc0 ls7 ws1"> <span class="fs2 ls0 v1">Iniciamos esta unidade com um questionamento reflexivo a você acadêmico(a)! </span></div><div class="t m0 x7 h8 y71 ff9 fs2 fc0 sc0 ls0 ws1">Já <span class="blank _7"> </span>parou <span class="blank _9"> </span>pa<span class="blank _1"> </span>ra <span class="blank _9"> </span>pensar, <span class="blank _7"> </span>se <span class="blank _5"> </span>de <span class="blank _7"> </span>repente <span class="blank _7"> </span>você <span class="blank _7"> </span>se <span class="blank _9"> </span>visse <span class="blank _7"> </span>obrigado(a) <span class="blank _7"> </span>a <span class="blank _9"> </span>se<span class="blank _1"> </span> <span class="blank _7"> </span>comunicar </div><div class="t m0 x1 h8 y72 ff9 fs2 fc0 sc0 ls0 ws1">sem <span class="blank _12"> </span>emitir <span class="blank _15"> </span>sons, <span class="blank _12"> </span>usar <span class="blank _15"> </span>a<span class="blank _1"> </span>s <span class="blank _12"> </span>m<span class="blank _6"></span>ãos <span class="blank _12"> </span>e<span class="blank _6"></span> <span class="blank _12"> </span>as <span class="blank _15"> </span>expressões <span class="blank _12"> </span>faciais <span class="blank _12"> </span>e<span class="blank _6"></span> <span class="blank _15"> </span>co<span class="blank _1"> </span>rporais<span class="blank _1"> </span> <span class="blank _12"> </span>para <span class="blank _12"> </span>ser<span class="blank _8"></span> </div><div class="t m0 x1 h8 y73 ff9 fs2 fc0 sc0 ls0 ws1">compreendido(a)? Não<span class="blank _6"></span> te<span class="blank _6"></span> parec<span class="blank _6"></span>e <span class="blank _8"></span>e<span class="blank _1"> </span>stranho, <span class="blank _6"></span>ter <span class="blank _8"></span>q<span class="blank _1"> </span>ue <span class="blank _6"></span>criar <span class="blank _8"></span>e<span class="blank _1"> </span>stratégias <span class="blank _8"></span>para que <span class="blank _8"></span>as pessoas<span class="blank _8"></span> </div><div class="t m0 x1 h8 y74 ff9 fs2 fc0 sc0 ls0 ws1">possam <span class="blank _14"> </span>compreender <span class="blank _d"> </span>seus <span class="blank _14"> </span>pensamentos,<span class="blank _6"></span> <span class="blank _14"> </span>seus <span class="blank _d"> </span>sentimentos, <span class="blank _d"> </span>suas <span class="blank _14"> </span>emoções, <span class="blank _d"> </span>seus </div><div class="t m0 x1 h8 y75 ff9 fs2 fc0 sc0 ls0 ws1">conhecimentos, <span class="blank _1"> </span>as <span class="blank _1"> </span>informações, <span class="blank _1"> </span>através <span class="blank _1"> </span>de <span class="blank _1"> </span>uma <span class="blank _1"> </span>emissão <span class="blank _a"> </span>não baseada <span class="blank _a"> </span>em <span class="blank _1"> </span>sons e <span class="blank _a"> </span>falas </div><div class="t m0 x1 h8 y76 ff9 fs2 fc0 sc0 ls0 ws1">orais? <span class="blank _3"> </span>Você <span class="blank _3"> </span>já <span class="blank _3"> </span>parou <span class="blank _4"> </span>pa<span class="blank _1"> </span>ra <span class="blank _4"> </span>ob<span class="blank _1"> </span>servar <span class="blank _4"> </span>um <span class="blank _3"> </span>grupo <span class="blank _3"> </span>de <span class="blank _3"> </span>surdos <span class="blank _3"> </span>conversando? <span class="blank _3"> </span>O <span class="blank _3"> </span>que <span class="blank _3"> </span>você </div><div class="t m0 x1 h8 y77 ff9 fs2 fc0 sc0 ls0 ws1">sentiu? Como você se sentiria se estivesse no meio deles por alguns instantes? </div><div class="t m0 x7 h8 y78 ff9 fs2 fc0 sc0 ls0 ws1">Se você já tev<span class="blank _8"></span>e<span class="blank _1"> </span> essa e<span class="blank _8"></span>xp<span class="blank _1"> </span>eriência, posso <span class="blank _6"></span>imaginar algumas <span class="blank _6"></span>das suas <span class="blank _8"></span>resp<span class="blank _1"> </span>ostas ou </div><div class="t m0 x1 h8 y79 ff9 fs2 fc0 sc0 ls0 ws1">reflexões <span class="blank _14"> </span>para <span class="blank _13"> </span>cada <span class="blank _14"> </span>um <span class="blank _13"> </span>desses <span class="blank _14"> </span>questionamentos, <span class="blank _14"> </span>se <span class="blank _13"> </span>você <span class="blank _14"> </span>ainda <span class="blank _14"> </span>não <span class="blank _14"> </span>teve <span class="blank _14"> </span>e<span class="blank _1"> </span>ssa </div><div class="t m0 x1 h8 y7a ff9 fs2 fc0 sc0 ls0 ws1">experiência, sugiro que comece aos poucos ir observando e tent<span class="blank _6"></span>ando refletir sobre isso.<span class="blank _1"> </span> </div><div class="t m0 x7 h8 y7b ff9 fs2 fc0 sc0 ls0 ws1">Um dos <span class="blank _8"></span>pontos que <span class="blank _8"></span>certamente você <span class="blank _6"></span>irá <span class="blank _8"></span>perceber é <span class="blank _8"></span>a forma cri<span class="blank _6"></span>ativa <span class="blank _8"></span>que<span class="blank _1"> </span> <span class="blank _8"></span>os surdos </div><div class="t m0 x1 h8 y7c ff9 fs2 fc0 sc0 ls0 ws1">estabelecem <span class="blank _f"> </span>para <span class="blank _10"> </span>se <span class="blank _f"> </span>comunicar <span class="blank _10"> </span>atravé<span class="blank _1"> </span>s <span class="blank _f"> </span>da <span class="blank _10"> </span>comu<span class="blank _1"> </span>nicação <span class="blank _10"> </span>visuo<span class="blank _1"> </span>-espacial, <span class="blank _f"> </span>o <span class="blank _10"> </span>uso <span class="blank _f"> </span>das </div><div class="t m0 x1 h8 y7d ff9 fs2 fc0 sc0 ls0 ws1">expressões <span class="blank _3"> </span>faciais <span class="blank _4"> </span>e <span class="blank _4"> </span>corporais, <span class="blank _4"> </span>a<span class="blank _1"> </span> <span class="blank _4"> </span>sinalização <span class="blank _4"> </span>rápida, <span class="blank _3"> </span>o <span class="blank _4"> </span>direcionamento <span class="blank _4"> </span>dos <span class="blank _4"> </span>o<span class="blank _1"> </span>lhos, <span class="blank _4"> </span>os </div><div class="t m0 x1 h8 y7e ff9 fs2 fc0 sc0 ls0 ws1">apontamentos, são <span class="blank _8"></span>pontos muito destacados <span class="blank _8"></span>ne<span class="blank _1"> </span>ssa c<span class="blank _8"></span>omu<span class="blank _1"> </span>nicação, a<span class="blank _6"></span> isso, <span class="blank _6"></span>damos o <span class="blank _8"></span>nome </div><div class="t m0 x1 h8 y7f ff9 fs2 fc0 sc0 ls0 ws1">de <span class="blank _1"> </span>experiência <span class="blank _a"> </span>visual d<span class="blank _1"> </span>a <span class="blank _1"> </span>surdez, <span class="blank _1"> </span>ou<span class="blank _1"> </span> <span class="blank _1"> </span>seja, <span class="blank _1"> </span>a <span class="blank _1"> </span>ausência <span class="blank _a"> </span>da a<span class="blank _1"> </span>udição <span class="blank _1"> </span>faz <span class="blank _1"> </span>com<span class="blank _1"> </span> q<span class="blank _1"> </span>ue <span class="blank _1"> </span>os <span class="blank _1"> </span>surdos </div><div class="t m0 x1 h8 y80 ff9 fs2 fc0 sc0 ls0 ws1">recorram <span class="blank _14"> </span>a<span class="blank _1"> </span> <span class="blank _14"> </span>o<span class="blank _1"> </span>utros <span class="blank _13"> </span>caminhos <span class="blank _14"> </span>para <span class="blank _13"> </span>interagir <span class="blank _14"> </span>e<span class="blank _1"> </span> <span class="blank _14"> </span>d<span class="blank _1"> </span>esenvolver <span class="blank _13"> </span>suas <span class="blank _14"> </span>necessidades <span class="blank _13"> </span>de </div><div class="t m0 x1 h8 y81 ff9 fs2 fc0 sc0 ls0 ws1">compreensão linguística. </div><div class="t m0 x7 h8 y82 ff9 fs2 fc0 sc0 ls0 ws1">Não <span class="blank _1"> </span>podemos <span class="blank _a"> </span>confundir<span class="blank _6"></span> <span class="blank _1"> </span>essa <span class="blank _a"> </span>forma <span class="blank _1"> </span>de <span class="blank _1"> </span>comunicação <span class="blank _a"> </span>como <span class="blank _1"> </span>mímica, <span class="blank _1"> </span>como <span class="blank _1"> </span>mu<span class="blank _1"> </span>itas </div><div class="t m0 x1 h8 y83 ff9 fs2 fc0 sc0 ls0 ws1">pessoas <span class="blank _8"></span>erroneamente <span class="blank _8"></span>o fazem. <span class="blank _8"></span>Já <span class="blank _8"></span>estudamos <span class="blank _8"></span>anteriormente<span class="blank _1"> </span> <span class="blank _8"></span>que <span class="blank _8"></span>a <span class="blank _6"></span>língua <span class="blank _8"></span>que <span class="blank _8"></span>os <span class="blank _8"></span>surdos </div><div class="t m0 x1 h8 y84 ff9 fs2 fc0 sc0 ls0 ws1">brasileiros <span class="blank _8"></span>utilizam <span class="blank _8"></span>em <span class="blank _8"></span>sua <span class="blank _8"></span>comunicação, <span class="blank _8"></span>ensino <span class="blank _8"></span>e <span class="blank _8"></span>aprendizagem <span class="blank _8"></span>(LIBRAS), <span class="blank _8"></span>passou <span class="blank _8"></span>a <span class="blank _8"></span>ser </div><div class="t m0 x1 h8 y85 ff9 fs2 fc0 sc0 ls0 ws1">reconhecida <span class="blank _8"></span>através <span class="blank _b"></span>da <span class="blank _8"></span>Lei <span class="blank _b"></span>10.436/2002, <span class="blank _8"></span>sendo <span class="blank _8"></span>assi<span class="blank _8"></span>m<span class="blank _1"> </span>, <span class="blank _b"></span>e<span class="blank _1"> </span>la <span class="blank _8"></span>tem <span class="blank _b"></span>o <span class="blank _8"></span>mesmo <span class="blank _8"></span><span class="ffc ws4">status<span class="ff9 ws1"> <span class="blank _8"></span>linguístico </span></span></div><div class="t m0 x1 h8 y86 ff9 fs2 fc0 sc0 ls0 ws1">que as línguas orais, no caso do Brasil, a Língua Portuguesa. </div><div class="t m0 x7 h8 y87 ff9 fs2 fc0 sc0 ls0 ws1">Assim, <span class="blank _7"> </span>a<span class="blank _1"> </span> <span class="blank _7"> </span>Libras <span class="blank _7"> </span>é <span class="blank _7"> </span>uma <span class="blank _7"> </span>lín<span class="blank _1"> </span>gua <span class="blank _5"> </span>natural, <span class="blank _7"> </span>relacionada <span class="blank _5"> </span>aos <span class="blank _7"> </span>costumes <span class="blank _7"> </span>e <span class="blank _7"> </span>à<span class="blank _1"> </span> <span class="blank _5"> </span>cultura <span class="blank _7"> </span>da </div><div class="t m0 x1 h8 y88 ff9 fs2 fc0 sc0 ls0 ws1">comunidade <span class="blank _4"> </span>surda <span class="blank _4"> </span>brasileira, <span class="blank _4"> </span>que <span class="blank _4"> </span>flui <span class="blank _4"> </span>de<span class="blank _1"> </span> <span class="blank _4"> </span>uma <span class="blank _4"> </span>necessidade <span class="blank _4"> </span>de <span class="blank _4"> </span>comunicação <span class="blank _4"> </span>entre <span class="blank _4"> </span>as </div><div class="t m0 x1 h8 y89 ff9 fs2 fc0 sc0 ls0 ws1">pessoas que utilizam a modalidade ou visuo-espacial para se comunicar. </div><div class="t m0 x7 h8 y8a ff9 fs2 fc0 sc0 ls0 ws1">A <span class="blank _1"> </span>e<span class="blank _1"> </span>xperiência <span class="blank _1"> </span>visual <span class="blank _a"> </span>dos <span class="blank _1"> </span>surdos, <span class="blank _a"> </span>os <span class="blank _1"> </span>componente<span class="blank _1"> </span>s <span class="blank _1"> </span>não<span class="blank _1"> </span>-<span class="ls8 ws5">ma</span>nuais, <span class="blank _1"> </span>a <span class="blank _a"> </span>percepção <span class="blank _1"> </span>e <span class="blank _a"> </span>o </div><div class="t m0 x1 h8 y8b ff9 fs2 fc0 sc0 ls0 ws1">processamento <span class="blank _a"> </span>visua<span class="blank _1"> </span>l <span class="blank _a"> </span>espacial, <span class="blank _a"> </span>os <span class="blank _9"> </span>aspectos <span class="blank _a"> </span>da <span class="blank _9"> </span>visualidade <span class="blank _a"> </span>na <span class="blank _a"> </span>educação <span class="blank _9"> </span>dos <span class="blank _a"> </span>surdos, <span class="blank _a"> </span>a </div><div class="t m0 x1 h8 y8c ff9 fs2 fc0 sc0 ls0 ws1">descrição <span class="blank _a"> </span>imagética <span class="blank _a"> </span>e <span class="blank _a"> </span>o <span class="blank _a"> </span>signo <span class="blank _9"> </span>visual <span class="blank _a"> </span>e <span class="blank _a"> </span>suas <span class="blank _a"> </span>propriedades, <span class="blank _a"> </span>a <span class="blank _a"> </span>pa<span class="blank _1"> </span>rtir <span class="blank _1"> </span>d<span class="blank _1"> </span>e <span class="blank _a"> </span>agora <span class="blank _a"> </span>farão <span class="blank _a"> </span>pa<span class="blank _1"> </span>rte </div><div class="t m0 x1 h8 y8d ff9 fs2 fc0 sc0 ls0 ws1">dos nossos estudos que estão subdivididos em tópicos neste<span class="blank _1"> </span> <span class="ls8 ws5">ma</span>teri<span class="blank _6"></span>al didático. </div></div></div><div class="pi" data-data="{"ctm":[1.000000,0.000000,0.000000,1.000000,0.000000,0.000000]}"></div></div> <div id="pf7" class="pf w7 hb" data-page-no="7"><div class="pc pc7 w7 hb"><img fetchpriority="low" loading="lazy" class="bi xa y8e w9 hd" alt="" src="https://files.passeidireto.com/ecf0c9e5-d599-4a74-9702-a79fd8dd8080/bg7.png"><div class="c x0 y0 w8 hb"><div class="t m0 x1 hc y54 ff9 fs4 fc0 sc0 ls0 ws1"> </div><div class="t m0 x1 h7 y6f ffa fs2 fc0 sc0 ls0 ws1">1 EXPERIÊNCIA VISUAL: O OUVIR PELOS OLHOS E FALAR COM AS MÃOS </div><div class="t m0 xb h8 y8f ff9 fs2 fc0 sc0 ls0 ws1"> </div><div class="t m0 x1 he y90 ffa fs5 fc0 sc0 ls0 ws6">Fonte:<span class="ff9 ws1"> https://www<span class="blank _1"> </span>.shutterstock.c<span class="blank _1"> </span>om/pt/image-ph<span class="blank _1"> </span>oto/deaf-mute-p<span class="blank _1"> </span>atient-use-vide<span class="blank _1"> </span>o-conference-</span></div><div class="t m0 x1 h8 y91 ff9 fs5 fc0 sc0 ls0 ws1">1779751163 <span class="blank _1"> </span><span class="fs2 ls9"> <span class="ffa ls0 v2"> </span></span></div><div class="t m0 x7 h8 y92 ff9 fs2 fc0 sc0 ls0 ws1">Para <span class="blank _10"> </span>iniciarmos <span class="blank _10"> </span>os <span class="blank _10"> </span>estudos <span class="blank _10"> </span>deste <span class="blank _10"> </span>capítulo, <span class="blank _3"> </span>p<span class="blank _1"> </span>ropomos <span class="blank _10"> </span>apresentar <span class="blank _10"> </span>uma <span class="blank _10"> </span>síntese </div><div class="t m0 x1 h8 y93 ff9 fs2 fc0 sc0 ls0 ws1">sobre <span class="blank _a"> </span>a <span class="blank _a"> </span>modalidade <span class="blank _a"> </span>visuo-espacial, <span class="blank _a"> </span>escrito <span class="blank _a"> </span>por <span class="blank _1"> </span>Heloisa <span class="blank _a"> </span>Maria <span class="blank _a"> </span>Moreira <span class="blank _a"> </span>Lima <span class="blank _a"> </span>Salles <span class="blank _9"> </span><span class="ffc">et <span class="blank _a"> </span>al</span><span class="lsa">. </span></div><div class="t m0 x1 h8 y94 ff9 fs2 fc0 sc0 ls0 ws1">(2007 <span class="blank _a"> </span>p. <span class="blank _9"> </span>83-84<span class="blank _1"> </span>) <span class="blank _a"> </span>o <span class="blank _9"> </span>texto <span class="blank _a"> </span>a<span class="blank _1"> </span> <span class="blank _a"> </span>seguir <span class="blank _9"> </span>é <span class="blank _a"> </span>um<span class="blank _1"> </span> <span class="blank _a"> </span>convite <span class="blank _9"> </span>para <span class="blank _a"> </span>que <span class="blank _9"> </span>você <span class="blank _9"> </span>acadêmico(a) <span class="blank _a"> </span>mergulhe <span class="blank _9"> </span>a </div><div class="t m0 x1 h8 y95 ff9 fs2 fc0 sc0 ls0 ws1">fundo <span class="blank _5"> </span>nas <span class="blank _7"> </span>refle<span class="blank _1"> </span>xões <span class="blank _7"> </span>abordadas <span class="blank _7"> </span>no<span class="blank _1"> </span> <span class="blank _7"> </span>livro <span class="blank _5"> </span>de <span class="blank _7"> </span>Sa<span class="blank _1"> </span>lles,<span class="blank _1"> </span><span class="ffc"> <span class="blank _5"> </span>et <span class="blank _7"> </span>al.<span class="blank _1"> </span></span> <span class="blank _7"> </span>(2007) <span class="blank _5"> </span>intitulado: <span class="blank _5"> </span><span class="ffd">\u201cEnsino <span class="blank _7"> </span>de </span></div><div class="t m0 x1 h7 y96 ffd fs2 fc0 sc0 ls0 ws1">Língua Portuguesa para Surdos: caminhos para a prática pedagógica\u201d,<span class="blank _1"> </span><span class="ff9"> vol. I.<span class="ffa"> </span></span></div><div class="t m0 x7 h8 y97 ff9 fs2 fc0 sc0 ls0 ws1">Na <span class="blank _7"> </span>caracterização <span class="blank _7"> </span>das <span class="blank _9"> </span>lín<span class="blank _1"> </span>guas <span class="blank _7"> </span>de <span class="blank _7"> </span>sinais, <span class="blank _7"> </span>o <span class="blank _9"> </span>primeiro <span class="blank _7"> </span>aspecto <span class="blank _7"> </span>a <span class="blank _7"> </span>considerar <span class="blank _7"> </span>é <span class="blank _7"> </span>que </div><div class="t m0 x1 h8 y98 ff9 fs2 fc0 sc0 ls0 ws1">essas <span class="blank _8"></span>línguas <span class="blank _8"></span>utilizam <span class="blank _8"></span>a <span class="blank _8"></span>mod<span class="blank _1"> </span>alidade <span class="blank _8"></span>visuo<span class="blank _1"> </span>-espacial, <span class="blank _8"></span>que <span class="blank _8"></span>se <span class="blank _8"></span>distingue <span class="blank _8"></span>da <span class="blank _8"></span>moda<span class="blank _1"> </span>lidade <span class="blank _8"></span>oral-</div><div class="t m0 x1 h8 y99 ff9 fs2 fc0 sc0 ls0 ws1">auditiva, <span class="blank _5"> </span>utilizada <span class="blank _5"> </span>pelas <span class="blank _5"> </span>línguas <span class="blank _7"> </span>o<span class="blank _1"> </span>rais. <span class="blank _7"> </span>E<span class="blank _1"> </span>ssa <span class="blank _7"> </span>oposição <span class="blank _5"> </span>remete <span class="blank _5"> </span>ao <span class="blank _5"> </span>cerne <span class="blank _5"> </span>do <span class="blank _5"> </span>conceito <span class="blank _5"> </span>de </div><div class="t m0 x1 h8 y9a ff9 fs2 fc0 sc0 ls0 ws1">linguagem, suas propriedades e manifestações. </div><div class="t m0 x7 h8 y9b ff9 fs2 fc0 sc0 ls0 ws1">Como <span class="blank _8"></span>salienta <span class="blank _b"></span>Brito <span class="blank _8"></span>(1<span class="blank _8"></span>9<span class="blank _1"> </span>95, <span class="blank _8"></span>p<span class="blank _6"></span>.11), <span class="blank _8"></span>a <span class="blank _b"></span>linguista <span class="blank _b"></span>brasileira <span class="blank _8"></span>pioneira <span class="blank _b"></span>no <span class="blank _8"></span>est<span class="blank _6"></span>udo <span class="blank _8"></span>da <span class="blank _b"></span>Língua </div><div class="t m0 x1 h8 y9c ff9 fs2 fc0 sc0 ls0 ws1">Brasileira <span class="blank _8"></span>d<span class="blank _1"> </span>e <span class="blank _8"></span>Sina<span class="blank _1"> </span>is <span class="blank _8"></span>(Libras), o <span class="blank _8"></span>canal visuo-espacial <span class="blank _8"></span>pode não <span class="blank _8"></span>ser <span class="blank _6"></span>o <span class="blank _8"></span>p<span class="blank _1"> </span>referido <span class="blank _6"></span>pela <span class="blank _8"></span>maioria </div><div class="t m0 x1 h8 y9d ff9 fs2 fc0 sc0 ls0 ws1">dos <span class="blank _4"> </span>seres <span class="blank _4"> </span>humanos <span class="blank _4"> </span>para <span class="blank _4"> </span>o <span class="blank _3"> </span>desenvolvimento <span class="blank _3"> </span>da <span class="blank _4"> </span>linguagem, <span class="blank _4"> </span>posto <span class="blank _4"> </span>que <span class="blank _4"> </span>a <span class="blank _4"> </span>maioria <span class="blank _4"> </span>das </div><div class="t m0 x1 h8 y9e ff9 fs2 fc0 sc0 ls0 ws1">línguas <span class="blank _9"> </span>naturais <span class="blank _9"> </span>são <span class="blank _9"> </span>orais-auditivas, <span class="blank _9"> </span>porém <span class="blank _9"> </span>é <span class="blank _9"> </span>uma <span class="blank _9"> </span>alternativa <span class="blank _9"> </span>que <span class="blank _9"> </span>revela <span class="blank _9"> </span>de <span class="blank _9"> </span>imediato <span class="blank _9"> </span>a </div><div class="t m0 x1 h8 y9f ff9 fs2 fc0 sc0 ls0 ws1">força e a importância da manifestação da fac<span class="blank _6"></span>uldade de linguagem nas pessoas.<span class="blank _1"> </span> </div><div class="t m0 x7 h8 ya0 ff9 fs2 fc0 sc0 ls0 ws1">Heloisa <span class="blank _5"> </span>Maria <span class="blank _4"> </span>M. <span class="blank _5"> </span>L. <span class="blank _5"> </span>Salles <span class="blank _4"> </span><span class="ffc">et <span class="blank _5"> </span>al</span>. <span class="blank _5"> </span>(2004), <span class="blank _5"> </span>em <span class="blank _4"> </span>Ensin<span class="blank _6"></span>o <span class="blank _5"> </span>d<span class="blank _1"> </span>e <span class="blank _5"> </span>língua <span class="blank _5"> </span>p<span class="blank _1"> </span>ortuguesa <span class="blank _5"> </span>para </div><div class="t m0 x1 h8 ya1 ff9 fs2 fc0 sc0 ls0 ws1">surdos: caminhos para a prática pedagógica, comenta: </div></div></div><div class="pi" data-data="{"ctm":[1.000000,0.000000,0.000000,1.000000,0.000000,0.000000]}"></div></div> <div id="pf8" class="pf w7 hb" data-page-no="8"><div class="pc pc8 w7 hb"><div class="c x0 y0 w8 hb"><div class="t m0 x1 hc y54 ff9 fs4 fc0 sc0 ls0 ws1"> </div><div class="t m0 x7 h8 y6f ff9 fs2 fc0 sc0 ls0 ws1"> </div><div class="t m0 xc hf ya2 ff9 fs5 fc0 sc0 ls0 ws1">Um <span class="blank _1"> </span>aspecto <span class="blank _1"> </span>que <span class="blank _1"> </span>se <span class="blank _1"> </span>sobres<span class="blank _1"> </span>sai <span class="blank _1"> </span>no <span class="blank _1"> </span>contraste<span class="blank _1"> </span> en<span class="blank _1"> </span>tre <span class="blank _1"> </span>as <span class="blank _1"> </span>modalidades<span class="blank _1"> </span> v<span class="blank _1"> </span>isuo<span class="blank _1"> </span>-es<span class="blank _1"> </span>pacial </div><div class="t m0 xc hf ya3 ff9 fs5 fc0 sc0 ls0 ws1">e <span class="blank _1"> </span>oral-a<span class="blank _1"> </span>uditiva <span class="blank _a"> </span>é <span class="blank _1"> </span>a <span class="blank _a"> </span>questão <span class="blank _a"> </span>da <span class="blank _1"> </span>arbitrari<span class="blank _1"> </span>edade <span class="blank _1"> </span>d<span class="blank _1"> </span>o <span class="blank _1"> </span>sig<span class="blank _1"> </span>no <span class="blank _1"> </span>linguíst<span class="blank _1"> </span>ico. <span class="blank _1"> </span>Ess<span class="blank _1"> </span>e <span class="blank _1"> </span>conc<span class="blank _1"> </span>eito </div><div class="t m0 xc hf ya4 ff9 fs5 fc0 sc0 ls0 ws1">estabelece <span class="blank _8"></span>q<span class="blank _1"> </span>ue, <span class="blank _8"></span>na constituição <span class="blank _8"></span>do signo <span class="blank _8"></span>linguístico, a <span class="blank _8"></span>relação <span class="blank _8"></span>entre o <span class="blank _8"></span>significante<span class="blank _1"> </span> </div><div class="t m0 xc hf ya5 ff9 fs5 fc0 sc0 ls0 ws1">(imagem <span class="blank _a"> </span>acús<span class="blank _1"> </span>tica/fônica) <span class="blank _a"> </span>e<span class="blank _1"> </span> <span class="blank _a"> </span>o <span class="blank _a"> </span>si<span class="blank _1"> </span>gnificado <span class="blank _a"> </span>é <span class="blank _9"> </span>arbitrária, <span class="blank _9"> </span>isto <span class="blank _a"> </span>é, <span class="blank _9"> </span>não <span class="blank _a"> </span>ex<span class="blank _1"> </span>iste <span class="blank _a"> </span>nada <span class="blank _a"> </span>n<span class="blank _1"> </span>a </div><div class="t m0 xc hf ya6 ff9 fs5 fc0 sc0 ls0 ws1">forma <span class="blank _5"> </span>do <span class="blank _7"> </span>si<span class="blank _1"> </span>gnificante <span class="blank _5"> </span>que <span class="blank _5"> </span>sej<span class="blank _1"> </span>a <span class="blank _7"> </span>mot<span class="blank _1"> </span>ivado <span class="blank _7"> </span>pe<span class="blank _1"> </span>las <span class="blank _5"> </span>propriedades <span class="blank _5"> </span>da <span class="blank _5"> </span>substância <span class="blank _5"> </span>do<span class="blank _1"> </span> </div><div class="t m0 xc hf ya7 ff9 fs5 fc0 sc0 ls0 ws1">conteúdo <span class="blank _13"> </span>(sign<span class="blank _1"> </span>ificado). <span class="blank _13"> </span>Uma <span class="blank _13"> </span>caract<span class="blank _1"> </span>erística <span class="blank _13"> </span>das <span class="blank _15"> </span>línguas<span class="blank _1"> </span> <span class="blank _13"> </span>de <span class="blank _13"> </span>sinais <span class="blank _13"> </span>é<span class="blank _1"> </span> <span class="blank _13"> </span>que, </div><div class="t m0 xc hf ya8 ff9 fs5 fc0 sc0 ls0 ws1">diferentemente das l<span class="blank _1"> </span>ínguas orais, <span class="blank _1"> </span>muitos s<span class="blank _1"> </span>inais têm for<span class="blank _1"> </span>te motivação icônica. Nã<span class="blank _1"> </span>o </div><div class="t m0 xc hf ya9 ff9 fs5 fc0 sc0 ls0 ws1">é difícil su<span class="blank _1"> </span>por que es<span class="blank _1"> </span>se con<span class="blank _1"> </span>traste se ex<span class="blank _1"> </span>plique pela <span class="blank _1"> </span>naturez<span class="blank _1"> </span>a do canal <span class="blank _1"> </span>perceptual: </div><div class="t m0 xc hf yaa ff9 fs5 fc0 sc0 ls0 ws1">na <span class="blank _a"> </span>modalida<span class="blank _1"> </span>de <span class="blank _a"> </span>viso-<span class="blank _1"> </span>espacial, <span class="blank _a"> </span>a <span class="blank _9"> </span>articulação<span class="blank _1"> </span> <span class="blank _a"> </span>das <span class="blank _a"> </span>un<span class="blank _1"> </span>idades <span class="blank _a"> </span>da <span class="blank _a"> </span>s<span class="blank _1"> </span>ubstância <span class="blank _a"> </span>gest<span class="blank _1"> </span>ual </div><div class="t m0 xc hf yab ff9 fs5 fc0 sc0 ls0 ws1">(significante) per<span class="blank _1"> </span>mite a<span class="blank _1"> </span> repres<span class="blank _1"> </span>entação icônica<span class="blank _1"> </span> de <span class="blank _1"> </span>tra<span class="blank _1"> </span>ços<span class="blank _1"> </span> semânticos <span class="blank _1"> </span>do refer<span class="blank _1"> </span>ente </div><div class="t m0 xc hf yac ff9 fs5 fc0 sc0 ls0 ws1">(significado), <span class="blank _1"> </span>o <span class="blank _1"> </span>que <span class="blank _1"> </span>explica <span class="blank _1"> </span>que <span class="blank _1"> </span>muitos<span class="blank _1"> </span> s<span class="blank _1"> </span>inais repr<span class="blank _1"> </span>oduzam <span class="blank _1"> </span>imagens <span class="blank _1"> </span>d<span class="blank _1"> </span>o refer<span class="blank _1"> </span>ente; </div><div class="t m0 xc hf yad ff9 fs5 fc0 sc0 ls0 ws1">na <span class="blank _7"> </span>modalidad<span class="blank _1"> </span>e <span class="blank _7"> </span>oral-<span class="blank _1"> </span>auditiva, <span class="blank _7"> </span>a <span class="blank _7"> </span>art<span class="blank _1"> </span>iculação <span class="blank _7"> </span>d<span class="blank _1"> </span>as <span class="blank _7"> </span>unidades <span class="blank _5"> </span>da <span class="blank _7"> </span>substânc<span class="blank _1"> </span>ia <span class="blank _7"> </span>sonora<span class="blank _1"> </span> </div><div class="t m0 xc hf yae ff9 fs5 fc0 sc0 ls0 ws1">(significante) <span class="blank _1"> </span>pro<span class="blank _1"> </span>duz <span class="blank _1"> </span>sequê<span class="blank _1"> </span>ncias <span class="blank _1"> </span>que <span class="blank _a"> </span>em <span class="blank _1"> </span>nada <span class="blank _a"> </span>evocam <span class="blank _1"> </span>os <span class="blank _a"> </span>traços <span class="blank _1"> </span>semânt<span class="blank _1"> </span>ico<span class="blank _1"> </span>s<span class="blank _1"> </span> <span class="blank _1"> </span>do </div><div class="t m0 xc hf yaf ff9 fs5 fc0 sc0 ls0 ws1">referente <span class="blank _9"> </span>(s<span class="blank _1"> </span>ignificado), <span class="blank _9"> </span>o <span class="blank _7"> </span>que <span class="blank _9"> </span>expl<span class="blank _1"> </span>ica <span class="blank _9"> </span>o <span class="blank _9"> </span>c<span class="blank _1"> </span>aráter <span class="blank _9"> </span>imot<span class="blank _1"> </span>ivado <span class="blank _9"> </span>ou <span class="blank _9"> </span>ar<span class="blank _1"> </span>bitrário <span class="blank _9"> </span>do <span class="blank _7"> </span>signo </div><div class="t m0 xc hf yb0 ff9 fs5 fc0 sc0 ls0 ws1">linguístico nas línguas <span class="blank _1"> </span>orais. (SALLES <span class="blank _1"> </span><span class="ffc">et al</span>., 2<span class="blank _1"> </span>004, p. 83) </div><div class="t m0 x7 h8 yb1 ff9 fs2 fc0 sc0 ls0 ws1"> </div><div class="t m0 x7 h8 yb2 ff9 fs2 fc3 sc0 ls0 ws1">Para <span class="blank _1"> </span>compreender <span class="blank _1"> </span>m<span class="blank _1"> </span>elhor <span class="blank _1"> </span>sobre <span class="blank _1"> </span>a <span class="blank _a"> </span>construção da <span class="blank _a"> </span>experiência <span class="blank _1"> </span>visual <span class="blank _1"> </span>das <span class="blank _1"> </span>pessoas </div><div class="t m0 x1 h8 yb3 ff9 fs2 fc3 sc0 ls0 ws1">surdas, <span class="blank _9"> </span>Strobel <span class="blank _a"> </span> <span class="blank _9"> </span>(2008) <span class="blank _a"> </span>e<span class="blank _1"> </span>xempli<span class="blank _1"> </span>fica <span class="blank _9"> </span>que <span class="blank _a"> </span>os <span class="blank _9"> </span>surdos <span class="blank _9"> </span>conseguem <span class="blank _a"> </span>an<span class="blank _1"> </span>dar <span class="blank _a"> </span>ao <span class="blank _9"> </span>mesmo <span class="blank _9"> </span>tempo </div><div class="t m0 x1 h8 yb4 ff9 fs2 fc3 sc0 ls0 ws1">em <span class="blank _8"></span>que <span class="blank _8"></span>escrevem <span class="blank _8"></span>a <span class="blank _8"></span>mensagem <span class="blank _8"></span>no <span class="blank _8"></span>celular, <span class="blank _8"></span>dif<span class="blank _6"></span>erentemente <span class="blank _8"></span>dos <span class="blank _8"></span>ouvintes. <span class="fc0">Isto <span class="blank _b"></span>porque, <span class="blank _8"></span>com </span></div><div class="t m0 x1 h8 yb5 ff9 fs2 fc0 sc0 ls0 ws1">a <span class="blank _5"> </span>impossibilidade <span class="blank _7"> </span>ou<span class="blank _1"> </span> <span class="blank _7"> </span>dificuldade <span class="blank _5"> </span>de <span class="blank _5"> </span>ouvir, <span class="blank _5"> </span>os <span class="blank _7"> </span>surdos <span class="blank _5"> </span>se <span class="blank _5"> </span>baseiam <span class="blank _5"> </span>na <span class="blank _5"> </span>visão <span class="blank _5"> </span>e, <span class="blank _5"> </span>portanto, </div><div class="t m0 x1 h8 yb6 ff9 fs2 fc0 sc0 ls0 ws1">desenvolvem <span class="blank _5"> </span>uma <span class="blank _7"> </span>atenção <span class="blank _5"> </span>visual <span class="blank _5"> </span>muit<span class="blank _1"> </span>o <span class="blank _5"> </span>grande, <span class="blank _7"> </span>percebendo <span class="blank _5"> </span>mais <span class="blank _7"> </span>d<span class="blank _1"> </span>etalhes <span class="blank _7"> </span>do <span class="blank _5"> </span>que <span class="blank _5"> </span>os </div><div class="t m0 x1 h8 yb7 ff9 fs2 fc0 sc0 ls0 ws1">ouvintes. <span class="blank _8"></span>També<span class="blank _6"></span>m <span class="blank _8"></span>possuem <span class="blank _b"></span>uma <span class="blank _8"></span>c<span class="blank _6"></span>omunicação <span class="blank _b"></span>facial <span class="blank _8"></span>bastante <span class="blank _b"></span>expressiva <span class="blank _8"></span>e <span class="blank _b"></span>usam <span class="blank _8"></span>o <span class="blank _b"></span>corpo </div><div class="t m0 x1 h8 yb8 ff9 fs2 fc0 sc0 ls0 ws1">e muitos gestos para se fazer entender. </div><div class="t m0 x7 h8 yb9 ff9 fs2 fc0 sc0 ls0 ws1">Sob <span class="blank _15"> </span>esse <span class="blank _15"> </span>p<span class="blank _1"> </span>onto <span class="blank _15"> </span>de <span class="blank _15"> </span>compreensão <span class="blank _15"> </span>é<span class="blank _1"> </span> <span class="blank _15"> </span>possível <span class="blank _15"> </span>entender <span class="blank _12"> </span>q<span class="blank _6"></span>ue, <span class="blank _15"> </span>não <span class="blank _17"> </span>há <span class="blank _15"> </span>uma </div><div class="t m0 x1 h8 yba ff9 fs2 fc0 sc0 ls0 ws1">comunicação <span class="blank _a"> </span>sem <span class="blank _1"> </span>o <span class="blank _a"> </span>esta<span class="blank _1"> </span>belecimento <span class="blank _1"> </span>do <span class="blank _a"> </span>olhar, <span class="blank _a"> </span>e, <span class="blank _a"> </span>esse <span class="blank _1"> </span>olhar <span class="blank _a"> </span>além <span class="blank _1"> </span>de<span class="blank _1"> </span> <span class="blank _1"> </span>esta<span class="blank _1"> </span>r <span class="blank _1"> </span>asso<span class="blank _1"> </span>ciado <span class="blank _1"> </span>à </div><div class="t m0 x1 h8 ybb ff9 fs2 fc0 sc0 ls0 ws1">gramática <span class="blank _7"> </span>espacial, <span class="blank _7"> </span>também <span class="blank _9"> </span>é<span class="blank _1"> </span> <span class="blank _7"> </span>pré-requisito <span class="blank _7"> </span>que <span class="blank _7"> </span>contribui <span class="blank _7"> </span>na <span class="blank _9"> </span>o<span class="blank _1"> </span>rganização <span class="blank _9"> </span>d<span class="blank _1"> </span>os <span class="blank _9"> </span>esp<span class="blank _1"> </span>aços </div><div class="t m0 x1 h8 ybc ff9 fs2 fc0 sc0 ls0 ws1">físicos. </div><div class="t m0 x7 h10 ybd ffe fs2 fc0 sc0 ls0 ws1">Vivenciar <span class="blank _17"> </span>a <span class="blank _12"> </span>surdez <span class="blank _15"> </span>co<span class="blank _1"> </span>mo <span class="blank _17"> </span>\u2018experiência <span class="blank _12"> </span>visual' <span class="blank _17"> </span>permite <span class="blank _17"> </span>que <span class="blank _17"> </span>o <span class="blank _12"> </span>surdo <span class="blank _17"> </span>possa </div><div class="t m0 x1 h8 ybe ff9 fs2 fc0 sc0 ls0 ws1">compreender <span class="blank _3"> </span>e <span class="blank _3"> </span>interagir <span class="blank _3"> </span>com <span class="blank _3"> </span>o<span class="blank _1"> </span> <span class="blank _3"> </span>m<span class="blank _1"> </span>undo, <span class="blank _3"> </span>e <span class="blank _4"> </span>n<span class="blank _1"> </span>o <span class="blank _3"> </span>mundo, <span class="blank _3"> </span>por <span class="blank _3"> </span>meio <span class="blank _3"> </span>da <span class="blank _10"> </span>sua <span class="blank _4"> </span>cu<span class="blank _1"> </span>ltura, <span class="blank _4"> </span>su<span class="blank _1"> </span>as </div><div class="t m0 x1 h8 ybf ff9 fs2 fc0 sc0 ls0 ws1">experiências, <span class="blank _9"> </span>sua <span class="blank _7"> </span>língua, <span class="blank _9"> </span>suas <span class="blank _7"> </span>representações <span class="blank _9"> </span>e <span class="blank _9"> </span>produções. <span class="blank _9"> </span>A <span class="blank _7"> </span>língua <span class="blank _9"> </span>visual<span class="blank _a"> </span>-espacial <span class="blank _9"> </span>é </div><div class="t m0 x1 h8 yc0 ff9 fs2 fc0 sc0 ls0 ws1">capaz <span class="blank _9"> </span>de <span class="blank _7"> </span>dar <span class="blank _9"> </span>ao <span class="blank _9"> </span>su<span class="blank _1"> </span>rdo <span class="blank _a"> </span>o <span class="blank _7"> </span>direito <span class="blank _9"> </span>de <span class="blank _9"> </span>pen<span class="blank _1"> </span>sar, <span class="blank _a"> </span>so<span class="blank _1"> </span>nhar <span class="blank _9"> </span>e <span class="blank _9"> </span>p<span class="blank _1"> </span>lanejar <span class="blank _9"> </span>as <span class="blank _9"> </span>coisas <span class="blank _7"> </span>em <span class="blank _9"> </span>sua <span class="blank _9"> </span>língua </div><div class="t m0 x1 h8 yc1 ff9 fs2 fc0 sc0 ls0 ws1">natural. </div><div class="t m0 x7 h8 yc2 ff9 fs2 fc0 sc0 ls0 ws1">A <span class="blank _5"> </span>língua <span class="blank _4"> </span>d<span class="blank _6"></span>e <span class="blank _5"> </span>sinais <span class="blank _4"> </span>ac<span class="blank _6"></span>ontece <span class="blank _5"> </span>em <span class="blank _4"> </span>u<span class="blank _6"></span>m <span class="blank _5"> </span>espaço <span class="blank _4"> </span>de <span class="blank _5"> </span>sinalização <span class="blank _5"> </span>que <span class="blank _5"> </span>inclui <span class="blank _4"> </span>o<span class="blank _6"></span> <span class="blank _5"> </span>próp<span class="blank _1"> </span>rio<span class="blank _6"></span> </div><div class="t m0 x1 h8 yc3 ff9 fs2 fc0 sc0 ls0 ws1">corpo sina<span class="blank _1"> </span>lizante e o espaço<span class="blank _1"> </span> à frente <span class="blank _1"> </span>do seu corpo. <span class="blank _1"> </span>Os sinais <span class="blank _1"> </span>serão feitos neste <span class="blank _1"> </span>espaço, </div><div class="t m0 x1 h8 yc4 ff9 fs2 fc0 sc0 ls0 ws1">como <span class="blank"> </span>você <span class="blank"> </span>pode <span class="blank"> </span>obs<span class="blank _6"></span>ervar <span class="blank"> </span>no <span class="blank"> </span>vídeo <span class="blank"> </span>The <span class="blank _f"> </span>Giving <span class="blank"> </span>Tree <span class="blank"> </span>in <span class="blank"> </span>American <span class="blank"> </span>Sign <span class="blank _f"> </span>Language, </div><div class="t m0 x1 h8 yc5 ff9 fs2 fc0 sc0 ls0 ws1">acessando: https://www.youtube.com/watch?v=moUvQIsro_M </div><div class="t m0 x7 h8 yc6 ff9 fs2 fc0 sc0 ls0 ws1"> </div></div></div><div class="pi" data-data="{"ctm":[1.000000,0.000000,0.000000,1.000000,0.000000,0.000000]}"></div></div> <div id="pf9" class="pf w7 hb" data-page-no="9"><div class="pc pc9 w7 hb"><img fetchpriority="low" loading="lazy" class="bi xd yc7 wa h11" alt="" src="https://files.passeidireto.com/ecf0c9e5-d599-4a74-9702-a79fd8dd8080/bg9.png"><div class="c x0 y0 w8 hb"><div class="t m0 x1 hc y54 ff9 fs4 fc0 sc0 ls0 ws1"> </div><div class="t m0 xe h12 y55 ffa fs4 fc0 sc0 ls0 ws1">Figura 1 -<span class="ff9"> A repres<span class="blank _6"></span>entação da á<span class="blank _6"></span>rvore na história <span class="blank _6"></span>e o sinal Árvore </span></div><div class="t m0 xf h8 yc8 ff9 fs2 fc0 sc0 ls0 ws1"> </div><div class="t m0 x1 he yc9 ffa fs5 fc0 sc0 ls0 ws6">Fonte:<span class="ff9 ws1"> SILVERSTEI<span class="blank _1"> </span>N. The giving tre<span class="blank _1"> </span>e in American <span class="blank _1"> </span>Sign Language. 2013. <span class="blank _1"> </span>Disponível em: </span></div><div class="t m0 x1 h7 yca ff9 fs5 fc0 sc0 ls0 ws1">https://www.youtube.c<span class="blank _1"> </span>om/watch?v=moUvQIs<span class="blank _1"> </span>ro_M. Acess<span class="blank _1"> </span>o em: 26 ago<span class="blank _1"> </span>. 2021. <span class="blank _1"> </span><span class="ffa fs2"> </span></div><div class="t m0 x1 h7 ycb ffa fs2 fc0 sc0 ls0 ws1"> </div><div class="t m0 x1 h12 ycc ffa fs4 fc0 sc0 lsb ws1"> <span class="ls0 v3">Figura 2 - <span class="ff9">Sinal de á<span class="blank _8"></span>rvore </span></span></div><div class="t m0 x10 h7 ycd ffa fs2 fc0 sc0 ls0 ws1"> </div><div class="t m0 x1 hc yce ff9 fs4 fc0 sc0 ls0 ws1"> </div><div class="t m0 x1 he ycf ffa fs5 fc0 sc0 ls0 ws6">Fonte:<span class="ff9 ws1"> SILVERSTEI<span class="blank _1"> </span>N. The giving tre<span class="blank _1"> </span>e in American <span class="blank _1"> </span>Sign Language. 2013. <span class="blank _1"> </span>Disponível em: </span></div><div class="t m0 x1 hf yd0 ff9 fs5 fc0 sc0 ls0 ws1">https://www.youtube.c<span class="blank _1"> </span>om/watch?v=moUvQIs<span class="blank _1"> </span>ro_M. Acess<span class="blank _1"> </span>o em: 26 ago. 2021.<span class="blank _a"> </span> </div><div class="t m0 x11 hf yd1 ff9 fs5 fc0 sc0 ls0 ws1"> </div><div class="t m0 x1 hf yd2 ff9 fs5 fc0 sc0 lsc ws1"> <span class="fs2 ls0 v1">The <span class="blank _4"> </span>giving <span class="blank _4"> </span>tree <span class="blank _4"> </span>(e<span class="blank _6"></span>m <span class="blank _4"> </span>português: <span class="blank _4"> </span>A <span class="blank _4"> </span>árvore <span class="blank _4"> </span>ge<span class="blank _6"></span>nerosa) <span class="blank _4"> </span>que <span class="blank _4"> </span>é <span class="blank _4"> </span>tr<span class="blank _1"> </span>aduzido <span class="blank _4"> </span>em <span class="blank _4"> </span>várias<span class="blank _6"></span> </span></div><div class="t m0 x1 h8 yd3 ff9 fs2 fc0 sc0 ls0 ws1">línguas, inclusive em línguas de sina<span class="blank _1"> </span>is e latim. A análise do texto sinalizado foi feita com </div><div class="t m0 x1 h8 yd4 ff9 fs2 fc0 sc0 ls0 ws1">foco <span class="blank _a"> </span>no <span class="blank _a"> </span>u<span class="blank _1"> </span>so <span class="blank _a"> </span>da <span class="blank _a"> </span>mão <span class="blank _a"> </span>passiva <span class="blank _a"> </span>e<span class="blank _1"> </span> <span class="blank _a"> </span>ativa <span class="blank _a"> </span>na <span class="blank _9"> </span>ação <span class="blank _a"> </span>construída <span class="blank _a"> </span>para <span class="blank _a"> </span>a <span class="blank _9"> </span>representação <span class="blank _a"> </span>dos <span class="blank _a"> </span>d<span class="blank _1"> </span>ois </div><div class="t m0 x1 h8 yd5 ff9 fs2 fc0 sc0 ls0 ws1">personagens principais da história </div><div class="t m0 x7 h8 yd6 ff9 fs2 fc0 sc0 ls0 ws1">O <span class="blank _9"> </span>te<span class="blank _1"> </span>xto <span class="blank _9"> </span>faz <span class="blank _9"> </span>uso <span class="blank _7"> </span>frequentemente <span class="blank _9"> </span>dos <span class="blank _7"> </span>classificadores, <span class="blank _9"> </span>da <span class="blank _9"> </span>mu<span class="blank _1"> </span>dança <span class="blank _9"> </span>de <span class="blank _9"> </span>p<span class="blank _1"> </span>apel <span class="blank _9"> </span>e <span class="blank _9"> </span>da </div><div class="t m0 x1 h8 yd7 ff9 fs2 fc0 sc0 ls0 ws1">perspectiva <span class="blank _e"> </span>do <span class="blank"> </span>sina<span class="blank _1"> </span>lizador. <span class="blank"> </span>Também <span class="blank _e"> </span>é <span class="blank _e"> </span>rico <span class="blank"> </span>em <span class="blank _e"> </span>expressões <span class="blank _e"> </span>f<span class="blank _6"></span>aciais <span class="blank _e"> </span>e <span class="blank"> </span>recursos <span class="blank _e"> </span>não </div><div class="t m0 x1 h8 yd8 ff9 fs2 fc0 sc0 ls0 ws1">manuais. <span class="blank _8"></span>A <span class="blank _8"></span>árvore <span class="blank _8"></span>é <span class="blank _8"></span>representada <span class="blank _8"></span>pelo <span class="blank _8"></span>corpo <span class="blank _b"></span>do <span class="blank _8"></span>sina<span class="blank _1"> </span>lizador. <span class="blank _8"></span>Para <span class="blank _8"></span>in<span class="blank _8"></span>d<span class="blank _1"> </span>icar <span class="blank _8"></span>a <span class="blank _8"></span>vida <span class="blank _8"></span>da <span class="blank _8"></span>árvore </div><div class="t m0 x1 h8 yd9 ff9 fs2 fc0 sc0 ls0 ws1">(as <span class="blank _9"> </span>folhas, <span class="blank _9"> </span>flores <span class="blank _9"> </span>e <span class="blank _9"> </span>os <span class="blank _a"> </span>fruto<span class="blank _1"> </span>s), <span class="blank _a"> </span>o <span class="blank _7"> </span>sinalizador <span class="blank _9"> </span>usa <span class="blank _9"> </span>a <span class="blank _9"> </span>configuração <span class="blank _9"> </span>de <span class="blank _a"> </span>m<span class="blank _1"> </span>ão, <span class="blank _9"> </span>principalmente </div></div></div><div class="pi" data-data="{"ctm":[1.000000,0.000000,0.000000,1.000000,0.000000,0.000000]}"></div></div> <div id="pfa" class="pf w7 hb" data-page-no="a"><div class="pc pca w7 hb"><div class="c x0 y0 w8 hb"><div class="t m0 x1 hc y54 ff9 fs4 fc0 sc0 ls0 ws1"> </div><div class="t m0 x1 h8 y6f ff9 fs2 fc0 sc0 ls0 ws1">com <span class="blank _7"> </span>as <span class="blank _7"> </span>duas <span class="blank _9"> </span>m<span class="blank _1"> </span>ãos, <span class="blank _7"> </span>que <span class="blank _7"> </span>indicam <span class="blank _9"> </span>os <span class="blank _7"> </span>galhos <span class="blank _7"> </span>da <span class="blank _7"> </span>árvore. <span class="blank _7"> </span>Na <span class="blank _7"> </span>verdade, <span class="blank _7"> </span>a <span class="blank _7"> </span>forma <span class="blank _7"> </span>das <span class="blank _7"> </span>mãos </div><div class="t m0 x1 h8 yda ff9 fs2 fc0 sc0 ls0 ws1">refere-se ao sinal ÁRVORE. </div><div class="t m0 x7 h8 ydb ff9 fs2 fc0 sc0 ls0 ws1">Somente <span class="blank _b"></span>q<span class="blank _1"> </span>uando <span class="blank _b"></span>o <span class="blank _8"></span>si<span class="blank _6"></span>nalizador <span class="blank _b"></span>quer <span class="blank _8"></span>representar <span class="blank _b"></span>o <span class="blank _b"></span>menino<span class="blank _1"> </span> <span class="blank _b"></span>é <span class="blank _8"></span>q<span class="blank _6"></span>ue <span class="blank _b"></span>u<span class="blank _1"> </span>sa <span class="blank _b"></span>uma <span class="blank _b"></span>da<span class="blank _1"> </span>s <span class="blank _b"></span>mãos </div><div class="t m0 x1 h8 ydc ff9 fs2 fc0 sc0 ls0 ws1">(em <span class="blank _4"> </span>sinal <span class="blank _5"> </span>de <span class="blank _4"> </span>ÁRVORE) <span class="blank _5"> </span>como <span class="blank _4"> </span>mão <span class="blank _5"> </span>passiva. <span class="blank _4"> </span>A <span class="blank _5"> </span>mão<span class="blank _1"> </span> <span class="blank _5"> </span>ativa <span class="blank _4"> </span>então <span class="blank _4"> </span>r<span class="blank _8"></span>epresenta<span class="blank _1"> </span> <span class="blank _5"> </span>o <span class="blank _4"> </span>menino, </div><div class="t m0 x1 h8 ydd ff9 fs2 fc0 sc0 ls0 ws1">incorporando a inflexão dos verbos<span class="blank _6"></span> direcionais. No final da hist<span class="blank _8"></span>ó<span class="blank _1"> </span>ria, quando a árvore não<span class="blank _6"></span> </div><div class="t m0 x1 h8 yde ff9 fs2 fc0 sc0 ls0 ws1">tem <span class="blank _10"> </span>galhos, <span class="blank _10"> </span>o <span class="blank _10"> </span>sinalizador <span class="blank _10"> </span>não <span class="blank _10"> </span>usa <span class="blank _10"> </span>as <span class="blank _10"> </span>mãos <span class="blank _10"> </span>e <span class="blank _10"> </span>a <span class="blank _10"> </span>configuração <span class="blank _3"> </span>de <span class="blank _10"> </span>mão <span class="blank _10"> </span>(em <span class="blank _10"> </span>sinal <span class="blank _10"> </span>de </div><div class="t m0 x1 h8 ydf ff9 fs2 fc0 sc0 ls0 ws1">ÁRVORE). Aliás,<span class="blank _6"></span> p<span class="blank _6"></span>ara <span class="blank _8"></span>ind<span class="blank _1"> </span>icar o<span class="blank _6"></span> tronc<span class="blank _6"></span>o cort<span class="blank _8"></span>a<span class="blank _1"> </span>do <span class="blank _6"></span>da árvore<span class="blank _8"></span>, o sinaliza<span class="blank _8"></span>d<span class="blank _1"> </span>or se<span class="blank _8"></span> curva <span class="blank _6"></span>e <span class="blank _8"></span>a<span class="blank _1"> </span> p<span class="blank _6"></span>arte </div><div class="t m0 x1 h8 ye0 ff9 fs2 fc0 sc0 ls0 ws1">superior <span class="blank _8"></span>do corpo<span class="blank _6"></span> <span class="blank _8"></span>é a<span class="blank _6"></span>baixada. <span class="blank _8"></span>Assim, <span class="blank _8"></span>e<span class="blank _1"> </span>xiste <span class="blank _8"></span>uma <span class="blank _6"></span>metáfora. <span class="blank _8"></span>O c<span class="blank _8"></span>o<span class="blank _1"> </span>rpo <span class="blank _8"></span>para <span class="blank _6"></span>cima <span class="blank _8"></span>demonstra </div><div class="t m0 x1 h8 ye1 ff9 fs2 fc0 sc0 ls0 ws1">a <span class="blank _a"> </span>vida<span class="blank _1"> </span> <span class="blank _a"> </span>(a <span class="blank _9"> </span>á<span class="blank _1"> </span>rvore <span class="blank _a"> </span>viva <span class="blank _9"> </span>com<span class="blank _1"> </span> <span class="blank _a"> </span>galhos, <span class="blank _9"> </span>flores, <span class="blank _9"> </span>frutos), <span class="blank _a"> </span>e<span class="blank _1"> </span> <span class="blank _a"> </span>o <span class="blank _9"> </span>corpo <span class="blank _9"> </span>para <span class="blank _9"> </span>baixo, <span class="blank _9"> </span>o <span class="blank _a"> </span>fim<span class="blank _1"> </span> <span class="blank _a"> </span>d<span class="blank _1"> </span>a <span class="blank _a"> </span>vida <span class="blank _9"> </span>(a </div><div class="t m0 x1 h8 ye2 ff9 fs2 fc0 sc0 ls0 ws1">árvore <span class="blank _8"></span>sem <span class="blank _b"></span>galhos <span class="blank _8"></span>e <span class="blank _8"></span>com <span class="blank _b"></span>o <span class="blank _8"></span>tronco <span class="blank _8"></span>c<span class="blank _6"></span>ortado). <span class="blank _8"></span>A <span class="blank _b"></span>perspectiva <span class="blank _8"></span>do <span class="blank _b"></span>sinalizador <span class="blank _8"></span>é <span class="blank _8"></span>baseada <span class="blank _b"></span>nessa </div><div class="t m0 x1 h8 ye3 ff9 fs2 fc0 sc0 ls0 ws1">contradição, <span class="blank"> </span>e<span class="blank _8"></span> <span class="blank"> </span>os <span class="blank _f"> </span>recursos <span class="blank"> </span>n<span class="blank _6"></span>ão <span class="blank _f"> </span>manuais <span class="blank _f"> </span>(por <span class="blank _f"> </span>exemplo, <span class="blank"> </span>o<span class="blank _6"></span> <span class="blank"> </span>ol<span class="blank _8"></span>h<span class="blank _1"> </span>ar <span class="blank _f"> </span>do <span class="blank _f"> </span>sinalizador) <span class="blank"> </span>s<span class="blank _8"></span>ão </div><div class="t m0 x1 h8 ye4 ff9 fs2 fc0 sc0 ls0 ws1">direcionados <span class="blank _9"> </span>por <span class="blank _9"> </span>esta <span class="blank _a"> </span>relação <span class="blank _9"> </span>espacial; <span class="blank _9"> </span>para <span class="blank _a"> </span>cima, <span class="blank _9"> </span>quando <span class="blank _9"> </span>representa <span class="blank _a"> </span>a<span class="blank _1"> </span> <span class="blank _a"> </span>árvore, <span class="blank _9"> </span>e <span class="blank _9"> </span>para </div><div class="t m0 x1 h8 ye5 ff9 fs2 fc0 sc0 ls0 ws1">baixo, quando representa o menino. </div><div class="t m0 x7 h8 ye6 ff9 fs2 fc0 sc0 ls0 ws1"> </div><div class="t m0 x6 h7 ye7 ffb fs2 fc0 sc0 ls0 ws2">\u25cf<span class="ff9 lsd ws1"> <span class="ffa ls0">Conectando objetivos com estrutura: a mudança de papel </span></span></div><div class="t m0 x7 h7 ye8 ffa fs2 fc0 sc0 ls0 ws1"> </div><div class="t m0 x6 h8 ye9 ff9 fs2 fc0 sc0 ls0 ws1">Objetivo: <span class="blank _3"> </span>Reconhecer <span class="blank _3"> </span>a <span class="blank _3"> </span>m<span class="blank _1"> </span>udan<span class="ffe ws4">\ue66f</span>a <span class="blank _3"> </span>de <span class="blank _10"> </span>pap<span class="ffe ls2">\ue670</span>is <span class="blank _3"> </span>como <span class="blank _3"> </span>um <span class="blank _3"> </span>marcador <span class="blank _10"> </span>da <span class="blank _3"> </span>mudan<span class="blank _1"> </span><span class="ffe ws4">\ue66f</span>a <span class="blank _3"> </span>de </div><div class="t m0 x1 h8 yea ff9 fs2 fc0 sc0 ls0 ws1">sujeito e/ou objeto, bem como o uso do olhar para indicar o sujeito <span class="blank _6"></span>em uma sinaliza<span class="blank _a"> </span><span class="ffe ws4">\ue66f\ue66d</span><span class="ls2 ws7">o.<span class="blank _6"></span><span class="ls0 ws1"> </span></span></div><div class="t m0 x6 h8 yeb ff9 fs2 fc0 sc0 ls0 ws1"> </div><div class="t m0 x12 h12 yec ffa fs4 fc0 sc0 ls0 ws1"> </div><div class="t m0 x12 h12 yed ffa fs4 fc0 sc0 ls0 ws1"> </div><div class="t m0 x12 h12 yee ffa fs4 fc0 sc0 ls0 ws1"> </div><div class="t m0 x12 h12 yef ffa fs4 fc0 sc0 ls0 ws1"> </div><div class="t m0 x12 h12 yf0 ffa fs4 fc0 sc0 ls0 ws1"> </div><div class="t m0 x12 h12 yf1 ffa fs4 fc0 sc0 ls0 ws1"> </div><div class="t m0 x12 h12 yf2 ffa fs4 fc0 sc0 ls0 ws1"> </div><div class="t m0 x12 h12 y88 ffa fs4 fc0 sc0 ls0 ws1"> </div><div class="t m0 x12 h12 yf3 ffa fs4 fc0 sc0 ls0 ws1"> </div><div class="t m0 x12 h12 yf4 ffa fs4 fc0 sc0 ls0 ws1"> </div><div class="t m0 x12 h12 yf5 ffa fs4 fc0 sc0 ls0 ws1"> </div><div class="t m0 x13 h12 yf6 ffa fs4 fc0 sc0 ls0 ws1">Figura 3 -<span class="ff9"> Mudança de<span class="blank _8"></span> papéis na sinalização </span></div></div></div><div class="pi" data-data="{"ctm":[1.000000,0.000000,0.000000,1.000000,0.000000,0.000000]}"></div></div>
Compartilhar