Logo Passei Direto
Buscar
Material
páginas com resultados encontrados.
páginas com resultados encontrados.
left-side-bubbles-backgroundright-side-bubbles-background

Crie sua conta grátis para liberar esse material. 🤩

Já tem uma conta?

Ao continuar, você aceita os Termos de Uso e Política de Privacidade

left-side-bubbles-backgroundright-side-bubbles-background

Crie sua conta grátis para liberar esse material. 🤩

Já tem uma conta?

Ao continuar, você aceita os Termos de Uso e Política de Privacidade

left-side-bubbles-backgroundright-side-bubbles-background

Crie sua conta grátis para liberar esse material. 🤩

Já tem uma conta?

Ao continuar, você aceita os Termos de Uso e Política de Privacidade

left-side-bubbles-backgroundright-side-bubbles-background

Crie sua conta grátis para liberar esse material. 🤩

Já tem uma conta?

Ao continuar, você aceita os Termos de Uso e Política de Privacidade

left-side-bubbles-backgroundright-side-bubbles-background

Crie sua conta grátis para liberar esse material. 🤩

Já tem uma conta?

Ao continuar, você aceita os Termos de Uso e Política de Privacidade

left-side-bubbles-backgroundright-side-bubbles-background

Crie sua conta grátis para liberar esse material. 🤩

Já tem uma conta?

Ao continuar, você aceita os Termos de Uso e Política de Privacidade

left-side-bubbles-backgroundright-side-bubbles-background

Crie sua conta grátis para liberar esse material. 🤩

Já tem uma conta?

Ao continuar, você aceita os Termos de Uso e Política de Privacidade

left-side-bubbles-backgroundright-side-bubbles-background

Crie sua conta grátis para liberar esse material. 🤩

Já tem uma conta?

Ao continuar, você aceita os Termos de Uso e Política de Privacidade

left-side-bubbles-backgroundright-side-bubbles-background

Crie sua conta grátis para liberar esse material. 🤩

Já tem uma conta?

Ao continuar, você aceita os Termos de Uso e Política de Privacidade

left-side-bubbles-backgroundright-side-bubbles-background

Crie sua conta grátis para liberar esse material. 🤩

Já tem uma conta?

Ao continuar, você aceita os Termos de Uso e Política de Privacidade

Prévia do material em texto

ANA CAROLINA MANOELINA DA SILVA VARGAS
JÉSSICA NARDY ARAÚJO BARBOSA
BANCO DE IMAGENS
ATLAS DE
CITOPATOLOGIA
PROFESSOR (A): 
LARA VERÔNICA
BETIM
2020
CENTRO UNIVERSITÁRIO UNA DE BETIM 
BIOMEDICINA
ELEMENTOS NORMAIS
❖ Células Superficiais:
▪ Descamação isolada;
▪ Citoplasma eosinófilo;
▪ Núcleo picnótico;
▪ Cromatina condensada;
▪ Halo estreito;
▪ Forma poligonal;
▪ Tamanho grande.
ELEMENTOS NORMAIS
❖ Células Intermediárias:
❖ Normais
▪ Descamação agrupada;
▪ Citoplasma cianofílico;
▪ Núcleo central, redondo e vesicular;
▪ Cromatina fina e granulosa;
▪ Forma poligonal;
▪ Tamanho médio.
❖ Naviculares
▪ Acúmulo de glicogênio;
▪ Citoplasma em castanho;
▪ Bordas citoplasmáticas espessas;
▪ Núcleos na periferia.
ELEMENTOS NORMAIS
❖ Células Parabasais:
▪ Descamação isolada;
▪ Citoplasma cianofílico;
▪ Bordas citoplasmáticas delimitadas;
▪ Núcleo redondo e grande;
▪ Cromatina fina e distribuída;
▪ Forma arredondada/ovalada;
▪ Tamanho pequeno.
*Seta indica células parabasais.*Setas indicam células parabasais.
ELEMENTOS NORMAIS
❖ Células Basais:
▪ Descamação isolada;
▪ Citoplasma cianofílico e escasso;
▪ Núcleo volumoso e central;
▪ Hipercromasia nuclear;
▪ Cromatina distribuída;
▪ Forma arredondada;
▪ Tamanho pequeno.
*Seta indica células basais. *Setas indicam células basais.
ELEMENTOS NORMAIS
❖ Células Endocervicais:
❖ Paliçada
▪ Núcleos volumosos na região basal;
▪ Presença de vacúolos;
▪ Citoplasma cianofílico;
▪ Forma cilíndrica/colunar;
▪ Podem conter cílios
(Vista lateral)
❖ Colmeia
▪ Agrupamento poligonal;
▪ Núcleo redondo, grande e volumoso;
▪ Citoplasma cianofílico;
▪ Monocamada;
▪ Forma achatada.
(Vista superior)
ELEMENTOS NORMAIS
❖ Células Endometriais:
❖ Glandulares
▪ Descamação êxodo/ramificado;
▪ Agrupamentos com superposição;
▪ Núcleo arredondado;
▪ Citoplasma cianofílico e magro;
▪ Vacúolos presentes;
▪ Forma arredondada.
❖ Estromáticas
▪ Descamação agrupada/êxodo;
▪ Agrupamentos com superposição;
▪ Núcleo alongado;
▪ Citoplasma cianofílico e escasso;
▪ Forma irregular/fusiforme.
❖ Células Inflamatórias:
❖ Polimorfonucleares
▪ Presentes na ausência de inflamação;
▪ Número variável;
▪ Núcleo multilobulado;
▪ Citoplasma fracamente cianofílico;
▪ Tamanho muito pequeno.
ELEMENTOS NORMAIS
❖ Linfócitos
▪ Núcleo arredondado, regular e hipercromado;
▪ Citoplasma cianofílico e escasso;
▪ Tamanho pequeno.
❖ Células Inflamatórias:
❖ Plasmócitos
▪ Associados a inflamação crônica;
▪ Núcleo excêntrico e arredondado;
▪ Citoplasma cianofílico e escasso;
▪ Tamanho pequeno.
ELEMENTOS NORMAIS
❖ Hemácias
▪ Relativamente frequente nos esfregaços;
▪ Anucleada;
▪ Coloração avermelhada ou alaranjada;
▪ Forma arredondada.
*Seta indica um dos plasmócitos.
❖ Células Inflamatórias – Histiócitos:
❖ Mononucleados
▪ Núcleo excêntrico e vesiculoso;
▪ Nucléolos múltiplos e evidentes;
▪ Citoplasma cianofílico, espumoso e
microvacuolado;
▪ Tamanho pequeno.
❖ Multinucleados
▪ Núcleos múltiplos, vesiculosos e empilhados.
▪ Citoplasma cianofílico, amplo e espumoso;
▪ Bordas citoplasmáticas indistintas e
delicadas;
▪ Tamanho grande.
ELEMENTOS NORMAIS
*Seta indica histiócito em mitose.
CITOLOGIA HORMONAL
❖ Trofismo Vaginal – Epitélio Trófico:
▪ Descamação de células intermediárias e
superficiais;
▪ Estimulação hormonal exógena (menacme).
CITOLOGIA HORMONAL
❖ Trofismo Vaginal – Epitélio Atrófico:
▪ Células parabasais isoladas ou agrupadas em
arranjos que lembram sincícios;
▪ Núcleos desnudos, redondos ou ovais;
▪ Citoplasma frágil;
▪ Alterações inflamatórias;
▪ Aparecimento de artefatos celulares de dessecação.
CITOLOGIA HORMONAL
❖ Fases do Ciclo Menstrual – Estrogênica:
❖ Menstrual
▪ Células intermediárias agrupadas;
▪ Presença de células endometriais;
▪ Contém polimorfos;
▪ Há muco.
❖ Pré-ovulatória
▪ Células superficiais agrupadas;
▪ Poucas células intermediárias;
▪ Poucas células endometriais.
CITOLOGIA HORMONAL
❖ Fases do Ciclo Menstrual – Estrogênica:
❖ Ovulatória
▪ Células superficiais isoladas;
▪ Poucas células intermediárias.
CITOLOGIA HORMONAL
❖ Fases do Ciclo Menstrual – Progesterônica:
❖ Pós-ovulatória
▪ Células intermediárias isoladas;
▪ Poucas células superficiais;
▪ Núcleos soltos (citólise);
▪ Presença de polimorfos e muco;
▪ Flora bacteriana aparente.
❖ Pré-menstrual
▪ Células intermediarias agrupadas;
▪ Algumas células naviculares;
▪ Núcleos nus (citólise);
▪ Presença de polimorfos, muco e flora
bacteriana.
ALTERAÇÕES BENIGNAS
REACIONAIS
❖ Madura
▪ Descamação agrupada e frouxa;
▪ Núcleo hipercromático;
▪ Citoplasma cianofílico, denso e abundante;
▪ Bordas citoplasmáticas arredondadas e
retificadas;
▪ Forma aracniforme;
▪ Tamanho pequeno.
❖ Imatura
▪ Descamação agrupada e frouxa;
▪ Núcleo médio e arredondado;
▪ Nucléolos evidentes;
▪ Citoplasma cianofílico, delicado e com vacúolos;
▪ Forma oval.
❖ Alterações Protetoras – Metaplasia Escamosa:
ALTERAÇÕES BENIGNAS
REACIONAIS
❖ Alterações Protetoras – Queratóticas:
❖ Hiperqueratose
▪ Anucleada (núcleo fantasma);
▪ Citoplasma orangeofílico;
▪ Grânulos de queratohialina;
▪ Forma poligonal.
❖ Paraceratose
▪ Núcleos hipercromáticos, irregulares e
picnóticos;
▪ Citoplasma orangeofílico e denso;
▪ Células isoladas/agrupadas;
▪ Forma poligonal;
▪ Tamanho pequeno.
(Escamas córneas)
(Pérolas córneas)
❖ Reparo Atípico
▪ Descamação desorganizada e isolada;
▪ Anisonucleose (variação do núcleo);
▪ Nucléolos múltiplos e proeminentes;
▪ Citoplasma abundante;
▪ Irregularidades na cromatina e no contorno nuclear;
▪ Variação no tamanho e forma dos nucléolos.
ALTERAÇÕES BENIGNAS
REACIONAIS
❖ Alterações Reparativas:
❖ Reparo Típico
▪ Descamação agrupada e frouxa;
▪ Núcleos grandes com bordas regulares;
▪ Macronucléolo bem evidente;
▪ Citoplasma cianofílico e abundante;
▪ Cromatina distribuída e granular;
▪ Orientação nuclear na mesma direção.
ALTERAÇÕES BENIGNAS
REACIONAIS
❖ Alterações Inflamatórias – Citoplasmáticas:
▪ Bordas parcialmente/totalmente indistintas;
▪ Aumento do tamanho celular (hipocromasia);
▪ Vacuolização;
▪ Dupla coloração celular (policromasia);
▪ Pseudoeosinofilia (cianofílico→ eusinofílico);
▪ Halo perinuclear.
*Seta indica vácuos.
*Seta indica vácuos.
*Setas indicam halos, hipocromasia, 
policromasia e pseudoeosinofilia.
*Seta indica pseudoeosinofilia.
*Seta indica citoplasma com 
bordas apagadas. *Seta indica 
policromasia.
ALTERAÇÕES BENIGNAS
REACIONAIS
❖ Alterações Inflamatórias – Nucleares:
▪ Hipercromasia;
▪ Aumento do núcleo (cariomegalia);
▪ Bi/Multinucleação;
▪ Irregularidades e espessamento da membrana.
*Seta indica hipercromasia e 
cariomegalia.
*Seta indica leve irregularidade da 
borda nuclear e hipercromasia.
*Seta indica binucleação. *Seta indica binucleação.*Seta indicam irregularidades das bordas nucleares, halos 
perinucleares e cariomegalia.
❖ Núcleo
▪ Dissolução nuclear (cariólise);
▪ Quebra nuclear (cariorrexe);
▪ Picnose nuclear.
ALTERAÇÕES BENIGNAS
REACIONAIS
❖ Alterações Degenerativas/Destrutivas:
❖ Citoplasma
▪ Bordas citoplasmáticas indefinidas;
▪ Ruptura com núcleos nus;
▪ Vacúolos.
*Setas indicam cariólise. *Setas indicam cariorrexe.
*Setas indicam núcleos nus.
*Seta indica contorno indefinido de 
citoplasma.
*Setas indicam 
vacúolos.
*Imagem indica 
picnoses.
AGENTES ESPECÍFICOS
❖ Gardnerella Vaginalis:
▪ Picnose nuclear;
▪ Presença de células indicadoras (clue cells);
▪ Citoplasma grumoso devido à aderência do agente;
▪ Raridade de leucócitos;
▪ Fundo de aspecto “arenoso” e rico em cocobacilos.
*Setas indicam células guia.
*Seta indica clue cells.
AGENTES ESPECÍFICOS
❖ Trichomonas Vaginalis:
▪ Protozoário oval/elíptico/“forma de pera”;
▪ Núcleo redondo, oval e excêntrico;
▪ Halos perinucleares;
▪ Pseudoeosinofilia;
▪ Presença de leucócitos degenerados/mal corados;
▪ Pequenas placas de muco;
▪ Células epiteliais cobertas porleucócitos.
*Setas indicam trofozoíto do
Trichomonas vaginalis.
AGENTES ESPECÍFICOS
❖ Candida sp:
▪ Pseudo-hifas (micélios segmentados/retos/curvos,
de cor marrom, estilo “bambu”);
▪ Binucleação;
▪ Cariomegalia discreta;
▪ Halo claro perinuclear;
▪ Pseudoeosinofilia;
▪ Presença de exsudato leucocitário.
*Setas indicam pseudo-hifas. *Setas indicam hifas e esporos.
AGENTES ESPECÍFICOS
❖ Herpes Virus:
▪ Formação de corpos de inclusão intranucleares,
eosinofílicos, com espaços claros;
▪ Núcleo com aparência de “vidro fosco”;
▪ Aumento do volume nuclear e multinucleação;
▪ Cromatina nuclear periférica;
▪ Vacuolização citoplasmática;
▪ Presença de exsudato inflamatório.
AGENTES ESPECÍFICOS
❖ Actinomyces sp:
▪ Grumos amorfos, corados com hematoxilina
(azul escuro), filamentosos, com ramificações e
espessos, no estilo “ouriço do mar”;
▪ Estruturas densas irregulares com centro
basofílico;
▪ Associados à exsudato purulento e histiócitos;
▪ Intenso infiltrado leucocitário.
*Seta indica Actinomyces.
ALTERAÇÕES PRÉ-MALIGNAS
❖ ASC-US – Células Escamosas Atípicas de Significado Indeterminado:
▪ Núcleo grande e volumoso;
▪ Contorno nuclear liso/discretamente irregular;
▪ Halo claro mal definido;
▪ Hipercromasia discreta;
▪ Cromatina Regular.
ALTERAÇÕES PRÉ-MALIGNAS
❖ ASC-H – Células Escamosas Atípicas de Auto Grau:
▪ Descamação isolada em pequenos grupos;
▪ Aumento nuclear e hipercromasia;
▪ Irregularidade no contorno nuclear;
▪ Cromatina irregular;
▪ Tamanho de células metaplásicas imaturas;
▪ Poucas células alteradas no esfregaço.
ALTERAÇÕES PRÉ-MALIGNAS
❖ LSIL – Lesão Escamosa Intraepitelial de Baixo Grau:
▪ Descamação isoladas/em retalhos;
▪ Núcleo grande, volumoso e irregular;
▪ Bi/Multinucleação;
▪ Cromatina regular/discretamente granular;
▪ Citoplasma abundante.
ALTERAÇÕES PRÉ-MALIGNAS
❖ HSIL – Lesão Escamosa Intraepitelial de Alto Grau:
▪ Células isoladas/em sincício;
▪ Hipercromasia nuclear;
▪ Variações no tamanho e forma do núcleo;
▪ Contorno nuclear irregular;
▪ Citoplasma claro e mal definido;
▪ Cromatina grosseira e uniforme;
▪ Tamanho menor do que as LSIL.
LESÕES ESCAMOSAS
❖ CCE – Carcinoma Cervical Escamoso/Invasivo:
❖ Queratinizante
▪ Descamação isolada;
▪ Núcleo gigante, hipercromático e/ou opaco e
picnótico;
▪ Citoplasma denso com bordas distintas (pérolas
córneas);
▪ Cromatina irregular, grosseira e com
espaçamento.
LESÕES ESCAMOSAS
❖ CCE – Carcinoma Cervical Escamoso/Invasivo:
❖ Não Queratinizante
▪ Descamação isolada ou agrupada (sincício);
▪ Núcleo redondo/oval e pequeno;
▪ Citoplasma escasso e vacuolado;
▪ Cromatina grosseira e hipercromática;
▪ Macronúcleos presentes.
❖ AGC não NEO – Células Glandulares Atípicas não Neoplásicas:
▪ Células em camadas finas, discreta sobreposição e pseudoestratificação;
▪ Núcleo largo, com sobreposição, redondo/oval com leve perda de
polaridade;
▪ Nucléolo pequeno;
▪ Citoplasma com bordas celulares distintas;
▪ Cromatina grosseira, irregular e hipercromática.
LESÕES GLANDULARES
❖ AGC NEO – Células Glandulares Atípicas Neoplásicas:
▪ Células colunares irregulares e sobreposição/pseudoestratificação
(rosetas e plumagem);
▪ Núcleo aumentado, alongado e hipercromático;
▪ Nucléolo pequeno;
▪ Citoplasma diminuído com bordas celulares mal definidas;
▪ Cromatina granular e grosseira.
LESÕES GLANDULARES
❖ Adenocarcinoma Endocervical In Situ:
▪ Células em paliçada;
▪ Núcleo aumentado e alongado;
▪ Cromatina distribuída regularmente;
▪ Nucléolos normalmente pequenos;
▪ Fundo limpo sem diátese tumoral.
LESÕES GLANDULARES
❖ Adenocarcinoma Endocervical Invasor:
▪ Células isoladas, com grupamentos tridimensionais
e agregados sinciciais;
▪ Núcleos aumentados com irregularidade da parede
nuclear;
▪ Distribuição irregular de cromatina;
▪ Aparecimento de macronucléolos;
▪ Presença de diátese tumoral.
LESÕES GLANDULARES
❖ Adenocarcinoma Endometrial:
▪ Descamação isolada ou em grupamentos pequenos;
▪ Núcleos aumentados com hipercromasia moderada;
▪ Nucléolos de tamanhos variados;
▪ Citoplasma escasso e vacuolizado;
▪ Cromatina irregular;
▪ Formação em “bolas” nas células.
LESÕES GLANDULARES

Mais conteúdos dessa disciplina